Kaiya ra Akan gə bo̰ nérea gə́ ɔs təa’g
1 Israɛlje d’al ta ta godndu gə́ wɔji dɔ néje gə́ kəm kar dee tuji dee pugudu-pugudu’g lé. Akan gə́ to ŋgolə Karmi, gə́ to ŋgolə Jabdi, gə́ to ŋgolə Jera, gə́ to gə́ ginkoji’g lə Juda lé odo néje gə́ kəm karee tuji dee pugudu-pugudu lé. Togə́bè ɓa ar oŋg lə Njesigənea̰ ḭ ne səa pu dɔ Israɛlje’g tɔ.
2 Juje ula diŋgamje ar dee d’ḭ Jeriko d’aw par gə́ Ai gə́ to mbɔr Bet-Aben gə́ to par gə́ loo gə́ bər lə Betel. Yeḛ ula dee pana: Aw tənje loo mee ɓee’g neelé ooje. Ndá diŋgamje neelé d’aw tən loo mee ɓee gə́ Ai lé ya tɔ. 3 Deḛ tel ree rɔ Juje’g d’ulá pana: To kəm kar njérɔje lai d’aw keneŋ el, lé diŋgamje gə́ d’as tɔl-dɔg loo-joo (2.000) əsé munda (3.000) ba ya kara d’a kaskəm dum dɔ njé gə́ Ai, maji kari jɔg njérɔje lai kari ba el, mbata njé gə́ Ai to gə́ lam ba boo bula el.
4 Togə́bè ɓa diŋgamje tɔl-dɔg loo-munda (3.000) jén bèe d’ɔd d’aw ya nɛ deḛ tel d’aḭ no̰ dəwje gə́ Ai’g. 5 Njé gə́ Ai tɔl dee as dəwje rɔ-munda-gir-dee-misa̰ jén bèe, deḛ tuba goo dee un kudee tarəwɓee’g saar teḛ Sebarim ndá deḛ tɔl dee loo-suru-ɗum gə́ naŋg’d lə dee. Dəwje neelé meḛ dee ila kas ar meḛ dee təd mán tɔ.
6 Juje wa kubu rəa’g hao̰ til ndá yeḛ rəm bəbərə oso dəb kəmee naŋg no̰ sa̰duk-manrɔ’g lə Njesigənea̰’g saar ar kàr andə, yeḛ ləm, gə ŋgatɔgje lə Israɛl ləm tɔ, tɔɓəi deḛ saa naŋg d’ɔm dɔ dee’g tɔ. 7 Juje pana: Ai-i Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰, see gelee ban ɓa i ar koso-dəwje neelé gaŋg baa gə́ Jurdɛ̰ gə mba kya̰ sí ji Amɔrje’g gə mba tuji sí ne bèe wa. Ǝi, lé jeḛ n’gər bèe ndá si sí gə́ kel tura-baa gə́ Jurdɛ̰ maji unda ree si lə sí gə́ nee ya! 8 Ǝi Mbaidɔmbaije, see ta ɗi ɓa m’a pa loo gə́ Israɛlje tel gir dee d’ila d’ar njéba̰je lə dee nee ɓəi wa. 9 Kana̰je gə deḛ lai gə́ d’isi mee ɓee’g neelé d’a koo taree ndá d’a ree kaḭ dɔ sí sub ləm, d’a kar ri sí udu bo̰ dɔ naŋg nee ləm tɔ. Ŋga see ɗi ɓa i a ra mba kar boo-riɓar ləi to ne ɓəi wa.
