Ɓǝ lai tǝ welii dǝfuu ne mǝ faɓalle
1 Dǝɓlii faa nyi Mosus: 2 Mo nyiŋ welii fan daŋ jol za Israel nyi me, welii dǝfuu tǝkine mǝ faɓal daŋ, ma ɓe yo.
Fĩi paŋgasso ma bai fan mbǝ̃ǝre
3 Mosus faa nyi zana: We foo ɓǝ zah'nan mai we pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ pǝ cok byak ɓii ne ko, mor Dǝɓlii pǝ̃ǝ ne we gin gŋ ne swah ahe. We re farel mambǝ̃ǝ ne ka. 4 Tǝ'nahko we tǝ pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ ne fĩi Abiɓ. 5 Dǝɓlii haa zah nyi pa ɓii lii ra faa: Me ga nyi sǝr Kanaanien, Hetien, Amorien, Hevien, ne Jebusien nyi we. Sǝr ah a pǝsãhe, a joŋ fan pǝlli. Ne cok ah Dǝɓlii mo dai ne we gŋ ɓe, ka we joŋ fĩi mai pǝ fĩi patǝ vaŋno ah pǝ syii vaŋno vaŋno daŋ. 6 Tǝgǝǝ zah'nan rǝŋ we re farel bai fan mbǝ̃ǝre. Ne zah'nan tǝ rǝŋ ah we joŋ fĩi ne wo Dǝɓlii. 7 Tǝgǝǝ zah'nan tǝ rǝŋ we re farel bai fan mbǝ̃ǝre. Tǝgǝǝ zah'nan ah ra farel ma ne fan mbǝ̃ǝ mo joŋ yaŋ ɓii ka, so fan mbǝ̃ǝ laŋ mo yea ka ta. 8 Com ah we ge faa ɓǝ fan mai Dǝɓlii mo joŋ mor ɓii ne cok mai we pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ nyi wee ɓiiri. 9 Ɓǝ ah ga joŋ we foo ɓǝ zah'nan mai Dǝɓlii mo pǝ̃ǝ ne we gin sǝr Egiɓ ne swah ah ga lii ga lii. A ga yea wo ɓii tǝgbana fan mai dǝɓ moo saa ga jol wala zahpel ka foo ɓǝ. A ga joŋ wee fee ɓǝ lai Dǝɓlii ga pelle, ka we kee ne tǝtǝl ta. 10 We gbǝ ɓǝ lai mai ne zah'nan ah syii daŋ.
Ɓǝ welii fanne
11 Ne cok Dǝɓlii mo dai sǝr Kanaan ne we, tǝgbana mo faako nyi pa ɓii lii ra ka nyi we ɓe, 12 we nyi zah fan mǝ Dǝɓlii nyi nyi ne fan ma byaŋ kǝpel daŋ, welii ŋgaɓ fan mawǝǝ mai mo bem ɓo daŋ, mǝ Dǝɓlii yo. 13 We wǝǝ tǝ welii korro daŋ ne gwii, we zyii ka wǝǝ tǝl ah ya ɓe, ka we hao sol ahe. We wǝǝ tǝ welii dǝfuu mawǝǝ kǝsyil ɓii ta. 14 Comki wee ɓii mo fii we, ɓǝ mai cuu fẽene ɓe, we faa nyi ra: Dǝɓlii wǝǝ ru ne swah gin sǝr Egiɓ pǝ cok mai ru yea gŋ na byakke. 15 Ne cok Farao mo pee mbaŋ mo zyii ka soɓ ru kal a, Dǝɓlii ik welii sǝr Egiɓ daga welii dǝfuu tǝkine welii faɓal daŋ. Mor maiko ru joŋ syiŋ wo Dǝɓlii ne fan mawǝǝ ma byaŋ kǝpel daŋ, amma ru wǝǝ tǝtǝl welii ɓuu ne fanne. 16 Ɓǝ ah ga yea wo man tǝgbana fan mai naa saa ga jol wala zahpelle, a ga yea wo man na fan ma cuu fanne, ka na foo ɓǝ Dǝɓlii mai mo pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ ne na ne swah ahe.
Ɓaŋtal swãh bam ne mǝ wii
17 Ne cok Farao mo soɓ za Israel kalle, Dǝɓlii zaŋ ra ka mo syeera tǝ fahlii sǝr Filistien mai mo gwari laŋ ya . Mor Masǝŋ faa: Ɗah maki za nyẽe mo kwora za sal ɓe, a ɗiira marvǝǝ so jinra ga sǝr Egiɓ ne? 18 Amma Masǝŋ kiŋ ne ra tǝ fahlii kǝsyicok fah zah mabii Syẽ. Za Israel zyeɓra suu sal pǝ̃ǝra gin sǝr Egiɓ ne ko. 19 Mosus woo woiŋ Yuseɓ kal ne ko, mor Yuseɓ haa zah ɓo nyi za Israel ne faa sye: Masǝŋ mo ge wǝǝ we ɓe, we woo woiŋ ɓe gin nyee kal ne ko.
