Ta gə́ Jeju ndoo koso-dəwje dɔ mbal’g lé
1 Loo gə́ koso-dəwje gə́ bula digi-digi d’isi d’aw gə́ rəa’g ndá yeḛ uba dɔ mbal aw tar. Loo gə́ yeḛ si naŋg mba̰ ndá njékwakiláje ree pər gə́ rəa’g tɔ.Jeju si dɔ mbal’g ndoo koso-dəwje ta (5.1) 2 Yeḛ teḛ təa ŋgo un ta ndoo dee ne né pana:
Rɔlel gə́ to gə no̰ lé
Lug 6.20-233 Deḛ gə́ d’ula dɔ dee lé rɔ dee lel dee,
Mbata ɓeeko̰ gə́ dara to ka̰ dee-deḛ ya.
4 Deḛ gə́ d’isi dan kəmndooyoo’g lé rɔ dee lel dee,
Mbata d’a gɔl meḛ dee ɓəi .
5 Deḛ gə́ d’aw yururu lé rɔ dee lel dee,
Mbata d’a kiŋga dɔ naŋg gə́ nékwanduba lə dee ya .
6 Deḛ gə́ mal ra né gə́ gə dɔ najee ra dee asəna gə kṵdaman gə́ tɔl dee əsé ɓoo gə́ ra dee lé rɔ dee lel dee,
Mbata meḛ dee a ndan tub-tub ɓəi .
7 Deḛ gə́ d’oo kəmtondoo lə mar deeje lé rɔ dee lel dee,
Mbata d’a koo kəmtondoo lə dee-deḛ tɔ.
8 Deḛ gə́ meḛ dee àr raŋg-raŋg lé rɔ dee lel dee,
Mbata d’a koo Ala gə kəm dee nda̰-nda̰ ya .
9 Deḛ gə́ gɔl mar deeje d’ɔm dee na̰’d lé rɔ dee lel dee,
Mbata d’a ɓar dee ŋgan-Alaje.
10 Deḛ gə́ mar deeje d’ula kəm dee ndòo mbata néra dee gə́ to gə dɔ najee lé rɔ dee lel dee,
Mbata ɓeeko̰ gə́ dara to ka̰ dee-deḛ ya .
11 Seḭje kara loo gə́ d’a ra sə sí néurti ləm, d’a kula kəm sí ndòo ləma, d’a gaŋgtaje gə́ gə ria-ria kɔm ta sí’g ləm tɔ gə mbam-ma lé ndá arje rɔ sí lel sí ya . 12 Ndaje meḛ sí kaḭ-kaḭ ləm, alje rɔ sí ləm tɔ mbata seḭ a kiŋgaje némeekila lə sí gə́ to dara ɓəi. Mbata njéteggintaje lé d’ula kəm dee ndòo bèe ya ɓa seḭ oreeje goo dee ɓəi .
Seḭ toje kad gə néndogo lə naŋg nee
Mar 9.50, Lug 14.34-3513 Seḭ toje kad gə́ dɔ naŋg nee. Nɛ ɓó lé kad gə́ rii lé tel rii el ndá see ɗi ɓa d’a ra ne karee tel rii gogo ɓəi wa. Yee neelé maji sané kɔ kar dəwje njaa dɔ’g ɓó kəm ra ne né el ŋga .
14 Seḭ toje néndogó gə́ dɔ naŋg nee. Ɓee-boo gə́ to dɔ mbal’g lé see loo-kiya-rəa to ra wa . 15 Néndogó kara d’ɔs pər keneŋ mba dəb ŋgo dɔ’g el nɛ d’ula kagee’g tar d’aree ndogó ne mee kəi’g jol-jol mba kar dəwje lai d’oo ne loo . 16 Maji kar néndogó lə sí kara ndogó kəm dəwje’g jol-jol. Bèe ɓa d’a koo néra maji lə sí ndá d’a kula ne rɔnduba dɔ Bɔ síje gə́ si dara lé ya .
