Jeremias ge cuu ɓǝ pǝ yaŋ Masǝŋ
1-3 Dǝɓlii pee Jeremias ge zahfah yaŋ Masǝŋ mai za Yuda moo syeera gŋ ga juupelle. Faa nyi ko, mo uuko gŋ, ka mo cuuko ɓǝ mai Dǝɓlii ma ne swah daŋ, Masǝŋ Israel mo ne ka faa nyi ra, faa: We fer fahlii kal ɓii tǝkine fan joŋ ɓii we tǝ joŋni. We joŋ nai ɓe, me ga soɓ we kaa nyeeko. 4 We i zah nyiŋ ɓǝ mai za maber ah moo gwahra ber kǝǝ we ne faa: Mai yaŋ Dǝɓlii yo, mai yaŋ Dǝɓlii yo, mai yaŋ Dǝɓlii yo.
5 We fer fahlii kal ɓii tǝkine fan joŋ ɓiiri, we joŋ fan joŋ matǝ goŋga ah wo ki. 6 We joŋ ɓe' wo za gwǝǝ ne wee syel ne ŋwǝǝ wul ka, we i zah ik za ma bai faɓe' pǝ wul pǝ cok matǝdaŋdaŋ maiko. We i zah juupel wo masǝŋ ki ra, mor ɓǝ ah tǝ ga muŋ we. 7 We joŋ nai ɓe, me ga soɓ we kaa pǝ sǝr mai me nyi ɓo nyi pa ɓii lii ra nyeeko ka mo kaara gŋ ga lii.
8 We ẽe ɗao, we gbǝ yǝk ɓǝ fan makol ah ra mai mo ka gak gbah jol ɓii ya ɓo. 9 Awe kiŋ nyinni, we ik wulli, we joŋ ɓǝǝre, we haa zah tǝ berre, we joŋ syiŋ wo Ba'al, we juupel wo masǝŋ ki ra mai we tǝ ra taa ya. 10 Awe joŋ fan mai me syiŋ ɓǝ ah ɓo syiŋ, so we gin uu pel ɓe pǝ yaŋ ɓe, we faa: Aru ka ne ɓǝ ki ya. 11 Ame Dǝɓlii me faa, awe lǝŋ yaŋ ɓe sye cok muŋ za kaafuu ye ne? 12 We ge yaŋ Silo, cok mai me nǝǝ ɓo daga kǝpel ka za mo juupel wo ɓe gŋ yo, ka we ẽe fan mai me joŋ ɓo wo yaŋ ah mor faɓe' mai za ɓe Israel mo joŋra. 13 We tǝ joŋ faɓe' mai daŋ me kee ɓǝ ah ɓo nyeeno. Ame faa ɓǝ nyi we cẽecẽe, ne daŋ laŋ we ka zyii laa ɓǝ faa ɓe ya. Ame ɗii we, so we ka zyii zah ɓe ya. 14 Me ga joŋ yaŋ ɓe mai we gbǝ yǝk ɓǝ ah ɓo, na mai me joŋ wo yaŋ Silo, me ga joŋ fan pǝ cok mai me nyi ɓo nyi we ne pa ɓii lii ra tǝgbana me joŋ yaŋ Silo ta. 15 Me ga ɓoo we pel ɓe ga lal tǝgbana me joŋ ne wee pa ɓii za Efraim. Ame Dǝɓlii me faa naiko.
Bai laa zah zana
16 Jeremias, mo juupel mor zai ka, mo yeyee wala mo pǝǝ me mor ɓǝǝ ka, mor me ka ga laa ɓǝ faa ɓo ya. 17 Amo ka kwan fan mai moo joŋra pǝ yaŋ sǝr Yuda maluu ne fahlii tǝgǝǝ yaŋ Jerusalem daŋ ya ne? 18 Wee manyee a sǝǝra zahwii, pa ɓǝǝ a cokra wii, ŋwǝǝ a gǝrra sum ka kǝǝ joŋ syiŋ wo masǝŋ ki ma ɗii ne Magoŋ Cok Sǝŋ ne ko, so a sǝǝra syiŋ wo masǝŋ ki ra, ka ɓǝ ah mo ɓeɓ zahzyil nyi me. 19 Amma tǝ ɓeɓra zahzyil nyi me ne? Ka nai ya, tǝ ɓeɓra ma suu ɓǝǝra, tǝ kyeɓra swãa lwaa suu ɓǝǝ ne ko. 20 So ame Dǝɓlii Masǝŋ, me ga pee kpãh ɓe ma'man ah ge tǝ cok maiko, me ga rǝk kpãh ah tǝ dǝfuu, ne faɓalle, ne tǝ kpuu, tǝkine fakpãhpǝǝ daŋ. Kpãh ɓe me ɓaŋ ɓo, a ga yea tǝgbana wii mai dǝɓ mo ka gak rum ya.
