Natan ula Dabid ta bo̰ nérea gə́ a gə kɔs təa’g lé
1 Bèe ɓa Njesigənea̰ ula Natan rɔ Dabid’g. Ndá Natan aw rəa’g aw ulá pana:
Bèe ɓa mee ɓee gə́ kára bèe lé dəwje joo d’isi keneŋ. Yeḛ gə́ kára to bao nɛ yeḛ gə́ kára to njendoo tɔ . 2 Bao lé badje gə maŋgje ləa bula yaa̰-yaa̰. 3 Njendoo lé né kára kara godo jia’g nɛ ma̰də badə gə́ yeḛ ndogee lé ya kára ba. Yeḛ ulee məəi kəi’g ləa aree ra tɔg gə ŋganeeje na̰’d. Yeḛ aree o̰ səa muru ləm, aree ai səa mán mee ŋgo’g ləa ləm, yeḛ toɓi kaaree’g ləma, yeḛ ée asəna gə ŋgonee gə́ dené bèe ləm tɔ. 4 Mbá kára bèe ree kəi lə bao lé. Nɛ bao neelé ndigi kwa badə ləa əsé maŋg ləa mba koro ne muru kar mbá gə́ ree kəi ləa lé el. Ndá yeḛ wa ma̰də badə lə njendoo lé ɓa ar dee koro ne muru d’ar mbá gə́ ree kəi ləa lé o̰.
5 Oŋg lə Dabid ḭ səa pu dɔ dəw’g neelé aree ula Natan pana: Njesigənea̰ to njesikəmba ya! Dəw gə́ ra né gə́ togə́bè lé kəm karee wəi gə́ kwəi ya. 6 Tɔɓəi yeḛ a kar ma̰də badje sɔ mbata né gə́ yeḛ ra lé ləm, gə mbata koo gə́ yeḛ oo kəmtondoo lə dəw neelé el ləm tɔ.
7 Yen ŋga Natan ula Dabid pana: Dəw neelé to i ya! Njesigənea̰ Ala lə Israɛlje pa togə́bè pana: Neḛ n’wa dɔi gə ubu n’undai gə́ mbai lə Israɛlje ləm, neḛ n’ɔri ji Sawul’g ləm tɔ. 8 Neḛ n’ar kəi lə ɓéije to ka̰-i ləm, neḛ n’ɔm denéje lə ɓéije kaari’g ləma, n’ɔm Israɛlje gə Judaje jii’g ləm tɔ. Tɔɓəi ɓó lé néje nee d’asi el ɓəi ndá n’a kaskəm kɔm maree dɔ’g tɔ. 9 See gelee ban ɓa i ə̰ji ta lə Njesigənea̰ bəḭ-bəḭ ra ne né gə́ majel kəmee’g togə́bè wa. I tɔl Uri, dəw gə́ Het gə kiambas ləm, i taa dené ləa aree tel to dené ləi ləm tɔ nɛ yeḛ lé i tɔlee gə kiambas lə Amo̰je ya. 10 Ɓasinè kiambas a kya̰ goo ŋgakaije gə goo ŋgalee el ya saar mbata i ə̰ji neḛ bəḭ-bəḭ ləm, i taa dené lə Uri, dəw gə́ Het lé aree tel to dené ləi ləm tɔ. 11 Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Aa oo, n’a kar némeeko̰ ḭ mee kəi’g ləi mba teḛ koso dɔi’g ləm, n’a kɔr denéje ləi kəmi’g nee ya kar dəw gə́ raŋg gə́ mbɔri’g nee ya to sə dee kəmi’g dan kàrá nee ya ləm tɔ . 12 Mbata i ɓa ra gə goo ŋgəḭ nɛ neḛ lé n’a ra kəm Israɛlje’g lai ləm, gə dan kàrá ləm tɔ.
13 Dabid ula Natan pana: M’ra kaiya m’ɔs ne ta lə Njesigənea̰ rəw ya.
Natan tel ula Dabid pana: Njesigənea̰ ar mée oso lemsé dɔ kaiya’g ləi ndá i a kwəi el ŋga. 14 Nɛ to gə́ né gə́ i ra lé ar njéba̰je lə Njesigənea̰ d’ila ne ndɔl dəa’g ndá ŋgon gə́ yeḛ ojee lé a kwəi tɔ.
