Za Israel ruura sal ne Amalekien
1 Samuel ge faa nyi Saul: Dǝɓlii Masǝŋ ye pee me ka me syee nǝm tǝ ɓo ka mo kaa goŋ tǝ zan ah Israel, zǝzǝ̃ǝko mo laa ɓǝ faa Dǝɓlii. 2 Dǝɓlii ma ne swah daŋ faa: Me kwo ɓǝ mai Amalek mo joŋ wo za Israel, cak fahlii pel ɓǝǝ ne cok mai mo pǝ̃ǝra gin Egiɓ. 3 Mo gyo, mo ge i Amalek, mo ɓeɓ fan ah daŋ, mo kwo syak tǝ ɓǝǝ ka, mo ik za wǝǝre, ŋwǝǝre, wee nyeere, ne ma zahwonni, dǝǝ, gwii, njoŋnjoŋ tǝkine korro daŋ.
4 Saul ɗii zana, ge kee ra yaŋ Telem, mǝǝna za Israel 200.000, mǝ za Yuda 10.000. 5 Saul kal ge yaŋ Amalekien, ge joŋ cok kaafuu pǝ cok tǝforoŋ el ahe. 6 So Saul pepee ge wo Kenien, faa nyi ra: We ur pǝ̃ǝ gin kǝsyil Amalekien, we gyo, ka me ik ra ne we daŋ ka, mor pa ɓii lii ra joŋ ɓǝ 'nyah wo za Israel ne cok mo pǝ̃ǝra gin sǝr Egiɓ. So Kenien woŋra ki ne Amalekien.
7 Saul ik Amalekien daga Havila ŋhaa dai Sur nǝfah tǝkǝsǝŋ Egiɓ. 8 Ge gbǝ Agag goŋ Amalekien ne nahnǝnni, amma ik za maki ah ra daŋ pǝ wulli. 9 Amma Saul ne zan ah soɓra Agag ne gwii masãh ah ne dǝǝ, fan mai mo ŋwaa ɓo ŋwaare, wee pǝsǝ̃ǝre, fan ma suu sãh daŋ, ikra ya. Amma ikra fan maɓea ne matǝ jok ah ge lal to .
Masǝŋ nǝǝ goŋ tǝ Saul
10 Fahfal ah ɓǝ faa Dǝɓlii ge wo Samuel faa: 11 Me ɗii marvǝǝ ne kan Saul tǝ goŋe, mor soɓ syee mor ɓe ɓe, joŋ ɓǝ faa ɓe ge cok ah ya. Zahzyil ɓeɓ Samuel, zok ne ɓyaŋ ɓǝ wo Dǝɓlii ne suŋ moo daŋ. 12 Ur ne zah'nan pimpim ka zyaŋ ne Saul. Ge faara nyi Samuel: Saul ge ɓo Karmel ka pee tǝsal mor ka za mo yaŋra tǝɗii ah ka. So jin ɓaŋ fahlii ma ɗǝr ga Gilgal. 13 Samuel ge dai wo Saul, Saul faa nyi ko: Dǝɓlii mo ẽe mo! Me joŋ ɓǝ faa zah Dǝɓlii ɓe. 14 Samuel zyii faa: Joŋ ɗii me laa yee gwii ne yee dǝǝ ga sok ne? 15 Saul faa: Za ɓe gera gin wo Amalekien ge ne ko, mor za syenra gwii masãh ah ne dǝǝ mor ka joŋ syiŋ wo Dǝɓlii Masǝŋ ɓo ne ko, amma ru ik tǝcoŋ ah daŋ tǝɗe' ge lalle. 16 Samuel so faa nyi Saul: Mo soɓ me faa ɓǝ makẽne Dǝɓlii mo faa ɓo nyi me ne suŋ tǝ'nah nyi mo ɗao. Saul faa: Mo faa o.
