Intercession d’Abraham en faveur de Sodome
V. 1-15: cf. Hé 13:2. (Ge 21:1-7. 2 R 4:12-17.) Jn 14:23.
Abraham, un modèle de foi et d'obeissance
Abraham et Sarah
1 L’Éternel lui apparut parmi les chênes de Mamré, comme il était assis à l’entrée de sa tente, pendant la chaleur du jour. 2 Il leva les yeux, et regarda: et voici, trois hommes étaient debout près de lui. Quand il les vit, il courut au-devant d’eux, depuis l’entrée de sa tente, et se prosterna en terre. 3 Et il dit: Seigneur, si j’ai trouvé grâce à tes yeux, ne passe point, je te prie, loin de ton serviteur. 4 Permettez qu’on apporte un peu d’eau, pour vous laver les pieds; et reposez-vous sous cet arbre. 5 J’irai prendre un morceau de pain, pour fortifier votre cœur; après quoi, vous continuerez votre route; car c’est pour cela que vous passez près de votre serviteur. Ils répondirent: Fais comme tu l’as dit. 6 Abraham alla promptement dans sa tente vers Sara, et il dit: Vite, trois mesures de fleur de farine, pétris, et fais des gâteaux. 7 Et Abraham courut à son troupeau, prit un veau tendre et bon, et le donna à un serviteur, qui se hâta de l’apprêter. 8 Il prit encore de la crème et du lait, avec le veau qu’on avait apprêté, et il les mit devant eux. Il se tint lui-même à leurs côtés, sous l’arbre. Et ils mangèrent. 9 Alors ils lui dirent: Où est Sara, ta femme? Il répondit: Elle est là, dans la tente. 10 L’un d’entre eux dit: Je reviendrai vers toi à cette même époque; et voici, Sara, ta femme, aura un fils. Sara écoutait à l’entrée de la tente, qui était derrière lui. 11 Abraham et Sara étaient vieux, avancés en âge: et Sara ne pouvait plus espérer avoir des enfants. 12 Elle rit en elle-même, en disant: Maintenant que je suis vieille, aurais-je encore des désirs? Mon seigneur aussi est vieux. 13 L’Éternel dit à Abraham: Pourquoi donc Sara a-t-elle ri, en disant: Est-ce que vraiment j’aurais un enfant, moi qui suis vieille? 14 Y a-t-il rien qui soit étonnant de la part de l’Éternel? Au temps fixé je reviendrai vers toi, à cette même époque; et Sara aura un fils. 15 Sara mentit, en disant: Je n’ai pas ri. Car elle eut peur. Mais il dit: Au contraire, tu as ri.
V. 16-33: cf. Jn 15:15. (Ex 32:9-14. No 14:11-20.) Ja 5:16-18.
16 Ces hommes se levèrent pour partir, et ils regardèrent du côté de Sodome. Abraham alla avec eux, pour les accompagner. 17 Alors l’Éternel dit: Cacherai-je à Abraham ce que je vais faire?… 18 Abraham deviendra certainement une nation grande et puissante, et en lui seront bénies toutes les nations de la terre. 19 Car je l’ai choisi, afin qu’il ordonne à ses fils et à sa maison après lui de garder la voie de l’Éternel, en pratiquant la droiture et la justice, et qu’ainsi l’Éternel accomplisse en faveur d’Abraham les promesses qu’il lui a faites… 20 Et l’Éternel dit: Le cri contre Sodome et Gomorrhe s’est accru, et leur péché est énorme. 21 C’est pourquoi je vais descendre, et je verrai s’ils ont agi entièrement selon le bruit venu jusqu’à moi; et si cela n’est pas, je le saurai. 22 Les hommes s’éloignèrent, et allèrent vers Sodome. Mais Abraham se tint encore en présence de l’Éternel. 23 Abraham s’approcha, et dit: Feras-tu aussi périr le juste avec le méchant? 