15 Bèe ɓa Natan ɔd aw kəi ləa.
Kwəi lə ŋgon lə Bat-Seba
Njesigənea̰ ar ŋgon gə́ dené lə Uri ojee gə Dabid lé oso gə rɔko̰ gə́ to ɓəl. 16 Dabid ra tamaji ta Ala’g lé mbata lə ŋgon lé ɔg ne mée ɓoo. Loo gə́ yeḛ tel aw mee kəi’g ləa ndá yeḛ to dɔ naŋg’d ya loondul’g. 17 Njé gə́ tɔgje gə́ mee kəi’g ləa d’ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ mba karee ḭta nɛ yeḛ ndigi sə dee el ləm, yeḛ sɔ sə dee né el ləm tɔ. 18 Ndɔ gə́ njekɔm’g siri lé ndá ŋgon lé wəi. Kuraje lə Dabid ɓəl gə mba kulá pana: Ŋgon lé wəi mba̰. Mbata deḛ pana: Aa oo, loo gə́ ŋgon si kəmba ɓəi ɓa jeḛ j’ulá ta ndá yeḛ oo ta lə sí el. Ŋga see j’a ra to gə́ ban mba kulá ne pana: Ŋgon lé wəi wa. Yeḛ a kula kəm rəa ndòo kunda nje gə́ kédé ya ɓəi. 19 Dabid oo to gə́ kuraje ləa d’aw wédé gə na̰ ta mbuna na̰’d ndá yeḛ gər to gə́ ŋgon lé wəi mba̰. Yeḛ dəji kuraje ləa lé pana: See ŋgon lé wəi ŋga wa.
Deḛ tel d’ilá keneŋ pana: Yeḛ wəi ya.
20 Yen ŋga Dabid uba naŋg ḭta. Yeḛ aw ndogo mán ləm, yeḛ ndèm ubu ləma, yeḛ ula kubuje gə́ raŋg rəa’g ləm tɔ ndá yeḛ aw mee kəi’g lə Njesigənea̰ aw unda barmba naŋg. Gée gə́ gogo yeḛ tel ree kəi ləa ndá yeḛ dəji dee mba kar dee d’aree nésɔ ndá yeḛ sɔ tɔ. 21 Kuraje ləa dəjee pana: Né gə́ i ra lé see ginee to ɗi wa. Kédé gə́ ŋgon si kəmba ɓəi lé i ɔg məəi ɓó ləm, i no̰ ləm tɔ. Nɛ ɓasinè loo gə́ ŋgon wəi ndá i ḭta ləm, i sɔ né ləm tɔ.
22 Yeḛ ila dee keneŋ pana: Loo gə́ ŋgon si kəmba ɓəi lé ma m’ɔg məəm ɓó ləm, m’no̰ ləm tɔ mbata ma m’pana: Ɓó lé Njesigənea̰ a koo kəmtondoo ləm mba kar ŋgon neelé si kəmba lé see na̰ ɓa gər wa. 23 Ɓasinè yeḛ wəi mba̰ ŋga see m’a kɔg məəm ɓó mbata ɗi tɔɓəi wa. See m’askəm karee tel ree wa. Ma ɓa m’a kaw gə́ rəa’g ɓó yeḛ lé a tel ree rɔm’g el ŋga.
Koji gə́ d’oji Salomo̰ lé
24 Dabid gɔl mee dené ləa Bat-Seba ndá, yeḛ aw rəa’g aw to səa. Yeḛ lé oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ unda ria lə Salomo̰, to yeḛ gə́ Njesigənea̰ undá dan kəmee’g lé. 25 Yeḛ ilá meḛ ji Natan’d gə́ to njetegginta ndá Natan unda ria lə Jedidja mbata lə Njesigənea̰ lé.
