Kəmkàr gə kila ŋgonkoji dɔ Ala’g lé
1 Ŋgonəm, ar məəi wəi dɔ taje’d
Gə́ ma m’ndooi lé el,
Maji kari ŋgəm godndumje dɔ ɓəŋgəri’g,
2 Yee ɓa a kar ndɔje ləi
Gə ləb si kəmbaje ləi d’ḭ ne dɔ maree’d gə́ kédé-kédé ləm,
Meelɔm ləi kara a k’ḭ ne dɔ maree’g ləm tɔ.
3 Maji kar meemaji gə ŋgonkoji d’ubai d’ya̰’i el,
Tɔ dee gwɔsi’g ləm,
Ndaŋ dee dɔ ɓəŋgəri’g ləm tɔ.
4 Togə́bè ɓa i a kiŋga ne meenoji
Gə takə̰ji gə́ maji kəm Ala’g lé ləm,
Gə kəm dəwje’g ləm tɔ .
5 Ɔm məəi jəb-jəb dɔ Njesigənea̰’g
Ɓó nduna rɔi dɔ négər’g ləi-i el.
6 Maji kari gəree rəw-kabije’g lai
Ndá yeḛ a kar kila-rəwkabije d’asəna rai-rai.
7 Maji kari oo rɔi gə́ njekəmkàr el,
Ɓəl Njesigənea̰ ndá
Unda rɔi ɓad dɔ néra gə́ majel’g .
8 Yee ɓa kuburu-rɔije
D’a ŋgəŋ ne ŋgəŋ-ŋgəŋ ləm,
Siŋgarɔije d’a kul ne lɔm-lɔm ləm tɔ.
9 Tədkag Njesigənea̰ gə némajije ləi ləm,
Gə néje gə́ doŋgɔr lai gə́ i iŋga dee ləm tɔ.
10 Togə́bè ɓa damje ləi d’a rusu tub-tub ləm,
Dura mán-nduúje ləi kara d’a rusu tub-tub ruba naŋg pɔ-pɔ ləm tɔ.
11 Ŋgonəm, maji kari ə̰ji takwɔji-kəmkàr
Le Njesigənea̰ lé bəḭ-bəḭ el ləm,
Ar məəi ila kas bilim
Loo gə́ yeḛ ndaŋgi dɔ néraije’g el ləm tɔ .
12 Mbata yeḛ gə́ Njesigənea̰
Undá dan kəmee’g ɓa
Yeḛ wɔjee kəmkàr asəna gə ŋgon gə́ mee bɔbeeje lelee dəa’g bèe .
Kəmkàr gə si dan maji’g
13 Rɔlel nai gə dəw gə́ iŋga kəmkàr ləm,
Gə dəw gə́ tel to njegosonégər ləm tɔ.
14 Mbata né gə́ yeḛ iŋga keneŋ lé
Maji ur dɔ larnda’g ləm,
Némaji gə́ yeḛ iŋga keneŋ kara
Ur dɔ larlɔr’g ləm tɔ.
15 Yee lé gadee ur dɔ mərkwɔjije’g ləm,
Majee ur dɔ némajije’g ləi lai ləm tɔ.
16 Kur ndɔje (lə dəw) lé
To mee jikɔlee’g ləm,
Nébao gə rɔnduba lé kara
To mee jigelee’g ləm tɔ.
17 Rəwje ləa lai to rəwje gə́ ar mee dəw lelee ləm,
Kila-rəwje ləa lai lé kara
To kila-rəw meelɔmje ləm tɔ.
18 Yee to kag-kəmə mbata deḛ lai
Gə́ d’wá gə ji dee ləm,
Deḛ gə́ d’wá ga̰ lé kara
Rɔ dee lel dee ne ləm tɔ.
19 Gə goo kəmkàr ɓa Njesigənea̰
Unda ne naŋg nee ləm,
Gə goo gosonégər lé ɓa
Yeḛ ar dara to ne njaŋg ləm tɔ,
20 Gə goo gosonégər ləa ɓa
Ta ɓul-manje to ne tag ləm,
Kil-lə-ndi ar mán tàl wa ne naŋg nee ləm tɔ.
Njesigənea̰ aḭ bada dɔ njekəmkàr’g
21 Ŋgonəm, maji kari un kəmi rəw
Dɔ tandooje’g neelé el.
Maji kari aa dɔ kəmkàr
Gə dɔ ta gə́ la̰ji toree məəi’g ləm tɔ.
22 Deḛ d’a to kəmə ləi ləm,
D’a to nékura gə́ bə̰dərə bə̰
Gə́ to gwɔsi’g ləm tɔ.
23 Togə́bè ɓa
I a nda ne məəi kaḭ dɔ rəw-kabi’g ləm,
Né kára kara a tuga gɔli keneŋ el ləm tɔ.
24 Loo gə́ i to naŋg ndá
I a ɓəl né kára kara el ləm,
Loo gə́ i a to naŋg lé
I a toɓi gə meelɔm ya ləm tɔ.
25 Maji kari ɓəl néɓəl-boo
Gə́ a teḛ wai el ləm,
Gə kuba naŋg bus lə njémeeyèrje el ləm tɔ.
26 Mbata Njesigənea̰ ɓa a to nékɔm mee dɔ’g ləi ndá
Yeḛ a ŋgəm gɔli kar gum wai el tɔ.
