اللّه يدمِّر ناس يَهُوذَا
1 اللّٰهْ حَجَّى لِإِرْمِيَا كَلَامْ بُخُصّ بَنِي يَهُوذَا السَّاكْنِينْ فِي مِقْدُولْ وَ تَحْفَنِيسْ وَ مَمْفِيسْ وَ فِي جُنُوبْ مَصِرْ. 2 وَ دَاهُو اللّٰهْ الْقَادِرْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَالْ: «إِنْتُو شِفْتُوا كُلَّ الْفَسَالَةْ الْجِبْتَهَا فِي مَدِينَةْ الْقُدُسْ وَ فِي كُلَّ حِلَّالْ بَلَدْ يَهُوذَا. لَحَدِّي الْيَوْم، الْمُدُنْ دَوْل خَرْبَانِينْ وَ مَا عِنْدُهُمْ سُكَّانْ. 3 وَ دَا بِسَبَبْ الْفَسَالَةْ الْهُمَّنْ سَوَّوْهَا. غَضَّبَوْنِي وَكِتْ حَرَّقَوْا بَخُورْ وَ عَبَدَوْا إِلٰـهَاتْ آخَرِينْ الْأَوَّلْ مَا يَعَرْفُوهُمْ وَ لَا هُمَّنْ وَ لَا إِنْتُو وَ لَا جُدُودْكُو. 4 أَنَا رَسَّلْت لَيْهُمْ دَايْماً عَبِيدِي الْأَنْبِيَاء وَ بِوَاسِطَةْ الْأَنْبِيَاء دَوْل أَنَا قُلْت لَيْهُمْ: ‹مَا تِسَوُّوا الْحَرَامْ دَا أَشَانْ أَنَا نَكْرَهَهْ.› 5 وَ لَاكِنْ هُمَّنْ مَا خَطَّوْا أَدَانْهُمْ وَ مَا سِمْعَوْنِي وَ مَا تَابَوْا مِنْ الْفَسَالَةْ الْقَاعِدِينْ يِسَوُّوهَا. وَ مَا وَقَّفَوْا حَرِقِينْ الْبَخُورْ لِلْإِلٰـهَاتْ الْآخَرِينْ. 6 وَ بِسَبَبْ دَا بَسْ، غَضَبِي وَ زَعَلِي قَمَّوْا ضِدُّهُمْ وَ حَرَّقَوْا حِلَّالْ بَلَدْ يَهُوذَا وَ شَوَارِعْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ. وَ بِقَوْا كَوْم هَنَا تُرَابْ وَ بَكَانْ خَرَابْ لَحَدِّي الْيَوْم.»
7 دَاهُو اللّٰهْ الْإِلٰـهْ الْقَادِرْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَالْ: «مَالَا تِسَوُّوا لِنُفُوسْكُو فَسَالَةْ كَبِيرَةْ مِثِلْ دِي؟ وَ مَالَا تِدَوْرُوا تِدَمُّرُوا الرُّجَالْ وَ الْعَوِينْ وَ الْعِيَالْ وَ الْأَطْفَالْ؟ وَ بِمِثِلْ دَا، وَاحِدْ كُلَ مِنْ بَنِي يَهُوذَا مَا يِفَضِّلْ لَيْكُو. 8 وَ غَضَّبْتُونِي بِخِدْمَةْ إِيدَيْكُو وَكِتْ حَرَّقْتُوا بَخُورْ لِإِلٰـهَاتْ آخَرِينْ فِي بَلَدْ مَصِرْ الْإِنْتُو جِيتُوا وَ سَكَنْتُوا فَوْقهَا. وَ بَيْدَا، دَمَّرْتُوا نُفُوسْكُو وَ بِقِيتُوا مَلْعُونِينْ وَ عَايْبِينْ فِي أُسْط كُلَّ أُمَمْ الْأَرْض. 9 وَ إِنْتُو نِسِيتُوا الْفَسَالَةْ السَّوَّوْهَا جُدُودْكُو وَ مُلُوكْ يَهُوذَا وَ عَوِينْهُمْ؟ وَ نِسِيتُوا فَسَالِتْكُو إِنْتُو وَ عَوِينْكُو السَّوَّيْتُوهَا فِي بَلَدْ يَهُوذَا وَ فِي شَوَارِعْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ؟ 10 وَ لَحَدِّي الْيَوْم إِنْتُو مَا تُبْتُوا وَ لَا خُفْتُوا مِنِّي وَ لَا طَبَّقْتُوا شُرُوطِي الْفِي التَّوْرَاةْ وَ لَا قَوَانِينِي الْأَنَا أَنْطَيْتهُمْ لَيْكُو وَ لِجُدُودْكُو.»