21 Za ɓe, ame Dǝɓlii ma ne swah daŋ, Masǝŋ Israel me faa, syiŋ mai wee joŋ wo ɓe wee syak tǝ wii tǝɗe' tǝkine mai me nyi fahlii ren ah ɓo nyi we daŋ, we tai we re o, mor ka ne yeɓ wo ɓe yao. 22 Ne cok me zaŋ pa ɓii lii ra pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ ne ko, me faa ɓǝ tǝǝ ɓǝrdi ne ŋgom fan joŋ syiŋ ne nyi ra ɗǝ ya. 23 Amma me faa nyi ra mo laara zah ɓe, so me ga yea Masǝŋ ɓǝǝra, a ga yeara za ɓe. So me faa nyi ra mo syeera tǝgbana fahlii mai me cuu ɓo nyi ra. Mo tǝ joŋra nai ɓe, ɓǝ daŋ a ga yea wo ɓǝǝ ne fahlii. 24 Amma zyii ka laara zah ɓe, wala ɓaŋ syiŋ ɓǝ faa ɓe ya, syeera mor ɓǝ foo ɓe' ɓǝǝ ne zahzyil yak ɓǝǝra, jiŋra fahfal ɓoo nyi me. 25 Daga zah'nan mai pa ɓii lii ra mo pǝ̃ǝra gin sǝr Egiɓ, ŋhaa ge dai tǝ'nahko, ame tǝ pee za yeɓ ɓe profetoen wo ɓiiri. 26 Amma we ka zyii laa zah ɓe, wala ɓaŋ syiŋ ɓǝ faa ɓe ya. Jeertǝ we so yer zahzyil ɓii we joŋ faɓe' kal pa ɓii lii ra 'yaŋ.
27 Jeremias, mo ge faa ɓǝ marai daŋ nyi ra, amma ne daŋ ka ga laara ɓǝ faa ɓo ya. Mo ga ɗii ra, amma ka ga zyiira ɗii zah ɓo ya. 28 Mo ga faa nyi ra: Awe ka laa zah Dǝɓlii Masǝŋ ɓiir a, we ka zyii laa lai ah mo tǝ lai we ne ya. Goŋga ǝ̃ǝ ra muŋ ɓe, ka faara ɓǝ ah laŋ ga zah ya.
Joŋra faɓe' pǝ cok tǝforoŋ Hinnom
29 Awe za yaŋ Jerusalem, we yeyee, we swãa tǝtǝlli, we myah rĩi ah ge lalle. We yeyee wul pǝ cok ma tǝgee ah ra, mor ame Dǝɓlii me ɓoo we za mai me tǝ joŋ kpãh ne we ge lal me yaŋ we ɓe.
30 Ame Dǝɓlii me faa, za Yuda joŋra fan maɓe' ahe, woora masǝŋ ki ɓǝǝ mai me syiŋ ɓǝ ah ɓo, ge rǝk ra ɓǝr yaŋ ɓe, ɓeɓra ne ko. 31 Ge vuura cok joŋ syiŋ pǝ cok tǝforoŋ Hinnom, ɗiira cok joŋ syiŋ ah ne Tofet, mor ka syak wee ɓǝǝ mawǝǝ ne maŋwǝǝ tǝ wii gŋ joŋ syiŋ ne ko. Me ye ka faa ɓǝ ah nyi ra ka mo joŋra ya, koo pǝ ɓǝ foo ah laŋ me foo ya. 32 Goŋga, zah'nan ah no ginni, ne cok ah ka ga ɗiira cok ah ne Tofet wala cok tǝforoŋ Hinnom yao, amma a ga ɗiira ne Cok Ik Zana, mor a ga ciira wul Tofet, ŋhaa cok cii ah ra ka so yea ya. 33 Wul ɓǝǝ ga ciŋ farel juu ne fafyãhe. Dǝɓ ma ga nĩi ra tǝl ah ga lal ka yea ya. 34 Sǝr ah ga ciŋ cok kolle, pǝ yaŋ maluu sǝr Yuda ne fahlii tǝgǝǝ yaŋ Jerusalem daŋ, me ga yea zah lǝŋ ma ɗǝǝ laa pǝ'nyah ne gŋ, ne ɓǝ faa za mai mo tǝ 'nyahra suu, ne kyaŋ pa ɓaŋ win fuu tǝkine kyaŋ mawin ma ɓaŋ wor fuu daŋ.
