الكلام البُخُصّ النِفاق
1 وَ عَدَدْ النَّاسْ الْجَايِينْ لِعِيسَى زَادْ بِلْحَيْن وَ بِقَوْا عَشَرَاتْ الْآلَافْ لَحَدِّي قَاعِدِينْ يِلْعَاصَرَوْا. وَ عِيسَى حَجَّى لِتَلَامِيذَهْ أَوَّلْ وَ قَالْ: «أَنْقَرْعُوا مِنْ تَوَّارَةْ الْفَرِيزِيِّينْ أَشَانْ مَا تَبْقَوْا مِثِلْهُمْ. النِّفَاقْ قَاعِدْ فَوْقهُمْ مِثِلْ التَّوَّارَةْ قَاعِدَةْ فِي الْخُبْزَةْ. 2 وَ مَا فِي شَيّءْ مُلَبَّدْ الْبَعَدَيْن مَا يِنْكَشِفْ وَ مَا فِي سِرّ الْبَعَدَيْن مَا يِنْعَرِفْ. 3 أَشَانْ دَا، أَيِّ كَلَامْ الْقُلْتُوهْ فِي اللَّيْل، يِنْسَمِعْ فِي النَّهَارْ. وَ الْكَلَامْ الْحَجَّيْتُوهْ بِعَشِيرْ دَاخَلْ فِي الْبَيْت، يِبَلُّغُوهْ بَرَّا فِي الشَّوَارِعْ.
4 «يَا رُفْقَانِي، نِأَوْرِيكُو مَا تَخَافَوْا مِنْ النَّاسْ الْيَقْدَرَوْا يَكْتُلُوكُو وَ لَاكِنْ مَا يَقْدَرَوْا يِسَوُّوا لَيْكُو زِيَادَةْ مِنْ دَا. 5 نِأَوْرِيكُو يَاتُو الْوَاجِبْ تَخَافَوْا مِنَّهْ. أَخَافَوْا مِنْ اللّٰهْ. هُو يَقْدَرْ يَكْتُلْكُو وَ بَتَّانْ عِنْدَهْ قُدْرَةْ أَشَانْ يَرْمِيكُو فِي جَهَنَّمْ. أَيْوَى، هُو بَسْ الْوَاجِبْ تَخَافَوْا مِنَّهْ.
6 «تَعَرْفُوا كَدَرْ يِبِيعُوا خَمْسَةْ طُيُورْ دُقَاقْ بِرِيَالَيْن. وَ لَاكِنْ نُقُولْ لَيْكُو كَدَرْ اللّٰهْ مَا يَنْسَى أَيِّ وَاحِدْ مِنْهُمْ. 7 وَ إِنْتُو كُلَ، اللّٰهْ قَاعِدْ يِفَكِّرْ فَوْقكُو وَ يَعَرِفْ عَدَدْ صُوفْ رَاسْكُو. أَيِّ وَاحِدْ مِنْكُو مُهِمّ زِيَادَةْ لِلّٰهْ مِنْ طُيُورْ كَتِيرِينْ. وَ خَلَاصْ، مَا تَخَافَوْا مِنْ النَّاسْ.
8 «وَ أَنَا، إِبْن الْإِنْسَانْ، نُقُولْ لَيْكُو كَدَرْ أَيِّ نَادُمْ الْيَشْهَدْ لَيِّ قِدَّامْ النَّاسْ، أَنَا نَشْهَدْ لَيَّهْ قِدَّامْ مَلَائِكَةْ اللّٰهْ. 9 وَ لَاكِنْ أَيِّ نَادُمْ الْيَنْكُرْنِي قِدَّامْ النَّاسْ، أَنَا كُلَ نَنْكُرَهْ قِدَّامْ مَلَائِكَةْ اللّٰهْ. 10 وَ أَيِّ نَادُمْ الْيُقُولْ كَلَامْ ضِدّ إِبْن الْإِنْسَانْ، اللّٰهْ يَغْفِرْ لَيَّهْ. وَ لَاكِنْ اللّٰهْ مَا يَغْفِرْ لِلنَّادُمْ الْيِحَجِّي كَلَامْ كُفُرْ فِي الرُّوحْ الْقُدُّوسْ.