17 Samuel faa: Koo mo tǝ kwan suu ɓo nǝn ɓo pǝlaŋ laŋ, amo ye ka dǝɓlii tǝ ban Israel a ne? Dǝɓlii ɓaŋ mo kan goŋ ɓo tǝ za Israel ne ko. 18 Dǝɓlii pee mo pee faa: Mo gyo, mo ge ik Amalekien za yeɓ ɓe' nyẽe belbel, mo ruu sal ne ra ŋhaa ka mo vǝr ra tǝɗe'. 19 Mo laa zah Dǝɓlii ya mor fẽene? Mor fẽe mo ur woo fan zah sal, mo joŋ faɓe' wo Dǝɓlii ne ne? 20 Saul zyii zah Samuel faa: Me laa zah Dǝɓlii ɓo no cam, me ge pǝ cok mai Dǝɓlii mo pee me ge gŋ ɓe, me ge ɓo ne goŋ Amalek, me so ik Amalekien tǝɗe' ge lalle. 21 Amma za woo fan zah sal masãh ah tǝgbana gwii ne dǝǝ kǝsyil fan mai mo ga ɓeɓ ga lalle, ka joŋ syiŋ wo Dǝɓlii Masǝŋ ɓo Gilgal ne ko.
22 Samuel faa nyi Saul: Dǝɓlii laa pǝ'nyah ne syiŋ suŋwii tǝkine fan nyi kal laa zah ah ne? Mo foo, laa zah kal joŋ syiŋ ɓe, syee mor ɓǝ faa ah kal nǝm kǝbǝr ɓe. 23 Bai laa zah a tǝgbana faɓe' ẽe ciŋ, tǝtǝl yak a tǝgbana faɓe' syee mor masǝŋ ki cam. Mor mo ɓoo ɓǝ Dǝɓlii ge lalle, ako laŋ nǝǝ goŋ tǝ ɓo ge lal ɓe ta.
24 Saul faa nyi Samuel: Me joŋ faɓe' ɓe, mor me zǝǝ tǝ ɓǝ faa Dǝɓlii ɓo tǝkine ɓǝ faa ɓo daŋ. Mor me ɗuu gal zana, me so laa zah ɓǝǝra. 25 Amma zǝzǝ̃ǝko oseni, mo rõm faɓe' ɓe o, mo pii soo ge ne me ka me juupel wo Dǝɓlii. 26 Samuel faa nyi Saul: Me ka pii soo ga ne mo ya, mor mo ɓoo ɓǝ faa Dǝɓlii ge lalle, Dǝɓlii laŋ ɓoo mo ge lal ɓe ta. Dǝɓlii zyii ka mo kaa goŋ tǝ za Israel ao.
27 Ne cok Samuel mo jin ka kalle, Saul gbǝ kpuu mbǝro ahe, mbǝro ah ŋgǝ̃ǝre. 28 Samuel so faa nyi ko: Tǝ'nahko Dǝɓlii ŋgǝ̃ǝ goŋ Israel tǝ ɓo ge lal ɓe, so nyi nyi dǝɓ ma kal mo ɓe. 29 Masǝŋ Israel mayǝk ka gwah ber a, ka fer ɓǝ foo ah ya ta, ako ye ka dǝfuu ka mo so fer ɓǝ foo ah ya. 30 Saul so faa: Me joŋ faɓe' ɓe, amma oseni mo yii me pel zaluu za ɓe ne pel za Israel, mo pii soo ge ne me ka me juupel wo Masǝŋ Dǝɓlii ɓo. 31 Samuel so pii soo ge ne Saul. Saul ge juupel wo Dǝɓlii.
32 So Samuel faa: We gee me ne Agag goŋ Amalekien. Agag ge pel ah ne ɓǝ 'nyahre. Agag faa: 'Manna swaa ɓǝ wul pǝ̃ǝ kal ɓe. 33 So Samuel faa nyi ko: Tǝgbana kafahe ɓo mo joŋ ŋwǝǝ ciŋ ma bai welle, ma ɓo ga ciŋ ma bai wel kǝsyil ŋwǝǝ nai ta. Samuel cee Agag ɓǝri ɓǝri pel Dǝɓlii Gilgal.
34 Samuel so kal fah Rama. Saul laŋ kal fah yaŋ ah Gibea. 35 Samuel so kwo Saul ge nǝn faɗa yao ŋhaa wul ahe. Amma zahzyil Samuel swaa ɓǝ Saul. Dǝɓlii laŋ ɗii marvǝǝ ɓo ne kan goŋ ne Saul tǝ za Israel.