بني يَهُوذَا أتْوكّلوا علي الغشّ
1 وَ دَاهُو كَلَامْ اللّٰهْ الْقَالَهْ لِإِرْمِيَا: 2 أَمْشِي وَ أَقِيفْ فِي مَدَخَلْ بَيْت اللّٰهْ وَ قُولْ الْكَلَامْ دَا: «يَا نَاسْ يَهُوذَا التَّدْخُلُوا بِالْمَدَخَلْ دَا لِتَسْجُدُوا قِدَّامْ اللّٰهْ. إِنْتُو كُلُّكُو، أَسْمَعَوْا كَلَامْ اللّٰهْ. 3 وَ دَاهُو اللّٰهْ الْقَادِرْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَالْ لَيْكُو: ‹سَلُّحُوا حَالْكُو وَ عَمَلْكُو وَ بَيْدَا، نِخَلِّيكُو تَسْكُنُوا فِي الْبَلَدْ دِي. 4 مَا تِصَدُّقُوا الْكَلَامْ الْغَشّ الْبُقُولْ: ”دَاهُو هِنِي بَيْت اللّٰهْ، بَيْت اللّٰهْ، بَيْت اللّٰهْ. شَيّءْ مَا يَجِينَا.“ 5 بَدَلْ الْكَلَامْ دَا، سَلُّحُوا حَالْكُو وَ عَمَلْكُو وَ سَوُّوا الْعَدَالَةْ بَيْن النَّاسْ. 6 وَ مَا تَظُلْمُوا الْأَجْنَبِي وَ لَا الْأَتِيمْ وَ لَا الْأَرْمَلَةْ وَ لَا تِدَفُّقُوا دَمّ الْبَرِي فِي الْأَرْض دِي. وَ مَا تَجْرُوا وَرَاءْ إِلٰـهَاتْ آخَرِينْ وَ تِجِيبُوا الْفَسَالَةْ فِي نُفُوسْكُو. 7 وَ بَيْدَا، خَلَاصْ نِخَلِّيكُو تَسْكُنُوا هِنِي فِي الْبَلَدْ الْأَنَا أَنْطَيْتهَا لِجُدُودْكُو دَايْماً وَ إِلَى الْأَبَدْ.
8 «‹وَ لَاكِنْ دَاهُو إِنْتُو صَدَّقْتُوا بِالْكَلَامْ الْغَشّ دَا، الْمَا عِنْدَهْ فَايْدَةْ. 9 إِنْتُو تَسُرْقُوا وَ تَكْتُلُوا وَ تَزْنَوْا وَ تَحَلْفُوا بِكِدِبْ وَ تِحَرُّقُوا بَخُورْ لِإِلٰـهْ بَعَلْ وَ تَجْرُوا وَرَاءْ إِلٰـهَاتْ آخَرِينْ الْأَوَّلْ مَا تَعَرْفُوهُمْ. 10 وَ كِكَّيْف تَجُوا قِدَّامِي فِي بَيْتِي الْفَوْقَهْ أُسْمِي وَ تُقُولُوا: ”شَيّءْ مَا يَجِينَا.“ وَ بَعَدْ دَا، بَتَّانْ تِسَوُّوا كُلَّ الْمُحَرَّمَاتْ دَوْل! 11 وَ الْبَيْت الْفَوْقَهْ أُسْمِي، إِنْتُو تِشِيفُوهْ مِثِلْ كَرْكُورْ هَنَا سَرَارِيقْ وَلَّا؟ تَمَامْ، أَنَا كُلَ نِشِيفَهْ مِثِلْ دَا! وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ.