11 وَ فِي شَانْ دَا، دَاهُو اللّٰهْ الْقَادِرْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَالْ: «أَكِيدْ أَنَا قَرَّرْت نِسَوِّي لَيْكُو الْفَسَالَةْ وَ نِدَمِّرْ كُلَّ بَنِي يَهُوذَا. 12 وَ نِشِيلْ الْفَضَّلَوْا مِنْ بَنِي يَهُوذَا، هُمَّنْ الْوَجَّهَوْا عَلَيْ بَلَدْ مَصِرْ وَ مَشَوْا لِيَسْكُنُوا فَوْقهَا. هُمَّنْ دَوْل كُلُّهُمْ أَنَا نِكَمِّلْهُمْ فِي مَصِرْ. يُمُوتُوا بِالْحَرِبْ وَ الْجُوعْ وَ يِكَمُّلُوا تَكْ مِنْ الضَّعِيفْ لَحَدِّي الْقَادِرْ. وَ يَبْقَوْا مَلْعُونِينْ وَ مُخِيفِينْ وَ النَّاسْ يَلْعَنَوْهُمْ وَ يِعَيُّبُوهُمْ. 13 أَنَا نِعَاقِبْ النَّاسْ الْيَسْكُنُوا فِي مَصِرْ مِثِلْ عَاقَبْت سُكَّانْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ بِالْحَرِبْ وَ الْجُوعْ وَ الْوَبَاءْ. 14 وَ الْفَضَّلَوْا مِنْ بَنِي يَهُوذَا، نَادُمْ وَاحِدْ كُلَ مِنْهُمْ مَا يِفَضِّلْ حَيّ. وَ دَوْل النَّاسْ الْمَشَوْا سَكَنَوْا فِي بَلَدْ مَصِرْ وَ عِنْدُهُمْ نِيَّةْ لِيِقَبُّلُوا فِي بَلَدْ يَهُوذَا. وَ لَاكِنْ مَا يِقَبُّلُوا لَيْهَا إِلَّا وَاحِدِينْ مِنْهُمْ الْعَرَّدَوْا.»
هدايا الشعب لملِكة السماء
15 وَ كُلَّ الشَّعَبْ الْيَسْكُنُوا فِي جُنُوبْ مَصِرْ لَمَّوْا وَ فِيهُمْ عَوِينْ كَتِيرَاتْ وَ رُجَالْ الْيَعَرْفُوا كَدَرْ عَوِينْهُمْ قَاعِدَاتْ يِحَرِّقَنْ بَخُورْ لِإِلٰـهَاتْ آخَرِينْ. وَ النَّاسْ دَوْل قَالَوْا لِإِرْمِيَا: 16 «أَنِحْنَ مَا نِدَوْرُوا نَسْمَعَوْا الْكَلَامْ الْإِنْتَ قَاعِدْ تُقُولَهْ لَيْنَا بِأُسُمْ اللّٰهْ. 17 وَ أَكِيدْ أَنِحْنَ نِطَبُّقُوا كُلَّ الْكَلَامْ الْمَرَقْ مِنْ خَشُمْنَا. وَ نِحَرُّقُوا بَخُورْ وَ نِقَدُّمُوا هَدِيَّةْ شَرَابْ لِإِلٰـهْنَا مَلِكَةْ السَّمَاءْ مِثِلْ أَوَّلْ أَنِحْنَ سَوَّيْنَاهْ، أَنِحْنَ وَ جُدُودْنَا وَ مُلُوكْنَا وَ كُبَارَاتْنَا فِي حِلَّالْ بَلَدْ يَهُوذَا وَ فِي شَوَارِعْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ. وَ خَلَاصْ فِي الْوَكِتْ دَاكْ، أَنِحْنَ شِبِعْنَا وَ عِشْنَا فِي الرَّاحَةْ وَ أَبَداً مَا شِفْنَا تَعَبْ. 