10 Njesigənea̰ ula Juje pana: Uba naŋg ḭta! See gelee ban ɓa i dəb kəmi naŋg saar-saar bèe wa. 11 Israɛlje ra kaiya, deḛ d’al ta ta ndukun’g ləm gə́ m’un m’ar dee lé ləm, deḛ d’odo néje gə́ kəm karee tuji dee pugudu-pugudu lé ləm, deḛ ɓogo néje lɔm dɔ dee ləma, deḛ d’iya néje neelé mee nékodoje’g lə dee ləm tɔ. 12 Gelee gə́ nee ɓa Israɛlje d’askəm kɔs ne njéba̰je lə dee rəw el gə mbəa, d’a tel gir dee kila kar njéba̰je lə dee mbata ndɔl wa dɔ dee, ɓó lé seḭ tujije né gə́ kəm tuji pugudu-pugudu mbuna sí’g el ndá m’a nai sə sí gogo el ŋga. 13 Ḭta ndá ɔr koso-dəwje neelé unda dee gə kəmee. I a pana: Maji kar sí saŋgje rɔ sí gə mba ndɔ gə́ bèlè mbata lə Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje pa bèe pana: Né gə́ kəm tuji pugudu-pugudu to mbuna sí-seḭ Israɛlje’g, seḭ a kasjekəm kɔsje njéba̰je lə sí rəw el saar mba kar sí ɔrje né gə́ kəm tuji pugudu-pugudu neelé mbuna sí’g ɓa. 14 Seḭ a reeje gə ndɔ gə goo ginkojije lə sí lə sí, ndá ginkoji gə́ Njesigənea̰ a tɔji sí lé a ree gə goo gel-bɔje ləa-ləa ləm, tɔɓəi gel-bɔje gə́ Njesigənea̰ a tɔji sí lé d’a ree gə goo ginkoji dəwje kára kára ləm tɔ. 15 Yeḛ gə́ d’a teḛ dəa’d gə́ dəw gə́ un né gə́ kəm karee tuji pugudu-pugudu lé d’a rée, yeḛ ləm, gə néje lai gə́ to kea̰-yeḛ ləm tɔ mbata kuba gə́ yeḛ uba ta manrɔ lə Njesigənea̰ ya̰ ra ne né gə́ to kḛji kəm ra el mbuna Israɛlje’g lé.
16 Juje ḭta gə ndɔ rad, tɔɓəi yeḛ ar Israɛlje ree gə goo ginkojije lə dee lə dee ndá deḛ teḛ dɔ ginkoji Judaje’g. 17 Yeḛ ar gel-bɔje lə Juda rəm pər ndá deḛ teḛ dɔ gel-bɔje’g lə Jera. Yeḛ ar gel-bɔje lə Jera rəm pər gə goo kəije lə dee ndá deḛ teḛ dɔ Jabdi’g. 18 Yeḛ ar gel-bɔje lə Jabdi ree gə dəwje ləa kára kára ndá deḛ teḛ dɔ Akan’d gə́ to ŋgolə Karmi, gə́ to ŋgolə Jabdi, gə́ to ŋgolə Jera, gə́ to ginkoji lə Juda tɔ. 19 Juje ula Akan pana: Ŋgonəm, ula rɔnduba dɔ Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje’g ləm, ila riɓar dəa’g ləm tɔ. Tɔɓəi ulam né gə́ i ra ɓó iya səm dəa el.
20 Akan ila Juje keneŋ pana: Tɔgərɔ ya, ma m’ra kaiya m’ɔs ne ta lə Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje rəw ndá aa oo, néram gə́ m’ra ɓa nee: 21 Mee nébanrɔje’g lé ma m’oo kubu gə́ boi yul gə́ bḭ maji gə́ d’ḭ ne ɓee gə́ Sineyar ləm, gə larnda tɔl-joo (200) ləma, gə rɔm-larlɔr gə́ kwɔi ləa as ges nékwɔji kwɔi-lə-né ləm tɔ, m’ar kəm əḭ dɔ dee’g ndá m’odo dee, ma m’dubu dee naŋg dan mee kəi-kubu’g ləm tɔɓəi m’ar larnda to gel dee’g bər tɔ.
22 Juje ula dəwje ar deḛ d’aḭ d’aw mee kəi-kubu’g lé, ndá aa ooje, d’iŋga néje gə́ Aka̰ iya dee mee kəi-kubu’g ləa ləm, d’iŋga larnda gel dee’g ləm tɔ. 23 Deḛ d’odo dee mee kəi-kubu’g neelé d’aw ne rɔ Juje’g ləm, gə rɔ Israɛlje’g lai ləm tɔ ndá d’ɔm dee no̰ Njesigənea̰’g. 24 Juje gə Israɛlje lai səa na̰’d d’wa Akan, ŋgolə Jera ləm, d’odo larnda gə kubu gə́ boi yul, gə rɔm-larlɔr ləm, d’wa ŋgalə Akan gə́ diŋgam gə njé gə́ dené, gə maŋgje ləa, gə mulayḛ̀je-je ləa, gə badje ləa ləma, d’odo kəi-kubu ləa gə néje lai gə́ to kea̰ ləm tɔ, ndá d’aw sə dee mee wəl-loo gə́ ria lə Akɔr. 25 Juje pana: See gelee ban ɓa i ar ta meeko̰ oso dɔ sí’g bèe wa. Njesigənea̰ a kar ta meeko̰ oso dɔi’g ɓogənè.
