1 Jakob oo ta lə ŋgalə Laba̰ gə́ diŋgam gə́ pa pana: Jakob lé odo néje lai gə́ to ka̰ bɔ síje. Mbɔl dɔ némajije lə bɔ síje ɓa yeḛ iŋga ne nébaoje yaa̰ togə́bè. 2 Jakob oo kəm Laba̰ ndá aa oo, kəmee to ɓəd dəa’g ɓó to to gə́ kédé lé el. 3 Yen ŋga Njesigənea̰ ula Jakob pana: Tel aw dɔ naŋg ɓee’g lə kaijeje, loo gə́ d’ojii keneŋ ndá m’a nai səi keneŋ ya.
4 Jakob ula kula ɓar Rasel gə Lea gə mba kar dee ree d’iŋgá loo-ndɔ’g mbɔr koso-nékulje’g ləa. 5 Yeḛ ula dee pana: Ma m’oo to gə́ kəm bɔ síje tel to ɓəd dɔm’g ɓó yeḛ oom to gə́ kédé lé el. Nɛ Ala lə bɔmje ɓa nai səm ya. 6 Seḭje kara seḭ gərje maji, ma lé m’ra kula m’ar bɔ síje gə siŋgarɔm bura ya. 7 Ndá bɔ síje lé ərm ləm, yeḛ tel nékoga-dɔ-jim ɓəd-ɓəd as gɔl dɔg ləm tɔ. Nɛ Ala ya̰ loo gə mba karee ra səm némajel el. 8 Loo gə́ yeḛ pa pana: Nékulje lai gə́ rɔ dee tila ɓal neelé d’a to nékoga-dɔ-jimje ndá badje lai d’oji ŋgan deeje gə́ rɔ dee tila ɓal ya tɔ. Loo gə́ yeḛ pa pana: Nékulje gə́ rɔ dee tḭja yao-yao d’a to gə́ nékoga-dɔ-jimje ndá badje lai d’oji ŋgan deeje gə́ rɔ dee tḭja yao-yao ya tɔ. 9 Yee gə́ bèe ɓa Ala taa ne koso-nékulje lə bɔ síje jia’g am dee ya. 10 Loo gə́ badje d’aw tal na̰ ndá m’un kəm gə́ tar m’oo némḭdi ndá bàl bya̰je gə́ d’uba ko̰ bya̰je lé to deḛ lai gə́ rɔ dee tḭja yao-yao ləm, gə tila ɓal ləma, ndaŋg rɔg-rɔg ləm tɔ. 11 Yen ŋga kura lə Ala gə́ dara uru dɔm’g gə ni ɓarm pana: Jakob! Ma m’ndigi təa’g m’pana: Yḛ̀ m’aar nee. 12 Ndá yeḛ pana: Maji kari un kəmi gə́ tar aa loo oo: Bàl badje lai gə́ d’uba ko̰ badje lé to dee gə́ rɔ dee tḭja yao-yao ləm, gə tila ɓal ləma, gə ndaŋg rɔg-rɔg ləm tɔ. Mbata ma lé m’oo néje lai gə́ Laba̰ ra səi ya. 13 Ma m’to Ala gə́ Betel, loo gə́ i tər ubu dɔ nékolé-mee’g keneŋ ləm, gə loo gə́ i un ndui am keneŋ lé ləm tɔ. Ɓasinè maji kari ḭta, teḛ mee ɓee’g neelé gə́ raga tel aw ɓee-kojii’g ŋga .
14 Rasel gə Lea tel d’ilá keneŋ pana: See né gə́ wɔji dɔ síjeḛ əsé nénduba lə síjeḛ lé nai mee kəi’g lə bɔ síje ɓəi wa. 15 See jeḛ kara yeḛ oo sí gə́ mbáje bèe el wa. Mbata yeḛ wa sí ndogo sí ndá sɔ lar sí mbad tɔ. 16 Nébaoje lai gə́ Ala ɔr ji bɔ síje’g lé to ka̰ síjeḛ gə ka̰ ŋgan síje tɔ. Bèe ndá ɓasinè ra néje lai gə́ Ala ulai ya.