شَاوُول عِصي اللّه
1 وَ صَمُوِيلْ قَالْ لِشَاوُولْ: «أَنَا بَسْ، اللّٰهْ رَسَّلَانِي مَسَحْتَكْ وَ دَرَّجْتَكْ مَلِكْ فِي شَعَبَهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ. هَسَّعْ دَا، أَسْمَعْ كَلَامْ اللّٰهْ. 2 وَ دَاهُو اللّٰهْ الْقَادِرْ قَالْ: ‹أَنَا نِعَاقِبْ شَعَبْ عَمَالِقْ فِي عَمَلْهُمْ السَّوَّوْه كَنْ دَحَرَوْا الدَّرِبْ لِبَنِي إِسْرَائِيلْ وَكِتْ هُمَّنْ مَارْقِينْ مِنْ بَلَدْ مَصِرْ. 3 هَسَّعْ دَا، أَمْشِي وَ حَارِبْ شَعَبْ عَمَالِقْ وَ دَمِّرْ كُلَّ شَيّءْ الْعِنْدُهُمْ. وَ مَا تِحِنّ فَوْقهُمْ! أَكْتُلْ الرُّجَالْ وَ الْعَوِينْ وَ الْعِيَالْ وَ الْأَطْفَالْ وَ الْبَقَرْ وَ الْغَنَمْ وَ الْجُمَالْ وَ الْحَمِيرْ.›» 4 وَ خَلَاصْ، شَاوُولْ لَمَّ الدَّيْش فِي حِلَّةْ طَلَايِمْ وَ لِقِي عَدَدْهُمْ 200 000 عَسْكَرِي وَ 10 000 مِنْ قَبِيلَةْ يَهُوذَا.
5 وَ شَاوُولْ مَشَى مَعَ عَسْكَرَهْ لِمَدِينَةْ الْعَمَالِقْ وَ كَرَسَوْا فِي الْوَادِي. 6 وَ شَاوُولْ قَالْ لِلْقِينِيِّينْ: «أَمُرْقُوا مِنْ أُسْط الْعَمَالِقْ وَ أَمْشُوا! مَا نِدَمِّرْكُو مَعَاهُمْ أَشَانْ إِنْتُو سَوَّيْتُوا الْخَيْر لِبَنِي إِسْرَائِيلْ وَكِتْ هُمَّنْ مَارْقِينْ مِنْ بَلَدْ مَصِرْ.»
وَ خَلَاصْ، الْقِينِيِّينْ أَنْفَرَقَوْا مِنْ الْعَمَالِقْ. 7 وَ شَاوُولْ حَارَبْ الْعَمَالِقْ وَ أَنَّصَرْ فَوْقهُمْ مِنْ حِلَّةْ حَوِيلَةْ لَحَدِّي قَرِيبْ لِحِلَّةْ شُورْ الْمُقَابِلَةْ بَلَدْ مَصِرْ. 8 وَ دَمَّرْ كُلَّ شَعَبْ عَمَالِقْ بِالْسَّيْف وَ كَرَبْ مَلِكْهُمْ أَقَاقْ. 9 وَ شَاوُولْ وَ عَسْكَرَهْ خَلَّوْا مَا دَمَّرَوْا الْمَلِكْ أَقَاقْ وَ كُلَّ الْبَهَايِمْ السَّمْحِينْ وَ سُمَانْ مِثِلْ الْغَنَمْ وَ الْبَقَرْ وَ الْحُمْلَانْ. وَ كُلَّ شَيّءْ سَمَحْ وَ عِنْدَهْ فَايْدَةْ مَا دَمَّرَوْه وَ لَاكِنْ دَمَّرَوْا كُلَّ شَيّءْ الضَّعِيفْ وَ الْمَا عِنْدَهْ فَايْدَةْ.
10 وَ اللّٰهْ حَجَّى لِصَمُوِيلْ وَ قَالْ: 11 «أَوَّلْ أَنَا دَرَّجْت شَاوُولْ مَلِكْ. وَ لَاكِنْ هَسَّعْ، أَنَا نِدِمْت أَشَانْ هُو أَبَانِي وَ مَا تَابَعْ كَلَامِي.» وَ الْكَلَامْ دَا بِقِي لِصَمُوِيلْ قَاسِي بِلْحَيْن وَ طُولْ اللَّيْل هُو قَاعِدْ يَسْأَلْ اللّٰهْ.
