1 Sool ndigi sə dee rəgm gə mba kar dee tɔl Etien.
Sool ula kəm églisə ndòo
Mee ndəa’g neelé nja d’ḭ d’ɔm na̰ dɔ Eglisə gə́ Jerusalem’g. Deḛ lai sanéna̰ dɔ ɓeeje gə́ Jude gə Samari ləm tɔ, nɛ njékaḭkulaje ɓa nai. 2 Njémeendaje gə́ na̰je ɓa dubu Etien. Ndoo Etien wa dee ar dee no̰ gèr-gèr ya.
3 Nɛ Sool lé sané Eglisə kad-kad. Yeḛ ta̰d mee kəije lə dee pḛ́-pḛ́ tɔr diŋgamje gə denéje ndad-ndad, aw ɓugu dee daŋgai’g .
Pilibə ila mber tagə́maji mee ɓee gə́ Samari
4 Deḛ gə́ sanéna̰ lé d’aw gə loo-loo d’ila mber tagə́maji lé keneŋ ya. 5 Pilibə aw ɓee-boo kára gə́ to dɔ naŋg gə́ Samari ula dee ta lə Kristi keneŋ. 6 Dəw-bulaje lai neelé loo gə́ deḛ d’oo ta gə́ Pilibə pa ləm, gə némɔrije gə́ yeḛ ra ləma, gə ta gə́ yeḛ ula dee lé ləm tɔ ndá d’uru mbi dee gèŋ gə́ dəa’g tɔ. 7 Mbata ndilje gə́ yèr teḛ meḛ dəwje gə́ na̰je’g bula gə ro̰daŋ lə dee ləm, deḛ bula gə́ dəb rɔ dee wəi wɔ-wɔ gə deḛ gə́ to gə́ njémədje lé rɔ dee tel to kari péd-péd ləm tɔ. 8 Boo-rɔlel taa loo mee ɓee-boo’g neelé pəl-pəl ya.
Simo̰ gə́ to njembeḛ lé
9 Dəw kára bèe si mee ɓee gə́ neelé ria lə Simo̰ oo rəa gə́ dəw gə́ doŋgɔ ya tɔ, kédé lé yeḛ to gə́ njembeḛ ar koso-dəwje gə́ ɓeeko̰ gə́ Samari ɓəlee ndəb ne pəd-pəd. 10 Koso-dəwje lai d’ur mbi dee gèŋ gə́ dəa’g, deḛ gə́ nai ŋganje ləm, gə deḛ gə́ to gə́ ɓugaje ləm tɔ lé ar dee pana: Yeḛ neelé to gə́ siŋgamoŋ lə Ala gə́ deḛ ɓaree siŋgamoŋ gə́ boo lé.
11 Deḛ d’ur mbi dee gèŋ gə́ dəa’g mbata ləw ɓa yeḛ ar kaar dee wa dee paḭ dɔ némbeḛje’g ləa. 12 Nɛ loo gə́ deḛ d’ɔm meḛ dee dɔ Pilibə’g mbata tagə́maji gə́ yeḛ ndoo dee gə́ wɔji ne dɔ ɓeeko̰ lə Ala ləm, gə ri Jeju Kristi lé ləm tɔ ndá deḛ ra dee ne batɛm, diŋgamje ləm, gə denéje ləm tɔ. 13 Simo̰ lé kara ɔm mée dɔ’g tɔ ndá loo gə́ deḛ rəa batɛm mba̰ ndá yeḛ reḛ́ goo Pilibə’g rḛ́-rḛ́. Néje gə́ dumkoo gə boo-némɔrije gə́ Pilibə ra lé yeḛ oo ar kaaree wá ne paḭ.
14 Njékwakiláje gə́ d’isi Jerusalem lé loo gə́ d’oo to gə́ njé gə́ Samari taa ta lə Ala lé ndá d’ɔr Piɛrə gə Ja̰ d’ula dee keneŋ. 15 Deḛje neelé loo gə́ deḛ teḛ ɓee lə njé gə́ Samari mba̰ ndá deḛ ra tamaji gə mba kar Ndilmeenda taa meḛ njétaamee-Kristije gə́ sigi neelé. 16 Mbata Ndilmeenda dəb dɔ dəw kára kara mbuna dee’g el ɓəi, deḛ ra batɛm gə ri Mbaidɔmbaije Jeju ya. 17 Yen ŋga Piɛrə gə Ja̰ d’ila ji dee dɔ dee’g d’ar dee taa Ndilmeenda gə meḛ dee.