17 Jakob ḭta ndá yeḛ ar ŋganeeje gə denéje ləa d’uba jambalje. 18 Yeḛ aw gə koso-nékulje ləa gə némajije ləa lai gə́ yeḛ iŋga dee lé, to koso-nékulje ləa gə́ yeḛ iŋga dee Padan-Aram. Ndá yeḛ ɔd aw ne par gə́ rɔ bɔbeeje Isaak’g mee ɓee gə́ Kana̰ tɔ. 19 Loo gə́ Laba̰ aw mba kinja bḭ badje ləa ndá Rasel ɓogo magəje lə bɔbeeje, 20 Jakob kara ər Laba̰ gə́ to dəw gə́ Aram lé ulá ne ndɔ kḭ kaḭ ləa lé el tɔ. 21 Yeḛ aw gə néje lai gə́ to kea̰-yeḛ nja. Yeḛ ḭ gaŋg baa ndá aw par gə́ dɔ mbal gə́ ria lə Galaad.
Laba̰ tuba goo Jakob
22 Ndɔ aḭ munda mba̰ ɓa d’ula Laba̰ ta kaḭ lə Jakob ɓəi. 23 Yeḛ wa ŋgakea̰je ɔm dee gée’g ar dee d’un dɔ gɔl Jakob ndɔ dee siri ɓa teḛ dəa’g dɔ mbal gə́ Galaad ɓəi. 24 Nɛ Ala teḛ dɔ Laba̰ gə́ to dəw gə́ Aram lé loondul’g gə ni ulá pana: Məəi dɔ rɔi’g gə mba kari pata gə́ maji əsé ta gə́ majel gə Jakob el!
25 Loo gə́ Laba̰ teḛ dɔ Jakob’g lé, Jakob lé la kəi-kubu ləa dɔ mbal’g. Laba̰ gə ŋgakea̰je la ka̰ dee-deḛ dɔ mbal gə́ Galaad’g tɔ. 26 Yen ŋga Laba̰ dəji Jakob pana: See ɗi ɓa i ra bèe wa. See gelee ban ɓa i ərm ləm ɔr ŋganəmje aḭ sə dee asəna gə ɓərje gə́ d’wa dee ta rɔ gə́ bèe wa. 27 See gelee ban ɓa i aḭ gə goo ŋgəḭ ləm, ərm ləma, lal kulam taree ləm tɔ wa. Ɓó lé m’oo ndá m’a kari aw dan rɔlel’g gə dan pa’g gə ndu dalè gə ndu kṵdu tɔ. 28 I ɔgm loo kil ɓɔl ŋganəmje gə́ diŋgam gə njé gə́ dené tɔ. Né gə́ i ra səm lé to kula mbə ya. 29 Jim moŋg as gə mba kam m’ra səi némajel ya. Nɛ Ala lə bɔ síje lé ulam tagə́nè pana: Meem dɔ rɔm’g gə mba kam pata gə́ maji əsé ta gə́ majel gə Jakob el. 30 Ɓasinè lé i aw gə́ kaw ŋga mbata mal tel kaw kəi lə bɔbije rai nɛ see gelee ban ɓa i ɓogo magəje ləm tɔɓəi wa.
31 Jakob tel ila Laba̰ keneŋ pana: Ma m’ɓəl mbata m’ə̰ji məəm’g m’pana: Banelə i a kɔr ŋganije gə́ dené jim’g gə siŋgamoŋ. 32 Nɛ maji kar yeḛ gə́ i a kiŋga magəje ləi rəa’g lé udu ya! Aw saŋg néje ləi mee kəi’g ləm kəm ŋgako̰ síje’g ndá odo dee aw ne ya.
Ɓogo gə́ Rasel ɓogo magəje neelé Jakob gər el.
33 Laba̰ andə mee kəi-kubu’g lə Jakob ləm, gə ka̰ Lea ləma, gə ka̰ ŋganjélookisije gə́ dené gə́ joo ləm tɔ ndá yeḛ iŋga né kára kara keneŋ el. Yeḛ unda loo mee kəi-kubu’g lə Lea teḛ ndá andə mee kəi-kubu’g lə Rasel tɔ. 34 Rasel lé odo magəje lé ɔm dee gel né gə́ d’ɔm gir jambal’g ndá rəm si dɔ’g tɔ. Laba̰ woḭ mee néje lai gə́ mee kəi-kubu’g neelé nɛ iŋga né kára kara keneŋ el. 35 Rasel ula bɔbeeje pana: Maji kar mee mbai ləm ḭ səa pu dɔm’g el gə mba kḭ gə́ m’ḭta nea̰’g el lé mbata m’isi gə rɔko̰ lə denéje ya.