18 وَ لَاكِنْ مِنْ وَقَّفْنَا حَرِقِينْ الْبَخُورْ وَ قَدِّمِينْ هَدِيَّةْ الشَّرَابْ لِمَلِكَةْ السَّمَاءْ، خَلَاصْ كُلَّ شَيّءْ بِقِي مَا فِيهْ وَ أَنِحْنَ مُتْنَا مِنْ الْحَرِبْ وَ الْجُوعْ.» 19 وَ الْعَوِينْ قَالَنْ: «وَكِتْ أَنِحْنَ نِحَرُّقُوا بَخُورْ وَ نِقَدُّمُوا هَدِيَّةْ شَرَابْ لِمَلِكَةْ السَّمَاءْ، دَا مَا بِإِذِنْ رُجَالْنَا وَلَّا؟ وَ مَا بِإِذِنْ رُجَالْنَا قَاعِدِينْ نِسَوُّوا كَعَكْ فِي صُورِتْهَا وَ نِقَدُّمُوا لَيْهَا هَدِيَّةْ شَرَابْ وَلَّا؟»
20 وَ خَلَاصْ، إِرْمِيَا حَجَّى لِكُلَّ الشَّعَبْ، عَوِينْ وَ رُجَالْ، الرَّدَّوْا لَيَّهْ بِالْكَلَامْ دَا وَ قَالْ: 21 «الْبَخُورْ الْأَوَّلْ إِنْتُو حَرَّقْتُوهْ فِي حِلَّالْ بَلَدْ يَهُوذَا وَ فِي شَوَارِعْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ، إِنْتُو وَ جُدُودْكُو وَ مُلُوكُّو وَ كُبَارَاتْكُو وَ شَعَبْ الْبَلَدْ، تَحْسُبُوا اللّٰهْ مَا شَافَهْ وَ مَا فَكَّرْ فَوْقَهْ وَلَّا؟ 22 اللّٰهْ أَبَى مَا يَحْمَلَهْ بَتَّانْ بِسَبَبْ عَمَلْكُو الْفَسِلْ وَ الْمُحَرَّمَاتْ السَّوَّيْتُوهُمْ. وَ فِي شَانْ دَا، بَلَدْكُو بِقَتْ كَوْم هَنَا تُرَابْ وَ خَرَابْ وَ مَلْعُونْ وَ فَاضِيَةْ مِنْ سُكَّانْهَا لَحَدِّي الْيَوْم. 23 وَ إِنْتُو حَرَّقْتُوا بَخُورْ وَ أَذْنَبْتُوا. وَ مَا سِمِعْتُوا كَلَامْ اللّٰهْ وَ لَا طَبَّقْتُوا شُرُوطَهْ الْفِي التَّوْرَاةْ وَ لَا قَوَانِينَهْ وَ لَا وَصِيَّاتَهْ. وَ فِي شَانْ دَا بَسْ، الْفَسَالَةْ دِي جَاتْ مِثِلْ إِنْتُو قَاعِدِينْ تِشِيفُوهَا الْيَوْم.»