24 Peut-être y a-t-il cinquante justes au milieu de la ville: les feras-tu périr aussi, et ne pardonneras-tu pas à la ville à cause des cinquante justes qui sont au milieu d’elle? 25 Faire mourir le juste avec le méchant, en sorte qu’il en soit du juste comme du méchant, loin de toi cette manière d’agir! Loin de toi! Celui qui juge toute la terre n’exercera-t-il pas la justice? 26 Et l’Éternel dit: Si je trouve dans Sodome cinquante justes au milieu de la ville, je pardonnerai à toute la ville, à cause d’eux. 27 Abraham reprit, et dit: Voici, j’ai osé parler au Seigneur, moi qui ne suis que poudre et cendre. 28 Peut-être des cinquante justes en manquera-t-il cinq: pour cinq, détruiras-tu toute la ville? Et l’Éternel dit: Je ne la détruirai point, si j’y trouve quarante-cinq justes. 29 Abraham continua de lui parler, et dit: Peut-être s’y trouvera-t-il quarante justes. Et l’Éternel dit: Je ne ferai rien, à cause de ces quarante. 30 Abraham dit: Que le Seigneur ne s’irrite point, et je parlerai. Peut-être s’y trouvera-t-il trente justes. Et l’Éternel dit: Je ne ferai rien, si j’y trouve trente justes. 31 Abraham dit: Voici, j’ai osé parler au Seigneur. Peut-être s’y trouvera-t-il vingt justes. Et l’Éternel dit: Je ne la détruirai point, à cause de ces vingt. 32 Abraham dit: Que le Seigneur ne s’irrite point, et je ne parlerai plus que cette fois. Peut-être s’y trouvera-t-il dix justes. Et l’Éternel dit: Je ne la détruirai point, à cause de ces dix justes. 33 L’Éternel s’en alla lorsqu’il eut achevé de parler à Abraham. Et Abraham retourna dans sa demeure.
Rujaal talaata jo ziyaara
1 Wa baʼad da, Allah baan le Ibraahiim gariib le l-chadar al-kubaar hana Mamra. Wa fi l-wakit daak, al-harraay haamiye wa Ibraahiim gaaʼid fi khachum baab kheemtah. 2 Wakit rafaʼ raasah, chaaf talaata rujaal waagfiin gariib leyah. Wa gamma ajala min baab kheemtah jara laagaahum wa sajad giddaamhum wa gaal leehum : 3 «Marhab beeku, kan tardo beyi, ma tufuutu. Alfaddalo fi beet abduku. 4 Khalli nijiib leeku almi achaan tikhassulu rijleeku wa tinjammo fi dull al-chadara di. 5 Wa nijiib leeku khubza taakulu wa tachbaʼo wa baʼad da kamaan, tamchu. Achaan jiitu leyi ana abduku.» Wa humman raddo leyah : «Tamaam ! Sawwi misil gultah.»
6 Khalaas, Ibraahiim macha ajala le Saara fi l-kheema wa gaal leeha : «Gummi ajala, chiili 10 kooro hana dagiig al-sameh. Ajjiniih wa sawwi leena khubza.» 7 Wa baʼad da, Ibraahiim macha ajala fi l-zariibe wa azal ijil rakhas wa samiin wa antaah le abdah achaan yijahhizah leehum ajala. 8 Wakit al-laham nijid khalaas, Ibraahiim chaal al-laham wa zibde wa laban wa gaddamah le diifaanah. Wa wakit gaaʼidiin yaakulu, Ibraahiim waagif jambuhum fi gaʼar al-chadara.
Allah gaal Saara al-aagre talda
9 Wa baʼad da, saʼalooh le Ibraahiim : «Ween martak Saara ?» Wa hu radda leehum wa gaal : «Hi gaaʼide fi l-kheema.» 10 Wa waahid minhum gaal : «Akiid ana nigabbil leek fi l-sana al-jaaye fi nafs al-wakit wa naji nalga martak Saara wildat leek wileed.»
Wa Saara gaaʼide waraayah fi khachum baab al-kheema wa hi gaaʼide tasmaʼ fi kalaamhum. 11 Wa laakin Ibraahiim bigi chaayib khalaas wa Saara kula bigat ajuuz. Wa hi ma tagdar talda. 12 Wa min simʼat al-kalaam da, gammat dihkat wa gaalat fi galibha : «Ana bigiit ajuuz wa siidi kula bigi chaayib, hal battaan indi chahwa walla ?»