12 وَ بِفَجُرْ بَدْرِي، صَمُوِيلْ قَمَّ مَشَى لِيِقَابِلْ شَاوُولْ. وَ أَوْرَوْه كَدَرْ شَاوُولْ مَشَى فِي حِلَّةْ كَرْمَلْ سَوَّى لَيَّهْ تِمْثَالْ وَ قَبَّلْ فِي حِلَّةْ قِلْقَالْ. 13 وَ وَكِتْ صَمُوِيلْ وَصَّلْ فِي بَكَانْ شَاوُولْ، شَاوُولْ قَالْ لَيَّهْ: «اللّٰهْ يِبَارِكَكْ! أَنَا سَوَّيْت الشَّيّءْ الْاللّٰهْ قَالَهْ!» 14 وَ صَمُوِيلْ قَالْ: «شُنُو الْبَكِي هَنَا الْبَقَرْ وَ الْغَنَمْ الْقَاعِدْ نَسْمَعْ دَا؟» 15 وَ شَاوُولْ قَالْ: «دَوْل الْبَقَرْ وَ الْغَنَمْ السَّمْحِينْ وَ سُمَانْ الْأَنِحْنَ قَلَعْنَاهُمْ مِنْ الْعَمَالِقْ وَ الْعَسْكَرْ خَلَّوْهُمْ مَا دَمَّرَوْهُمْ أَشَانْ يِقَدُّمُوهُمْ ضَحِيَّةْ لِلّٰهْ إِلٰـهَكْ. وَ لَاكِنْ الْفَضَّلَوْا كَمَانْ، أَنِحْنَ دَمَّرْنَاهُمْ.»
16 وَ صَمُوِيلْ قَالْ لِشَاوُولْ: «أَسْكُتْ! خَلِّي نِكَلِّمَكْ بِالْكَلَامْ الْاللّٰهْ قَالَهْ لَيِّ أَلْبَارَحْ.» وَ شَاوُولْ قَالْ: «كَلِّمْ!» 17 وَ صَمُوِيلْ قَالْ: «إِنْتَ تَعَرِفْ نَفْسَكْ كَدَرْ إِنْتَ مَا تِسَاوِي شَيّءْ وَ لَاكِنْ هَسَّعْ بِقِيتْ كَبِيرْ فِي قَبَايِلْ بَنِي إِسْرَائِيلْ. وَ اللّٰهْ بَسْ مَسَحَكْ وَ دَرَّجَكْ فَوْقهُمْ مَلِكْ. 18 وَ اللّٰهْ كَلَّفَاكْ وَ قَالْ لَيْك: ‹أَمْشِي وَ دَمِّرْ كُلَّ الْعَمَالِقْ الْمُذْنِبِينْ وَ حَارِبْهُمْ لَحَدِّي تِكَمِّلْهُمْ مَرَّةْ وَاحِدْ.› 19 وَ لَاكِنْ مَالَا إِنْتَ مَا سِمِعْت كَلَامْ اللّٰهْ؟ وَقَعَتْ فِي الْغَنِيمَةْ وَ سَوَّيْت الْفَسَالَةْ قِدَّامْ اللّٰهْ.» 20 وَ شَاوُولْ قَالْ لِصَمُوِيلْ: «أَنَا سِمِعْت كَلَامْ اللّٰهْ. وَ سَوَّيْت الشَّيّءْ الْهُو كَلَّفَانِي بَيَّهْ. دَمَّرْت كُلَّ الْعَمَالِقْ وَ كَرَبْت مَلِكْهُمْ أَقَاقْ وَ جِبْتَهْ! 21 وَ الْعَسْكَرْ شَالَوْا الْغَنِيمَةْ هَنَا الْغَنَمْ وَ الْبَقَرْ السَّمْحِينْ الْوَاجِبْ نِدَمُّرُوهُمْ وَ خَلَّوْهُمْ لِيِقَدُّمُوهُمْ ضَحِيَّةْ لِلّٰهْ إِلٰـهَكْ فِي قِلْقَالْ!»
22 وَ صَمُوِيلْ قَالْ: «اللّٰهْ يَفْرَحْ بِضَحَايَا مُحَرَّقِينْ وَ بِضَحَايَا آخَرِينْ وَلَّا؟ وَلَّا يَفْرَحْ كَنْ تِطِيعْ كَلَامَهْ؟ أَشَانْ كَنْ تِطِيعَهْ، دَا أَفْضَلْ مِنْ الضَّحَايَا وَ كَنْ تَسْمَعْ كَلَامَهْ، دَا أَفْضَلْ مِنْ شَحَمْ الْكُبَاشْ. 23 الْعِصْيَانْ، هُو خَطَا مِثِلْ الْحِجَيْ بِعِلِمْ الْغَيْب. وَ قُوءْ الرَّاسْ، هُو شَرّ مِثِلْ عِبَادَةْ الْأَصْنَامْ! وَ بِسَبَبْ إِنْتَ أَبَيْت كَلَامْ اللّٰهْ، هُو كُلَ أَبَاكْ وَ مَرَقَاكْ مِنْ الْمُلُكْ!»