24 وَ بَتَّانْ إِرْمِيَا قَالْ لِكُلَّ الشَّعَبْ وَ لِكُلَّ الْعَوِينْ: «إِنْتُو كُلُّكُو بَنِي يَهُوذَا الْقَاعِدِينْ فِي مَصِرْ، أَسْمَعَوْا كَلَامْ اللّٰهْ. 25 دَاهُو اللّٰهْ الْقَادِرْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَالْ: ‹إِنْتُو وَ عَوِينْكُو سَوَّيْتُوا بِإِيدَيْكُو كُلَّ الْكَلَامْ الْقُلْتُوهْ بِخَشُمْكُو. وَ دَاهُو الْكَلَامْ الْقُلْتُوهْ: ”أَنِحْنَ نِحَقُّقُوا نَذِرْنَا الْعَاهَدْنَا بَيَّهْ وَ نِحَرُّقُوا بَخُورْ وَ نِقَدُّمُوا هَدِيَّةْ شَرَابْ لِمَلِكَةْ السَّمَاءْ.“ خَلَاصْ، تِمُّوا كَلَامْكُو وَ حَقُّقُوا نَذِرْكُو!›»
26 وَ إِرْمِيَا قَالْ: «هَسَّعْ دَا، إِنْتُو كُلُّكُو، يَا بَنِي يَهُوذَا الْقَاعِدِينْ فِي بَلَدْ مَصِرْ، أَسْمَعَوْا كَلَامْ اللّٰهْ! اللّٰهْ قَالْ: ‹نَحْلِفْ بِأُسْمِي الْعَظِيمْ كَدَرْ بَتَّانْ فِي مَصِرْ نَادُمْ مِنْ بَنِي يَهُوذَا أَبَداً مَا يَحْلِفْ بِأُسْمِي أَنَا اللّٰهْ الرَّبّ الْحَيّ. 27 دَاهُو أَنَا نِرَاقِبْهُمْ مَا لِخَيْرهُمْ وَ لَاكِنْ لِشَرُّهُمْ. كُلَّ نَاسْ بَنِي يَهُوذَا الْقَاعِدِينْ فِي مَصِرْ، أَنَا نِجِيبْ فَوْقهُمْ الْحَرِبْ وَ الْجُوعْ لَحَدِّي نِكَمِّلْهُمْ. 28 وَ نَاسْ شِيَّةْ بَسْ يِعَرُّدُوا مِنْ مَصِرْ فِي شَانْ الْحَرِبْ وَ يَمْشُوا لِبَلَدْ يَهُوذَا. وَ لَاكِنْ كُلَّ الْفَضَّلَوْا مِنْ بَنِي يَهُوذَا الْجَوْا فِي مَصِرْ لِيَسْكُنُوا فَوْقهَا يِشِيفُوا وَ يَعَرْفُوا الْكَلَامْ الْيِلْحَقَّقْ، دَا هَنَايِ أَنَا وَلَّا هَنَاهُمْ هُمَّنْ.› 29 وَ دَاهُو كَلَامْ اللّٰهْ: ‹أَنَا نِعَاقِبْكُو فِي الْبَكَانْ دَا وَ نَنْطِيكُو عَلَامَةْ وَ بَيْدَا، أَكِيدْ تَعَرْفُوا كَدَرْ كَلَامِي يِلْحَقَّقْ فَوْقكُو وَ تَتْعَبَوْا. وَ دِي هِي الْعَلَامَةْ النَّنْطِيهَا لَيْكُو.› 30 وَ دَاهُو اللّٰهْ قَالْ: ‹أَنَا نِسَلِّمْ فِرْعَوْن حُفْرَعْ مَلِكْ مَصِرْ لِعُدْوَانَهْ الْيِدَوْرُوا مَوْتَهْ مِثِلْ سَلَّمْت صِدْقِيَّا مَلِكْ يَهُوذَا لِنَبُوخَدْنَصَرْ مَلِكْ بَابِلْ عَدُوهْ الدَّوَّرْ مَوْتَهْ.›»
Allah yidammir naas Yahuuza
1 Allah hajja le Irmiya kalaam bukhuss Bani Yahuuza al-saakniin fi Migduul wa Tahfaniis wa Mamfiis wa fi junuub Masir. 2 Wa daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : «Intu chiftu kulla l-fasaala al-jibtaha fi Madiinat al-Khudus wa fi kulla hillaal balad Yahuuza. Lahaddi l-yoom, al-mudun dool kharbaaniin wa ma induhum sukkaan. 3 Wa da be sabab al-fasaala al-humman sawwooha. Khaddabooni wakit harrago bakhuur wa abado ilaahaat aakhariin al-awwal ma yaʼarfuuhum wa la humman wa la intu wa la juduudku. 4 Ana rassalt leehum daayman abiidi al-anbiya wa be waasitat al-anbiya dool ana gult leehum : ‹Ma tisawwu al-haraam da achaan ana nakrahah.› 5 Wa laakin humman ma khatto adaanhum wa ma simʼooni wa ma taabo min al-fasaala al-gaaʼidiin yisawwuuha. Wa ma waggafo harrigiin al-bakhuur le l-ilaahaat al-aakhariin. 6 Wa be sabab da bas, khadabi wa zaʼali gammo didduhum wa harrago hillaal balad Yahuuza wa chawaariʼ Madiinat al-Khudus. Wa bigo koom hana turaab wa bakaan kharaab lahaddi l-yoom.»
