1 See na̰ ɓa to tana gə njekəmkàr
Gə njegər kɔr gin néje wa.
Kəmkàr lə dəw lé
Ar kəmee ndɔḭ ne wər-wər ləm,
Ar kəmee gə́ kas ŋgɔgərɔ lé
Tel to ne ɓəd ləm tɔ.
Kila ŋgonkoji dɔ mbai’g lé to nékəmkàr
2 Yen! Ilaje ŋgonkoji dɔ ta’g lə mbai lé
Mbata ta manrɔ lə Ala ya.
3 Ndəbje-ndəb kḭ nea̰’g kaw el ləm,
Aarje njaŋg dɔ néra gə́ majel’g el ləm tɔ.
Mbata yeḛ lé askəm ra néje lai to gə́ mée ndigi,
4 Mbata tapa lə mbai lé
To gə́ ta siŋgamoŋ ya.
See na̰ ɓa askəm dəjee pana:
See ɗi ɓa i aw ra bèe wa.
5 Yeḛ gə́ aa dɔ torndu kər-kər lé
A gər né gə́ majel el ləm,
Njekəmkàr lé mée gər
Dɔ kurloo ləm gə rəwta-gaŋg ləm tɔ.
6 Mbata néje lai lé
Ndɔ gə́ wɔji dɔ dee to keneŋ ləm,
Rəwta-gaŋg gə́ wɔji dɔ dee to keneŋ ləm tɔ,
Loo gə́ némeeko̰ al dɔ dəw sula lé.
7 Yeḛ gər né gə́ a gə teḛ dəa’g el.
See na̰ ɓa a kulá pana:
Né neelé a gə teḛ togə́bè wa.
8 Dəw kára kara siŋgá
As kɔg ndilee teḛ el ləm,
Siŋgamoŋ ləa kára kara
Askəm kɔg ndɔ kwəi ləa el ləm tɔ.
Rɔ neelé dəw kára kara
Askəm kɔr rəa keneŋ el ləm,
Meeyèr lé
Askəm kaji njémeeyèrje el ləm tɔ.
Takə̰ji gə́ wɔji dɔ si kəmba lə dəwje
9 Ma m’oo néje lai neelé
Ndá ma m’wɔji məəm njaŋg
Mba gər néje lai dɔ naŋg neelé.
Ndɔ gə́ dəw dum dɔ maree
Aree si ne dan meeko̰’g to gən.
10 Togə́bè ɓa m’oo njémeeyèrje gə́ dubu dee lé
D’aw loo-kwa-rɔ dee’g
Nɛ deḛ gə́ ra né gə goo rəbee lé
D’ḭ d’aw loo gə́ to gə kəmee’g
Ar deḛ gə́ mee ɓee-boo’g lé
Meḛ dee wəi dɔ dee’g.
Yee gə́ bèe lé kara to né gə́ gə mḭdé ba ya ɓəi.
11 Mbata ta gə́ gaŋg dɔ néraje gə́ majel’d
Gə́ d’aree aw ne lée’g béréré
Dɔ dee’g kalaŋ el lé
Ɓa ar dəwje d’wɔji ne néra gə́ majel
Meḛ dee’g ra gə́ kédé-kédé.
12 Lé bèe kara ɓó lé
Njekaiya ra némajel as gɔl tɔl (100)
Si ne ŋgəd-ŋgəd kuree əw kara
Ma m’gər gao to gə́ si dan maji’g to
Mbata lə deḛ gə́ ɓəl Ala
Deḛ d’ila koji dəa’g ya .
13 Nɛ si dan maji’g lé
To mbata lə njemeeyèr el ləm,
Ndɔje ləa d’a kḭ dɔ maree’g el
To gə́ ndil kag kara kuree əw el bèe ləm
To mbata yeḛ ɓəl Ala el.
14 Né gə́ to lée’g el gə́ ra dɔ naŋg neelé ɓa nee:
Njéra nédanaje lé
Né gə́ majel teḛ dɔ dee’g to gə́ njémeeyèrje bèe ləm,
Njémeeyèrje kara
Né gə́ maji teḛ dɔ dee’g to gə́ njéra nédanaje bèe ya ləm tɔ.
Yee ɓa m’pana:
Yee gə́ neelé to né gə́ gə mḭdé ba ya tɔɓəi.
15 Bèe ɓa ma m’ra ne rɔlel
Mbata si maji lə dəw dɔ naŋg nee lé
To sɔ né gə kai né gə ra rɔlel ya ba.
Yee neelé ɓa gə́ né
Gə́ deḛ səa d’a kaw na̰’d loo kula’g ləa
Mee ndɔje lai
Gə́ Ala aree si ne kəmba dɔ naŋg nee lé.
