Lapia gə́ ra dee
1 Ma Pool, kura lə Jeju Kristi, gə́ Ala ɓarm undam gə́ njekaḭkula ləm, yeḛ ɔrm undam gə kəmee mba karm m’aw m’ila mber Tagə́maji lə Ala lé ləm tɔ. 2 Tagə́maji neelé Ala ɓa un ne ndia ar dee kédé gə́ ləw ar njéteggintaje ləa ndaŋg taree mee maktub gə́ d’unda gə kəmee. 3 To ta lə Ŋgonee gə́ gəd-gəd gə́ d’ojee ginka Dabid’g, yeḛ ɓa wɔji dɔ darəa, 4 nɛ teḛ gə́ yeḛ teḛ dɔkumbwa’g lé yee ɓa riba dəa to gə́ yeḛ to Ŋgon-Ala gə́ njesiŋgamoŋ gə goo Ndilmeenda. 5 Yee ɓa gə́ Jeju Kristi Mbaidɔmbaije lə síjeḛ. Mbɔl dəa-yeḛ nja ɓa j’isi ne dan noji’g ləm, j’iŋga ne kula ra njékaḭkulaje lé ləm tɔ mba kɔr ne ginkoji dəwje gə raŋg gə́ njépole-magəje ree ne sə dee kar dee d’un ne meḛ dee d’ila ne ŋgonkoji dəa’g mba kar ria ɓar ne. 6 Seḭje kara seḭ sije mbuna dee’g, seḭ gə́ Jeju Kristi ɓar sí lé.
7 Seḭje lai gə́ sije Rɔm, seḭ gə́ Ala ɓar sí unda sí dan kəmee’g gə mba kunda sí gə kəmee lé maji kar noji gə meelɔm lə Ala Bɔ síje ləm, gə ka̰ Mbaidɔmbaije Jeju Kristi ləm tɔ lé nai sə sí.
Tamaji gə́ yeḛ ra lé
8 Kédé gə́ dɔtar ɓa ma m’ra Ala ləm oiyo gə ri Jeju Kristi mbata lə sí lai mbata ta meekun lə sí lé nea̰ oso gə loo mbidi-mbidi ya. 9 Ala gə́ m’wa məəm’g gə ndiləm bura lé m’ila ne mber Tagə́maji lə Ŋgonee lé yeḛ nja to gə́ njekɔrkəmta ləm gə́ gəd mbata yeḛ oom to gə́ m’ɓar ri sí loo gə́ m’ra tamaji ləm ta-ta ləm, 10 m’ndəjee ta-ta gə mba karee ɔr rəw am m’aw ɓee lə sí to gə́ mée-yeḛ nja wɔji ləm tɔ. 11 Mbata mal koo kəm sí ram ŋgwɔd-ŋgwɔd gə mba kwa sə sí noji gə́ wɔji dɔ ndil sí lé kar sí ŋgəŋje ne ŋgəŋ-ŋgəŋ, 12 əsé mba kar loo gə́ m’isi mbuna sí’g lé ndá j’a kula diŋgam meḛ na̰’d gə goo meekun lə sí-seḭ gə kama lé tɔ.
13 Ŋgakɔmje, ma m’ndigi kya̰ sí məg el, gɔl bula m’wɔji məəm’g gə mba kaw rɔ sí’g mba kiŋga kó kula gə́ na̰je gə́ a teḛkɔr mbuna sí’g, to gə́ ma m’iŋga mbuna ginkoji dəwje gə́ raŋg’d tɔ, nɛ rəbee udu dɔm’g saar ɓasinè ɓəi . 14 Ma m’to njeɓaŋ lə Grekje gə deḛ gə́ to Grekje el ləm, ma m’to njeɓaŋ lə njégosokəmkàrje gə ka̰ mbəje ləm tɔ. 15 Gelee gə́ nee ɓa mal kaw kila mber Tagə́maji kar sí-seḭ gə́ síje ɓee gə́ Rɔm’g lé ram ŋgwɔd-ŋgwɔd ya.