Ndá Israɛlje lai tilá gə kɔri-ər. Deḛ tila dee gə kɔri-ər ləm, roo dee ləm tɔ. 26 Tɔɓəi deḛ daa kɔri-ərje dɔ na̰’d sururu dɔ Aka̰’g d’aree to un kudee mee ndəa gən saar teḛ ɓogənè tɔ.
Bèe ɓa Njesigənea̰ ar goo oŋg ləa gə́ nuŋga kəd-kəd lé yɔr ne. Gelee gə́ nee ɓa deḛ d’unda ne ri loo neelé lə wəl-loo lə Akɔr saar teḛ ne mee ndəa gən tɔ.
Faɓe' Akan
1 Amma za Israel zǝǝra tǝ ɓǝ mai Dǝɓlii mo faa nyi ra. Dǝɓ ki no a ɗii ne Akan, zyii laa ɓǝ faa Dǝɓlii ya, lal kiŋ fan mai mo soɓra ɓo ne tǝkẽawãk ka vǝrri. Mor ahe, Dǝɓlii ɓaŋ kpãh tǝ za Israel pǝlli. (Akan, ako ye we Karmi, we Zaɓdi, morsǝ̃ǝ Zera, dǝɓ ban Yuda yo.)
2 Joswa pee za daga Jeriko ge yaŋ Ai mai mo kah Bet-Haven gwari nǝfah morcomzah'nan Betel. Faa nyi ra: We gyo, we foo sǝr ahe. Zan ah kalra ge foora Ai. 3 Ne cok mo pii soora ge wo Joswa, faara nyi ko: Za mo gera daŋ ka, sai za tǝgbana ujenere gwa koo sai mo ge ruura sal ne Ai o, mo gaɓ za daŋ ge gŋ kpee kao, mor zan ah ka pǝpãar a. 4 Za tǝgbana ujenere sai kalra ge gŋ, amma za Ai nĩi ra. 5 Za Ai nĩira za Israel daga zahfah yaŋ ɓǝǝ ŋhaa ge dai Sebarim, ikra za kǝsyil ɓǝǝ tǝgbana jemma sai tǝtǝl yea pǝ cok tǝforoŋ ne cok mo tǝ nĩira ra ganne. Zahzyil nǝǝ za ŋhaa wuura na bii wãkkǝkǝ.
6 Joswa ne zaluu Israel daŋ ŋgǝ̃ǝra mbǝro wo suu ɓǝǝra, swaara ɓǝ pǝlli, leara ge sǝŋ ɗǝmra zahpel ge tǝ sǝr pel sunduku Dǝɓlii ŋhaa lilli. Rǝkra sǝr ge tǝtǝlli. 7 Joswa faa: Kaiya, Masǝŋ Dǝɓlii, mor fẽe mo yee ne za mai daga el Yordan nǝzakǝŋhaa ka mo ge soɓ ra ge jol Amorien ka ik ru ne? Pǝram kǝnah ru kaa ɓo Yordan nǝzakǝŋhaa. 8 Mo laa ɗao Dǝɓlii, ɗah za Israel mo ɗuura ɓo pel za syiŋ ɓǝǝ nyẽe me so faa ɗǝne? 9 Kanaanien tǝkine za sǝr mai daŋ mo laara ɓe, a ga ryaŋra ru, a vǝrra tǝɗii ɓuu gin wo sǝrri, so mo ga joŋ fẽe mor tǝɗii ɓo mayǝk ne?