7 Daahu Allah al-Ilaah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : «Maala tisawwu le nufuusku fasaala kabiire misil di ? Wa maala tidooru tidammuru al-rujaal wa l-awiin wa l-iyaal wa l-atfaal ? Wa be misil da, waahid kula min Bani Yahuuza ma yifaddil leeku. 8 Wa khaddabtuuni be khidmit iideeku wakit harragtu bakhuur le ilaahaat aakhariin fi balad Masir al-intu jiitu wa sakantu foogha. Wa be da, dammartu nufuusku wa bigiitu malʼuuniin wa aaybiin fi ust kulla umam al-ard. 9 Wa intu nisiitu al-fasaala al-sawwooha juduudku wa muluuk Yahuuza wa awiinhum ? Wa nisiitu fasaalitku intu wa awiinku al-sawweetuuha fi balad Yahuuza wa fi chawaariʼ Madiinat al-Khudus ? 10 Wa lahaddi l-yoom intu ma tubtu wa la khuftu minni wa la tabbagtu churuuti al-fi l-Tawraat wa la gawaaniini al-ana anteethum leeku wa le juduudku.»
11 Wa fi chaan da, daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : «Akiid ana kharrart nisawwi leeku al-fasaala wa nidammir kulla Bani Yahuuza. 12 Wa nichiil al-faddalo min Bani Yahuuza, humman al-wajjaho ale balad Masir wa macho le yaskunu foogha. Humman dool kulluhum ana nikammilhum fi Masir. Yumuutu be l-harib wa l-juuʼ wa yikammulu tak min al-daʼiif lahaddi l-gaadir. Wa yabgo malʼuuniin wa mukhiifiin wa l-naas yalʼanoohum wa yiʼayyubuuhum. 13 Ana niʼaakhib al-naas al-yaskunu fi Masir misil aakhabt sukkaan Madiinat al-Khudus be l-harib wa l-juuʼ wa l-waba. 14 Wa l-faddalo min Bani Yahuuza, naadum waahid kula minhum ma yifaddil hayy. Wa dool al-naas al-macho sakano fi balad Masir wa induhum niiye le yigabbulu fi balad Yahuuza. Wa laakin ma yigabbulu leeha illa waahidiin minhum al-arrado.»
Hadaaya al-chaʼab le malikat al-sama
15 Wa kulla l-chaʼab al-yaskunu fi junuub Masir lammo wa fiihum awiin katiiraat wa rujaal al-yaʼarfu kadar awiinhum gaaʼidaat yiharrigan bakhuur le ilaahaat aakhariin. Wa l-naas dool gaalo le Irmiya : 16 «Aniina ma nidooru nasmaʼo al-kalaam al-inta gaaʼid tuguulah leena be usum Allah. 17 Wa akiid aniina nitabbugu kulla l-kalaam al-marag min khachumna. Wa niharrugu bakhuur wa nigaddumu hadiiyat charaab le ilaahna malikat al-sama misil awwal aniina sawweenaah, aniina wa juduudna wa muluukna wa kubaaraatna fi hillaal balad Yahuuza wa fi chawaariʼ Madiinat al-Khudus. Wa khalaas fi l-wakit daak, aniina chibiʼna wa ichna fi l-raaha wa abadan ma chifna taʼab. 18 Wa laakin min waggafna harrigiin al-bakhuur wa gaddimiin hadiiyat al-charaab le malikat al-sama, khalaas kulla cheyy bigi ma fiih wa aniina mutna min al-harib wa l-juuʼ.» 19 Wa l-awiin gaalan : «Wakit aniina niharrugu bakhuur wa nigaddumu hadiiyat charaab le malikat al-sama, da ma be izin rujaalna walla ? Wa ma be izin rujaalna gaaʼidiin nisawwu kaʼak fi suuritha wa nigaddumu leeha hadiiyat charaab walla ?»
