Dəwje lə Gedeo̰ d’as tɔl-munda (300) ba
1 Jerubaal gə́ to Gedeo̰, gə njérɔje lai gə́ d’isi səa na̰’d lé teḛ gə ndɔ rad ndá d’aw d’wa loo-si dee mbɔr kəm-rəw-mán gə́ Arɔd. Loo-si Madianje to kel dɔgel lə Gedeo̰ mbɔr dɔdərloo gə́ Moré gə́ to mee wəl-loo’g.
2 Njesigənea̰ ula Gedeo̰ pana: Dəwje gə́ d’isi səi neelé bula yaa̰ boo kəm kam m’ila Madianje meḛ ji dee’g el, nà banelə Israɛlje d’a kula ne rɔnduba dɔ rɔ dee-deḛ’g kɔsm ne rəw pana: Ji neḛje ya ɓa n’taaje ne rɔ neḛje. 3 Maji kari ila ta neelé mbi njérɔje’g pana: Maji kar yeḛ gə́ to njeɓel gə́ unda bala tigi-tigi ndá tel ɔr rəa dɔ mbal gə́ Galaad lé aw ɓee.
Ndá dəwje tɔl-dɔg-loo-rɔ-joo (20.000) mbuna njérɔje’g lé tel d’aw ɓee ar ges dee gə́ nai to tɔl-dɔg-loo-dɔg (10.000) ba . 4 Njesigənea̰ ula Gedeo̰ pana: Njérɔje lé bula yaa̰ ya ɓəi. Ar dee d’aw ta mán’g ndá lé gə́ neelé ɓa m’a mbər dee keneŋ kari, yeḛ gə́ m’a kulai pana: Maji kar yeḛ neelé aw səi ndá a kaw səi ya, nɛ yeḛ gə́ m’a kulai pana: Maji karee aw səi el ndá a kaw səi el ya tɔ.
5 Gedeo̰ ar njérɔje lé d’aw ta mán’g ndá Njesigənea̰ ula Gedeo̰ pana: Deḛ lai gə́ kəblə mán lagm-lagm gə ndo̰ dee to gə́ bisi bèe lé i a kɔr kəm dee kunda dee ɓəd ləm, deḛ gə́ d’ɔs kəji dee naŋg ɓa mba kai mán kara i a kɔr kəm dee kunda dee ɓəd ləm tɔ.
6 Deḛ gə́ kəblə mán gə ji dee ɓa d’aw ne ta dee’g ɓəi lé bula d’as dəwje tɔl-munda (300) ndá ges dəwje lai gə́ nai lé d’ɔs kəji dee naŋg ɓa mba kai mán tɔ. 7 Njesigənea̰ ula Gedeo̰ pana: Njérɔje gə́ tɔl-munda (300) ba gə́ kəblə mán neelé ɓa m’a kaji sí ne ləm, m’a kya̰ ne Madianje jii’g ləm tɔ. Maji kar ges njérɔje lai gə́ nai lé nana kara tel aw loo-siée’g siée’g ya.
8 Deḛ d’odo nésɔje lə koso-dəwje ləm, gə to̰to̰je lə dee ləm tɔ. Tɔɓəi Gedeo̰ ya̰ koso-dəwje gə́ Israɛl lai ar nana kara tel aw mee kəi-kubu’g ləa-ləa, nɛ dəwje gə́ tɔl-munda (300) lé ba yeḛ ŋgəm dee rəa’g.
Loo-si Madianje to gelee’g mee wəl-loo’g.
Nétɔji gə́ wɔji dɔ kun baŋga
9 Njesigənea̰ ula Gedeo̰ loondul’g pana: Ḭta aw loo-si dee’g mbata ma m’uba dee m’ya̰ dee jii’g mba̰. 10 Ɓó lé i ɓəl gə mba kaw rɔ dee’g ndá ar Pura, kura ləi aw səi na̰’d. 11 I a koo taje lai gə́ d’a gə pa ndá gée gə́ gogo jii a ɓar mèr-mèr, bèe ndá aw loo-si dee’g lé ya.
