Jepte tel to mbai dɔ Israɛlje
1 Jepte gə́ to dəw gə́ Galaad lé to bao-rɔ. Yeḛ lé to ŋgolə kaiya-dené gə́ yeḛ ojee gə Galaad ya. 2 Dené lə Galaad lé oji səa ŋganje gə́ diŋgam ar loo gə́ deḛ tɔg mba̰ ndá deḛ tuba Jepte d’ulá pana: I a kiŋga nénduba mee kəi’g lə bɔ síjeḛje el mbata i to ŋgon mee dené gə́ raŋg.
3 Bèe ɓa Jepte aḭ ŋgakea̰je aw əw aw si ɓee gə́ Tɔb. Gaim-dəwje mbo̰ dɔ na̰ rɔ Jepte’g ndá d’aw təd wai səa na̰’d.
4 Gée gə́ gogo gə kuree lam ndá Amo̰je ree d’ila rɔ dɔ Israɛlje’g. 5 Loo gə́ Amo̰je d’aw rɔ gə Israɛlje ndá ŋgatɔgje gə́ Galaad d’aw saŋg Jepte mee ɓee gə́ Tɔb.
6 Deḛ d’ula Jepte pana: Gə́ ree, i a to mbai dɔ sí ndá j’a rɔ ne gə Amo̰je.
7 Jepte ila ŋgatɔgje gə́ Galaad’g pana: Kédé lé see seḭ ḛjimje bəḭ-bəḭ ləm, tɔbmje mee kəi’g lə bɔmje ləm tɔ el wa. Ŋga see ban ɓa seḭ reeje rɔm’g ɓasinè loo gə́ seḭ síje dan néurti’g lé wa.
8 Ŋgatɔgje gə́ Galaad d’ula Jepte pana: Jeḛ n’tel n’reeje rɔi’g ɓasinè gə mba kari aw sə sí gə mba rɔ gə Amo̰je ləm, gə mba kari to mbai dɔ síjeḛ gə mbai dɔ dəwje lai gə́ Galaad ləm tɔ.
9 Jepte ila ŋgatɔgje gə́ Galaad’g pana: Ɓó lé seḭ amje m’tel sə sí gə mba kam m’aw m’rɔ gə Amo̰je ɓa Njesigənea̰ uba dee ya̰ dee jim’g ndá m’a to mbai lə sí ya.
10 Ŋgatɔgje gə́ Galaad lé d’ula Jepte pana: Ɓó lé jeḛ n’raje né gə́ i ula sí lé el ndá maji kar Njesigənea̰ oo ləm, maji karee gaŋg rəwta dɔ sí’g ləm tɔ.
11 Togə́bè ɓa Jepte ḭ aw gə ŋgatɔgje gə́ Galaad na̰’d. Dəwje d’unee d’undá gə mbai gə́ njekaa dɔ dee ndá taje lai gə́ Jepte pa kédé lé yeḛ tel pa no̰ Njesigənea̰’g loo gə́ Mispa’g tɔ.
Jepte ula gə ta ar Amo̰je
12 Jepte ula njékaḭkulaje rɔ mbai’g lə Amo̰je mba kar dee d’aw d’ulá pana: See ta ɗi ɓa to mbuna sí jeḛ səi’g ɓa i ree rɔ ne gə ɓee ləm gə mbəa wa.
13 Mbai lə Amo̰je lé ila njékaḭkulaje lə Jepte keneŋ pana: To mbata mee ndəa gə́ Israɛlje d’ḭ ne Ejiptə lé deḛ taa ɓee ləm, un kudee Arno̰ saar teḛ Jabok ləm, saar teḛ Jurdɛ̰ ləm tɔ. Ɓasinè lé ya̰ ɓee ləm ɗégégé ya am.