Laba̰ saŋg ya nɛ iŋga magəje lé el. 36 Oŋg ḭ gə Jakob pu ndá yeḛ kɔl gə Laba̰. Yeḛ un ta pa pana: See né gə́ majel gə́ m’ra lé to ɗi wa əsé ɗi ɓa to kaiya rám ɓa i ndolè ne goom ta pir-pir bèe wa. 37 Loo gə́ i woḭ mee néje ləm lai lé see ɗi ɓa i iŋga keneŋ gə́ to né gə́ mee kəi’g ləi wa. Maji kari teḛ ne gə́ raga ndəgəsə unda kəm ŋgakɔmje’g ləm, gə kəm ŋgakɔḭje’g ləm tɔ ɓó gə mba kar dee-deḛ nja gaŋg ne ta gə́ to mbuna síjeḛ səi’g joo bɔr. 38 Aa oo, as ləbm rɔ-joo gə́ m’isi səi lé ko̰ badje gə ko̰ bya̰je ləi tɔr ŋganje el ləm, ma m’usɔ bàl nékulje ləi el ləm tɔ. 39 Deḛ gə́ daje gə́ wala d’wa dee lé ma m’tel gə yoo dee m’ari el nɛ ma nja ɓa m’ɔm mar deeje tor dee’g ya. Deḛ gə́ ɓogo dee jim’g dan kàrá gə dee gə́ ɓogo dee jim’g loondul’g kara i dəjim goo dee tɔ. 40 Kàr nṵgam dan kàrá ləm, kul o̰m loondul’g ləma, ɓi kara oso kəm’g el ləm tɔ. 41 Aa oo, as ləbm rɔ-joo lé ma m’nai səi mee kəi’g ləi. Ma m’ra səi kula ləbm dɔg-giree-sɔ mbata lə ŋganije gə́ dené gə́ joo ləm, gə ləbm misa̰ mbata lə nékulje ləi ləm tɔ nɛ nékoga-dɔ-jim lé i telee ɓəd-ɓəd as gɔl dɔg ya. 42 Ɓó lé Ala lə bɔmje, Ala lə Abrakam, yeḛ gə́ Isaak ɓəlee lé nai səm el ndá ɓasinè kara i a tubam gə jim kari kari-kari ya. Ala oo kəm lootondoo’g ləm, gə kula gə́ m’ra gə jim ləm tɔ ndá tagə́nè til’g lé yeḛ nja gaŋg rəbee.
Manrɔ gə́ to mbuna Jakob gə Laba̰’g
43 Laba̰ tel ila Jakob keneŋ pana: Ŋganje gə́ dené neelé to ŋganəmje ləm, ŋgan deeje neelé to ŋgan meemje ləm, koso-nékulje neelé to koso-nékulje ləm ləma, néje lai gə́ i oo neelé kara to kama-je ya ləm tɔ. Bèe ndá see ɗi ɓa m’a ra ɓogənè mbata lə ŋganəmje gə́ dené əsé mbata lə ŋgan meḛ deeje gə́ d’oji dee lé ɓəi wa. 44 Gə́ ree, ar sí jeḛ səi manje rɔ sí j’ar na̰, mba karee to nékɔrkəmta mbuna síjeḛ səi’g tɔ.
45 Jakob un kɔr mbal uree tar gə́ nékolé-mee. 46 Jakob ula ŋgakea̰je pana: Odoje kɔr mbalje tɔs deeje dɔ na̰’d. Deḛ d’odo kɔr mbalje d’wa kugu dɔ na̰’d ndá deḛ d’usɔ né dɔ’g tɔ. 47 Laba̰ unda ri loo neelé lə Jegar-Sahaduta nɛ Jakob unda ria lə Galed. 48 Laba̰ pana: Maji kar kugu mbal neelé to nékɔrkəmta mbuna síjeḛ səi’g ɓogənè!