20 Wa khalaas, Irmiya hajja le kulla l-chaʼab, awiin wa rujaal, al-raddo leyah be l-kalaam da wa gaal : 21 «Al-bakhuur al-awwal intu harragtuuh fi hillaal balad Yahuuza wa fi chawaariʼ Madiinat al-Khudus, intu wa juduudku wa muluukku wa kubaaraatku wa chaʼab al-balad, tahsubu Allah ma chaafah wa ma fakkar foogah walla ? 22 Allah aba ma yahmalah battaan be sabab amalku al-fasil wa l-muharramaat al-sawweetuuhum. Wa fi chaan da, baladku bigat koom hana turaab wa kharaab wa malʼuun wa faadiye min sukkaanha lahaddi l-yoom. 23 Wa intu harragtu bakhuur wa aznabtu. Wa ma simiʼtu kalaam Allah wa la tabbagtu churuutah al-fi l-Tawraat wa la gawaaniinah wa la wasiiyaatah. Wa fi chaan da bas, al-fasaala di jaat misil intu gaaʼidiin tichiifuuha al-yoom.»
24 Wa battaan Irmiya gaal le kulla l-chaʼab wa le kulla l-awiin : «Intu kulluku Bani Yahuuza al-gaaʼidiin fi Masir, asmaʼo kalaam Allah. 25 Daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : ‹Intu wa awiinku sawweetu be iideeku kulla l-kalaam al-gultuuh be khachumku. Wa daahu al-kalaam al-gultuuh : “Aniina nihaggugu nazirna al-aahadna beyah wa niharrugu bakhuur wa nigaddumu hadiiyat charaab le malikat al-sama.” Khalaas, timmu kalaamku wa haggugu nazirku !›»
26 Wa Irmiya gaal : «Hassaʼ da, intu kulluku, ya Bani Yahuuza al-gaaʼidiin fi balad Masir, asmaʼo kalaam Allah ! Allah gaal : ‹Nahlif be usmi al-aziim kadar battaan fi Masir naadum min Bani Yahuuza abadan ma yahlif be usmi ana Allah al-Rabb al-Hayy. 27 Daahu ana niraakhibhum ma le kheerhum wa laakin le charruhum. Kulla naas Bani Yahuuza al-gaaʼidiin fi Masir, ana nijiib fooghum al-harib wa l-juuʼ lahaddi nikammilhum. 28 Wa naas chiyya bas yiʼarrudu min Masir fi chaan al-harib wa yamchu le balad Yahuuza. Wa laakin kulla l-faddalo min Bani Yahuuza al-jo fi Masir le yaskunu foogha yichiifu wa yaʼarfu al-kalaam al-yilhaggag, da hanaayi ana walla hanaahum humman.› 29 Wa daahu kalaam Allah : ‹Ana niʼaakhibku fi l-bakaan da wa nantiiku alaama wa be da, akiid taʼarfu kadar kalaami yilhaggag foogku wa tatʼabo. Wa di hi al-alaama al-nantiiha leeku.› 30 Wa daahu Allah gaal : ‹Ana nisallim Firʼoon Hufraʼ malik Masir le udwaanah al-yidooru mootah misil sallamt Sidkhiiya malik Yahuuza le Nabuukhadnasar malik Baabil aduuh al-dawwar mootah.›»