12 «‹خَلَاصْ، قُمُّوا أَمْشُوا فِي بَكَانِي الزَّمَانْ قَاعِدْ فِي شِيلَوْه وَ دَا الْبَكَانْ الْأَوَّلْ أَنَا خَطَّيْت فَوْقَهْ أُسْمِي. وَ شِيفُوا الدَّمَارْ الْأَنَا جِبْتَهْ فِي الْبَكَانْ دَا، بِسَبَبْ الْفَسَالَةْ السَّوَّوْهَا شَعَبِي بَنِي إِسْرَائِيلْ. 13 وَ هَسَّعْ إِنْتُو كُلَ سَوَّيْتُوا نَفْس الْفَسَالَةْ دِي. وَ أَنَا كَلَّمْت لَيْكُو بَيْهَا دَايْماً وَ إِنْتُو مَا سِمِعْتُونِي. وَ أَنَا نَادَيْتكُو كُلَ وَ إِنْتُو مَا رَدَّيْتُوا لَيِّ. وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ. 14 وَ خَلَاصْ، أَنَا نِجِيبْ نَفْس الدَّمَارْ الْجِبْتَهْ فِي شِيلَوْه فِي بَيْتِي الْفَوْقَهْ أُسْمِي الْإِنْتُو تِتْوَكَّلَوْا عَلَيَّهْ وَ دَا الْبَيْت الْأَنَا أَنْطَيْتَهْ لِجُدُودْكُو وَ لَيْكُو إِنْتُو. 15 يَا بَنِي يَهُوذَا، أَنَا نَطْرُدْكُو بَعِيدْ مِنِّي مِثِلْ طَرَدْت أَخْوَانْكُو مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلْ.›»
الشعب عِصوا أمُر اللّه
16 «وَ إِنْتَ، يَا إِرْمِيَا، مَا تَسْأَلْنِي فِي شَانْ الشَّعَبْ دَا وَ مَا تَرْفَعْ الدُّعَا وَ تَشْحَدْنِي فِي شَانْهُمْ. مَا تِضَّرَّعْ لَيِّ! أَنَا مَا نَسْمَعَكْ. 17 إِنْتَ مَا قَاعِدْ تِشِيفْ الشَّيّءْ الْقَاعِدِينْ يِسَوُّوهْ فِي حِلَّالْ بَلَدْ يَهُوذَا وَ شَوَارِعْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ وَلَّا؟ 18 الْعِيَالْ يِلَقُّطُوا حَطَبْ وَ الْأَبَّهَاتْ يِقَبُّضُوا نَارْ وَ الْعَوِينْ يِعَجِّنَنْ دَقِيقْ لِيِسَوَّنْ كَعَكْ الْيِقَدُّمُوهْ لِصَنَمْ الْأُسْمَهْ مَلِكَةْ السَّمَاءْ. هُمَّنْ قَاعِدِينْ يِقَدُّمُوا هَدِيَّةْ شَرَابْ لِإِلٰـهَاتْ آخَرِينْ وَ بَيْدَا، يِغَضُّبُونِي أَنَا. 19 هَلْ دَا يِغَضِّبْنِي وَلَّا؟ الْعَيْب يَجِي فَوْقهُمْ هُمَّنْ بَسْ.» وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ.
20 وَ فِي شَانْ دَا، دَاهُو اللّٰهْ الرَّبّ قَالْ: «غَضَبِي الْمُحْرِقْ يَنْزِلْ فِي الْبَكَانْ دَا، فِي النَّاسْ وَ الْحَيْوَانَاتْ وَ شَدَرْ الْغَابَةْ وَ إِنْتَاجْ الْأَرْض. وَ نَارْ غَضَبِي أَبَداً مَا تُمُوتْ.»