14 Jepte tel ula njékaḭkulaje rɔ mbai’g lə Amo̰je lé ya tɔɓəi 15 mba kar dee d’aw d’ulá pana: Jepte pa togə́bè pana: Dəwje gə́ Israɛl taa ɓee gə́ Moab el ləm, əsé ɓee lə Amo̰je el ləm tɔ. 16 Mbata loo gə́ Israɛlje d’unda loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ lé deḛ njaa dɔdilaloo’g saar teḛ ta baa-boo-kad gə́ ria lə Baa-Kas ɓa, teḛ ne Kades. 17 Togə́bè Israɛlje d’ula njékaḭkulaje rɔ mbai gə́ Edɔm’g mba kar dee d’ulá pana: Jeḛ n’raje ndòo rɔi’g mba kari ya̰ loo ar sí n’dəsje mee ɓee’g ləi. Nɛ mbai gə́ Edɔm lé ndigi sə dee el. Deḛ tel d’ula kula rɔ mbai gə́ Moab ya tɔɓəi, nɛ yeḛ kara ndigi sə dee el ləm tɔ. Ndá Israɛlje lé nai Kades ya . 18 Tɔɓəi deḛ d’un rəw gə́ dɔdilaloo’g ga̰ gir ɓee’d gə́ Edɔm gə ɓee gə́ Moab ɓa ree par gə́ bər lə Moab ɓəi, deḛ d’wa loo-si dee kel tura-baa gə́ Arno̰ gə́ nu ɓó d’andə dɔ naŋg ɓee gə́ Moab’g el mbata baa gə́ Arno̰ ɓa to rəw-nim-ɓee gə́ Moab tɔ . 19 Israɛlje d’ula njékaḭkulaje rɔ Siho̰’d gə́ to mbai lə Amɔrje gə́ si Esbon ndá Israɛlje d’ulá pana: Jeḛ n’raje ndòo rɔi’g mba kari ya̰ loo ar sí n’dəsje gə rəw gə́ mee ɓee’g ləi j’aw loo lə sí . 20 Nɛ Siho̰ ɔm mée dɔ Israɛlje’g mba kya̰ rəw kar dee dəs dɔ naŋg ɓee’g ləa el, yeḛ mbo̰ koso-dəwje ləa lai aw wa ne loo-si Jahas ɓa rɔ ne gə Israɛlje. 21 Njesigənea̰ Ala lə Israɛlje ya̰ Siho̰ gə koso-dəwje ləa lai ji Israɛlje’g ar dee dum dɔ dee. Israɛlje taa ɓee lə Amɔrje lai gə́ deḛ d’isi keneŋ lé. 22 Deḛ taa dɔ naŋg lə Amɔrje, un kudee baa gə́ Arno̰ saar teḛ Jabok ləm, un kudee dɔdilaloo’g saar teḛ Jurdɛ̰ ləm tɔ. 23 Nɛ ɓasinè gə́ to gə́ Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje ɓa tuba Amɔrje no̰ dəwje’g ləa gə́ Israɛl neelé, see to i ŋga ɓa a gə taa dɔ naŋg ɓee lə dee lé wa. 24 Né gə́ magə ləi gə́ to Kemos ari mba karee to kaḭ lé see i iŋga el wa. Ŋga néje lai gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ unda no̰ sí’d gə́ ka̰ síjeḛ lé see j’a taaje el wa. 25 See i lé maji unda Balak, ŋgolə Sipɔr, mbai gə́ Moab wa. See yeḛ uba mula gə Israɛlje əsé rɔ sə dee wa . 26 Aa oo, as ləb tɔl-munda (300) gə́ Israɛlje d’isi Esbon gə ɓee-kogoje gə́ wɔji dəa ləm, gə Aroer gə ɓee-kogoje gə́ wɔji dəa ləma, gə ɓee-booje lai gə́ to ta baa gə́ Arno̰ ləm tɔ lé, see ban ɓa i taa dee mee ndəaje’g neelé el wa. 27 Ma lé m’ra səi majel el nɛ i ɓa ra səm majel mbata i rɔ səm. Maji kar Njesigənea̰ gə́ njegaŋ-rəwta lé ɓa gaŋg rəwta mbuna Israɛlje gə Amo̰je’g ɓogənè ya.