20 Urra gin Sukot ge ɗǝrra Etam nǝfah kǝsyicokki. 21 Dǝɓlii kal pel ɓǝǝ ne ɓaŋtal swãh bam ne com mor ka zaŋ ra tǝ fahlii, so ne suŋ ɓe a syee pel ɓǝǝ ne ɓaŋtal wii mor ka sǝǝ cokfãi nyi ra, ka mo gak syeera ne suŋ ne com daŋ. 22 Ne comme, ɓaŋtal swãh bam ka woŋ ki ne ra ya, ne suŋ laŋ, ɓaŋtal wii yea pel ɓǝǝra.
عيد الْخُبْزة بلا توّارة
1 وَ اللّٰهْ حَجَّى لِمُوسَى وَ قَالْ: 2 «خَصِّصْ لَيِّ كُلَّ وَلْد بِكِرْ الْوِلْدَوْه فِي لُبّ بَنِي إِسْرَائِيلْ وَ فِي الْبَهَايِمْ. دَوْل يَبْقَوْا هِنَيّ أَنَا.»
3 وَ مُوسَى قَالْ لِلنَّاسْ: «كُلِّ سَنَةْ، ذَكُّرُوا فِي الْيَوْم الْمَرَقْتُوا بَيَّهْ مِنْ مَصِرْ بَلَدْ الْعُبُودِيَّةْ. أَشَانْ اللّٰهْ مَرَقَاكُو مِنْ مَصِرْ بِقُدُرْتَهْ. مَا تَاكُلُوا خُبْزَةْ الْعِنْدَهَا تَوَّارَةْ فِي الْيَوْم دَا! 4 دَا الْيَوْم الْإِنْتُو مَرَقْتُوا بَيَّهْ مِنْ مَصِرْ فِي شَهَرْ الْقَنَادِيلْ. 5 اللّٰهْ حَلَفْ لِجُدُودْكُو وَ قَالْ يَنْطِيكُو بَلَدْ الْمَلَانَةْ بِاللَّبَنْ وَ الْعَسَلْ. وَ دِي بَلَدْ الْكَنْعَانِيِّينْ وَ الْحِتِّيِّينْ وَ الْأَمُورِيِّينْ وَ الْحِوِّيِّينْ وَ الْيَبُوسِيِّينْ. وَ وَكِتْ اللّٰهْ وَدَّاكُو هِنَاكْ، فِي كُلِّ سَنَةْ وَاجِبْ تِعَيُّدُوا فِي نَفْس الشَّهَرْ. 6 وَ فِي مُدَّةْ سَبْعَةْ يَوْم، آكُلُوا خُبْزَةْ بَلَا تَوَّارَةْ بَسْ. وَ فِي الْيَوْم السَّابِعْ، عَيُّدُوا لِلّٰهْ. 7 فِي مُدَّةْ سَبْعَةْ يَوْم، إِنْتُو تَاكُلُوا خُبْزَةْ بَلَا تَوَّارَةْ. وَ مَا تِخَلُّوا خُبْزَةْ الْعِنْدَهَا تَوَّارَةْ وَ لَا تَوَّارَةْ تَقْعُدْ فِي كُلَّ بَلَدْكُو.
8 «وَ أَيِّ سَنَةْ فِي الْعِيدْ دَا، إِنْتُو تِفَسُّرُوا لِعِيَالْكُو مَعَنَى الْعِيدْ دَا وَ تُقُولُوا لَيْهُمْ: ‹نِعَيُّدُوا الْعِيدْ دَا أَشَانْ نِذَّكَّرَوْا الشَّيّءْ الْاللّٰهْ سَوَّى لَيْنَا وَكِتْ مَرَقَانَا مِنْ مَصِرْ.› 9 وَ الْعِيدْ دَا يَبْقَى لَيْكُو ذِكْرَةْ مِثِلْ عَلَامَةْ الْيَرْبُطُوهَا النَّاسْ فِي إِيدَيْهُمْ أَوْ فِي جَبْهَاتْهُمْ أَشَانْ مَا يَنْسَوْا الشَّيّءْ الْمُهِمّ لَيْهُمْ. الْعِيدْ دَا يِذَكِّرْكُو كَدَرْ وَاجِبْ تِبَلُّغُوا وَصَايَا اللّٰهْ، هُو الْمَرَقَاكُو مِنْ مَصِرْ بِإِيدَهْ الشَّدِيدَةْ. 10 وَ وَاجِبْ تِطَبُّقُوا الْقَانُونْ دَا فِي الْيَوْم الْمَقْطُوعْ لَيَّهْ فِي كُلِّ سَنَةْ.»