Ta ndoo gə́ wɔji dɔ godndu
17 See seḭ ə̰jije meḛ sí’g pajena: Ma m’ree gə mba kudu dɔ godndu əsé gə dɔ ta lə njéteggintaje lé maji kar sí ə̰jije togə́bè el. Ma lé m’ree mba ra karee aw lée’g béréré ɓa. 18 Ma m’ula sí təsərə, dara gə naŋg nee d’a dəs wuduru mba̰ ɓa godndu lé a kudu ɓəi, néje gə́ tḛ́-tḛ́ gə́ tɔs dɔ kandə ta gə́ tḭja keneŋ lé a tuji gə mḭdé el saar kar dəa ɔr njal . 19 Yeḛ gə́ al dɔ godndu gə́ tḛ́-tḛ́ bèe, əsé ndoo mareeje gə mba ra togə́bè kara debee neelé d’a kée gə́ dəw gə́ əḭ el ɓeeko̰ gə́ dara ya. Nɛ dəw gə́ aa dɔ godndu neelé kər-kər ləm, gə ndoo mareeje gə mba kar dee ra togə́bè ləm tɔ ndá debee neelé d’a riba dəa təsərə gə́ dəw gə́ boo ɓeeko̰ gə́ dara lé tɔ. 20 Ma m’ula sí təsərə, ɓó lé meekarabasur lə sí a kunda ka̰ njéndaji-maktubje gə ka̰ Parisiḛje el ndá seḭ a kulaje dɔ sí ɓeeko̰ gə́ dara lé wɔr el.
Ta ndoo gə́ wɔji dɔ oŋg
21 Seḭ ooje ta gə́ d’ula ka síje gə́ ləw pana: I a tɔl dəw el. Yeḛ gə́ tɔl dəw ndá d’a koso səa loo-gaŋg-rəwta’g . 22 Nɛ ma nja m’ula sí woḭ, nana ɓa gə́ ra meeko̰ dɔ ŋgokea̰’g ndá d’a koso səa loo-gaŋg-rəwta’g ya. Yeḛ gə́ taji ŋgokea̰ ɓaree mbə lé ndá d’a koso səa loo-gaŋg-rəwta lə Jibje. Yeḛ gə́ ɓar ŋgokea̰ kɔr ndá pər gehene’g ɓa gə́ bo̰ nérea gə́ a kɔs təa’g. 23 Bèe ndá loo gə́ i ree gə nékar-Ala ləi no̰ loo-nékinjaməs’g ɓa i la̰ji ta teḛ ne dɔ né gə́ ŋgokɔḭ aw ne səi gə ta 24 ndá maji kari ya̰ nékar-Ala ləi no̰ loo-nékinjaməs’g ɔd aw iŋga ŋgokɔḭ ɓó gə ɔmje səa na̰’d yəg ɓa tel ree un nékar-Ala ləi lé ar Ala ɓəi.
25 Maji kari ɔs rɔi ɓad mba kaw kar sí-seḭ gə njeta ləi ɔmje na̰’d yəg ɓa nà loo gə́ seḭ səa naije rəbə ɓəi lé banelə yeḛ a koso səi ta njegaŋ-rəwta’g ləm, njegaŋ-rəwta a koso səi ta njekaa dɔ daŋgai’g ləma, d’a kilai daŋgai’g ndəd ləm tɔ. 26 Ma m’ulai təsərə, lée neelé i a nai keneŋ saar njena a kuga gira ɓaŋgee ŋgər-ŋgər karee godo.
Ta ndoo gə́ wɔji dɔ mɔdkaiya
27 Seḭ ooje ta gə́ deḛ pa kédé pana: I a ndal mɔdkaiya el . 28 Nɛ ma nja m’ula sí, nana ɓa gə́ aa dené gə kəmnda ilá pad ndá mée ndalee jəgm mba̰. 29 Ɓó lé kəmi gə́ dɔkɔl a gə kɔdi loo-kaiya’g ndá ɔs wɔgədɔ ɔr unda piriŋ ilá kɔ mbata kar dəb rɔi tuji kára, maji yaa̰ unda kar dee d’uri gehene’g tuma̰ gə kubururɔi bura . 30 Ɓó lé jikɔli a kɔdi loo-kaiya’g ndá inja gaŋg unda piriŋ ila kɔ mbata kar dəb rɔi tuji kára, maji yaa̰ unda kar dee d’uri gehene gə kubururɔi bura .
31 Ləw ɓa d’ula sí pana: Ɓó lé dəw tuba dené ləa ndá maji karee ar dené ləa lé maktub tḭ-na̰ ɓa yeḛ a kaw ɓəi . 32 Nɛ ma nja m’ula sí, nana ɓa gə́ mbad dené ləa gə́ to kaiya-dené el ɓəi ndá yeḛ nja ɔdee loo-kaiya’g. Tɔɓəi diŋgam gə́ taa dené gə́ maree mbadee lé kara ta mɔdkaiya wa dəa tɔ .