21 وَ دَاهُو اللّٰهْ الْقَادِرْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَالْ: «شِيلُوا ضَحَايَاكُو الْمُحَرَّقِينْ وَ لِمُّوهُمْ مَعَ لَحَمْ ضَحَايَاكُو الْآخَرِينْ وَ آكُلُوهْ إِنْتُو. 22 وَ وَكِتْ أَنَا مَرَقْت جُدُودْكُو مِنْ بَلَدْ مَصِرْ، أَنَا مَا أَمَرْتُهُمْ بِضَحَايَا مُحَرَّقِينْ وَ لَا بِضَحَايَا آخَرِينْ. 23 وَ لَاكِنْ أَنَا أَمَرْتُهُمْ بِشَيّءْ وَاحِدْ بَسْ وَ قُلْت: ‹أَسْمَعَوْا كَلَامِي! وَ بَيْدَا، أَنَا نَبْقَى إِلٰـهْكُو وَ إِنْتُو تَبْقَوْا شَعَبِي. شِيلُوا عَدِيلْ الدَّرِبْ النَّامُرْكُو بَيَّهْ وَ بَيْدَا، تَفْرَحَوْا.› 24 وَ لَاكِنْ هُمَّنْ مَا خَطَّوْا أَدَانْهُمْ لِيَسْمَعَوْنِي وَ سَوَّوْا حَسَبْ نِيِّتْهُمْ الْفَسْلَةْ وَ قَلِبْهُمْ الْأَزْرَقْ. وَ بَدَلْ يِوَجُّهُوا عَلَيِّ، هُمَّنْ أَنْطَوْنِي ضُهُورْهُمْ. 25 وَ مِنْ وَكِتْ جُدُودْكُو مَرَقَوْا مِنْ بَلَدْ مَصِرْ لَحَدِّي الْيَوْم، أَنَا قَاعِدْ نِرَسِّلْ لَيْكُو عَبِيدِي الْأَنْبِيَاء دَايْماً. 26 وَ لَاكِنْ إِنْتُو مَا خَطَّيْتُوا أَدَانْكُو وَ سِمِعْتُونِي وَ قَوَّيْتُوا رُوسَيْكُو وَ بِقِيتُوا فَسْلِينْ زِيَادَةْ مِنْ جُدُودْكُو.
27 «وَ إِنْتَ، يَا إِرْمِيَا، كَنْ تِفَسِّرْ لَيْهُمْ كُلَّ الْكَلَامْ دَا، هُمَّنْ مَا يَسْمَعَوْك وَ كَنْ تِنَادِيهُمْ كُلَ مَا يُرُدُّوا لَيْك. 28 وَ خَلَاصْ قُولْ لَيْهُمْ: ‹إِنْتُو بَسْ الْأُمَّةْ الْمَا تَسْمَعْ كَلَامْ اللّٰهْ إِلٰـهَّا وَ مَا تَقْبَلْ وَصِيّتَهْ. وَ الصَّحِيحْ أَنْقَشَّ مِنْ لِسَانْكُو وَ بِقِي مَا فِيهْ.›»
تُوفَة وادي الجنازات
29 يَا نَاسْ يَهُوذَا، أَقْطَعَوْا شَعَرْكُو
وَ أَزْقُلُوهْ مِنْ الْحِزِنْ
وَ أَطْلَعَوْا فِي رُوسَيْ الْجِبَالْ وَ نُوحُوا
أَشَانْ اللّٰهْ أَبَى الذُّرِّيَّةْ التِّغَضِّبَهْ.

30 وَ دَاهُو كَلَامْ اللّٰهْ: «بَنِي يَهُوذَا قَاعِدِينْ يِسَوُّوا الْفَسِلْ قِدَّامِي وَ يِجِيبُوا مُحَرَّمَاتْهُمْ فِي بَيْتِي الْفَوْقَهْ أُسْمِي وَ يِنَجُّسُوهْ. 31 وَ فِي وَادِي بَنِي هِنُّومْ فِي تُوفَةْ بَنَوْا مَدْبَحْ لِيِحَرُّقُوا فَوْقَهْ أَوْلَادْهُمْ وَ بَنَاتْهُمْ. وَ دَا فِكِرْ هَنَا شُنُو! أَنَا مَا أَمَرْتُهُمْ بَيَّهْ وَ لَا فَكَّرْت فَوْقَهْ يَوْم وَاحِدْ.»
32 وَ دَاهُو كَلَامْ اللّٰهْ: «وَ يَجِي يَوْم وَاحِدْ، بَتَّانْ مَا يِنَادُوهْ تُوفَةْ وَ لَا وَادِي بَنِي هِنُّومْ. وَ لَاكِنْ يِنَادُوهْ وَادِي الْجَنَازَاتْ أَشَانْ يَدْفُنُوهُمْ فِي تُوفَةْ لَحَدِّي تِنْمَلِي بِالْجَنَازَاتْ. 33 وَ الْجَنَازَاتْ دَوْل يَبْقَوْا أَكِلْ لِلصُّقُورَةْ وَ الْمَرَافْعِينْ وَ مَا فِي نَادُمْ الْيَجِي يَطْرُدْهُمْ. 34 وَ فِي حِلَّالْ بَلَدْ يَهُوذَا وَ شَوَارِعْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ، أَنَا نِوَقِّفْ كُلَّ الزَّغْرَاطْ وَ الرَّقْرَاقْ وَ غِنَيْ الْعُرْسَانْ. أَشَانْ الْبَلَدْ دِي تَخْرَبْ.»