Taa gə́ Dabid taa ɓee gə́ Raba lé
1SgI 20.1-326 Joab aḭ dɔ ɓee gə́ Raba gə́ to ka̰ Amo̰je lé sub gə rɔ ləm, yeḛ taa ɓee-boo lə mbai ləm tɔ 27 ndá yeḛ ula njékaḭkulaje rɔ Dabid’g mba kar dee d’ulá pana: Ma m’rɔ ɓee gə́ Raba ndá m’taa ɓee-boo gə́ manje to keneŋ lé mba̰. 28 Ɓasinè maji kari mbo̰ ges njérɔje gə́ nai aw rɔ ne gə ɓee-boo lé mba taa nà banelə ma ɓa m’a taa ndá rɔnduba gə́ wɔji dəa lé a koso dɔm-ma’g. 29 Dabid mbo̰ njérɔje lai ɔr ne rɔ aw rɔ ne gə Raba taa ne ya. 30 Yeḛ ɔr dɔgugu lə mbai lé dəa’g. Dɔgugu neelé kwɔi ləa al dɔ nékwɔji kwɔi-lə-né larlɔr rɔ-munda ləm, deḛ tɔs jərje gə́ gad dee to yaa̰ keneŋ ləm tɔ. Deḛ d’ula dɔ Dabid’g ndá yeḛ odo nébanrɔje yaa̰ mee ɓee-boo’g neelé aw ne tɔ. 31 Yeḛ ar koso-dəwje gə́ mee ɓee’g teḛ raga ndá yeḛ ɔm kulaje gə́ kədərə kədərə dɔ dee’g ar dee ra kula gə kiaje gə́ ka̰ kinja kagje ləm, gə négɔl dɔ naŋg gə́ təa adə gə́ ra gə larndul ləm, gə tinaje gə́ to larndul ləma, gə kula gə́ wɔji dɔ nuŋga bɔrɔje ləm tɔ. Yeḛ ra togə́bè gə ɓee-booje lə Amo̰je lai ya. Tɔɓəi Dabid gə njérɔje ləa lai tel d’aw Jerusalem gogo tɔ.
Allah aakhab Dawuud le zanbah
1 Wa Allah rassal Naataan le Dawuud. Wa l-nabi macha le Dawuud wa gaal leyah : «Fiyah naaseen gaaʼidiin fi hille waahide. Al-raajil al-waahid khani wa l-aakhar fagri. 2 Wa l-khani da indah khanam wa bagar katiiriin. 3 Wa l-fagri da ma indah cheyy, illa sakhala waahide bas al-hu charaaha wa gaaʼid yirabbiiha. Wa hi gaaʼide takbur maʼaayah fi lubb iyaalah wa taakul min aklah wa tachrab min charaabah wa tunuum jambah. Wa hi bigat leyah misil bineeytah. 4 Wa yoom waahid, deef ja le l-raajil al-khani fi beetah. Wa laakin al-khani hanna fi bahaaymah wa ma dawwar yichiil bahiime waahide min khanamah aw bagarah le yidayyif beeha deefah. Hu gamma macha chaal al-sakhala hint al-fagri da wa dayyaf beeha deefah.»
5 Wa wakit Dawuud simiʼ al-kalaam da, ziʼil zaʼal chadiid didd al-raajil al-khani wa gaal le Naataan : «Nahlif be Allah al-Hayy, al-raajil da waajib leyah al-moot. 6 Wa waajib yikaffi arbaʼa khanam fi badal al-sakhala di achaan hu sawwa fiʼil cheen wa ma hanna foogha.» 7 Wa khalaas, Naataan gaal le Dawuud : «Al-raajil da, inta zaatak ! Wa daahu Allah Ilaah Bani Israaʼiil gaal : ‹Ana masahtak wa darrajtak malik fi Bani Israaʼiil wa najjeetak min iid Chaawuul. 8 Wa anteetak masʼuuliiye hana aayilat siidak Chaawuul wa anteetak awiinah kula. Wa anteetak masʼuuliiye hana Bani Israaʼiil wa Bani Yahuuza. Wa da kulla ke, kan chiyya leek, ana niziidak battaan ziyaada min da. 9 Wa maala ma karramt kalaami ana Allah ? Maala sawweet al-cheyy al-fasil da giddaami ? Inta katalt Uriiya al-Hitti be l-seef wa chilt martah wa sawweetha martak. Aywa, inta sallamtah le Bani Ammuun wa katalooh. 10 Wa min al-yoom le giddaam, aayiltak yaktuluuhum be l-seef. Achaan inta ma simiʼt kalaami ana Allah wa chilt marit Uriiya al-Hitti wa sawweetha martak.› 11 Wa hassaʼ da, daahu Allah gaal : ‹Ana niʼassis leek masiibe min lubb ahalak. Naglaʼ minnak awiinak wa nantiihin le waahid min ahalak wa hu yargud maʼaahin be l-nahaar. 12 Aywa, inta sawweet al-cheyy da be achiir laakin ana niwassifah giddaam kulla Bani Israaʼiil be l-nahaar.›»
13 Wa Dawuud gaal le Naataan : «Ana aʼtaraft be zanbi giddaam Allah.» Wa Naataan gaal le Dawuud : «Allah khafar leek zunuubak, inta ma tumuut. 14 Wa laakin inta hagart Allah wa isiitah wa be l-sabab da, al-wileed al-wildooh leek da yumuut.»
