Fuite d’Élie au désert
V. 1-8: cf. (Ps 37:32-40; 91:9-12. Mt 4:11.) Ge 21:14-19.1 Achab rapporta à Jézabel tout ce qu’avait fait Élie, et comment il avait tué par l’épée tous les prophètes. 2 Jézabel envoya un messager à Élie, pour lui dire: Que les dieux me traitent dans toute leur rigueur, si demain, à cette heure, je ne fais de ta vie ce que tu as fait de la vie de chacun d’eux! 3 Élie, voyant cela, se leva et s’en alla, pour sauver sa vie. Il arriva à Beer-Schéba, qui appartient à Juda, et il y laissa son serviteur. 4 Pour lui, il alla dans le désert où, après une journée de marche, il s’assit sous un genêt, et demanda la mort, en disant: C’est assez! Maintenant, Éternel, prends mon âme, car je ne suis pas meilleur que mes pères. 5 Il se coucha et s’endormit sous un genêt. Et voici, un ange le toucha, et lui dit: Lève-toi, mange. 6 Il regarda, et il y avait à son chevet un gâteau cuit sur des pierres chauffées et une cruche d’eau. Il mangea et but, puis se recoucha. 7 L’ange de l’Éternel vint une seconde fois, le toucha, et dit: Lève-toi, mange, car le chemin est trop long pour toi. 8 Il se leva, mangea et but; et avec la force que lui donna cette nourriture, il marcha quarante jours et quarante nuits jusqu’à la montagne de Dieu, à Horeb.
V. 9-18: cf. Ex 3:1, etc. Ro 11:1-5. És 49:4, És 5. Mt 14:31.9 Et là , il entra dans la caverne, et il y passa la nuit. Et voici, la parole de l’Éternel lui fut adressée, en ces mots: Que fais-tu ici, Élie? 10 Il répondit: J’ai déployé mon zèle pour l’Éternel, le Dieu des armées; car les enfants d’Israël ont abandonné ton alliance, ils ont renversé tes autels, et ils ont tué par l’épée tes prophètes; je suis resté, moi seul, et ils cherchent à m’ôter la vie. 11 L’Éternel dit: Sors, et tiens-toi dans la montagne devant l’Éternel! Et voici, l’Éternel passa. Et devant l’Éternel, il y eut un vent fort et violent qui déchirait les montagnes et brisait les rochers: l’Éternel n’était pas dans le vent. Et après le vent, ce fut un tremblement de terre: l’Éternel n’était pas dans le tremblement de terre. 12 Et après le tremblement de terre, un feu: l’Éternel n’était pas dans le feu. Et après le feu, un murmure doux et léger. 13 Quand Élie l’entendit, il s’enveloppa le visage de son manteau, il sortit et se tint à l’entrée de la caverne. Et voici, une voix lui fit entendre ces paroles: Que fais-tu ici, Élie? 14 Il répondit: J’ai déployé mon zèle pour l’Éternel, le Dieu des armées; car les enfants d’Israël ont abandonné ton alliance, ils ont renversé tes autels, et ils ont tué par l’épée tes prophètes; je suis resté, moi seul, et ils cherchent à m’ôter la vie. 15 L’Éternel lui dit: Va, reprends ton chemin par le désert jusqu’à Damas; et quand tu seras arrivé, tu oindras Hazaël pour roi de Syrie. 16 Tu oindras aussi Jéhu, fils de Nimschi, pour roi d’Israël; et tu oindras Élisée, fils de Schaphath, d’Abel-Mehola, pour prophète à ta place. 17 Et il arrivera que celui qui échappera à l’épée de Hazaël, Jéhu le fera mourir; et celui qui échappera à l’épée de Jéhu, Élisée le fera mourir. 18 Mais je laisserai en Israël sept mille hommes, tous ceux qui n’ont point fléchi les genoux devant Baal, et dont la bouche ne l’a point baisé.
Élisée appelé à succéder à Élie comme prophète
V. 19-21: cf. Mt 4:18-22Mt 9:9.19 Élie partit de là , et il trouva Élisée, fils de Schaphath, qui labourait. Il y avait devant lui douze paires de bœufs, et il était avec la douzième. Élie s’approcha de lui, et il jeta sur lui son manteau. 20 Élisée, quittant ses bœufs, courut après Élie, et dit: Laisse-moi embrasser mon père et ma mère, et je te suivrai. Élie lui répondit: Va, et reviens; car pense à ce que je t’ai fait. 21 Après s’être éloigné d’Élie, il revint prendre une paire de bœufs, qu’il offrit en sacrifice; avec l’attelage des bœufs, il fit cuire leur chair, et la donna à manger au peuple. Puis il se leva, suivit Élie, et fut à son service.
Elie tam tchuk lus
1 Ahap mi väd’u ahlena pet suma Elie mi lazina mi Jezabel, ki tchi d’a mi tchi mat suma djok vuna woi peta mi. 2 Ata yi máma Jezabel ti ge sunda ata Elie, ti dum ala: Avin aboina hina dedege, le an tchang nga d’igi ang tchi suma djok vuna hi Bäl-lâ hina d’uo ni, ar alo ma teteng mi mban ndak ka ngol la kala kanu!