10 Dǝɓlii faa nyi Joswa: Mo ur sǝŋ, mo ɗǝŋ zahpel ɓo ge ɓo sǝŋ nai mor fẽene? 11 Za Israel joŋra faɓe' ɓe, mor zǝǝra tǝ ɓǝ gbanzah mai me faa nyi ra ɓe, woora fan mai mo nǝǝ soɓ ɓo ne tǝkẽawãk ka ɓeɓɓe, kiŋra lal mok ɓo kǝsyil faswaa ɓǝǝra. 12 Mor ah za Israel ka gak uura pel za syiŋ ɓǝǝ ya, a ga ɗuura pel za syiŋ ɓǝǝ ɗuu, mor tǝkẽawãk ge tǝ ɓǝǝ ɓe. We nǝǝ fan nyin ɓii ge lal a ɓe, me ka yea ne we ya. 13 Mo urri, mo joŋ za ka mo yeara pǝsãh pel ɓe. Mo faa nyi ra mo nǝǝra suu ɓǝǝra, mor Dǝɓlii Masǝŋ Israel faa sye: Faɓe' no kǝsyil ɓiiri za Israel. We ka gak uu pel za syiŋ ɓii ya, sai ka we nǝǝ fan ah kǝsyil ɓii ge lal ɓe. 14 Tǝ'nan ne zah'nan we ga uu ne ban ɓii camcam, ban mai Dǝɓlii mo nǝǝ ɓe, ka mo so tǝɓra ge ne za ɓǝǝra, za mai Dǝɓlii mo nǝǝ ɓe, ka mo tǝɓra ge ne za yaŋ ɓǝǝra, yaŋ mai Dǝɓlii moo ga nǝǝ, ka dǝɓ vaŋno vaŋno mo tǝɓ ge. 15 So dǝɓ mai mo ga nǝǝra ko ne fan nyin ah daŋ, ka mo syakra ko ne wii tǝkine fan yaŋ ah daŋ, mor zǝǝko tǝ ɓǝ faa Dǝɓlii, joŋ fan ma ren swãa ah ɓo kǝsyil za Israel.
16 Joswa pǝ̃ǝ ne zah'nan pim tai za Israel daŋ ge uura ne ban ɓǝǝra, syiŋ gbǝ ban Yuda. 17 So tǝɓra za Yuda ge, syiŋ gbǝ ra, tǝɓra za morsǝ̃ǝ Zera ge ne za ɓǝǝra, syiŋ gbǝ Zaɓdi. 18 So tǝɓra Zaɓdi ge ne zan ahe, syiŋ gbǝ Akan we Karmi we Zaɓdi we Zera daga ban Yuda. 19 Joswa so faa nyi Akan: We ɓe, mo yii Dǝɓlii Masǝŋ Israel, mo kee ɓǝɓe' ɓo nyi ko, mo muŋ ɓǝ ah ka. 20 Akan zyii zah Joswa faa: Goŋga yo, me joŋ faɓe' wo Dǝɓlii Masǝŋ Israel ɓe, fan mai me joŋ a naiko: pǝ fan ma lwaa zah sal me kwo kilbǝǝri za Babilon masãh ahe, ne vãm solai kilo gwa, ne tǝgǝr vãm kaŋnyeeri yǝk ah nǝn raita kilo. 21 Me cwaa fan ah ra, me woo kilbǝǝri ah njǝk ge ɓo sǝŋ ɓǝr jul mbǝro ɓe, vãm solai ah laŋ a mor ah sǝŋ.
22 Joswa pee za ɗuura ge pǝ jul mbǝro ahe, ge lwaara njǝk kilbǝǝri ah ge ɓo sǝŋ ɓǝr julli, vãm solai mor ah sǝŋ. 23 Woora fan ah ɓǝr jul ah ge wo Joswa ne zaluu Israel daŋ, ge rǝkra fan ah ra pel Dǝɓlii. 24 Joswa ne za Israel daŋ woora Akan ne vãm solai ne kilbǝǝri ne tǝgǝr vãm kaŋnyeeri ne wee ah mawǝǝ ne maŋwǝǝ ne dǝǝ ah ne korro, gwii ah ra ne jul ah tǝkine fan ah daŋ gera pǝ cok tǝforoŋ Bone ne ko. 25 Joswa faa nyi Akan: Mo ge ne bone mai tǝ ɓuu mor fẽene? Tǝ'nah Dǝɓlii ga rǝk bone tǝ ɓo ta. Za Israel daŋ ɓaara ko ne tǝsalle, so syakra ra ne wii. 26 Weara tǝsal tǝl ah pǝ'manne, a no gŋ ŋhaa tǝ'nahko. Dǝɓlii soɓ ɓaŋ kpãh ah mo ɓaŋ ɓo pǝ'manne, mor ah a ɗiira cok ah ne cok tǝforoŋ Bone ŋhaa tǝ'nahko.