Ta ndoo gə́ wɔji dɔ ndu manrɔ gə rɔkubu
Mat 19.9, Mar 10.11-12, Lug 16.1833 Tɔɓəi seḭ ooje ta gə́ deḛ ndoo sí ləw pana: Seḭ a kubuje rɔ sí gə sḭ el nɛ manrɔ gə́ i a man ne rɔi kar Mbaidɔmbaije lé ndá i a karee ya . 34 Nɛ ma nja m’ula sí, maji kar dəw ubu rəa pai el. I a kubu rɔi gə dara el mbata dara lé to kalimbai lə Ala ya . 35 I a kubu rɔi gə dɔ naŋg nee el mbata dɔ naŋg neelé to nétura-gɔl-kɔm lə Ala tɔ. I a kubu rɔi gə ri Jerusalem el, mbata Jerusalem lé to ɓee-boo lə mbai gə́ boi . 36 Maji kari wa dɔi ubu ne rɔi el mbata i askəm kar yiŋga dɔi kára tel ndul əsé gə ndá gə dɔrɔi el tɔ. 37 Maji kar i pata: Tɔgərɔ ndá tɔgərɔ ya, ɓó wah! ndá wah! ya tɔ. Ɓó lé ta gə́ raŋg gə́ i a kila keneŋ ndá a to ta gə́ ḭ ta njekərgoso’g.
Néndoo gə́ wɔji dɔ dalba̰
Lug 6.29-3038 Ləw ɓa deḛ ndoo sí pana: Kəm ndá tor kəm’g ləm, ŋgaŋ ndá tor ŋgaŋ ləm tɔ . 39 Nɛ ma nja m’ula sí, ɔsje njemeeyèr rəw el. Ta gə́ kɔl ɓa nee: Ɓó lé mari unda mbɔri gə́ dɔkɔl ndá tel mbɔri gə́ dɔgel ila aree unda tɔ. 40 Ɓó lé dəw aw səgi mba taa kubu gə́ kaari’g ndá un kubu ləi gə́ boi yul unda dɔ’g aree tɔ. 41 Ɓó lé dəw buguri gə mba kari aw səa kuruloo kára ndá i a kaw səa kuruloo joo. 42 Yeḛ gə́ kwɔii né ndá aree ɓó ɔgee el. Yeḛ gə́ ndigi tonai lar əsé ndimai né ləi kara tel giri ila aree el tɔ.
Undaje njéba̰je lə sí dan kəm sí’g
Lug 6.27-28Lug 32-3643 Seḭ ooje ta gə́ deḛ pa ləw pana: Seḭ a kundaje marije dan kəm sí’g nɛ njéba̰je lə sí lé seḭ a kwa deeje gə meḛ sí . 44 Nɛ ma nja m’ula sí, undaje njéba̰je lə sí dan kəm sí’g ləm, tɔrje ndu sí dɔ deḛ gə́ d’ɔr sə sí ləm, raje meemaji gə deḛ gə́ d’wa sí gə meḛ dee ləma, raje tamaji mbata lə deḛ gə́ d’ula kəm sí ndòo ləm tɔ. 45 Yen ɓa seḭ a toje ne ŋgan Bɔ síje gə́ si dara lé, mbata yeḛ ar kàr ləa uba dɔ njémeeyèrje’g gə dɔ njémeemajije’g ləm, yeḛ ar ndi ər dɔ njéra né gə́ gə dɔ najee-je gə dɔ njéra né gə́ gə dɔ najee-elje ləm tɔ. 46 Ɓó lé deḛ gə́ d’unda sí dan kəm dee’g ɓa seḭ unda deeje dan kəm sí’g ndá seḭ undaje rɔ sí keneŋ gə́ kunda ɓó to néra gə́ gəd el. See njétaa négədɓeje lé d’unda dəwje dan kəm dee’g togə́bè el wa. 47 Ɓó lé ŋgako̰ síje ya gə kar dee ba ɓa seḭ ra deeje lapia ndá see to néra gə́ al dɔ loo mba̰ ɓa nee wa. See njépole-magəje kara ra togə́bè el wa. 48 Maji kar sí toje njémaji kɔrnjoroŋje to gə́ Bɔ síje gə́ si tar to ne njemaji kɔrnjoroŋ bèe tɔ .
Jesus mi hat suma yam ahinad’a
1 Kid’a Jesus mi wablau sumid’a, mi djak akulo yam ahinad’a, mi kak kä. Mam suma hata a mba gevemu. 2 Mi nde mi had’azi ala:
Wana ni furî d’a irata
(Gol Luc 6.20-23)3 Suma a ge yazi kä kukud’u’â a le furîd’a,
kayam leu d’a akulod’a ni mazid’a.