13 Wa Allah gaal le Ibraahiim : «Maala Saara dihkat wa gaalat : ‹Ana al-bigiit ajuuz misil ke, battaan nagdar nalda walla ?› 14 Fi cheyy gaasi leyi ana Allah walla ? Fi l-sana al-jaaye, fi l-wakit al-muhaddad, ana naji wa nalga martak Saara wildat leek wileed.» 15 Laakin Saara khaalatat wa gaalat : «Ana ma dihikt» achaan hi khaafat. Wa hu gaal : «La ! Inti dihikti !»
Ibraahiim saʼal Allah le naas Saduum
16 Khalaas al-rujaal dool gammo wa wajjaho ale Saduum wa Ibraahiim gamma yiʼaddiihum. 17 Wa Allah gaal : «Hal nilabbid le Ibraahiim al-cheyy al-nidoor nisawwiih walla ? 18 Akiid, Ibraahiim yabga jidd hana umma kabiire wa chadiide wa nibaarik kulla umam al-ard be sabab Ibraahiim. 19 Ana azaltah le yiwassi iyaalah wa zurriiytah le yitaabuʼu derib Allah wa yisawwu al-hagg wa l-adaala. Wa be misil da, ana Allah nihaggig al-cheyy al-gult nisawwiih le Ibraahiim.»
20 Wa Allah gaal le Ibraahiim : «Al-chakwa al-simiʼtaha fi naas Amuura wa Saduum fasle bilheen wa zunuubhum bigo katiiriin. 21 Nidalli wa nichiif kan amalhum sawa sawa maʼa l-chakwa al-ana simiʼtaha fooghum. Wa kan al-chakwa ma sahiih kula, naʼarfah.»
22 Wa itneen min al-rujaal dool gammo wa macho ale Saduum wa Ibraahiim gaaʼid waagif giddaam Allah. 23 Wa Ibraahiim garrab le Allah wa gaal : «Ya Rabbi, hal tidammir naas al-fasliin maʼa l-saalihiin sawa walla ? 24 Akuun fi 50 naas saalihiin gaaʼidiin fi Saduum. Hal tidammir al-hille di walla ? Hal ma tisaamihha fi chaan al-naas al-khamsiin al-saalihiin dool walla ? 25 Abadan ma tagdar tisawwiih, ya Rabb ! Inta ma tidammir al-adiiliin maʼa l-fasliin ! Achaan al-naas al-adiiliin ma misil al-naas al-fasliin ! Hal al-haakim hana kulla l-ard ma yisawwi al-adaala walla ?» 26 Wa Allah gaal : «Tamaam ! Kan ana ligiit fi Saduum 50 naas saalihiin, nisaamih kulla naas al-hille di fi chaan al-khamsiin dool.»
27 Wa Ibraahiim radda leyah wa gaal : «Saamihni, ya Rabb, ana min al-turaab wa l-rumaad, gidirt hajjeet leek. 28 Akuun talga 45 naas saalihiin. Hal tidammir al-hille di achaan al-khamsa naas al-gassaro min al-khamsiin walla ?» Wa Allah gaal : «Ana ma nidammirha hatta kan ligiit foogha 45 naas saalihiin kula.»
29 Wa Ibraahiim gaal battaan : «Akuun fiiha 40 bas naas saalihiin !» Wa Allah gaal : «Tamaam ! Ma nidammirha hatta kan ligiit foogha 40 naas saalihiin kula.»
30 Wa Ibraahiim gaal : «Ya Rabb, ma tazʼal kan ana nihajji leek battaan. Akuun fiiha 30 bas naas saalihiin !» Wa Allah gaal : «Ana ma nidammirha hatta kan ligiit foogha 30 naas saalihiin kula.»
31 Wa laakin Ibraahiim gaal battaan : «Ya Rabb, saamihni. Kalaami bigi leek katiir. Akuun fiiha 20 bas naas saalihiin !» Wa Allah gaal : «Ana ma nidammirha hatta kan ligiit foogha 20 naas saalihiin kula.»
32 Wa Ibraahiim gaal battaan : «Ya Rabb, ma tazʼal, khalli nihajji leek aakhir marra. Akuun fiiha 10 naas saalihiin !» Wa Allah gaal : «Ana ma nidammirha hatta kan ligiit foogha 10 naas saalihiin kula.»
33 Wakit Allah kammal kalaamah maʼa Ibraahiim, hu khallaah. Wa Ibraahiim gabbal beetah.