28 Mbai lə Amo̰je lé taa taje gə́ Jepte ulá lé el.
Ndukun lə Jepte
29 Togə́bè ɓa Ndil Njesigənea̰ ɔm dɔ Jepte’g. Yeḛ unda Galaad gə Manasə dana gaŋg, dəs aw Mispé gə́ to dɔ naŋg gə́ Galaad, tɔɓəi yeḛ ḭ Mispé gə́ to dɔ naŋg gə́ Galaad lé ɔr rɔ aw iŋga Amo̰je. 30 Jepte un ndia gə ndu manrɔ ar Njesigənea̰ pana: Ɓó lé i ɔm Amo̰je jim’g ndá 31 loo gə́ m’ḭ ɓee lə Amo̰je m’tel gə rɔlel ndá nana ɓa gə́ a kunda loo teḛ tarəwkəi’g ləm tila kəm ndá yeḛ neelé a to gə kəmee kar Njesigənea̰, tɔɓəi m’a kḭjá gə nékinjaməs gə́ ka̰ roo kari ya.
32 Jepte ɔr rɔ aw iŋga Amo̰je rɔ sə dee ndá Njesigənea̰ ɔm dee jia’g ya tɔ. 33 Yeḛ dum dɔ dee un kudee Aroer saar teḛ ne mbɔr Minit’g, loo gə́ ɓee-booje rɔ-joo to keneŋ ləm, saar teḛ ne Abel-Keramim ləm tɔ. Yee ɓa Amo̰je d’ula ne dɔ dee no̰ Israɛlje’g ya.
34 Loo gə́ Jepte aw tel ree gə́ kəi ləa gə́ Mispa ndá aa oo, ŋgonee gə́ dené unda loo teḛ tila kəmee gə dalè gə ndamje. To ŋgonee gə́ kára ba kiao ya, yeḛ aw gə ŋgon gə́ diŋgam əsé ŋgon gə́ dené gə́ raŋg el. 35 Loo gə́ yeḛ ée bèe ndá yeḛ wa kubuje rəa’g hao̰-hao̰ til pana: Wai ŋgonəm, i ar kaarm sɔlé solé-solé ya, i to gə́ mbuna deḛ gə́ d’am m’ndəb pəd-pəd lé. Ma m’un ndum gə ndu manrɔ m’ar Njesigənea̰ mba̰ ɓó m’askəm rəm gə ndum dɔ’g el .
36 Ŋgoma̰də lé ilá’g pana: Bɔm, ɓó lé i un ndui gə ndu manrɔ ar Njesigənea̰ ndá maji kari ra səm gə goo ta né gə́ teḛ tai’g to gə́ Njesigənea̰ ari dum ne dɔ njéba̰je ləi gə́ to Amo̰je lé ya. 37 Tɔɓəi ŋgoma̰də lé tel ula bɔbeeje pana: Maji kari ndigi səm dɔ ta’g nee: Ya̰’m as naḭ joo mba kam m’aw dɔ mbal’g m’aw m’no̰ ndòo kaw ma̰də ləm gə njéboama̰dje ləm ɓa.
38 Yeḛ tel ilá keneŋ pana: Aw ya ndá yeḛ yá̰ aree aw mba ra naḭ joo lé tɔ. Yeḛ ɔd aw gə njéboama̰dje ləa. Yeḛ aw no̰ ndòo kaw ma̰də ləa lé dɔ mbalje’g lé tɔ. 39 Loo gə́ rudu naḭ gə́ joo lé un ɗiao mba̰ ndá yeḛ ree rɔ bɔbeeje’g tɔɓəi yeḛ ar ndukun lé aw lée’g béréré dəa’g ya. Yeḛ gər diŋgam el. Un kudee mee ndəa gən lé ndá yee neelé tel to néjiɓee lə Israɛlje ya, 40 gə ləbje kára-kára lai lé ŋgama̰dje gə́ Israɛl d’aw d’wa ndòo ŋgolə Jepte gə́ dené gə́ to dəw gə́ Galaad lé as ndɔ sɔ mee ləbje kára-kára lai tɔ.
Yiftaah bigi khaayid fi Gilʼaad
1 Wa Yiftaah al-min turaab Gilʼaad hu raajil faaris. Wa ammah mara charmuuta wa abuuh usmah Gilʼaad. 2 Wa l-mara al-aakhara hint Gilʼaad jaabat leyah iyaal aakhariin. Wakit al-iyaal dool kibro, humman taradooh le Yiftaah wa gaalo leyah : «Inta ma talga warasa maʼa aayilitna achaan ammak aakhara.» 3 Wa Yiftaah arrad baʼiid min akhwaanah wa macha sakan fi balad Toob. Wa naas waahidiin ma naafʼiin andammo maʼa Yiftaah wa gaaʼidiin yihaarubu maʼaayah.