Gelee gə́ nee ɓa deḛ d’unda ne ria lə Galed. 49 Deḛ d’unda ria lə Mispa to mbata Laba̰ pana: Maji kar Njesigənea̰ aa dɔi-i ləm, gə aa dɔm-ma ləm tɔ, loo gə́ j’as kila kəm sí dɔ na̰’d el lé. 50 Ɓó lé i ula kəm ŋganəmje gə́ dené ndòo əsé i taa denéje gə́ raŋg ɔm dɔ dee’g ndá to dəw ɓa si oo goo sí el. Məəi dɔ rɔi’g mbata to Ala nja gə́ njekɔrkəmta mbuna síjeḛ səi’g ya.
51 Laba̰ ula Jakob pana: Aa oo, kugu mbal neelé ləm, aa oo nékolé-mee neelé gə́ ma m’undá mbuna síjeḛ səi’g ləm tɔ. 52 Maji kar kugu mbal neelé to nékɔrkəmta ləm, maji kar nékolé-mee neelé to nékɔrkəmta ləm tɔ, gə mba kam ma lé m’a dəs kugu mbal neelé kaw rɔi’g el ləm, i kara a dəs kugu mbal neelé əsé nékolé-mee neelé mba ree rɔm’g el ləm tɔ kar sí n’raje gə na̰ né gə́ majel lé el. 53 Maji kar Ala lə Abrakam gə Naɔr ləm, gə Ala lə bɔ deeje ləm tɔ lé to njegaŋ-rəwta mbuna sí’g ya.
Jakob un ndia aree gə ri yee gə́ Isaak ɓəlee lé. 54 Jakob inja nékinjaməs dɔ mbal’g nee ndá yeḛ ɓar njénojije ləa loo nésɔ’g. Bèe ɓa deḛ d’usɔ né ləm, deḛ to dɔ mbal’g neelé loondul’g ləm tɔ.
Yaakhuub arrad min beet Laabaan
1 Wa baʼad da, Yaakhuub simiʼ kalaam awlaad Laabaan al-buguul : «Yaakhuub chaal kulla maal abuuna wa be maal abuuna bas, hu bigi khani.» 2 Wa Yaakhuub chaaf haal Laabaan alkhayyarat leyah, ma misil awwal. 3 Wa khalaas, Allah gaal le Yaakhuub : «Gabbil balad abbahaatak, bakaan ahalak. Wa ana nukuun daayman maʼaak.»
4 Wa Yaakhuub rassal le awiinah Raahiil wa Leeya yamchan yalgannah fi l-kadaade, bakaan khanamah. 5 Wa gaal leehin : «Ana chift haal abuukan khayyarat leyi, ma misil awwal. Laakin Allah Rabb abuuyi kaan maʼaayi. 6 Wa intan zaatkan taʼarfan kadar ana khadamt le abuukan be niiye waahide. 7 Wa be da kula, abuukan khachchaani wa khayyar maahiiyti achara marraat. Wa laakin al-Rabb daharah ma yisawwi leyi cheyy fasil. 8 Wa kan abuukan gaal : ‹Al-duroʼ yabgo maahiiytak, kulla l-khanam yaldo iyaal duroʼ.› Wa kan gaal : ‹Al-rugut yabgo maahiiytak, kulla l-khanam yaldo iyaal rugut.› 9 Wa be da bas, al-Rabb chaal bahaayim abuukan wa antaahum leyi ana. 10 Wa fi wakit al-khanam gaaʼidiin yiʼachchuru foogah da, ana riʼiit wa fi l-ruʼya di, rafaʼt raasi wa chift tuyuus gaaʼidiin yiʼachchuru al-khanam al-rugut al-induhum daraaʼ wa siihaan.
11 «Wa malak Allah gaal leyi fi l-ruʼya : ‹Yaakhuub !› Wa ana gult : ‹Naʼam !› 12 Wa gaal leyi : ‹Arfaʼ raasak wa chiif adiil, kulla l-tuyuus al-gaaʼidiin yiʼachchuru al-khanam, humman rugut wa induhum daraaʼ wa siihaan. Achaan ana chift kulla l-cheyy al-Laabaan gaaʼid yisawwi leek. 13 Wa ana Ilaah Beet Iil, bakaan al-inta khazzeet leyi foogah hajar wa sabbeet foogah dihin wa sawweet leyi nazir. Hassaʼ da, gumm ! Amrug min al-balad di wa amchi balad abbahaatak.›»
14 Wa Raahiil wa Leeya gaalan leyah : «Hal faddal leena gisim wa warasa min maal abuuna walla ? 15 Aywa, maala hu jaʼalaana misil ajnabiiyaat wa baaʼaana wa akal kulla tamanna ? 16 Wa fi chaan da, kulla l-maal al-chaalah al-Rabb min abuuna da, bigi leena wa le iyaalna. Wa inta, ya Yaakhuub, sawwi kulla cheyy al-Rabb amarak beyah.»