3 Kid’a Elie mi we hina d’a, mi le mandarâ, mi i á sut tamu. Mi mbaza avo Berseba kur ambas sa Juda-d’a, mi ar azong mama sä kua, 4 wani mam tamba mi i iram abagei hur fulâ, mi le burâ sop ki tita, mi i kak kä ad’u agu ma gorâ, mi tchen Alona ala mi mid’a. Mi dala: Ma didina, ki tchetchemba, an ndak wa ang hlan muzuganu, kayam an kal nga abuyon ngolo d’i.
5 Bugola, mi bur sena kä ad’u agu ma gor máma, wani malaikana hi Ma didinina mi mba, mi domu, mi dum ala: Ang tchol akulo, ang të. 6 Elie mi gol gevem hina wani, mi we avungô ma a lumî akulo yam ahuniyô suma akud’ina nga tinda kä kam kagel la mbina mi. Bugol la mi te mi tche mi d’a, mi hulong mi bur kä.
7 Wani malaikana hi Ma didinina mi hulong mi mba kua, mi dum ala: Ang tchol akulo, ang të, kayam yina dei avorong á tita. 8 Elie mi tchol akulo, mi te, mi tche, mi fad’enga ki te máma, mi tit gagak burâ dok fid’i falei kandjege, mi mbaza yam ahinad’a hAlona d’a Horep-pa.
Alona mi hulong mi he Elie ad’enga
9 Ata yi máma Elie mi kal kä kur zul ahinad’a á burâ. Ata yi máma Ma didina mi dum ala: Elie, ang mba ka hî le ni me ge?
10 Elie mi dum ala: Tan nga d’i lan zlezleû yam ang Ma didina Alo ma ad’engêng kal petna, kayam Israel-lâ a noî vun ma djin ma ang djinim ki sed’ezina woyo, a to yi mang ma teteng ma ngal ahle suma ngat buzuna woyo, a tchi mang suma djok vuna woi mi. An arî an van tu, azi nga halan á tchid’a mi!
11 Ata yi máma Ma didina mi dum ala: Ang nde woyo, ang tchol akulo yam ahinad’a avoronu. An nga ni kala. Ata yi máma na wat, simat ma ngolâ mi mba sira bibik, ahinad’a wak kei sisirak avok Ma didina, wani Ma didina tamba nga aduk simet máma d’i. Bugol simetna, andagad’a yir gigidji, wani Ma didina mi nga aduk yir ndata d’uo mi. 12 Bugol yira handagad’id’a, gol wani, akud’a nga d’i ngala, wani Ma didina mi nga aduk aku ndata d’i. Bugol akud’a, simetna nga mi sir lalam.
13 Ata yima Elie mi hum zla ndatina, mi duk iram mbei ki baru mam mba ngola, mi nde mi tchol lei avun zul ahinad’a, mi hum del la dinga nga d’i dum ala: Elie, ang mba ka hî le ni me ge?
14 Elie mi dum ala: Tan nga d’i lan zlezleû yam ang Ma didina Alo ma ad’engêng kal petna, kayam Israel-lâ a noî vun ma djin ma ang djinim ki sed’ezina woyo, a to yi mang ma teteng ma ngal ahle suma ngat buzuna woyo, a tchi mang suma djok vuna woi mi. An arî an van tu, azi nga halan á tchid’a mi!
15 Ata yi máma Ma didina mi hulong dum ala: Ang hulong hle lovot mang nga hur fulîd’a, ang i Damas. Le ang mbaza ni, ang pat Hazayel, ang vom mbulâ kam á tinim amula yam suma Siri-na d’igi an dang na. 16 Bugola, ang i pat Jehu Nimsi goroma, ang vom mbulâ kam á tinim amula yam Israel-lâ. Ang vo mbulâ yam Elise Safat ma Abel-Mehola-na goroma mi vrak ma djogon vunana blangângû. 17 Suma a mba prut tei avun ayîna hi Hazayel-lâ, Jehu mba mi tchaziya; suma a prut tei avun ayîna hi Jehu-na, Elise mba mi tchazi mi. 18 Wani an mba ni ngom Israel-lâ kan dudubu kid’iziya suma a grif nga kä avok alo ma a yum ala Bäl-lâ á kud’urom mbuo na.
Elie mi yi Elise á vrak blangâmu
19 Elie mi iya, mi fe Elise Safat goroma nga mi zum kä kamuzleina kakapa dogo yam mbà . Elise tamba ba nga mi zum ki yazi d’a dogo yam mbà d’a. Elie mi hut go gen Elise, mi tchugum baru mam mba ngola kamu. 20 Ata yi máma Elise mi ar amuzlei mama, mi ring bugol Elie, mi dum ala: Ang aran an i ni gabun azi kasun depa. Bugol tua ba, an ni i ad’ungû.
Elie mi dum ala: Ang iya, ang hulongî kayam zla d’a an dangzid’a.
21 Elise mi hulong kur asinena, mi yo amuzleina mbà , mi ngad’aziya, mi sorozi hliwizi ki dju’â hamuzleinina, mi hum mi suma a nga le sunda ki sed’ema; azi te. Bugola, mi i ad’u Elie.