Yeḛ aw gə Pura, kura ləa lé na̰’d saar teḛ ŋgaŋ loo-si dee’g raga tɔ. 12 Madianje ləm, Amalekje ləma, gə njé gə́ Bər ləm tɔ lé yal na̰ pə mee wəl-loo’g, bula digi-digi to gə́ beedéje bèe ləm, jambalje lə dee kara dum tura to gə́ nagəra gə́ ta baa-boo-kad’g bèe ləm tɔ. 13 Loo gə́ Gedeo̰ ree ndá aa oo, dəw kára si ndaji ta ni ləa ar kuramaree. Yeḛ pana: Ma m’ni, ndá aa oo, mbə nduji kó-ɔrj gə́ ndèm nduburu loo-si Madianje’g, yee aw saar dar kəi-kubu aree oso, yee tel kəi-kubu lé ar dəa to gə́ naŋg ləm, ar mée to gə́ tar ləm tɔ ɓa tel oso ɓəi.
14 Kuramaree lé tel ilá keneŋ pana: To né gə́ raŋg el, nɛ to kiambas lə Gedeo̰, ŋgolə Joas, dəw gə́ Israɛl lé ya, Ala uba Madianje gə boo-njérɔje lai ya̰ dee jia’g.
15 Loo gə́ Gedeo̰ oo sor ni gə gelee gə́ kɔr lé ndá yeḛ dəb kəmee naŋg. Tɔɓəi yeḛ tel ree loo-si Israɛlje’g ula dee pana: Ḭje tar mbata Njesigənea̰ uba Madianje gə boo-njérɔje lə dee ya̰ dee ji sí’g ya.
Kaw gə́ Madianje d’aw dɔ na̰’d pum-pum lé
16 Njérɔje gə́ tɔl-munda (300) lé Gedeo̰ kai dee kudu munda ndá yeḛ ar dee to̰to̰je ji dee’g kel kel ləm, gə kulum manje gə́ mee dee to kari ba ləma, gə néndogóje gə́ to mee kulum manje’g ləm tɔ. 17 Yeḛ ula dee pana: Seḭ a kaamje gərərə ndá seḭ a raje to gə́ ma m’ra lé tɔ. Loo gə́ m’a teḛ loo-si dee’g ndá né gə́ m’a ra lé seḭ kara a raje bèe ya tɔ. 18 Loo gə́ m’a kim to̰to̰, ma ləm gə deḛ lai gə́ d’aw səm na̰’d ləm tɔ ndá seḭ kara a kimje to̰to̰ gir loo-si dee’g tɔɓəi seḭ a pajena: Jeḛ n’ra mbata Njesigənea̰ ləm, jeḛ n’ra mbata Gedeo̰ ləm tɔ.
19 Gedeo̰ gə njérɔje gə́ tɔl (100) gə́ d’aw səa lé teḛ mbɔr loo-si dee’g dəb gə kàr-ŋgəm-loo gə́ to dan loo bab, to kàr gə́ ree d’ar njéŋgəmlooje taa ne tor na̰ lé. Deḛ d’im to̰to̰je lé ləm, deḛ kunda kulum manje gə́ to ji dee’g lé tɔ ləm tɔ. 20 Kudu njérɔje gə́ munda lé d’im to̰to̰ ləm, gə tɔ kulum manje ləm tɔ, d’wa néndogóje jigel dee’g ləm, to̰to̰je to jikɔl dee’g mba kim ləma, deḛ d’unda bula u-u-u ləm tɔ pana: Kiambas lé to ka̰ Njesigənea̰ ləm, to ka̰ Gedeo̰ ləm tɔ.
21 Deḛ lé nana kara aar loo-kaaree gə́ d’undá keneŋ gir loo-si dee’g lé ya. Ndá deḛ lai gə́ d’isi loo-si dee’g lé buŋga na̰ d’aḭ ra né tar wəl-wəl mba taa ne rɔ dee. 22 Dəwje gə́ tɔl-munda (300) lé tel d’im to̰to̰je ya tɔɓəi, ndá mee loo-si dee’g lai lé Njesigənea̰ ar dee-deḛ nja tel tɔs na̰ gə kiambas. Njérɔje d’aḭ saar teḛ Bet-Sita par gə́ Serera saar teḛ ŋgaŋ loo’g lə Abel-Mehola gə́ to ta Tabat’g dəb.