11 «وَ وَكِتْ يَكُرْبُوكُو وَ يِوَدُّوكُو قِدَّامْ مَسَائِيلْ بُيُوتْ الصَّلَاةْ وَ قِدَّامْ الْكُبَارَاتْ وَ الْحُكَّامْ، مَا تِهِمُّوا لِلْكَلَامْ التُّقُولُوهْ وَ لَا كِكَّيْف تُرُدُّوا لَيْهُمْ. 12 أَشَانْ فِي الْوَكِتْ دَاكْ، الرُّوحْ الْقُدُّوسْ يِعَلِّمْكُو الْكَلَامْ الْوَاجِبْ تُقُولُوهْ.»
مَثَل الغني الجاهِل
13 وَ نَادُمْ وَاحِدْ فِي أُسْط النَّاسْ الْمَاشِينْ وَرَاءْ عِيسَى نَادَاهْ وَ قَالْ: «سَيِّدْنَا، أَجْبُرَهْ لِأَخُويِ أَشَانْ يِقَسِّمْ مَعَايِ وَرَثَتْنَا.» 14 وَ عِيسَى رَدَّ لَيَّهْ وَ قَالْ: «يَا رَاجِلْ! فِي فِكْرَكْ اللّٰهْ جَعَلَانِي فَوْقكُو أَشَانْ نَقْطَعْ لَيْكُو الشَّرِيعَةْ وَ نِفَرِّقْكُو وَلَّا؟» 15 وَ عِيسَى حَجَّى لِلنَّاسْ وَ قَالْ: «أَنْقَرْعُوا وَ أَوْعُوا بَالْكُو مِنْ أَيِّ شَيّءْ هَنَا طَمَعْ. أَشَانْ حَيَاةْ الْإِنْسَانْ مَا تَمْشِي حَسَبْ كَتَرَةْ مَالَهْ.»
16 وَ حَجَّى لَيْهُمْ بِمَثَلْ وَ قَالْ: «يَوْم مِنْ الْأَيَّامْ، فِي نَادُمْ غَنِيْ وَ زِرَاعْتَهْ وِلْدَتْ لَيَّهْ غَلَّةْ كَتِيرَةْ بِلْحَيْن. 17 وَ سَأَلْ نَفْسَهْ وَ قَالْ: ‹هَا. نِسَوِّي شُنُو؟ مَا فَضَّلْ لَيِّ بَكَانْ نَخْزِنْ فَوْقَهْ غَلِّتِي.› 18 وَ قَالْ: ‹خَلَاصْ. نَعَرِفْ الشَّيّءْ النِّسَوِّيهْ. نِكَسِّرْ دَبَنْقَاتِي وَ نِسَوِّي فِي بَدَلْهُمْ دَبَنْقَاتْ كُبَارْ مِنْهُمْ. وَ فَوْقهُمْ نُصُبّ كُلَّ غَلِّتِي وَ كُلَّ خُمَامِي. 19 وَ نِحَجِّي لِنَفْسِي وَ نُقُولْ: ”يَا نَفْسِي! عِنْدِكِ مَالْ كَتِيرْ مَضْمُومْ الْيِطَوِّلْ سِنِينْ. نِنْجَمَّ بَسْ وَ نَاكُلْ وَ نَشْرَبْ وَ نَفْرَحْ.“› 20 وَ لَاكِنْ اللّٰهْ نَادَاهْ وَ قَالْ: ‹يَا الْجَاهِلْ! فِي اللَّيْلَةْ دِي بَسْ، نِشِيلْ رُوحَكْ. وَ الْخُمَامْ الْجَهَّزْتَهْ لِنَفْسَكْ دَا، يَبْقَى هَنَا يَاتُو؟›»
21 وَ عِيسَى قَالْ بَتَّانْ: «وَ يَبْقَى مِثِلْ دَا لِأَيِّ إِنْسَانْ الْيُضُمّ مَالْ لِنَفْسَهْ وَ لَاكِنْ مَا عِنْدَهْ كَنْز قِدَّامْ اللّٰهْ.»