18 Loo gə́ Simo̰ oo to gə́ dəwje d’iŋga Ndilmeenda gə mba ji njékaḭkulaje gə́ d’ila dɔ dee’g lé ndá yeḛ dḭ lar ar dee 19 pana: Siŋgamoŋ neelé amje gə mba kar nana ɓa gə́ m’a kila jim dəa’g ndá a kiŋga Ndilmeenda bèe tɔ.
20 Nɛ Piɛrə ilá keneŋ pana: Udu gə lar ləi bura ya, mbata i ə̰ji məəi’g pana: Nénoji lə Ala lé to gə́ né gə́ ka̰ ndogo gə lar. 21 Siŋgamoŋ neelé yeḛ gə́ tḛ́-tḛ́ bèe ya a kuba jii ndag el, mbata i nda məəi gə Ala el. 22 Wa ndòo rɔi dɔ némeeyèr’g ləi, ra ndòo rɔ Mbaidɔmbaije’g ɓa dɔmaji-nà mée a ti mbidi dɔ takə̰ji’g ləi ɓəi, 23 mbata ma m’ooi to gə́ ŋgira meekad rusu məəi ləm, néra gə́ kori-kori kara tɔi jo̰dɔrɔ ləm tɔ.
24 Simo̰ tel ila dee keneŋ pana: Raje ndòo rɔ Mbaidɔmbaije’g mbata ləm mba kar ta gə́ seḭ paje səm neelé a teḛ dɔm’g togə́bè el.
25 Loo gə́ Piɛrə gə Ja̰ d’ɔr goo ta lə Mbaidɔmbaije ləm, gə ndəji dee ləm tɔ ndá deḛ tel d’aw gə́ Jerusalem ndá d’ila mber tagə́maji gə mee ɓee-ɓee lə njé gə́ Samari.
Pilibə lé ɔd aw iŋga dəw gə́ Etiopi
26 Kura lə Mbaidɔmbaije gə́ dara teḛ dɔ Pilibə’g wai ulá pana: Uba naŋg ḭta ɔd aw par gə́ dɔkɔl, taa rəw gə́ ḭ Jerusalem aw Gaja gə́ to dɔdilaloo lé.
27 Pilibə ɔd aw ndá aa oo dəw gə́ Etiopi gə́ to njekuji yeḛ to njeko̰ɓee lə Ka̰dasə, mbai gə́ dené gə́ to mbai dɔ Etiopi ləm, yeḛ to njekaa dɔ nébaoje ləa lai ləm tɔ. Yeḛ neelé aw Jerusalem gə mba kwa Ala mée’g 28 ɓa si tel gə́ ɓée. Yeḛ si mee pusu’g ləa si tura ta mee maktub’g lə Esai njetegginta lé. 29 Ndilmeenda lé ula Pilibə pana: Aw kəmi gə́ kédé pər gə́ rɔ pusu’g neelé.
30 Pilibə aiŋgwɔd kəmee gə́ kédé ndá yeḛ oo ndu dəw gə́ Etiopi gə́ si tura ne maktub lə Esai njetegginta lé ndá yeḛ dəjee pana: Né gə́ i tura lé see i gər ginee ya wa.
31 Yeḛ tel ilá keneŋ pana: Ɓó lé dəw tɔjim el ndá see m’a gər ginee to gə́ banwa.
Ndá yeḛ tel ula Pilibə aree al si səa na̰’d mee pusu’g lé. 32 Ta gə́ yeḛ tura mee maktub gə́ to gə kəmee lé ɓa to nee:
Deḛ ndɔree asəna gə ko̰ badə gə́ d’isi d’aw səa gə́ loo tɔlee’g bèe,
Asəna gə ŋgon badə gə́ təa to gə loo ndèmee no̰ deḛ gə́ d’inja bḭyee lé
Yeḛ teḛ təa ja̰ el.
33 Dəa gə́ yeḛ ula lé d’ila ne ta dəa’g lal kɔr kəmee.
Nɛ see na̰ ɓa a kɔr sor njéboakojije ləa wa.
Mbata d’aar dəa udu dɔ naŋg nee .
34 Njekuji lé dəji Pilibə pana: M’ra ndòo rɔi’g gə mba kari ulam see njetegginta lé pata nee wɔji ne dɔ nawa. See yeḛ pa wɔji ne dɔ rəa-yeḛ əsé dɔ dəw gə́ raŋg wa.
