Ɓee-booje gə́ to njo̰looje
1 Loo gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ a tuji ginkoji dəwje gə raŋg kya̰ ɓee lə dee kar sí ləm, loo gə́ seḭ a tuba deeje gə mba kisije mee ɓee-booje’g lə dee gə mee kəije’g lə dee ləm tɔ ndá, 2 seḭ a kɔrje kəm ɓee-booje munda mbuna ɓeeje gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ar sí gə́ né ka̰ sí lé ləm, 3 seḭ a gɔlje rəwje ləma, dɔ naŋg ɓee gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ a gə kar sí gə́ nénduba lə sí neelé seḭ a kaiyeje dana loo munda ləm tɔ. Bèe ɓa dəw gə́ rara gə́ tɔl maree lé a kaskəm kaḭ kaw mee ɓee-booje’g neelé ya.
4 Godndu neelé wɔji dɔ dəw gə́ njetɔl maree gə́ wá mée’g kédé el ləm gə to jeba̰ ləa kédé el ləm tɔ ndá debee neelé a kaḭ kaw keneŋ gə mba kaji rəa ya. 5 To asəna gə dəw gə́ aw kaw tuga kag gə maree mee kag-kɔr’g bèe, nɛ loo gə́ yeḛ un jia gə mba tuga ne kag lé ndá, kandə tina lé ɔr kulee’g wa njeboalookaw ləa neelé tɔlee ndá dəw neelé a kaḭ kaw mee ɓee-boo gə́ kára’g neelé gə mba kaji rəa 6 nà banelə njedalba̰ məs lé oŋg a kḭ səa pu karee a tuba goo njetɔl dəw neelé, tɔɓəi ɓó lé rəw-kabee əw yaa̰ ndá njedalba̰ məs lé a tuba gée saar a kwá kundá tɔlee tɔ, nɛ yeḛ gə́ njetɔl dəw lé ra né as yoo el mbata yeḛ to gə́ njeba̰ lə maree kédé el. 7 Gelee gə́ nee ɓa m’ar sí ne ndukun neelé m’pana: Seḭ a kɔrje ne kəm ɓee-booje munda gə mbəa.
8 Loo gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ila tad rəw-nim-ɓee lə sí maree’g to gə́ yeḛ un ne ndia njaŋg ar bɔ síje-je ləm, loo gə́ yeḛ ar sí ɓeeje lai gə́ yeḛ un ndia ar bɔ síje-je gə mba kar sí ləm tɔ lé 9 ɓó lé godnduje lai gə́ ma m’un m’ar sí ɓogənè lé seḭ a kaaje dɔ dee gə mba raje née, gə mba kar sí undaje ne Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ dan kəm sí’g, gə mba njaaje ne gə ndɔ sí ndɔ sí dan kila-rəwje’g ləa ndá seḭ a kɔmje ɓee-booje gə́ raŋg munda dɔ dee gə́ munda’g neelé ɓəi 10 gə mba kar məs njegelgodo ɔm naŋg mee ɓee gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ar sí gə́ nénduba lə sí lé el ləm, gə mba kar ta tɔl dəw wa dɔ sí-seḭ el ləm tɔ.
11 Nɛ ɓó lé dəw gə́ aḭ aw dan mee ɓee-boo gə́ kára’g neelé um maree kédé gə goo ban ɓa undá ne aree tel gin yée ndá, 12 ŋgatɔgje gə́ mee ɓee-boo’g ləa d’a kula dee gée kar dee d’aw d’wá tel səa ɓa d’a kulá ji njedalba̰ məs’g karee tɔlee ɓəi. 13 Seḭ a kilaje kəm sí dəa’g kooje ne kəmtondoo ləa el ləm, seḭ a raje togə́bè gə mba karje məs njegelɓee ɔm naŋg mbuna Israɛlje’g el ləm tɔ ndá rɔ sí a lel sí ne ya.
D’a ŋgəs gə kag rəw-nim el
14 Seḭ a ŋgəsje gə kag rəw-nim lə mar síje gə́ ka síje-je d’ula d’ar sí gə́ nénduba gə́ seḭ a gə kiŋgaje mee ɓee gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ar sí gə́ né ka̰ sí lé el .
15 Njekɔrgoota gə́ kára ba lé as mba kila ne ta dɔ dəw gə́ ra né kori-kori’g əsé kaiya gə́ ban-ban gə́ ra lé el ɓəi, né gə́ yeḛ ra lé njékɔrgootareeje d’a kaḭ joo əsé munda ɓa .