الكلام البُخُصّ الهمّ
22 وَ عِيسَى حَجَّى لِتَلَامِيذَهْ وَ قَالْ: «فِي شَانْ دَا، نُقُولْ لَيْكُو مَا تِهِمُّوا لِحَيَاتْكُو فِي شَانْ الْأَكِلْ وَ لَا لِجِسِمْكُو فِي شَانْ الْخُلْقَانْ. 23 أَشَانْ الْحَيَاةْ مُهِمَّةْ مِنْ الْأَكِلْ وَ الْجِسِمْ مُهِمّ مِنْ الْخُلْقَانْ. 24 فَكُّرُوا فِي الْغُرَابْ. هُو مَا يِتَيْرِبْ وَ لَا يَقْطَعْ غَلَّةْ وَ مَا عِنْدَهْ دَبَنْقَةْ وَ لَا مَخَزَنْ وَ لَاكِنْ اللّٰهْ يِعَيِّشَهْ. وَ أَكِيدْ إِنْتُو مُهِمِّينْ لِلّٰهْ زِيَادَةْ مِنْ الطُّيُورْ.
25 «وَ كَنْ نَادُمْ مِنْكُو يِهِمّ كَتِيرْ، الْهَمّ دَا مَا يَقْدَرْ يِزِيدْ عُمْرَهْ بِسَاعَةْ وَاحِدَةْ كُلَ. 26 وَ كَنْ إِنْتُو مَا تَقْدَرَوْا تِسَوُّوا شَيّءْ صَغَيَّرْ مِثِلْ دَا، مَالَا تِهِمُّوا لِشَيّءْ آخَرْ؟
27 «شِيفُوا النُّوَّارْ وَ فَكُّرُوا كِكَّيْف يُقُمّ. مَا يَخْدِمْ وَ مَا يِسَوِّي كِسْوَةْ. وَ لَاكِنْ نُقُولْ لَيْكُو أَكِيدْ الْمَلِكْ سُلَيْمَانْ ذَاتَهْ فِي دَرَجَتَهْ الْكَبِيرَةْ أَبَداً مَا لِبِسْ خَلَقْ جَمِيلْ مِثِلْ جَمَالْ النُّوَّارْ دَا. 28 وَ كَنْ اللّٰهْ يِلَبِّسْ الْقَشّ بِالنُّوَّارْ مِثِلْ دَا وَ الْقَشّ دَا قَاعِدْ الْيَوْم وَ أَمْبَاكِرْ يَزْقُلُوهْ فِي نَارْ الْفُرُنْ، أَكِيدْ بِزِيَادَةْ هُو يِلَبِّسْكُو إِنْتُو. شِدُّوا حَيْلكُو إِنْتُو الْإِيمَانْكُو لِسَّاعْ ضَعِيفْ.
29 «وَ بِمِثِلْ دَا، مَا تَسْأَلَوْا نُفُوسْكُو فِي الشَّيّءْ التَّاكُلُوهْ وَ تَشَرْبَوْه وَ مَا تِهِمُّوا لَيَّهْ. 30 كُلَّ النَّاسْ الْمَا مُؤمِنِينْ خَاطِّينْ بَالْهُمْ فِي الْأَشْيَاءْ دَوْل وَ أَبُوكُو اللّٰهْ يَعَرِفْ كَدَرْ إِنْتُو تِدَوْرُوهُمْ. 31 وَ خَلَاصْ، خُطُّوا بَالْكُو فِي مَمْلَكَةْ اللّٰهْ بَسْ وَ اللّٰهْ يَنْطِيكُو الْأَشْيَاءْ دَوْل.
32 «يَا غِنَيْمَاتِي، مَا تَخَافَوْا. أَبُوكُو اللّٰهْ عِنْدَهْ نِيَّةْ يَنْطِيكُو الْمَمْلَكَةْ. 33 بِيعُوا خُمَامْكُو وَ أَنْطُوهْ صَدَقَةْ لِلْمَسَاكِينْ. وَ بَيْدَا، تِسَوُّوا لِنُفُوسْكُو جُزْلَانْ الْأَبَداً مَا يَتْلَفْ. وَ خَلَاصْ، تُضُمُّوا مَالْكُو فِي بَكَانْ اللّٰهْ فِي السَّمَاوَاتْ. الْمَالْ دَا مَا يَفْشُلْ. وَ السَّرَارِيقْ مَا يِقَرُّبُوا لَيَّهْ وَ الْأَرْضَةْ مَا تَاكُلَهْ. 34 أَشَانْ الْبَكَانْ الْمَالَكْ قَاعِدْ فَوْقَهْ، دَا بَسْ الْبَكَانْ الْقَلْبَكْ قَاعِدْ فَوْقَهْ.