أيِّ ولْد بِكِر مُخصّص للّه
11 وَ مُوسَى قَالْ بَتَّانْ: «اللّٰهْ يِوَدِّيكُو فِي بَلَدْ الْكَنْعَانِيِّينْ مِثِلْ هُو حَلَفْ لَيْكُو وَ لِجُدُودْكُو وَ قَالْ يَنْطِيهَا لَيْكُو. 12 فِي الْوَكِتْ دَا، خَصُّصُوا لَيَّهْ كُلَّ أَوْلَادْ الْبِكِرْ. كُلَّ أَوْلَادْ الْبِكِرْ الدُّكُورْ مِنْ النَّاسْ وَ مِنْ الْبَهَايِمْ يَبْقَوْا خَاصِّينْ لِلّٰهْ. 13 وَ أَيِّ وَلْد بِكِرْ هَنَا الْحَمِيرْ، شِيلُوا فِي بَدَلَهْ خَرُوفْ. وَ كَنْ مَا بَدَّلْتُوهْ كَمَانْ، أَكْسُرُوا رَقَبَتَهْ. وَ لَاكِنْ أَيِّ وَلْد بِكِرْ مِنْ عِيَالْكُو إِنْتُو الْإِنْسَانْ، أَفْدَوْه.
14 «وَ أَكُونْ عِيَالْكُو يَسْأَلَوْكُو وَ يُقُولُوا لَيْكُو: ‹مَالَا تِسَوُّوا الشَّيّءْ دَا؟› خَلَاصْ، رُدُّوا لَيْهُمْ وَ قُولُوا: ‹اللّٰهْ مَرَقَانَا بِقُدُرْتَهْ مِنْ مَصِرْ بَلَدْ الْعُبُودِيَّةْ. 15 وَ الْمَلِكْ سَوَّى رَاسْ قَوِي وَ أَبَى مَا خَلَّانَا نَمُرْقُوا مِنْ بَلَدْ مَصِرْ. وَ بَيْدَا، اللّٰهْ كَتَلْ كُلَّ أَوْلَادْ الْبِكِرْ مِنْ النَّاسْ وَ مِنْ الْبَهَايِمْ فِي بَلَدْ مَصِرْ. وَ فِي شَانْ دَا، نَدْبَحَوْا لِلّٰهْ كُلَّ أَوْلَادْ الْبِكِرْ الدُّكُورْ مِنْ بَهَايِمْنَا. وَ لَاكِنْ أَوْلَادْ الْبِكِرْ هِنَيْنَا كَمَانْ، نَفْدَوْهُمْ.› 16 وَ دَا يَبْقَى لَيْكُو ذِكْرَةْ مِثِلْ عَلَامَةْ الْيَرْبُطُوهَا النَّاسْ فِي إِيدَيْهُمْ أَوْ فِي جَبْهَاتْهُمْ أَشَانْ مَا يَنْسَوْا الشَّيّءْ الْمُهِمّ لَيْهُمْ. وَ مِثِلْ دَا، مَا تَنْسَوْا كَدَرْ اللّٰهْ مَرَقَاكُو مِنْ مَصِرْ بِقُدُرْتَهْ.»
بني إسرائيل عدّوا جنْب البحر
17 وَكِتْ فِرْعَوْن مَلِكْ مَصِرْ خَلَّى بَنِي إِسْرَائِيلْ مَرَقَوْا، الرَّبّ مَا وَدَّاهُمْ بِالدَّرِبْ الْيُشُقّ بَلَدْ الْفِلِسْطِيِّينْ حَتَّى كَانْ الدَّرِبْ دَا قَرِيبْ كُلَ. أَشَانْ هُو عِرِفْ كَنْ هُمَّنْ يَوَاجُهُوا حَرِبْ، يَنْدَمَوْا لِمَرِقِينْهُمْ وَ بَتَّانْ يِقَبُّلُوا فِي مَصِرْ. 18 وَ الرَّبّ وَدَّاهُمْ عَلَيْ الصَّحَرَاء بِدَرِبْ آخَرْ الْيِعَدِّي بِالْبَحَرْ الْأَحْمَرْ. وَ بَنِي إِسْرَائِيلْ مَرَقَوْا مِنْ مَصِرْ جَاهِزِينْ لِلْحَرِبْ.
19 وَ مُوسَى شَالْ مَعَايَهْ عُضَامْ يُوسُفْ أَشَانْ زَمَانْ وَكِتْ يُوسُفْ حَيّ، حَلَّفَاهُمْ لِبَنِي إِسْرَائِيلْ وَ قَالْ لَيْهُمْ: «أَكِيدْ الرَّبّ يِفَكِّرْ لَيْكُو. وَ وَكِتْ تَمُرْقُوا مِنْ هِنِي، وَدُّوا عُضَامِي مَعَاكُو.»
20 وَ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَمَّوْا مَشَوْا مِنْ سُكُّوتْ وَ نَزَلَوْا فِي إِتَامْ فِي خَشُمْ الصَّحَرَاء. 21 وَ اللّٰهْ مَاشِي قِدَّامْهُمْ بِالنَّهَارْ فِي عَمُودْ هَنَا سَحَابْ لِيُقُودْهُمْ فِي الدَّرِبْ وَ بِاللَّيْل فِي عَمُودْ هَنَا نَارْ لِيِضَوِّي لَيْهُمْ. أَشَانْ بَيْدَا، يَقْدَرَوْا يُرُوغُوا لَيْل وَ نَهَارْ. 22 وَ عَمُودْ السَّحَابْ الْيُقُودْهُمْ بِالنَّهَارْ وَ عَمُودْ النَّارْ الْيُقُودْهُمْ بِاللَّيْل مَا كَسَّوْا مِنْهُمْ أَبَداً.