4 Wa fi l-wakit da, Bani Ammuun gammo yihaarubu Bani Israaʼiil. 5 Wa wakit gammo didduhum, kubaaraat Gilʼaad macho fattacho Yiftaah fi balad Toob. 6 Wa humman gaalo leyah : «Taʼaal abga foogna khaayid le nihaarubu Bani Ammuun.» 7 Wa Yiftaah gaal le kubaaraat Gilʼaad : «Intu bas ma kirihtuuni wa taradtuuni min aayilat abuuyi ? Wa maala al-yoom wakit addaayagtu, jiitu leyi ?» 8 Wa kubaaraat Gilʼaad gaalo le Yiftaah : «Hassaʼ aniina jiina leek achaan tamchi maʼaana wa nihaarubu Bani Ammuun. Wa tabga kabiir foogna wa fi kulla sukkaan Gilʼaad.» 9 Wa Yiftaah gaal le kubaaraat Gilʼaad : «Kan tigabbuluuni le nihaarib Bani Ammuun wa kan Allah sallamaahum leyi fi iidi, ana nabga kabiir foogku.» 10 Wa kubaaraat Gilʼaad gaalo le Yiftaah : «Allah yachhad ambeenaatna kan ma sawweena misil inta gultah.» 11 Wa khalaas, Yiftaah macha maʼa kubaaraat Gilʼaad wa l-chaʼab khattooh fooghum kabiir wa khaayid. Wa fi hillit Misfa giddaam Allah, Yiftaah sabbat al-alaakha al-sawwaaha maʼa kubaaraat Gilʼaad.
12 Wa baʼad da, Yiftaah rassal naas le malik Bani Ammuun wa gaal leyah : «Chunu al-beeni wa beenak le taji tihaaribni fi baladi ?» 13 Wa malik Bani Ammuun gaal le l-naas al-rassalhum Yiftaah : «Wakit Bani Israaʼiil marago min balad Masir chaalo kulla ardi min waadi Arnuun le waadi Yabbuukh wa lahaddi bahar al-Urdun. Wa hassaʼ da, gabbulu leyi ardi be l-salaama.»
14 Wa battaan Yiftaah rassal naas le malik Bani Ammuun 15 le yuguulu leyah : «Daahu Yiftaah gaal leek : ‹Bani Israaʼiil ma chaalo balad Muwaab wa la balad Bani Ammuun. 16 Wakit marago min balad Masir, Bani Israaʼiil chaggo al-sahara lahaddi l-bahar al-Ahmar wa jo fi Khaadich. 17 Wa rassalo naas le malik Adoom wa gaalo leyah : “Min fadlak, khalliina nuchuggu baladak.” Wa laakin malik Adoom aba ma simiʼ kalaamhum. Wa le malik Muwaab kula, gaddamo leyah nafs al-talab wa laakin hu kula aba. Wa khalaas, Bani Israaʼiil gaʼado fi Khaadich. 18 Wa baʼad da, Bani Israaʼiil gammo maachiin fi l-sahara wa baaro balad Adoom wa balad Muwaab. Wa wassalo sabaah le Muwaab wa nazalo khaadi le waadi Arnuun wa laakin ma dakhalo balad Muwaab achaan waadi Arnuun da huduud Muwaab.
19 «‹Wa Bani Israaʼiil rassalo naas le Siihuun malik al-Amuuriyiin al-gaaʼid fi Hachbuun wa gaalo leyah : “Min fadlak, khalliina nuchuggu baladak lahaddi nawsalo bakaanna.” 20 Wa laakin Siihuun ma aamanaahum le Bani Israaʼiil wa aba ma khallaahum yuchuggu baladah. Wa hu lamma kulla askarah wa khatto muʼaskarhum fi Yahaas wa haarabo Bani Israaʼiil. 21 Wa Allah Ilaah Bani Israaʼiil sallam Siihuun wa kulla chaʼabah le Bani Israaʼiil wa humman annasaro fooghum. Wa Bani Israaʼiil chaalo kulla ard al-Amuuriyiin al-saakniin fi l-balad di. 22 Wa chaalo kulla ard al-Amuuriyiin min waadi Arnuun lahaddi waadi Yabbuukh wa min al-sahara lahaddi bahar al-Urdun.