23 Yen ŋga njérɔje gə́ Israɛl mbo̰ dɔ na̰ ree: to Neptalije, gə Aserje, gə Manasə lai ndá d’ḭ tuba Madianje tɔ. 24 Gedeo̰ ula njékaḭkulaje dɔ mbal gə́ Eprayim lai mba kar dee d’aw pana: Reeje mba kiŋgaje kəm Madianje taaje loo-kuru-manje saar teḛ ne Bet-Bara ləm, gə yee gə́ Jurdɛ̰ ləm tɔ.
Dəwje gə́ Eprayim lai mbo̰ dɔ na̰ ndá deḛ gaŋg loo-kuru-mán saar teḛ ne Bet-Bara ləm, gə yee gə́ Jurdɛ̰ lé ləm tɔ. 25 Deḛ d’wa mbaije gə́ Madian joo gə́ ri dee lə Oreb gə Jeeb, deḛ tɔl Oreb dɔ mbal gə́ Oreb ləm, deḛ tɔl Jeeb loo-mbula-nduú’g lə Jeeb ləm tɔ. Deḛ tuba Madianje ndá ree gə dɔ Oreb gə dɔ Jeeb d’ar Gedeo̰ kel tura-baa gə́ Jurdɛ̰ gə́ nu tɔ.
Gidʼuun annasar fi l-Midyaaniyiin
1 Wa be fajur badri, Yarbaʼal wa hu Gidʼuun gamma, hu wa kulla l-chaʼab al-maʼaayah wa nazalo gariib le Een Haruud. Wa muʼaskar al-Midyaaniyiin kamaan gaaʼid munchaakh fi l-waadi ale jabal Muura.
2 Wa Allah gaal le Gidʼuun : «Al-chaʼab al-maʼaak dool katiiriin marra waahid. Wa kan ana nisallim leehum al-Midyaaniyiin fi iideehum, Bani Israaʼiil yafchuru be nufuushum wa yuguulu : ‹Be duraaʼna bas najjeena nufuusna.› 3 Wa hassaʼ, guul le chaʼabak : ‹Ayyi naadum al-khaaf wa gaaʼid yarjif, khalli yigabbil min jibaal Gilʼaad.›» Wa khalaas, 22 000 raajil min al-chaʼab gabbalo wa faddalo 10 000 raajil.
4 Wa Allah gaal le Gidʼuun : «Ya hassaʼ kula, al-chaʼab dool katiiriin ziyaada. Dalliihum fi khachum al-almi wa hinaak, ana nijarribhum leek. Wa ayyi naadum al-nuguul leek : ‹Khalli yamchi maʼaak›, hu da yamchi maʼaak. Wa l-naadum al-nuguul leek : ‹Ma yamchi maʼaak›, hu da khalli ma yamchi maʼaak.»
5 Wa khalaas, Gidʼuun wadda al-chaʼab fi khachum al-almi. Wa Allah gaal leyah : «Ayyi naadum al-yakhrif almi be iideenah wa yuluggah misil kalib, khuttah chig. Wa l-yabruk wa yachrab kula, khuttah chig.» 6 Wa l-naas al-kharafo almi be iideehum wa laggooh misil kulaab, adadhum bigi tultumiya. Wa laakin al-baagi min al-chaʼab, kulluhum barako wa chirbo almi. 7 Wa Allah gaal le Gidʼuun : «Be l-tultumiya rujaal al-laggo almi misil kulaab dool bas, ana ninajjiiku wa nisallim leeku al-Midyaaniyiin fi iideeku. Wa khalaas, khalli kulla l-baagi min al-chaʼab yamchu buyuuthum.»
8 Wa khalaas, al-rujaal al-tultumiya chaalo zaad al-baagi min al-chaʼab wa bawagaahum. Wa Gidʼuun gaal le l-baagi min chaʼab Bani Israaʼiil khalli ayyi waahid yigabbil beetah. Wa hu khatta al-tultumiya naas dool maʼaayah. Wa muʼaskar al-Midyaaniyiin gaaʼid tihithum fi l-waadi.
Gidʼuun khabbarooh be l-nasur
9 Wa fi l-leele di, Allah gaal le Gidʼuun : «Gumm anzil wa ahjim muʼaskar al-Midyaaniyiin. Ana sallamtah leek ! 10 Wa laakin kan khuft ma tanzil wa tahjim, dalli chiif ale l-muʼaskar maʼa khaddaamak Fuura. 11 Wa tasmaʼ kalaamhum wa khalaas, talga gudra wa tahjim al-muʼaskar.» Wa hu dalla maʼa Fuura khaddaamah lahaddi gariib le khachum al-muʼaskar.