Kunda mari dan kəmi’g
27 Loo gə́ i askəm ra maji
Gə dəw gə́ aw ndòo né jii’g ndá
Maji kari maḭ gə rɔi dɔ’g el.
28 Maji kari ula njeboatakəi ləi pana:
Aw ɓa gə́ ree ɓəi,
Ndá bèlè ɓa m’a kari (né lé) ɓəi,
Loo gə́ né to jii’g lé,
Maji kari pa bèe el.
29 Loo gə́ njeboatakəi ləi si lɔm mbɔri’g ndá
Maji kari wɔji-kwɔji ra səa né gə́ majel el.
30 Loo gə́ dəw ra səi né gə́ majel el ndá
Maji kari kɔl səa gə mḭdé ba el.
31 Dəw gə́ njera né kərm-kərm lé
Maji kar kəmi əḭ dəa’g el ləm,
Maji kari un rəw-kabeeje kára kara
Mba njaa keneŋ el ləm tɔ.
32 Mbata dəwje gə́ njéra né kori-korije lé
Njesigənea̰ oo dee gə́ né gə́ mina̰
Nɛ yeḛ to baokura lə dəwje gə́ njéra nédanaje.
33 Ndɔl lə Njesigənea̰
To mee kəi’g lə njémeeyèrje
Nɛ yeḛ tɔr ndia dɔ loo-si njémeekarabasurje’g.
34 Yeḛ ula sul dɔ njékula sul dɔ mar deeje’g
Nɛ yeḛ wa noji gə njékula dɔ deeje .
35 Njékəmkàrje lé
Rɔnduba ɓa d’a kwa gə́ nénduba lə dee
Nɛ mbəje lé rɔkul ɓa gə́ né ka̰ dee-deḛ ya.
Al-abu yiwassi wileedah
1 Ya wileedi, ma tansa taʼliimi
wa fi galbak ahfad wasiiyti
2 achaan humman yitawwulu umrak wa siniin hayaatak
wa beehum talga al-salaam.
3 Al-kheer wa l-amaan,
ma tikhalliihum.
Arbuthum fi ragabatak
wa aktibhum fi galbak.
4 Wa be da, talga rida wa najaah sameh
giddaam al-Rabb wa giddaam al-naas.
5 Atwakkal ale Allah be kulla galbak
wa ma titwakkal ale nafsak.
6 Gaddim Allah fi kulla khidimtak
wa hu yisahhil leek derbak.
7 Ma tichiif nafsak hakiim.
Akhaaf Allah wa gabbil min al-charr.
8 Wa da yachfi jismak
wa yigawwi udaamak.
9 Karrim Allah be gaddimiin maalak
wa min awwal intaaj ziraaʼtak.
10 Wa be da, dabangaatak yinmalu maʼaach
wa girabbak yinmalu asiir inab.
11 Ya wileedi, ma taaba adab Allah
wa ma takrah ikhaabah
12 achaan Allah yiʼaakhib al-yihibbah
misil al-abu yiʼaakhib wileedah al-yiriidah.
Al-hikma indaha faayde
13 Mabruuk le l-naadum al-ligi al-hikma
wa l-naadum al-karab al-fihim
14 achaan da akheer min ribih al-fudda
wa akheer min kaseeb al-dahab.
15 Al-hikma khaaliye
min al-dahab al-saafi
wa kulla cheyy al-biriidu
ma yigaadirha.
16 Wa hi chaayle fi iidha al-waahide
tuul al-umur
wa fi iidha al-aakhara,
khuna wa charaf.
17 Duruubha yiwaddu fi l-halu
wa kulla turugha salaam.
18 Al-hikma hi chadarat al-haya le l-yakrubha
wa l-yamsukha yabga mubaarak.
19 Be l-hikma, Allah assas al-ard
wa be ilmah, sabbat al-samaawaat.
20 Be maʼrafatah, almi marag min al-ard
wa l-sahaab kula nazzal matarah.
Al-hakiim yiʼiich bala khoof
21 Ya wileedi, ahfad al-hikma
wa l-raay al-adiil,
wa ma tibaʼʼidhum min eenak
22 achaan humman ruuh jismak
wa ziinat ragabatak.
23 Wa be da khalaas, tamchi be amaan fi derbak
wa ma fi cheyy al-yutugg rijlak.
24 Kan ragadt, targud bala khoof
wa kan numt, noomak yabga halu.
25 Ma tarjif min al-khoof al-mufaaji
wa la min kharaab al-aasiyiin kan yaji.
26 Achaan Allah yasturak
wa yahfad rijlak min al-charak.
Al-zeen wa natiijtah
27 Kan indak gudra le tisawwi al-zeen
ma tamnaʼah le l-naas al-hawjaaniin leyah.
28 Kan indak, ma tuguul le akhuuk :
«Amchi, ambaakir taʼaal nantiik.»
29 Ma tichiil niiye fasle didd jaarak
al-aayich be amaan jambak.
30 Ma tihaarij maʼa naadum bala sabab
kan hu ma sawwa leek cheyy fasil.
31 Ma tahsid siid al-unuf
wa abadan ma tichiil derbah.
32 Achaan al-fasaad,
Allah harramah
wa laakin al-naadum al-adiil,
Allah yantiih sirrah.
33 Beet al-aasiyiin yalga khadab Allah
wa beet al-saalihiin yalga barakatah.
34 Yichchammat le l-chammaatiin
wa laakin yarda le l-masaakiin.
35 Al-hakiim yawris al-charaf
wa l-matmuus yalga illa l-eeb.