17 Wa khalaas, Yaakhuub gamma chaal iyaalah wa awiinah wa rakkabaahum fi jumaal. 18 Wa chaal kulla l-bahaayim wa kulla l-maal al-ligaah fi Faddaan Araam wa gamma maachi le abuuh Ishaakh fi balad Kanʼaan. 19 Wa fi l-wakit daak, Laabaan ma fiih, macha yagtaʼ suuf khanamah. Wa wakit humman maachiin, Raahiil sirgat asnaam abuuha. 20 Wa Yaakhuub khachchaah le Laabaan al-Araami, jara minnah ma khabbarah. 21 Wa jara be kulla cheyy al-indah wa chagga bahar al-Furaat wa wajjah ale jibaal Gilʼaad.
22 Wa fi l-yoom al-taalit, gaalo le Laabaan : «Yaakhuub arrad !» 23 Wa khalaas, Laabaan chaal akhwaanah wa jara wara Yaakhuub. Wa baʼad sabʼa yoom hana ruwaakha, lihigah fi jibaal Gilʼaad. 24 Laakin be l-leel, al-Rabb baan le Laabaan al-Araami fi ruʼya wa gaal leyah : «Angariʼ ! Ma tikallim le Yaakhuub wa la be kheer wa la be charr !»
25 Wa Laabaan lihig Yaakhuub fi l-bakaan al-bana foogah kheemtah fi raas al-jabal. Wa Laabaan wa akhwaanah kula bano kheemithum fi jibaal Gilʼaad. 26 Wa Laabaan gaal le Yaakhuub : «Da chunu al-sawweetah leyi da ? Maala khachcheetni ? Inta khataft banaati misil masjuunaat al-harib ! 27 Maala arradt minni ? Wa allabbadt minni wa ma ooreetni ? Kan awwal ooreetni, ana niʼaddiik be farha wa be khine wa nagaagiir wa jigindiiye. 28 Wa inta ma khalleetni habbeet iyaal banaati wa ammahaathum. Inta sawweet al-cheyy da bala fikir. 29 Ana nagdar nisawwi leeku cheyy fasil laakin Allah Rabb abuuk gaal leyi fi l-leele al-faatat : ‹Angariʼ ! Ma tikallim le Yaakhuub wa la be kheer wa la be charr.› 30 Wa hassaʼ inta maachi achaan inta girimt le beet abuuk. Wa laakin maala sirigt asnaami ?»
31 Wa Yaakhuub radda le Laabaan wa gaal : «Ana arradt minnak da achaan ana khaayif inta taglaʼ banaatak minni. 32 Wa l-naadum al-inta ligiit fi bakaanah asnaamak, khalli yaktuluuh ! Inta zaatak fattich kulla khumaami giddaam kulla akhwaanna ! Wa kan ligiit cheyy hanaak, chiilah !» Laakin Yaakhuub ma irif kadar Raahiil bas sirgat al-asnaam.
33 Wa khalaas, Laabaan dakhal fi kheemat Yaakhuub wa kheemat Leeya wa kheemat al-khaddaamaat al-itneen wa ma ligi cheyy. Wa baʼadeen, marag min kheemat Leeya wa dakhal fi kheemat Raahiil. 34 Wa gabul da, Raahiil chaalat al-asnaam wa khattathum tihit al-baasuur hana l-jamal wa gaʼadat foogah. Wa Laabaan fattach al-kheema kullaha ke wa ma ligi cheyy. 35 Wa Raahiil gaalat le abuuha : «Khalli siidi ma yazʼal, kan ana ma gidirt gammeet giddaamah achaan indi aade.» Wa hu fattach battaan wa ma ligi al-asnaam.
36 Wa khalaas fi l-bakaan da, Yaakhuub ziʼil wa haraj le Laabaan wa gaal : «Ana ke jariimti chunu ? Wa chunu zanbi, lahaddi tajri waraayi be zaʼal misil da ? 37 Wakit inta fattacht kulla khumaami, ligiit chunu min khumaam beetak ? Hassaʼ da, wassif leyi ayyi cheyy al-inta ligiitah hini giddaam akhwaani wa akhwaanak. Wa khalli humman yahkumu ambeenaatna.