Siŋgamoŋ lə Tagə́maji lé
16 Mbata m’ra kəmkul dɔ Tagə́maji’g lé el: yee to siŋgamoŋ lə Ala gə mba kaji nana ɓa gə́ ɔm mée dɔ’g lé Jibje kédé ɓa Grekje keneŋ ɓəi . 17 Tɔgərɔ ya Tagə́maji lé riba dɔ meekarabasur lə Ala lé təsərə gə goo meekun ləm, mbata meekun lé ləm tɔ to gə́ ndaŋg mee maktub’g pana: Njemeekarabasur lé meekun ɓa yeḛ a si ne kəmba ya .
Ta wa dɔ dəwje lé
18 Ala riba dɔ oŋg ləa gə́ ḭ dara ɔm dɔ ndɔlje lai gə́ dəwje ndɔlee ne ləm, gə dɔ néra majelje lai gə́ dəwje ra d’wa ne dɔ kankəmta d’orè gə́ naŋg lé ləm tɔ. 19 Ala lé ndiaa gə́ kəm gər to raga pai-pai kəm dəwje’g mbata Ala lé nja tegginee ar dee d’oo. 20 Nɛ néje gə́ maji kɔr njoroŋ lə Ala gə́ dumkoo ləm, gə siŋgamoŋ ləa gə́ to gə no̰ ləma, gə rɔkunda ləa gə́ yeḛ unda ləm tɔ lé inja kəm dəwje’g təsərə, ndɔ tum gel naŋg saar ɓasinè, mbata néreaje lai ɔr ginee njai ar dee d’oo. Bèe ndá loo kunda goso lə dəwje godo ŋga, 21 mbata deḛ gər Ala lé gao ya nɛ rɔnduba gə́ wɔji dəa lé d’ula dəa’g el ləm, deḛ rəa oiyo el ləm tɔ. Takə̰ji lə deḛ gə́ gə mḭdé ba lé uru dee wala ləm, kəmkàr gə́ godo meḛ dee’g lé ar meḛ dee ndul ne njudu-njudu ləm tɔ . 22 Deḛ ɓar rɔ dee njékəmkàrje nɛ deḛ tel to mbə-dəwje. 23 Rɔnduba lə Ala gə́ mina̰ el lé deḛ telee d’unda gə́ magə ndaji ne dəwje gə́ mina̰ ləm, gə yelje ləm, gə daje gə́ gɔl dee sɔ-sɔ ləma, gə néje gə́ d’ag naŋg gə ta meḛ dee ləm tɔ .
24 Gelee gə́ nee ɓa Ala sula dee ne sɔgɔ dan yèr’g lə dee gə goo malee gə́ ra dee lé ar dee d’ila ne ndɔl dɔ darɔ dee’g mbuna na̰’g ləm tɔ. 25 Deḛ lé tel kankəmta lə Ala lé gə́ taŋgɔm ləm, d’wa nékunda lə Ala meḛ dee’g d’ula ne rɔ dee ndòo d’aree ur dɔ Njekunda néje lai gə́ si gə dɔkaisəgərə gə ləbee-ləbee saar gə no̰ lé ləm tɔ. Amen.