أمْثال العبيد الجاهِزين
35 «أَقْعُدُوا جَاهِزِينْ لِلْخِدْمَةْ صَلَبَاكُو مَرْبُوطِينْ وَ فَوَانِيسْكُو مُوَلِّعِينْ. 36 أَبْقَوْا مِثِلْ عَبِيدْ فِي بَيْت سِيدْهُمْ الْقَاعِدِينْ يَرْجَوْه. سِيدْهُمْ يِقَبِّلْ مِنْ عَازُومَةْ الْعِرِسْ. وَ هُمَّنْ يَقْعُدُوا جَاهِزِينْ أَشَانْ يُفُكُّوا لَيَّهْ الدَّرِبْ بِسُرْعَةْ وَكِتْ هُو يَجِي يُدُقّ الْبَابْ. 37 مَبْرُوكْ لِلْعَبِيدْ السِّيدْهُمْ يَلْقَاهُمْ وَاعِيِّينْ وَكِتْ هُو يَجِي. نُقُولْ لَيْكُو الْحَقّ، سِيدْهُمْ ذَاتَهْ يَرْبُطْ صُلْبَهْ وَ يِقَعِّدْهُمْ قِدَّامْ الصُّفْرَةْ وَ يَنْطِيهُمْ الْأَكِلْ. 38 مَبْرُوكْ لِلْعَبِيدْ دَوْل كَنْ سِيدْهُمْ يَجِي فِي لُبّ اللَّيْل وَلَّا بِوَرَدَّيْ وَ يَلْقَاهُمْ جَاهِزِينْ.
39 «وَ بِمَثَلْ آخَرْ، أَعَرْفُوا كَدَرْ كَنْ أَوَّلْ سِيدْ الْبَيْت عِرِفْ فِي السَّاعَةْ كَمْ فِي اللَّيْل السَّرَّاقْ يَجِي، هُو مَا يِخَلِّي السَّرَّاقْ يَدْخُلْ فِي بَيْتَهْ. 40 وَ خَلَاصْ إِنْتُو كُلَ أَقْعُدُوا جَاهِزِينْ أَشَانْ أَنَا إِبْن الْإِنْسَانْ نِقَبِّلْ فِي يَوْم وَاحِدْ الْمَا تَرْجَوْنِي فَوْقَهْ.»
41 وَ بُطْرُسْ سَأَلَهْ وَ قَالْ: «يَا سَيِّدْنَا! إِنْتَ قُلْت الْمَثَلْ دَا لَيْنَا أَنِحْنَ بَسْ وَلَّا لِكُلَّ النَّاسْ؟» 42 وَ الرَّبّ عِيسَى قَالْ: «يَاتُو مِنْكُو الْيَبْقَى مِثِلْ الْوَكِيلْ الْأَمِينْ وَ الْفَاهِمْ؟ سِيدَهْ يِكَلِّفَهْ فِي كُلَّ عَبِيدَهْ أَشَانْ يَنْطِيهُمْ الْأَكِلْ فِي وَكْتَهْ. 43 مَبْرُوكْ لِلْعَبِدْ دَا كَنْ سِيدَهْ يَجِي مِنْ السَّفَرْ وَ يَلْقَاهْ يَخْدِمْ خِدِمْتَهْ. 44 بِالصَّحِيحْ، نُقُولْ لَيْكُو هُو يِدَرِّجْ الْعَبِدْ دَا مَسْؤُولْ فِي كُلَّ شَيّءْ الْعِنْدَهْ. 45 وَ لَاكِنْ أَكُونْ الْعَبِدْ دَا يُقُولْ فِي قَلْبَهْ: ‹هَا! سِيدِي يِطَوِّلْ وَ مَا يَجِي عَجَلَةْ.› وَ أَشَانْ دَا، هُو يُقُمّ يُدُقّ الْعَبِيدْ وَ الْخَدِيمْ وَ يَبْدَا يَاكُلْ وَ يَشْرَبْ وَ يَسْكَرْ. 46 أَكِيدْ سِيدْ الْعَبِدْ دَا يَجِي فِي يَوْم وَاحِدْ الْعَبِدْ مَا جَاهِزْ يِلَاقِيهْ وَ فِي سَاعَةْ الْهُو مَا يَعَرِفْهَا. وَ سِيدَهْ يِعَاقِبَهْ وَ يُخُطَّهْ مَعَ الْعَاصِيِينْ.