38 «Wa fi l-ichriin sana al-ana ichtuhum maʼaak, dawaaynak wa inzeek abadan ma taraho. Wa ana ma akalt min kubchaanak. 39 Wa kan haywaanaat al-kadaade katalo khanamaay kula, ana ma jibtaha leek. Ana bas chilt masʼuuliiyitha wa kaffeetha leek. Wa kan khanamaay sirgooha be l-leel walla be l-nahaar kula, inta talabt tamanha minni.
40 «Wa be l-nahaar, ana taʼbaan min al-sakhaana wa be l-leel, min al-bardaay. Wa l-noom aba eeni. 41 Wa be da kula, ana gaʼadt maʼaak 20 sana. Wa ana khadamt leek 14 sana achaan banaatak al-itneen. Wa sitte sana battaan achaan nalga minnak bahaayim. Wa be da kula, inta khayyart maahiiyti achara marraat. 42 Wa Allah Rabb abuuyi Ishaakh wa Rabb jiddi Ibraahiim wa hu al-Rabb al-Ishaakh khaayif minnah, kaan maʼaayi. Laakin kan hu ma kaan maʼaayi, inta tikhalliini namchi iideeni yaabsiin. Laakin al-Rabb chaaf taʼabi wa khidmit iideeni wa fi l-leele al-faatat, hu hakam ambeenaatna.»
Muʼaahadat Yaakhuub wa Laabaan
43 Wa tawwaali Laabaan radda le Yaakhuub wa gaal leyah : «Al-banaat banaati, al-awlaad awlaadi, al-khanam khanami wa kulla l-achya al-inta gaaʼid tichiifhum dool hineeyi. Wa laakin ana nagdar nisawwi chunu al-yoom le banaati wa le iyaalhin al-wildanhum ? 44 Hassaʼ da, taʼaal. Ana wa inta nisawwu muʼaahada ambeenaatna. Wa nukhuttu alaama al-tachhad beeni wa beenak.»
45 Wa fi l-bakaan da, Yaakhuub chaal hajar wa khazzaah. 46 Wa gaal le akhwaanah : «Laggutu hujaar wa limmuuhum leena hini.» Wa humman laggato hujaar wa lammoohum koom waahid. Wa akalo jamb al-koom da. 47 Wa Laabaan sammaah al-bakaan da Yagar Sahduusa (maʼanaatah al-koom al-yachhad). Wa Yaakhuub sammaah Galʼiid (wa da kula maʼanaatah al-koom al-yachhad).
48 Wa Laabaan gaal : «Al-koom da yukuun chahaadat al-muʼaahada beeni wa beenak al-yoom.» Achaan da, sammooh al-koom Galʼiid (maʼanaatah al-koom al-yifakkirna fi l-muʼaahada). 49 Wa sammooh battaan Misfa (maʼanaatah yiraakhib) achaan Laabaan gaal : «Allah yiraakhibna wakit nilfaarago. 50 Wa kan inta tiʼazzib banaati walla taakhud awiin aakhariin fooghum wa kan naadum al-yachhad ambeenaatna ma fiih, khalaas al-Rabb bas yachhad beeni wa beenak.»
51 Wa Laabaan gaal battaan le Yaakhuub : «Daahu al-koom wa daahu al-hajar al-ana khazzeetah beeni wa beenak. 52 Al-koom hana l-hajar da chaahid wa l-hajar al-inta khazzeetah da, kula chaahid. Achaan ana ma nazhaf aleek khaadi min al-koom da wa inta kula ma tazhaf aleyi jaayi min al-hajar da, le ma nisawwu ambeenaatna cheyy fasil. 53 Wa Allah Rabb jiddak Ibraahiim wa jiddi Naahuur, hu bas al-yahkim ambeenaatna.»
Wa Yaakhuub halaf be Allah al-Ishaakh khaayif minnah. 54 Wa khalaas, dabah dahiiye le l-Rabb fi raas al-jabal. Wa azam akhwaanah le l-acha wa humman akalo sawa wa naamo fi raas al-jabal. 55 Wa Laabaan gamma be fajur badri ja salaam banaatah wa iyaalhum wa baarakaahum wa gabbal baladah.