12 Wa l-Midyaaniyiin wa l-Amaalikh wa kulla gabaayil al-sabaah muchattatiin fi l-waadi misil saar al-leel wa jumaalhum katiiriin misil ramla hana khachum al-bahar. 13 Wa wakit Gidʼuun dalla, hu simiʼ waahid min al-askar gaaʼid yihajji le rafiigah be ruʼya. Wa gaal : «Ana riʼiit wa di hi al-ruʼya al-ana chiftaha. Ana chift khubza waahide hint gameh abyad gaaʼid yiddargas fi muʼaskarna. Wa l-khubza di jaat lahaddi kheema waahide wa darabaaha wa l-kheema di achchaglabat wa wagaʼat marra waahid.» 14 Wa rafiigah gaal leyah : «Da bas yabga seef Gidʼuun wileed Yuwaach al-min Israaʼiil. Al-Rabb sallam leyah Midyaan wa kulla muʼaskarna.»
15 Wa min Gidʼuun simiʼ al-ruʼya wa tafsiirha, gamma sajad. Wa gabbal le muʼaskar Bani Israaʼiil wa gaal : «Gummu achaan Allah sallam muʼaskar Midyaan fi iideeku !»
Gidʼuun tarad al-Midyaaniyiin
16 Wa Gidʼuun gassam al-tultumiya rujaal ale talaata majmuuʼaat wa anta ayyi raajil buug wa jarr faadi wa fi ayyi jarr fi deyy. 17 Wa gaal leehum : «Chiifu aleyi wa sawwu misli. Wa wakit niwassil fi khachum al-muʼaskar, al-cheyy al-ana nisawwiih, intu kula sawwuuh. 18 Wakit ana wa l-naas al-maʼaayi nadurbu al-buug, intu kula hawwugu al-muʼaskar wa adurbu bawagaaku wa guulu : ‹Le Allah wa le Gidʼuun !›»
19 Wa gubbaal al-leel ma yingasim Gidʼuun wa l-miya naas al-maʼaayah jo fi khachum al-muʼaskar wa da wakit baddalo al-haraasa. Humman darabo al-buug wa kassaro al-jiraar al-fi iideehum. 20 Wa l-talaata majmuuʼaat kulluhum darabo al-buug wa kassaro jiraarhum. Ayyi raajil be iidah al-isra, kaarib al-deyy wa be iidah al-zeene, kaarib al-buug al-gaaʼid yadurbah. Wa gaalo : «Al-seef le Allah wa le Gidʼuun !»
21 Wa humman hawwago al-muʼaskar ayyi waahid waagif fi bakaanah. Wa khalaas, kulla rujaal fi muʼaskar al-Midyaaniyiin gammo barjalo wa koorako wa arrado. 22 Wa wakit al-tultumiya naas darabo al-bawaga, Allah sawwa fi lubb al-muʼaskar kadar ayyi raajil yaktul rafiigah be seefah. Wa kulla l-askar arrado lahaddi Beet Chitta ale Sariira wa lahaddi khachum Abil Mahuula gariib le Tabbat.
23 Wa Bani Israaʼiil lammo rujaal gabaayil Naftaali wa Achiir wa kulla gabiilat Manassa wa taarado al-Midyaaniyiin. 24 Wa Gidʼuun rassal naas le kulla jibaal Afraayim le yuguulu : «Anzulu wa ahjumu al-Midyaaniyiin. Akurbu giddaamhum ayyi maʼadd fi bahar al-Urdun lahaddi Beet Bara.» Wa be da, kulla rujaal Afraayim karabo ayyi maʼadd fi bahar al-Urdun lahaddi Beet Bara. 25 Wa karabo itneen min khuyyaad al-Midyaaniyiin wa humman Uriib wa Ziib. Wa katalo Uriib fi hajar hana Uriib wa Ziib fi assaarat Ziib. Wa humman taarado al-Midyaaniyiin lahaddi turaab Midyaan. Wa baʼad da, jaabo ruuse Uriib wa Ziib le Gidʼuun khaadi le bahar al-Urdun.