47 «وَ الْعَبِدْ الْعِرِفْ الشَّيّءْ السِّيدَهْ يِدَوْرَهْ وَ مَا جَاهِزْ لِجَيْتَهْ وَ مَا سَوَّى الشَّيّءْ السِّيدَهْ يِدَوْرَهْ، الْعَبِدْ دَا يَفُرْشُوهْ فَرِشْ شَدِيدْ. 48 وَ لَاكِنْ الْعَبِدْ الْمَا عِرِفْ الشَّيّءْ السِّيدَهْ يِدَوْرَهْ، وَ سَوَّى شَيّءْ الْوَاجِبْ يَفُرْشُوهْ بِسَبَبَهْ، الْعَبِدْ دَا يَفُرْشُوهْ شِيَّةْ بَسْ. وَ أَيِّ نَادُمْ اللِّقِي كَتِيرْ، يَطُلْبُوا مِنَّهْ كَتِيرْ. وَ أَيِّ نَادُمْ الْكَلَّفَوْه بِشَيّءْ زِيَادَةْ، يَطُلْبُوا مِنَّهْ زِيَادَةْ.
الفُرْقة في و السلام ما فيه
49 «أَنَا جِيتْ أَشَانْ نُصُبّ نَارْ فِي الْأَرْض وَ نِتْمَنَّى بِلْحَيْن كَدَرْ النَّارْ دِي أَوْقَدَوْهَا خَلَاصْ. 50 وَ فِي غَطِّسِينْ شَدِيدْ الْوَاجِبْ يِغَطُّسُونِي بَيَّهْ وَ قَلْبِي مُعَلَّقْ بِلْحَيْن لَحَدِّي الْغَطِّسِينْ دَا يِتِمّ. 51 وَ فِي فِكِرْكُو أَنَا جِيتْ أَشَانْ نِجِيبْ السَّلَامْ فِي الْأَرْض وَلَّا؟ لَا، مَا كَيْ. نُقُولْ لَيْكُو أَنَا جِبْت الْفُرْقَةْ. 52 أَشَانْ مِنْ الْيَوْم وَ قِدَّامْ، الْبَيْت الْعِنْدَهْ خَمْسَةْ نَاسْ، التَّلَاتَةْ يِخَالُفُوا الْإِتْنَيْن وَ الْإِتْنَيْن يِخَالُفُوا التَّلَاتَةْ. 53 يِلْخَالَفَوْا أَمْبَيْنَاتْهُمْ. الرَّاجِلْ يِخَالِفْ وِلَيْدَهْ وَ الْوِلَيْد يِخَالِفْ أَبُوهْ وَ الْمَرَةْ تِخَالِفْ بِنَيِّتْهَا وَ الْبِنَيَّةْ تِخَالِفْ أَمَّهَا. وَ أَمّ الرَّاجِلْ تِخَالِفْ مَرِةْ وِلَيْدهَا وَ الْمَرَةْ تِخَالِفْ أَمّ رَاجِلْهَا.»
علامات الزمن الحاضِر
54 وَ عِيسَى حَجَّى بَتَّانْ لِلنَّاسْ الْكَتِيرِينْ الْجَوْا لَيَّهْ وَ قَالْ: «كَنْ تِشِيفُوا السَّحَابْ جَايِ مِنْ الْغَرِبْ، عَجَلَةْ كَيْ تُقُولُوا أَلْمِي يُصُبّ وَ خَلَاصْ أَلْمِي يُصُبّ. 55 وَ كَنْ تِشِيفُوا الرِّيحْ تُسُوقْ مِنْ الْوَطِي، تُقُولُوا الْوَطَاةْ تَبْقَى حَامِيَةْ بِلْحَيْن وَ خَلَاصْ الْوَطَاةْ تَبْقَى حَامِيَةْ. 56 يَا مُنَافِقِينْ! تَعَرْفُوا كِكَّيْف تَفْهَمَوْا عَلَامَاتْ هَنَا الْأَرْض وَ السَّمَاءْ. وَ كِكَّيْف مَا تَقْدَرَوْا تَفْهَمَوْا عَلَامَاتْ الزَّمَنْ الْحَاضِرْ؟
57 «مَالَا مَا تَقْدَرَوْا تِمَيُّزُوا الشَّيّءْ الْوَاجِبْ تِسَوُّوهْ؟ 58 كَنْ إِنْتُو مَاشِينْ فِي بَكَانْ الْقَاضِي، جَاهِدْ أَشَانْ تِسَّامَحَوْا مَعَ خَصِيمَكْ وَكِتْ إِنْتُو لِسَّاعْ فِي الدَّرِبْ. وَ دَا كَنْ مَا تِدَوْر هُو يُسُوقَكْ لِلْقَاضِي وَ الْقَاضِي يِسَلِّمَكْ لِلْعَسْكَرْ وَ الْعَسْكَرْ يِدِسُّوكْ فِي السِّجِنْ. 59 نُقُولْ لَيْك إِنْتَ مَا تَمْرُقْ إِلَّا كَنْ كَفَّيْت كُلَّ الْقُرُسْ الْيِدَوْرُوهْ مِنَّكْ.»