24 وَ خَلَاصْ، شَاوُولْ قَالْ لِصَمُوِيلْ: «أَنَا أَذْنَبْت! أَشَانْ خَالَفْت أَوَامِرْ اللّٰهْ وَ وَصِيّتَكْ إِنْتَ. أَنَا خُفْت مِنْ الرُّجَالْ الْمَعَايِ وَ تَابَعْت كَلَامْهُمْ. 25 وَ هَسَّعْ دَا، مِنْ فَضْلَكْ سَامِحْنِي مِنْ ذَنْبِي. وَ تَعَالْ، نِقَبُّلُوا سَوَا أَشَانْ أَنَا نَسْجُدْ لِلّٰهْ.» 26 وَ صَمُوِيلْ قَالْ لِشَاوُولْ: «لَا، أَنَا مَا نِقَبِّلْ مَعَاكْ أَشَانْ إِنْتَ أَبَيْت كَلَامْ اللّٰهْ وَ اللّٰهْ كُلَ أَبَاكْ. وَ بَتَّانْ مَا تَبْقَى مَلِكْ فِي بَنِي إِسْرَائِيلْ.»
27 وَ وَكِتْ صَمُوِيلْ أَنْلَفَتْ يِدَوْر يَمْشِي، شَاوُولْ كَرَبَهْ مِنْ شَارِبْ خَلَقَهْ وَ الْخَلَقْ أَنْشَرَطْ. 28 وَ صَمُوِيلْ قَالْ لَيَّهْ: «الْيَوْم اللّٰهْ يَقْلَعْ مُلُكْ إِسْرَائِيلْ مِنَّكْ وَ يَنْطِيهْ لِنَادُمْ آخَرْ الْأَخَيْر مِنَّكْ. 29 وَ اللّٰهْ الدَّايِمْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ مَا يَكْدِبْ وَ مَا يَنْدَمْ. أَشَانْ هُو مَا مِثِلْ الْإِنْسَانْ يَنْدَمْ.» 30 وَ شَاوُولْ قَالْ بَتَّانْ: «أَنَا أَذْنَبْت. هَسَّعْ دَا، اللّٰهْ عَلَيْك مَا تِعَيِّبْنِي قِدَّامْ شَعَبِي بَنِي إِسْرَائِيلْ وَ كُبَارَاتْهُمْ. تَعَالْ نِقَبُّلُوا سَوَا وَ نَسْجُدْ لِلّٰهْ إِلٰـهَكْ.» 31 وَ صَمُوِيلْ قَبَّلْ مَعَ شَاوُولْ وَ شَاوُولْ سَجَدْ لِلّٰهْ.
32 وَ صَمُوِيلْ قَالْ: «جِيبْ لَيِّ أَقَاقْ مَلِكْ الْعَمَالِقْ.» وَ أَقَاقْ جَايِ لَيَّهْ فَرْحَانْ وَ بُقُولْ فِي قَلْبَهْ: «أَكِيدْ! أَنَا مَعَ الْمَوْت دَا، فَكَّ فَكَّ.» 33 وَ صَمُوِيلْ قَالْ لَيَّهْ: «مِثِلْ سَيْفَكْ بَكَّى عَوِينْ كَتِيرِينْ، أَمَّكْ إِنْتَ كُلَ الْيَوْم تَبْكِي!» وَ صَمُوِيلْ كَتَلَهْ لِلْمَلِكْ أَقَاقْ قِدَّامْ اللّٰهْ فِي قِلْقَالْ.
34 وَ صَمُوِيلْ قَبَّلْ فِي حِلَّةْ الرَّامَةْ وَ شَاوُولْ كَمَانْ قَبَّلْ بَيْتَهْ فِي قِبَيْعَةْ. 35 وَ صَمُوِيلْ حِزِنْ بِلْحَيْن مِنْ شَاوُولْ وَ مَا مَشَى شَافَهْ لَحَدِّي مَاتْ. وَ اللّٰهْ نِدِمْ أَشَانْ دَرَّجْ شَاوُولْ مَلِكْ فِي بَنِي إِسْرَائِيلْ.