16 Loo gə́ njegaŋ-rəwta ḭ gə mba kila ta néra gə́ kori-kori dɔ maree’g ndá, 17 dəwje joo gə́ tamaḭ to mbuna dee’g neelé d’a kaw kaar no̰ Njesigənea̰’g ləm, no̰ njékinjanéməsje’g ləma, gə no̰ njégaŋ-rəwtaje gə́ d’aar loo kula’g mee ndəa gən lé ɓa. 18 Njéteggintaje d’a saŋg gelee ŋgərərə-ŋgərərə gə mba koo see njekɔrgoota lé to njegaŋgta gə́ ŋgɔm wa. See ta gə́ yeḛ pa ila dɔ ŋgokea̰’g lé to gə́ taŋgɔm wa ndá, 19 seḭ a raje səa to gə́ yeḛ wɔji mée’g mba ra gə ŋgokea̰ lé bèe tɔ. Togə́bè ɓa seḭ a kɔrje ne né gə́ majel gə́ to mbuna sí’g lé. 20 Dəwje gə́ raŋg d’a koo ndá d’a ɓəl ne ləm, d’a ra gar né gə́ majel gə́ togə́bè mbuna sí’g el ŋga ləm tɔ. 21 Seḭ a kilaje kəm sí dəa’g kooje ne kəmtondoo ləa el, kəm ndá kəm, ŋgaŋ ndá ŋgaŋ, ji ndá ji, ɓó gɔl ndá gɔl ya .
مُدُن اللُجوء
1 اللّٰهْ إِلٰـهْكُو يِدَمِّرْ الْأُمَمْ وَ يَنْطِيكُو بَلَدْهُمْ وَ إِنْتُو تِشِيلُوهَا وَ تَسْكُنُوا فِي مُدُنْهُمْ وَ بُيُوتْهُمْ. 2 وَ بَعَدْ دَا، تَعَزُلُوا لَيْكُو تَلَاتَةْ مُدُنْ فِي أُسْط الْبَلَدْ الْاللّٰهْ إِلٰـهْكُو يَنْطِيهَا لَيْكُو وَرَثَةْ. 3 وَ تِعَدُّلُوا دُرُوبْ لِلْبَلَدْ الْاللّٰهْ إِلٰـهْكُو يَنْطِيهَا لَيْكُو وَرَثَةْ وَ تِقَسُّمُوهَا عَلَيْ تَلَاتَةْ مَنَاطِقْ. وَ دَا، أَشَانْ أَيِّ كَاتِلْ يَقْدَرْ يَجْرِي يَقْعُدْ فِي وَاحِدَةْ مِنْهُمْ.
4 وَ دِي هِي الْحَالَةْ الْيَقْدَرْ يَجْرِي فَوْقهَا الْكَاتِلْ لِيِنَجِّي نَفْسَهْ وَكِتْ يَكْتُلْ أَخُوهْ. وَ دَا كَنْ يَكْتُلَهْ بَلَا رَايْه، هُو أَوَّلْ مَا عِنْدَهْ لَيَّهْ أَيِّ كَرَاهِيَّةْ. 5 وَ دَا مِثِلْ نَادُمْ مَشَى لِلْحَطَبْ مَعَ أَخُوهْ وَ وَكِتْ قَاعِدْ يَقْطَعْ، فَاسَهْ نَصَلَتْ وَ كَتَلَهْ. النَّادُمْ دَا يَقْدَرْ يَجْرِي لِوَاحِدَةْ مِنْ الْمُدُنْ دَوْل لِيِنَجِّي نَفْسَهْ.
6 وَ أَكُونْ سِيدْ التَّارْ يِشِيلْ دَرِبْ الْكَاتِلْ وَ فِي الدَّرِبْ الطَّوِيلْ، هُو يَلْحَقَهْ وَ يَكْتُلَهْ وَ لَاكِنْ الْكَاتِلْ مَا وَاجِبْ لَيَّهْ الْمَوْت أَشَانْ مِنْ أَوَّلْ، هُو مَا عِنْدَهْ أَيِّ كَرَاهِيَّةْ لِلْمَيِّتْ. 7 وَ فِي شَانْ دَا، أَنَا أَمَرْتُكُو وَ قُلْت: «أَعَزُلُوا لَيْكُو تَلَاتَةْ مُدُنْ.»