Al-kalaam al-bukhuss al-nifaakh
1 Wa adad al-naas al-jaayiin le Isa zaad bilheen wa bigo acharaat al-aalaaf lahaddi gaaʼidiin yilʼaasaro. Wa Isa hajja le talaamiizah awwal wa gaal : «Angarʼu min tawwaarit al-Fariiziyiin achaan ma tabgo misilhum. Al-nifaakh gaaʼid fooghum misil al-tawwaara gaaʼide fi l-khubza. 2 Wa ma fi cheyy mulabbad al-baʼadeen ma yinkachif wa ma fi sirr al-baʼadeen ma yinʼarif. 3 Achaan da, ayyi kalaam al-gultuuh fi l-leel, yinsamiʼ fi l-nahaar. Wa l-kalaam al-hajjeetuuh be achiir daakhal fi l-beet, yiballukhuuh barra fi l-chawaariʼ.
4 «Ya rufgaani, niʼooriiku ma takhaafo min al-naas al-yagdaro yaktuluuku wa laakin ma yagdaro yisawwu leeku ziyaada min da. 5 Niʼooriiku yaatu al-waajib takhaafo minnah. Akhaafo min Allah. Hu yagdar yaktulku wa battaan indah gudra achaan yarmiiku fi Jahannam. Aywa, hu bas al-waajib takhaafo minnah.
6 «Taʼarfu kadar yibiiʼu khamsa tuyuur dugaag be riyaaleen. Wa laakin nuguul leeku kadar Allah ma yansa ayyi waahid minhum. 7 Wa intu kula, Allah gaaʼid yifakkir foogku wa yaʼarif adad suuf raasku. Ayyi waahid minku muhimm ziyaada le Allah min tuyuur katiiriin. Wa khalaas, ma takhaafo min al-naas.
8 «Wa ana, Ibn al-Insaan, nuguul leeku kadar ayyi naadum al-yachhad leyi giddaam al-naas, ana nachhad leyah giddaam malaaʼikat Allah. 9 Wa laakin ayyi naadum al-yankurni giddaam al-naas, ana kula nankurah giddaam malaaʼikat Allah. 10 Wa ayyi naadum al-yuguul kalaam didd Ibn al-Insaan, Allah yakhfir leyah. Wa laakin Allah ma yakhfir le l-naadum al-yihajji kalaam kufur fi l-Ruuh al-Khudduus.
11 «Wa wakit yakurbuuku wa yiwadduuku giddaam masaaʼiil buyuut al-sala wa giddaam al-kubaaraat wa l-hukkaam, ma tihimmu le l-kalaam al-tuguuluuh wa la kikkeef turuddu leehum. 12 Achaan fi l-wakit daak, al-Ruuh al-Khudduus yiʼallimku al-kalaam al-waajib tuguuluuh.»
Masal al-khani al-jaahil
13 Wa naadum waahid fi ust al-naas al-maachiin wara Isa naadaah wa gaal : «Sayyidna, ajburah le akhuuyi achaan yigassim maʼaayi warasatna.» 14 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Ya raajil ! Fi fikrak Allah jaʼalaani foogku achaan nagtaʼ leeku al-chariiʼa wa nifarrigku walla ?» 15 Wa Isa hajja le l-naas wa gaal : «Angarʼu wa awʼu baalku min ayyi cheyy hana tamaʼ. Achaan hayaat al-insaan ma tamchi hasab katarat maalah.»