4 Suma a nga kur hur ma wuranina a le furîd’a,
kayam Alona mba mi b’lengêzi huruziya.
5 Suma lulumana a le furîd’a,
kayam a mba tandagad’a djona.
6 Suma a nga djib’er á le minda hAlonid’a memetna a le furîd’a,
kayam Alona mba mi hoboziya.
7 Suma a nga we hohowa sumina a le furîd’a,
kayam Alona mba mi wazi hohowoziya.
8 Suma huruzi yed’etna a le furîd’a,
kayam a mba wAlona.
9 Suma a nga zlap suma darigïd’ina a le furîd’a,
kayam Alona mba mi yazi ala Groma.
10 Suma a nga djobozi vunazi yam minda hAlonid’ina a le furîd’a,
kayam leu d’a akulod’a ni mazid’a.
11 Le suma a nga ngulugi a nga djobogi vunagiya, le a nga de zla d’a tcho d’a teteng nga kad’a kagi kayambala agi ni man suma hata d’a ni, agi lagi furîd’a. 12 Agi lagi hur ma hapma, agi kagagi ki furîd’a ngola, kayam wurak magid’a ngola sä d’i djubugi akulo. Kayam a djop vun suma djok vun Alona suma a mba avorogina ni hina mi.
Hat ta yam ndjuvuna ki b’od’id’a
(Gol Mar 9.50Luc 14.34-35)13 Jesus mi had’azi kua ala: Agi ni d’igi ndjuvuna hi suma yam andagad’ina na. Le ndjuvuna ayâm pat teyo ni, a mba minim ni ki me ge? Mi ndak á le va d’i, wani a komzi ni woyo; suma a mba mired’em kä kaseziya.
14 Agi ni d’igi b’od’a hi suma yam andagad’ina na. Azì ma ngol ma a minim yam ahinad’ina, mi ndak á vit ti. 15 Sa nga mi do lalamba akud’a á kulubut kä ad’u angotna d’i, wani mi tinit nakulo yam agu lalamba á b’o yina mi suma a nga kur gongina pet. 16 Ar b’o magid’a ti b’o woi avok suma, kayam a we sun magi d’a djivi d’a led’a, a subur Abugi ma sä akulona mi.
Hat ta yam gatid’a
17 Jesus mi had’azi kua ala: Ar agi djib’eregi ala an mba ná b’lak gata hi Moise-sa ki hata hi suma djok vun Alonid’a woyo na d’i. An mba ná b’lagazi d’i, wani á ndagazi vunaziya. 18 Gagazi, an nga ni dagiya, akulod’a kandagad’a a mba kal leyo, wani b’ir ra klera d’oze ta ndeb’eka hi gatid’a ti mba d’i kal lei d’i, gak ahle ndazina pet a ndak tua. 19 Kayam ndata, sama lara ge ma tchila yam vun ma he ma ngiyeû ma aduk ma wanina, nga mi hat ki suma dingâ mi ni, a mba mbud’um gogorâ kur leu d’a akulod’a. Wani sama ngom vun ma he máma, mi hat suma dingâ mi ni, a mba mbud’um ma ngolâ kur leu d’a akulod’a. 20 Kayam ndata, an nga ni dagiya, le d’ingêr magid’a kal nga d’a hi suma hat gata ki d’a hi Fariziyênid’a d’uo ni, agi mba kalagi kur leu d’a akulod’a d’i.
Hat ta yam ayî ma led’id’a
21 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a dat mi suma adjeuna ala: Ang tchi sa d’i. Sama tchi sanina, sariyad’a mba d’i vumu d’a. 22 Wani an nga ni dagiya, sama layîna ki wiyemina, sariyad’a mba d’i vumu. Sama de mi wiyema ala: Ang ma yang nga kang nguo na, a im avok suma bak zlad’a. Wani sama de mi wiyema ala: Angî lilid’a na, mi ndak á kal kur aku d’a Jahanama. 23 Ata yima ang i ki he d’a hawa manga ata yima ngal ahle suma ngat buzunina, le ang djib’er ala zlad’a nga aduk tang ki wiyengâ ni, 24 ang ar sä he d’a hawa manga ata yi máma djang, ang i min aduk tang ki wiyengâ tua, bugola, ang i he he d’a hawa manga mAlona tua.
25 Ang min zlad’a ki mang ma djangûna atogo, ata yima agi nga glovot tua na. Le d’uo ni, mang ma djangûna mba mi hang abo ma ka sariyad’a, ma ka sariyad’a mba mi hang abo ma ngom dangeina, ma ngom dangeina mba mi gang dangeina mi. 26 Gagazi, an nga ni dangû, ang mba nde woi ata yi máma d’i, gak ang mba wurak bal mangâ pet tua.