23 «‹Wa hassaʼ, Allah Ilaah Bani Israaʼiil galaʼ ard al-Amuuriyiin wa antaaha le chaʼabah Bani Israaʼiil. Wa inta tidoor taglaʼha minhum walla ? 24 Wa inta ma warast al-ard al-antaaha leek ilaahak Kamuuch walla ? Wa aniina kula indina hagg nawrusu al-ard al-antaaha leena Allah Ilaahna. 25 Walla inta chadiid min Balaakh wileed Siffuur malik Muwaab walla ? Laakin hu ma haraj maʼa Bani Israaʼiil lahaddi haarabaahum.
26 «‹Min muddit 300 sana Bani Israaʼiil sakano fi Hachbuun wa hillaalha al-taabʼiin leeha wa fi Aruuʼir wa hillaalha al-taabʼiin leeha wa fi kulla l-mudun al-fi khachum waadi Arnuun. Wa maala intu ma galaʼtu al-balad di fi kulla l-mudda di ? 27 Wa kan leyi ana, ma khitiit foogak. Wa laakin inta bas khitiit foogi wa gaaʼid tihaaribni. Wa khalli Allah yahkim al-yoom been Bani Israaʼiil wa Bani Ammuun !›» 28 Wa laakin malik Bani Ammuun ma simiʼ al-kalaam al-Yiftaah rassal wa gaalah leyah.
Yiftaah aahad Allah
29 Wa baʼad da, Ruuh Allah nazal fi Yiftaah. Wa Yiftaah gamma chagga turaab Gilʼaad wa turaab Manassa. Wa baʼad da, macha fi Misfa Gilʼaad wa minha wassal huduud Bani Ammuun. 30 Wa Yiftaah aahad Allah wa gaal : «Kan inta sallamt leyi Bani Ammuun, 31 wakit nigabbil be sihha wa salaama min al-harib maʼa Bani Ammuun, awwal makhluug al-yamrug min beeti le yilaagiini ana nikhassisah le Allah wa nigaddimah dahiiye muharraga.»
32 Wa Yiftaah gataʼ huduud Bani Ammuun wa haarabaahum. Wa Allah sallamaahum leyah fi iidah. 33 Wa hu annasar fooghum min hillit Aruuʼir lahaddi gariib le Minniit wa da 20 mudun wa lahaddi Abil Karaamiim. Wa l-haziime bigat kabiire lahaddi Bani Ammuun gaʼado tihit Bani Israaʼiil.
34 Wa wakit Yiftaah jaayi le beetah fi Misfa, hu chaaf bittah maragat le tilaagiih gaaʼide tudugg tambal wa talʼab. Wa di bineeytah al-waahide wa balaaha, ma indah wa la bitt wa la walad. 35 Wa min hu chaaf bittah, tawwaali gamma charrat khulgaanah wa gaal : «Ya khasaarti ! Ya bineeyti, rameetiini fi l-hizin ! Inti bas jibti leyi al-taʼab ! Ana aahadt Allah wa battaan ma nagdar nangud al-ahad.» 36 Wa laakin hi gaalat leyah : «Ya abuuyi, kan inta aahadt Allah, sawwi foogi misil inta gultah achaan Allah chaal leek al-taar fi udwaanak Bani Ammuun.» 37 Wa battaan gaalat le abuuha : «Natlub minnak bas muddit chahareen namchi fi l-jibaal ana wa rafiigaati achaan nabki le banaatiiyti.» 38 Wa hu gaal leeha : «Amchi.» Wa hu khallaaha machat le muddit chahareen maʼa rafiigaatha le tabki le banaatiiyitha fi l-jibaal. 39 Wa baʼad chahareen, hi gabbalat le abuuha wa hu tabbag ahadah al-gaalah. Wa hi ma chaafat raajil. Wa da bigi aade fi Bani Israaʼiil, 40 kadar ayyi sana, banaat Bani Israaʼiil yamchan yahzanan le muddit arbaʼa yoom le bitt Yiftaah al-min turaab Gilʼaad.