16 Wa hajja leehum be masal wa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum khani wa ziraaʼtah wildat leyah khalla katiire bilheen. 17 Wa saʼal nafsah wa gaal : ‹Ha. Nisawwi chunu ? Ma faddal leyi bakaan nakhzin foogah khalliti.› 18 Wa gaal : ‹Khalaas. Naʼarif al-cheyy al-nisawwiih. Nikassir dabangaati wa nisawwi fi badalhum dabangaat kubaar minhum. Wa fooghum nusubb kulla khalliti wa kulla khumaami. 19 Wa nihajji le nafsi wa nuguul : “Ya nafsi ! Indiki maal katiir madmuum al-yitawwil siniin. Ninjamma bas wa naakul wa nachrab wa nafrah.”› 20 Wa laakin Allah naadaah wa gaal : ‹Ya l-jaahil ! Fi l-leele di bas, nichiil ruuhak. Wa l-khumaam al-jahhaztah le nafsak da, yabga hana yaatu ?›»
21 Wa Isa gaal battaan : «Wa yabga misil da le ayyi insaan al-yudumm maal le nafsah wa laakin ma indah kanz giddaam Allah.»
Al-kalaam al-bukhuss al-hamm
22 Wa Isa hajja le talaamiizah wa gaal : «Fi chaan da, nuguul leeku ma tihimmu le hayaatku fi chaan al-akil wa la le jisimku fi chaan al-khulgaan. 23 Achaan al-haya muhimme min al-akil wa l-jisim muhimm min al-khulgaan. 24 Fakkuru fi l-khuraab. Hu ma yiteerib wa la yagtaʼ khalla wa ma indah dabanga wa la makhazan wa laakin Allah yiʼayyichah. Wa akiid intu muhimmiin le Allah ziyaada min al-tuyuur.
25 «Wa kan naadum minku yihimm katiir, al-hamm da ma yagdar yiziid umrah be saaʼa waahide kula. 26 Wa kan intu ma tagdaro tisawwu cheyy sakhayyar misil da, maala tihimmu le cheyy aakhar ?
27 «Chiifu al-nuwwaar wa fakkuru kikkeef yugumm. Ma yakhdim wa ma yisawwi kiswe. Wa laakin nuguul leeku akiid al-malik Suleymaan zaatah fi darajatah al-kabiire abadan ma libis khalag jamiil misil jamaal al-nuwwaar da. 28 Wa kan Allah yilabbis al-gechch be l-nuwwaar misil da wa l-gechch da gaaʼid al-yoom wa ambaakir yazguluuh fi naar al-furun, akiid be ziyaada hu yilabbisku intu. Chiddu heelku intu al-iimaanku lissaaʼ daʼiif.
29 «Wa be misil da, ma tasʼalo nufuusku fi l-cheyy al-taakuluuh wa tacharbooh wa ma tihimmu leyah. 30 Kulla l-naas al-ma muʼminiin khaattiin baalhum fi l-achya dool wa abuuku Allah yaʼarif kadar intu tidooruuhum. 31 Wa khalaas, khuttu baalku fi mamlakat Allah bas wa Allah yantiiku al-achya dool.
32 «Ya khineemaati, ma takhaafo. Abuuku Allah indah niiye yantiiku al-mamlaka. 33 Biiʼu khumaamku wa antuuh sadakha le l-masaakiin. Wa be da, tisawwu le nufuusku juzlaan al-abadan ma yatlaf. Wa khalaas, tudummu maalku fi bakaan Allah fi l-samaawaat. Al-maal da ma yafchul. Wa l-saraariig ma yigarrubu leyah wa l-arda ma taakulah. 34 Achaan al-bakaan al-maalak gaaʼid foogah, da bas al-bakaan al-galbak gaaʼid foogah.
Amsaal al-abiid al-jaahiziin
35 «Agoodu jaahiziin le l-khidme salabaaku marbuutiin wa fawaaniisku muwalliʼiin. 36 Abgo misil abiid fi beet siidhum al-gaaʼidiin yarjooh. Siidhum yigabbil min aazuumit al-iris. Wa humman yagoodu jaahiziin achaan yufukku leyah al-derib be surʼa wakit hu yaji yudugg al-baab. 37 Mabruuk le l-abiid al-siidhum yalgaahum waaʼiyiin wakit hu yaji. Nuguul leeku al-hagg, siidhum zaatah yarbut sulbah wa yigaʼʼidhum giddaam al-sufra wa yantiihum al-akil. 38 Mabruuk le l-abiid dool kan siidhum yaji fi lubb al-leel walla be waradde wa yalgaahum jaahiziin.