26 Gelee gə́ nee ɓa Ala sula dee ne sɔgɔ dan nérɔkulje gə́ d’ula pər meḛ dee’g lé, mbata denéje lə dee kara tel rɔ dee gə́ ram-denéje nai ne dɔ na̰’g ləm, 27 diŋgamje kara d’ya̰ goo denéje lə dee ndá tel nai ne dɔ na̰’g ar mal né gə́ deḛ ra gə na̰ lé o̰ meḛ dee lèm-lèm, ar dee ra gə na̰ nérɔkul gə́ to kəm koo el ləm, ar ndəm gə́ deḛ ndəm neelé d’iŋga ne lar-kaiya lə dee, d’uga gə rɔ dee ya ləm tɔ. 28 To gə́ deḛ d’un ne kəm dee rəw dɔ gər Ala’g lé ndá yeḛ nja sula dee ne sɔgɔ dan néraje’g lə dee gə́ kərm-kərm’g gə mba kar dee ra néra gə́ ram lé ya. 29 Deḛ d’ar néra gə dɔ najee el ləm, gə néra majelje ɓəd-ɓəd ləm, gə néra gə́ yèr ləma, gə meeyèr ləm tɔ lé taa meḛ dee pəl-pəl. Kəmkəḭ ləm, gə tɔl dəw ləm, gə kɔl na̰ ləm, gə kərgoso ləma, gə kəm ŋgununu ləm tɔ lé rusu meḛ dee tɔ. 30 Deḛ to njéndo̰-gwɔs dəwje ləm, gə njétədtaje ləm, gə njékɔs Ala rəwje ləm, gə njékəmtɔgje ləm, gə njébeeleje ləm, gə njéti rɔ deeje ləm, gə njétum gel néyèrje gə́ sigi ləm, gə njékɔs ta lə njekoji deeje rəw ləma, kəmkàr godo rɔ dee’g ləm tɔ. 31 Ŋgonkoji to rɔ dee’g nda̰ bèe el ləm, d’unda na̰ dan kəm na̰’d el ləma, d’oo kəmtondoo lə mar deeje el ləm tɔ. 32 Godndu Ala gə́ pana: Nana ɓa gə́ ra néje gə́ togə́bè lé a kas yée ya lé deḛ gər gao ya nɛ deḛ nja ra née ləm, mar deeje gə́ ra néje neelé kara deḛ ndigi sə dee ya ləm tɔ.
1 Jawaab minni ana Buulus abid Isa al-Masiih. Allah naadaani achaan nabga rasuul wa azalaani achaan niballikh bichaartah 2 al-waaʼad beeha min zamaan be waasitat al-anbiya al-kalaamhum maktuub fi l-kutub al-mukhaddasa. 3 Wa l-bichaara di tihajji be Ibnah al-bigi insaan min zurriiyit al-malik Dawuud 4 wa Allah jaʼalah Ibnah be gudrat al-Ruuh al-Khudduus, wakit hu baʼasah min ust al-maytiin. Wa Ibnah da, hu Isa al-Masiih Rabbina. 5 Wa beyah hu wa fi chaan usmah, Allah antaani niʼma wa sawwaani rasuul achaan ninaadi kulla l-umam le yiʼaamunu beyah wa yitaabuʼu kalaamah.
6 Wa intu kula, Allah naadaaku achaan tabgo maʼaahum chaʼab hana Isa al-Masiih. 7 Wa naktib leeku intu kulluku al-gaaʼidiin fi madiinat Rooma, intu al-Allah yihibbuku wa naadaaku le tabgo saalihiin. Aleekum al-salaam wa l-rahma min Allah abuuna wa Rabbina Isa al-Masiih.
Chukur wa duʼa hana Buulus
8 Awwal cheyy, nachkur Allah be usum Isa al-Masiih fi chaanku kulluku achaan iimaanku bigi maʼruuf fi kulla l-dunya. 9 Wa Allah al-naʼabudah be kulla ruuhi fi ballikhiin bichaarat Ibnah, hu chaahid leyi kadar ana gaaʼid nifakkir foogku daayman wa nadʼi leeku 10 fi kulla salaawaati. Wa gaaʼid nasʼal Allah kan di muraadtah, hu yaftah leyi al-derib achaan namchi leeku. 11 Nidoor bilheen nuzuurku wa nantiiku baraka be gudrat al-Ruuh al-Khudduus achaan nichajjiʼku. 12 Wa ziyaada min da, nidoor naji fi usutku achaan be iimaanku wa iimaani, kullina nalgo chajaaʼa.
Gudrat Allah fi bichaarat al-Masiih
13 Ya akhwaani, nidoor intu taʼarfu kadar ana haawalt iddat marraat najiiku. Nidoor kadar khidimti tantiiku natiija misil antat natiija le l-naas al-aakhariin al-fi diyaar hana l-ma Yahuud. Laakin ma gidirt najiiku lahaddi l-yoom. 14 Waajib namchi le kulla l-naas, al-musakhkhafiin wa l-ma musakhkhafiin wa l-garo wa l-ma garo. Wa da gaaʼid foogi misil deen. 15 Wa achaan da, indi niiye achaan nibachchirku intu al-fi Rooma kula be bichaarat al-Masiih.