16 Loo gə́ ma m’wɔji məəm’g njaŋg
Gə mba gər kəmkàr ləm,
Gə mba tən ne néje gə́ dəs dɔ naŋg nee ləm tɔ lé
Mbata dan kàrá əsé loondul’g lé kara
Ɓi wa kəm dəw el
17 Ndá ma m’oo kulaje lai gə́ Ala ra ləm,
M’oo to gə́ dəw askəm kiŋga néje
Gə́ ra dee dɔ naŋg neelé el ləm tɔ.
Yeḛ saŋg dao ne yaa̰ ya nɛ yeḛ iŋga el.
Ɓó lé njekəmkàr ndigi gər kara yeḛ askəm gər el tɔ.
Asmaʼ kalaam al-malik
1 Yaatu hakiim ?
Wa yaatu al-yagdar yifassir al-kalaam da ?
Al-hikma tidawwi wijh al-insaan
wa khalaas, yatlig wijhah al-karabah.
2 Kan leyi ana, nuguul :
Asmaʼ kalaam al-malik
fi chaan al-haliife al-inta sawweetha giddaam al-Rabb.
3 Ma tissaʼjal wa taaba sultitah
wa la tagiif didd kalaamah
hatta kan hawaan kula.
Achaan al-malik yisawwi kulla cheyy
al-hu yidoorah.
4 Kan hu yuguul chunu kula,
hu bas al-malik !
Wa kan misil da,
yaatu yagdar yuguul leyah :
«Inta tisawwi chunu ?»
5 Al-yitabbig amur al-malik
ma yichiif minnah ayyi fasaala.
Wa l-hakiim yaʼarif al-wakit al-munaasib
wa kikkeef tukuun al-chariiʼa.
6 Achaan le kulla cheyy fi wakit munaasib
wa fi wakit le l-chariiʼa.
Aywa, fasaalit al-insaan
tabga khatiire leyah hu.
7 Achaan hu ma yaʼarif
al-cheyy al-yukuun.
Wa yaatu yagdar yuguul leyah
yabga misil da walla da ?
8 Ma fi ayyi insaan yagdar yakrub ruuhah
wa la insaan al-indah gudra fi yoom mootah.
Ma fi insaan indah hagg yamrug min al-harib
wa l-fasaala ma yinajji siidha.
9 Wa kulla l-cheyy da, ana chiftah
wakit fakkart fi kulla l-khidme
al-gaaʼide tukuun fi l-ard.
Fi wakit al-foogah al-insaan yamluk fi l-insaan
le yisawwi leyah al-fasaala.
10 Wa misil da, ana chift
al-fasliin dafanoohum fi l-khubuur be charaf.
Wa awwal humman yamchu wa yaju
min al-bakaan al-mukhaddas.
Laakin fi l-madiina di,
al-naas nisoohum.
Wa da kula zaayil saakit.
Ikhaab fi l-amal al-fasil
11 Al-ikhaab ma yinnaffaz ajala
fi l-amal al-fasil.
Wa be da, galb al-insaan fi daakhilah
malaan be niiye hana sawwiyiin al-fasaala.
12 Al-muznib yagdar yisawwi al-amal al-fasil alif marra
wa yiʼiich yitawwil.
Wa laakin be da kula, ana naʼarif
kadar al-insaan al-yakhaaf min al-Rabb
yalga al-kheer
achaan hu khaayif giddaamah.
13 Laakin al-fasil ma yalga kheer
wa ayyaam hayaatah
yufuutu misil al-dull
achaan hu ma khaayif giddaam al-Rabb.
14 Fi l-ard, fiyah cheyy al-zaayil saakit
wa daahu al-cheyy da.
Fi naas saalihiin, yiʼaamuluuhum
misil yiʼaamulu al-fasliin.
Wa fi naas fasliin, yiʼaamuluuhum
misil yiʼaamulu al-saalihiin.
Wa ana gult battaan :
«Da kula zaayil saakit.»
15 Khalli al-naas yiʼiichu be farah
achaan akheer le l-insaan
yalga al-akil wa l-charaab wa l-farah.
Wa da yukuun maʼaayah fi khidimtah
fi kulla ayyaam hayaatah fi l-ard
al-antaaha leyah al-Rabb.
16 Ana chilt niiye le naʼarif al-hikma
wa nichiif al-chakhala
al-gaaʼide tukuun fi l-ard.
Achaan een al-insaan ma tunuum
wa la leel wa la nahaar.
17 Wa ana chift kulla amal al-Rabb.
Wa l-insaan ma yagdar yaʼarif
al-amal al-gaaʼid yukuun fi l-ard.
Wa kan al-insaan yifattichah be taʼab kula,
ma yalgaah.
Hatta kan al-hakiim yuguul yaʼarfah kula,
hu ma yagdar yaʼarif cheyy !