39 «Wa be masal aakhar, aʼarfu kadar kan awwal siid al-beet irif fi l-saaʼa kam fi l-leel al-sarraag yaji, hu ma yikhalli al-sarraag yadkhul fi beetah. 40 Wa khalaas intu kula agoodu jaahiziin achaan ana Ibn al-Insaan nigabbil fi yoom waahid al-ma tarjooni foogah.»
41 Wa Butrus saʼalah wa gaal : «Ya sayyidna ! Inta gult al-masal da leena aniina bas walla le kulla l-naas ?» 42 Wa l-Rabb Isa gaal : «Yaatu minku al-yabga misil al-wakiil al-amiin wa l-faahim ? Siidah yikallifah fi kulla abiidah achaan yantiihum al-akil fi waktah. 43 Mabruuk le l-abid da kan siidah yaji min al-safar wa yalgaah yakhdim khidimtah. 44 Be l-sahiih, nuguul leeku hu yidarrij al-abid da masʼuul fi kulla cheyy al-indah. 45 Wa laakin akuun al-abid da yuguul fi galbah : ‹Ha ! Siidi yitawwil wa ma yaji ajala.› Wa achaan da, hu yugumm yudugg al-abiid wa l-khadiim wa yabda yaakul wa yachrab wa yaskar. 46 Akiid siid al-abid da yaji fi yoom waahid al-abid ma jaahiz yilaagiih wa fi saaʼa al-hu ma yaʼarifha. Wa siidah yiʼaakhibah wa yukhuttah maʼa l-aasiyiin.
47 «Wa l-abid al-irif al-cheyy al-siidah yidoorah wa ma jaahiz le jaytah wa ma sawwa al-cheyy al-siidah yidoorah, al-abid da yafurchuuh farich chadiid. 48 Wa laakin al-abid al-ma irif al-cheyy al-siidah yidoorah, wa sawwa cheyy al-waajib yafurchuuh be sababah, al-abid da yafurchuuh chiyya bas. Wa ayyi naadum al-ligi katiir, yatulbu minnah katiir. Wa ayyi naadum al-kallafooh be cheyy ziyaada, yatulbu minnah ziyaada.
Al-furga fi wa l-salaam ma fiih
49 «Ana jiit achaan nusubb naar fi l-ard wa nitmanna bilheen kadar al-naar di oogadooha khalaas. 50 Wa fi khattisiin chadiid al-waajib yikhattusuuni beyah wa galbi muʼallag bilheen lahaddi l-khattisiin da yitimm. 51 Wa fi fikirku ana jiit achaan nijiib al-salaam fi l-ard walla ? La, ma ke. Nuguul leeku ana jibt al-furga. 52 Achaan min al-yoom wa giddaam, al-beet al-indah khamsa naas, al-talaata yikhaalufu al-itneen wa l-itneen yikhaalufu al-talaata. 53 Yilkhaalafo ambeenaathum. Al-raajil yikhaalif wileedah wa l-wileed yikhaalif abuuh wa l-mara tikhaalif bineeyitha wa l-bineeye tikhaalif ammaha. Wa amm al-raajil tikhaalif marit wileedha wa l-mara tikhaalif amm raajilha.»
Alaamaat al-zaman al-haadir
54 Wa Isa hajja battaan le l-naas al-katiiriin al-jo leyah wa gaal : «Kan tichiifu al-sahaab jaayi min al-kharib, ajala ke tuguulu almi yusubb wa khalaas almi yusubb. 55 Wa kan tichiifu al-riih tusuug min al-wati, tuguulu al-wata tabga haamiye bilheen wa khalaas al-wata tabga haamiye. 56 Ya munaafikhiin ! Taʼarfu kikkeef tafhamo alaamaat hana l-ard wa l-sama. Wa kikkeef ma tagdaro tafhamo alaamaat al-zaman al-haadir ?
57 «Maala ma tagdaro timayyuzu al-cheyy al-waajib tisawwuuh ? 58 Kan intu maachiin fi bakaan al-gaadi, jaahid achaan tissaamaho maʼa khasiimak wakit intu lissaaʼ fi l-derib. Wa da kan ma tidoor hu yusuugak le l-gaadi wa l-gaadi yisallimak le l-askar wa l-askar yidissuuk fi l-sijin. 59 Nuguul leek inta ma tamrug illa kan kaffeet kulla l-gurus al-yidooruuh minnak.»