Hat ta yam mizeunid’a
27 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a dat mi suma adjeuna ala: Ang le mizeuna d’uo d’a. 28 Wani an nga ni dagiya, sama gol atchad’a hi sama dingîd’a mi le d’od’oka katna, mi le wa mizeuna ki sed’et kurum da’. 29 Le irang nga ndjufa nga d’i ing kur tchod’a ni, ang pad’at gat tei dei. Djivid’a kang tala ir hliwing ma tuna mi b’lak keyo, kal la a gang aduk Jahanama ki tang ped’u. 30 Labong ma ndjufâ nga mi ing kur tchod’a ni, ang kam gum mbei dei. Djivid’a kang tala ir hliwing ma tuna b’lak keyo, kala a ing aduk Jahanama ki tang ped’u.
Hat ta yam zla d’a dik atchad’id’a
(Gol Mat 19.9Mar 10.11-12Luc 16.18)31 Jesus mi had’azi kua ala: A de mi suma adjeuna ala: Sama dik amambina, mi hat mbaktum mba dika. 32 Wani an nga ni dagiya, sama dik amambina, le nga ni yam mizeuna d’uo ni, ni mam ba, mi tinit á le mizeuna. Sama vatcha d’a digit teid’ina, mi le ni mizeuna mi.
Hat ta yam gun tad’id’a
33 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi a de kua mi suma adjeuna ala: Ang gun tang ir aboina d’i, wani ang ndak vun vama ang gun tang kam avok Ma didinina. 34 Wani an nga ni dagiya, agi gunugi tagi ki va tu d’i. Agi gunugi tagi kakulod’a d’i, kayam ndat ni zlam mba amula hAlonid’a, 35 d’oze kandagad’a d’i, kayam ndat ni vama mi tin asem kama, d’oze ki Jerusalem mbi, kayam ndat nazì ma ngolâ hamul ma ngolîna. 36 Ang gun tang ki yang ngi, kayam ang ndak á mbut tumus sa kangâ tu hapa d’oze wurad’a d’i. 37 Ar zla magid’a ti ka’î Â ni ni Â, d’oze Hawa ni ni Hawa mi. Sama le de kal yam zla ndata ni, ti tcholï nata Ma lemba.
Hat ta yam zla d’a sä atchugulid’a
(Gol Luc 6.29-30)38 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a data ala: Le sana mi tcho ir sana ni, a tchom mamba mi; le sana mi kus si sana ni, kuzum mama mi d’a. 39 Wani an nga ni dagiya, agi sagi atchugulugi ki sama nga mi lagi tchod’ina d’i, wani kala, le sana mi mbereng agozlong ma ndjufâ ni, ang mbud’um ma gulana mi. 40 Le sana mi min ing ata yima ka sariyad’a á yo gumandje manga ni, ang aram baru mang nga ngola mi. 41 Le sana nga mi lang kad’enga á i ki sed’em kilometred’a tu ni, ang djagamzi sä mbà. 42 Le sana mi tcheneng va ni, ang humu. Ang mbut azigang mi sama hal nde va abongâ d’i.
Agi lagi od’a yam magi suma djangûna
(Gol Luc 6.27-28Luc 32-36)43 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a dat ala: Ang le yam ndrangâ, ang noî mang ma djangûna d’a. 44 Wani an nga ni dagiya, agi lagi od’a yam magi suma djangûna, agi b’agi vuna yam suma a nga gagi vunina, agi lagi djivid’a mi suma a nga noyôgina, agi tchenegi Alona yam suma a nga lagi tchod’ina, yam suma a nga djobogi vunagina mi. 45 Hina wani, agi mba mbud’ugi nAbugi ma sä akulona groma, kayam nga mi deî afata yam suma tchona, yam suma djivina mi, nga mi se alona yam suma djivina, yam suma tchona mi. 46 Le agi lagi ni yam suma a le kagina holu ni, agi mba fagi ni wuraga me abo Alona ge? Suma ve lombod’a a nga le hina mi d’uo zu? 47 Le agi gagi ni b’oziyogina depa holu ni, agi kalagi suma hiuna ni ki me ge? Andjaf suma bei wAlona pî a nga le hina mi d’uo zu? 48 Kayam ndata, ar agi lagi ahlena memet d’igi Abugi ma sä akulona nga mi lahlena memet na mi.