35 Yen ŋga Pilibə teḛ təa un ta mee maktub’g neelé tɔjee ne goo tagə́maji lə Jeju lé. 36 To gə́ d’isi d’aw rəbee bèe-bèe ndá deḛ teḛ dɔ mán’g təsərə ar njekuji dəjee pana: Aa oo mán ya to nee, ŋga see ɗi ɓa a kɔgi ram batɛm ɓəi wa.
37 Pilibə ilá keneŋ pana: Ɓó lé i ɔm məəi dɔ’g jəb-jəb ndá né gə́ njekɔgi godo.
Njekuji tel ulá pana: Ma m’ɔm məəm dɔ’g jəb-jəb to gə́ Jeju Kristi to Ŋgon-Ala yaTa neelé godo mee maktubje gə́ ləw gə́ na̰je’g..
38 Njekuji un ndia ar dee d’ɔs pusu naŋg, Pilibə deḛ gə njekuji lé d’al d’uru naŋg d’aw mán joo bɔr, ar Pilibə ra njekuji lé batɛm. 39 Loo gə́ d’unda loo mán teḛ mba̰ ndá Ndil Mbaidɔmbaije un Pilibə sèn, igi səa kág ar njekuji ée gogo el nja saar. Nɛ njekuji lé un rəw ləa gə rɔlel mée’g. 40 Pilibə lé kubà ndá uba Ajot, ḭ keneŋ aw Sejare. Ɓeeje lai gə́ yeḛ dəs keneŋ lé yeḛ ila mber tagə́maji lé keneŋ.
Saul mi djop vun suma toka
1 Kur bur máma djop vun ma ngolâ mi nde yam suma toka avo Jerusalem. Azi pet a b’rau woi yayak yam ambas sa Jude-d’a ki Samari. Suma a sunuzina a arî azi hol. 2 Suma ding suma a nga le mandara Alonina a tos Etienne, a tchim ngola.
3 Wani Saul mi pleî suma toka woi ndjandjap. Mi nga mi kal kur azì ma lara ge pet, nga mi yo andjofâ karopma, nga mi tchuguzi dangeina.
WAL LA TCHI D’A YAM AMBAS SA JUDE-D’A
KI D’A SAMARI-D’ID’A
Filip mi tchi wala avo Samari
4 Azi suma a b’rau woina, a nga tchi wal Zla d’a Djivid’a ata yima lara ge pet. 5 Filip mi i kur azì ma ngol ma ding ma Samari-na, nga mi tchazi wala yam Mesi. 6 Ablau suma a nga tokina a hum zla d’a Filip mi dazizid’a ki furîd’a, a wahle suma atchap suma mi lazina. 7 Kayam muzuk ma tcho ma nga kur sumina, mi buzuk kei kur suma ablaud’a ki tchina. Suma gugutud’a ablaud’a ki suma dileîd’a a tchol akulo. 8 Suma kur azì mámina a le furîd’a ngola.
9 Sana nga kua, simiyêm ala Simon. Ni sama nga mi le sun nda mbuta kur azì ma ngol máma adjeuna. Suma Samari-na a nga le atchap kamu, kayam mam tamba nga mi dala mam mi sama ngolâ. 10 Suma pet a humumu, gugureina ki suma nglona mi. A nga dala: Sa máma nad’enga hAlona d’a a yat ala Ta ngola d’a. 11 Azi humumu, kayam mi kak ngola ki sed’eziya. A nga le atchap yam sun mam mba mbuta. 12 Wani kid’a azi he gagazid’a yam Zla d’a Djivi d’a Filip mi tchat walat yam leud’a hAlona ki simiyê Jesus Christ-sa, andjofâ karopma, mi lazi batemba. 13 Simon tamba mi he gagazid’a mi. Kid’a mi le batemba dad’a, mi nga zlapa ki Filip. Kid’a mi wahle suma simat suma nglona kahle suma ndandal suma Filip mi lazina, mi le atchap.
14 Kid’a suma a sunuzi suma Jerusalem-ma a hum ala suma Samari-na a he wa gagazid’a yam zlad’a hAlonid’a na, a sunuzi Pierre azi ki Jean. 15 Kid’a azi mbazïd’a, a tchen Alona yam suma a he gagazid’ina, kayam mi hazi Muzuk ma bei tchod’a ba na. 16 Kayam Muzuk ma bei tchod’a ba na nga bei surop yam sa adigazi tua, a lazi batemba ni ki simiyê Salad’a Jesus hol. 17 Kid’a Pierre azi ki Jean a tin abozi kazid’a, ata yi máma, a ve Muzuk ma bei tchod’a ba na kuruziya.