15 Wa baʼad da, Naataan gabbal beetah. Wa Allah darab wileed marit Uriiya al-wildatah le Dawuud wa hu bigi mardaan.
Moot wileed Batchaabaʼ
16 Wa Dawuud chahad al-Rabb fi chaan al-wileed wa gaaʼid yusuum. Wa wakit yamchi beetah be l-leel, yargud fi l-turaab. 17 Wa kubaaraat khaddaamiinah jo le yigawwumuuh min al-turaab laakin hu aba ma yugumm wa ma dawwar yaakul maʼaahum. 18 Wa fi l-yoom al-saabiʼ, al-wileed maat. Wa l-masaaʼiil khaafo wa abo ma yikhabburu Dawuud be mootah. Wa gaalo : «Wakit al-wileed lissaaʼ hayy, aniina hajjeena leyah wa hu aba ma yasmaʼ kalaamna. Wa kikkeef nagdaro niʼooruuh moot al-wileed da ? Akuun yisawwi al-fasaala le nafsah.»
19 Wa wakit Dawuud chaaf masaaʼiilah gaaʼidiin yiwaswusu ambeenaathum, hu irif kadar al-wileed da maat. Wa hu saʼalaahum wa gaal : «Al-wileed da maat walla ?» Wa humman raddo leyah wa gaalo : «Aywa siidna, hu maat.»
20 Wa khalaas, Dawuud gamma min al-turaab albarrad wa alʼattar wa khayyar khulgaanah wa macha fi beet Allah wa sajad. Wa baʼad gabbal beetah, hu saʼal yantuuh akil. Wa hu akal. 21 Wa masaaʼiilah gaalo leyah : «Da chunu al-gaaʼid tisawwiih da ? Wakit al-wileed lissaaʼ hayy, inta sumt wa bakeet. Wa hassaʼ wakit al-wileed maat, inta tugumm wa taakul.» 22 Wa Dawuud radda leehum wa gaal : «Wakit al-wileed lissaaʼ hayy, ana sumt wa bakeet achaan gult akuun Allah yihinn foogi wa l-wileed yiʼiich. 23 Wa laakin hassaʼ hu maat. Wa maala battaan nusuum ? Ana ma nagdar nigawwimah. Ana bas namchi nalhagah laakin hu abadan ma yaji leyi.»
Waaluudit Suleymaan
24 Wa Dawuud sabbar martah Batchaabaʼ. Wa ragad maʼaaha wa hi bigat khalbaane wa baʼad da, wildat wileed wa hi sammatah Suleymaan. Wa Allah habbaah 25 wa gaalah le Dawuud be waasitat al-nabi Naataan. Wa fi chaan da, al-wileed sammooh Yadiidya (maʼanaatah mahbuub Allah). Wa da misil Allah gaalah.
Cheeliin madiinat Rabba
26 Wa fi l-wakit da, Yuwaab khaayid al-deech macha hajam Rabba aasimat Bani Ammuun wa chaal aasimat al-mamlaka. 27 Wa Yuwaab rassal naas le Dawuud wa gaal : «Guulu le Dawuud ke : ‹Ana hajamt aasimat Rabba wa chilt minha al-bakaan al-indah almi. 28 Hassaʼ da, ajala limm al-naas al-faddalo wa taʼaal hawwig al-madiina di wa chiilha inta zaatak. Achaan kan ana bas nichiilha, yinaaduuha be usmi.›»
29 Wa khalaas, Dawuud lamma kulla naasah wa gamma macha Rabba wa hajamha wa chaalha. 30 Wa chaal al-taaj min raas Muulak sanam Bani Ammuun. Wa l-taaj da hana dahab wa yawzin gariib 34 kiilo wa mujammal be hajar khaali. Wa khattooh fi raas Dawuud. Wa chaalo khaniime katiire min al-madiina di. 31 Wa Dawuud chaal naas al-madiina di wa khaddamaahum be gu khidme al-yisawwuuha be munchaar wa khaazuug hana hadiid wa faas. Wa asaraahum fi salliliin al-diringeel kula. Wa hu sawwa misil da fi kulla hillaal Bani Ammuun. Wa baʼad da, Dawuud wa kulla l-naas gabbalo fi Uruchaliim.