16 Achaan wakit ana nibachchir bichaarat al-Masiih, da ma indah leyi eeb. Wa bichaarat al-Masiih, hi gudrat Allah al-beeha yinajji kulla l-naas al-yiʼaamunu beyah, awwal ke al-Yahuud wa battaan al-ma Yahuud. 17 Achaan be bichaarat al-Masiih, Allah wassaf kikkeef hu yisawwi al-naas saalihiin wa l-derib da be l-iimaan min al-bidaaya lahaddi l-nihaaya. Achaan da, al-Kitaab buguul : <Be iimaanah, al-saalih yahya.>
Khadab Allah fi zunuub al-naas
18 Allah bayyan khadabah al-yinazzilah min al-sama fi kulla zanib wa fasaalit Bani Adam. Humman gaaʼidiin yikhaalufu al-hagg be amalhum al-fasil. 19 Al-cheyy al-yagdaro yaʼarfuuh fi Allah waadih leehum achaan Allah sawwaah waadih leehum. 20 Min Allah khalag al-dunya, al-naas yagdaro yaʼarfu sifaat Allah al-ma yinchaafo misil gudurtah al-daayme wa tabiiʼtah al-ilaahiiye. Kan yifakkuru adiil fi l-achya al-Allah khalagaahum, sifaatah yabgo waadhiin leehum. Wa be da, ma yagdaro yidaafuʼu le nufuushum giddaam Allah battaan.
21 Humman irfo Allah gaaʼid wa laakin ma majjadooh wa ma chakarooh misil waajib leyah. Be l-aks, fikirhum waddar marra waahid wa khallo al-dalaam dakhal fi guluubhum al-ma induhum fihim. 22 Hasabo nufuushum hakiimiin wa laakin be l-sahiih, bigo mataamiis. 23 Abo ma yaʼabudu Allah al-majiid al-ma yumuut abadan. Wa gammo yaʼabudu fi badalah, asnaam fi suurat al-insaan al-akiid yumuut walla suurat teer walla suurat haywaanaat walla suurat zawaahif.
24 Wa achaan da, Allah sallamaahum le chahwaat guluubhum wa khallaahum yisawwu fiʼil cheen be ajsaamhum wa yitallufu charafhum ambeenaathum. 25 Humman abo hagg Allah wa khiblo fi badalah al-kidib. Humman gammo yaʼabudu al-makhluug wa yakhdumu leyah fi badal Allah al-khaalig, al-waajib leyah kulla l-chukur ila l-abad. Aamiin.
26 Wa achaan da, Allah sallamaahum le chahwaathum al-yijiibu fi ruuseehum al-eeb. Wa awiinhum kula khallan minhin al-rujaal wa dawwaran awiin. 27 Wa l-rujaal kula khallo minhum al-awiin wa chahwithum le l-rujaal bigat chadiide bilheen. Wa l-rujaal gammo billaawato ambeenaathum wa l-azaab al-waajib leehum be sabab fasaadhum, lihigaahum khalaas.
28 Al-naas abo ma yaʼarfu Allah wa achaan da, Allah sallamaahum le uguulhum al-faasdiin wa gammo yisawwu al-cheyy al-ma waajib yisawwuuh. 29 Wa guluubhum anmalo be kulla l-zunuub wa l-fasaala wa l-tamaʼ wa l-niiye al-faasde. Humman malaaniin be l-husud wa l-katil wa l-mukhaasama wa l-khachch wa l-charr. Humman gawwaaliin 30 wa gattaaʼiin wa udwaan Allah. Humman chammaatiin wa mustakbiriin wa fachchaariin wa yifattuchu ayyi tariiga le yisawwu al-charr wa aaykhiin waaldeenhum. 31 Humman ma induhum fihim wa la induhum amaan wa la induhum mahanna wa la induhum rahma. 32 Humman irfo kharaar Allah al-buguul al-moot waajib le ayyi naadum al-yisawwi al-amal al-misil da. Wa laakin ma khallo minhum al-zunuub dool wa humman radyaaniin be l-naas al-yisawwuuhum kula.