18 Kid’a Simon mi we Pierre azi ki Jean a tin abozi yam suma a he gagazid’a á ve Muzuk ma bei tchod’a ba na kuruzid’a, mi hal á hazi beged’a. 19 Mi dazi ala: Agi han ad’eng ndata mi, kayam sama lara ma an tin abon kama, mi ve Muzuk ma bei tchod’a ba na kurum mi.
20 Wani Pierre mi dum ala: Ang ba woi ki bege manga, kayam ang djib’er ala á fe he d’a hawad’a hAlonid’a ni ki beged’a! 21 Ang nga ki b’rau d’oze va kur zla ndata d’i, kayam hurung nga d’ingêr avok Alona d’i. 22 Kayam ndata, ang mbut hurung yam tcho manga, ang tchen Salad’a, dam hurum mba mi vat tei yam djib’er ra kurunga kla. 23 Kayam an wala ang nga ki hur ma tchona, tchod’a gang aleina mi.
24 Simon mi hulong dum ala: Agi tchenegi Salad’a kanu, kayam ahle suma agi dazi wana a mba kan ndi.
25 Bugol la Pierre azi ki Jean a le glangâsâ a tchi wala yam zlad’a hi Salad’id’a kata, a hulong Jerusalem. Kur tit mazid’a, a nga tchi wal Zla d’a Djivid’a kur azì ma Samari-na teteng.
Filip azi ki ma Etiyopi-na
26 Wani malaikana hi Salad’ina mi de mi Filip ala: Ang tchol ang i abo ma sutna kur lovot ta Jerusalem mba i Gaza-d’a, kur lovot ta i abageid’a. 27 Mi tchol mi iya. Gol wani, mi we adimbang sama Etiyopi-na nga mi djïya. Ni ma ngol ma ngom beged’a hi Kandasa amul la Etiyopi-d’ina. Mi mba Jerusalem á kud’or Alona. 28 Kid’a nga mi hulong avod’a, mi nga kaka kur pus mama, nga mi ndum mbaktum mba ma djok vun Alona Isai mi b’irita.
29 Muzu’â hAlonina mi de mi Filip ala: Ang hut go gen pus máma.
30 Filip mi ring gevemu, mi hum nga mi ndum kur mbaktum mba ma djok vun Alona Isai mi b’irita. Mi djobom ala: Ang wäd’u vama ang nga ndumum wana ko?
31 Mi hulong dum ala: An we ni nana bei sana tagandji ge? Mi de mi Filip ala mi djak akulo mi kak ki sed’em kur pusâ. 32 Zla d’a mam nga mi ndumut ta kur mbaktumbid’a ba wana:
Mi hle tamî d’igi timi ma a im ata yima ngatina na,
d’igi gor timi ma nga tchola mudjuk avok ma tchawama na,
bei mi mal vunam ba.
33 Ata ge yam mam mba kä d’a,
a kam sariya d’a aboina kamu.
Sama mba ndumum andjavam ni nge?
Kayam a tchum mbei yam andagad’a.
34 Adimbang mi hulong de mi Filip ala: An nga ni djobongû, ma djok vun Alona máma mi de na ni yam nge ge? Ni yam mam tamba, d’oze ni yam sama ding zu?
35 Filip mi mal vunam nde mi tchum wal Zla d’a Djivid’a hi Jesus-d’a kur mbaktum ndata. 36 Kid’a azi nga kur lovota tua d’a, a mbaza avun huruguka. Adimbang mi dum ala: Ang gol mbina wana: Vama d’elen bei le batemba ni me ge?
[37 Filip mi hulong dum ala: Ang le he gagazid’a ki hurung ped’u ni, ang ndak á le batemba.
Sa máma mi hulong dum ala: An he gagazid’a ala Jesus Christ nAlona Goroma.] 38 Mi de mi sama pusâ ala mi tchola. Filip ki adimbang djak a tchuk asezi kä, a i aduk mbina; Filip mi lum batemba. 39 Kid’a azi tup pei akulo aduk mbinid’a, Muzu’â hi Salad’ina mi zlak Filip. Adimbang dok wum bugol luo d’a, wani mi hle lovot mamba ki furîd’a. 40 Wani Filip mi gol wani mi ni avo Azot. Mi i avok gak mi kal Sesare. Kur tit mamba mi tchi wal Zla d’a Djivid’a kur azì ma nglona pet mi.