8 وَ كَنْ اللّٰهْ إِلٰـهْكُو يِوَسِّعْ حُدُودْ بَلَدْكُو مِثِلْ هُو حَلَفْ لِجُدُودْكُو وَ يَنْطِيكُو كُلَّ الْبَلَدْ مِثِلْ هُو قَالْ يَنْطِيهَا لِجُدُودْكُو، 9 خَلَاصْ تِزِيدُوا بَتَّانْ تَلَاتَةْ مُدُنْ فِي الْمُدُنْ التَّلَاتَةْ الْأَوَّلْ. وَ وَسِّعِينْ الْحُدُودْ دَا يَبْقَى كَنْ حَفَضْتُوا وَ طَبَّقْتُوا كُلَّ الْوَصَايَا النَّنْطِيهُمْ لَيْكُو الْيَوْم وَ حَبَّيْتُوا اللّٰهْ إِلٰـهْكُو وَ دَايْماً شِلْتُوا دَرْبَهْ. 10 وَ بَيْدَا، دَمّ الْبَرِي مَا يِدَفِّقْ فِي بَلَدْكُو الْاللّٰهْ إِلٰـهْكُو يَنْطِيهَا لَيْكُو وَرَثَةْ. وَ مَا تَبْقَوْا مَسْؤُولِينْ مِنْ مَوْتَهْ.
11 وَ لَاكِنْ كَنْ نَادُمْ عِنْدَهْ كَرَاهِيَّةْ لِأَخُوهْ وَ يَكْرُسْ لَيَّهْ وَ يَكْتُلَهْ وَ بَعَدْ دَا، يَجْرِي لِوَاحِدَةْ مِنْ الْمُدُنْ اللُّجُوءْ دَوْل، 12 خَلَاصْ كُبَارَاتْ حِلِّتَهْ يِرَسُّلُوا نَادُمْ لِيِجِيبَهْ وَ يَنْطُوهْ لِسِيدْ التَّارْ وَ هُو يَكْتُلَهْ. 13 مَا تِحِنُّوا فَوْقَهْ وَ دَا أَشَانْ دَفِّقِينْ دَمّ الْبَرِي كَيْ يَبْقَى مَا فِيهْ فِي بَلَدْ إِسْرَائِيلْ. وَ دَا يَبْقَى لَيْكُو أَخَيْر.
قانون بُخُصّ الشُهود
14 وَكِتْ تَدْخُلُوا فِي الْبَلَدْ الْاللّٰهْ إِلٰـهْكُو يَنْطِيهَا لَيْكُو وَرَثَةْ، مَا تِحَوُّلُوا عَلَامَاتْ الْحُدُودْ الْبَيْنكُو وَ بَيْن جِيرَانْكُو الْخَطَّوْهُمْ النَّاسْ الْجَوْا أَوَّلْ.
15 وَ نَادُمْ وِحَيْدَهْ مَا يَقْدَرْ يَشْهَدْ فِي نَادُمْ وَ يِثَبِّتْ فَوْقَهْ الْخَطَا أَوْ الذَّنِبْ أَوْ أَيِّ ذَنِبْ آخَرْ الْهُو سَوَّاهْ. وَ التُّهْمَةْ مَا تَثْبِتْ إِلَّا بِشَهَادَةْ هَنَا نَاسْ إِتْنَيْن أَوْ تَلَاتَةْ.
16 وَ كَنْ نَادُمْ يَشْهَدْ فِي أَخُوهْ بِكِدِبْ لِيِثَبِّتْ فَوْقَهْ تُهْمَةْ هَنَا جَرِيمَةْ، 17 النَّاسَيْن دَوْل وَاجِبْ يَجُوا قِدَّامْ اللّٰهْ وَ يَقِيفُوا قِدَّامْ رُجَالْ الدِّينْ وَ الْقُضْيَاءْ الْقَاعِدِينْ يَخْدُمُوا فِي الْوَكِتْ دَا. 18 وَ الْقُضْيَاءْ يِفَتُّشُوا الْكَلَامْ دَا عَدِيلْ. وَ كَنْ عِرْفَوْا الشَّاهِدْ دَا كَدَّابْ وَ هُو شَهَدْ فِي أَخُوهْ بِكِدِبْ، 19 خَلَاصْ النَّادُمْ دَا عَاقُبُوهْ بِنَفْس الْعِقَابْ الْهُو دَوَّرَهْ لِأَخُوهْ. وَ بَيْدَا، تَمُرْقُوا الشَّرّ مِنْ أُسُطْكُو. 20 وَ بَيْدَا، الْيَسْمَعَوْا بَيَّهْ يَخَافَوْا وَ بَتَّانْ مَا يِسَوُّوا عَمَلْ شَيْن مِثِلْ دَا فِي أُسُطْكُو. 21 مَا تِحِنُّوا فَوْقَهْ وَ طَبُّقُوا النَّفِسْ بِالنَّفِسْ وَ الْعَيْن بِالْعَيْن وَ السِّنّ بِالسِّنّ وَ الْإِيدْ بِالْإِيدْ وَ الرِّجِلْ بِالرِّجِلْ.
