Kun mee lə Sool
NNk 22.6-16, NNk 26.12-181 Nɛ Sool lé rɔ gə njékwakila lə Mbaidɔmbaije lé əmə tar biriri-biriri ndəji dee kɔr. 2 Yeḛ aḭ haar aw rɔ ŋgɔ-njekinjanéməs’g dəjee maktub gə mba kaw ne kəi-kiŋga-na̰je’g gə́ to Damas, bèe ɓa ɓó lé yeḛ a kiŋga diŋgamje əsé denéje gə́ d’un rəw goo Mbaidɔmbaije’g ndá yeḛ a twa dee tɔ dee gə kúla kaw sə dee Jerusalem.
3 Loo gə́ yeḛ nai rəbə gə́ unda dɔ Damas dəb ya ɓəi ndá léegəneeya loo ḭ dara ndogó gugu dəa sub. 4 Yeḛ guru naŋg rug ndá yeḛ oo ndu dəw ɓar dəa’g wəl-wəl pana: Sool, Sool, see ban ɓa i ula kəm ndòo bèe wa.
5 Yeḛ tel ilá keneŋ pana: Mbaidɔmbaije, see i to gə́ na̰ wa.
Mbaidɔmbaije tel ilá keneŋ pana: Ma m’to gə́ Jeju gə́ i ula kəm ndòo lé ya. Nékad gə́ d’ɔs ne kudi ɓèsèsè-ɓèsèsè lé ɓó gad kudi gə́ gogo ndá a koso rɔi’g pal ya.
6 Sool unda bala tigi-tigi ɓəl undá badə gaŋgee, aree pana: Mbaidɔmbaije, see ɗi ɓa i ndigi kam m’ra wa. Tɔɓəi Mbaidɔmbaije ulá pana: Uba naŋg ḭta aw uru mee ɓee’g ndá d’a kulai né gə́ kəm kari ra ɓəi.
7 Dəwje gə́ njédaneeje lé d’aar dɔ na̰’d jim. D’oo ndu dəw gə́ ɓar lé nɛ d’oo darɔ debee lé el. 8 Sool uba naŋg ḭta, teḛ kəmee bəsəsə nɛ yeḛ oo loo el. Deḛ d’wa jia ndɔree d’aw səa Damas. 9 Yeḛ si keneŋ ndəa munda oo loo bèe el ləm, sɔ né el ləma, ai mán el ləm tɔ.
10 Njekwakila kára bèe si Damas ria lə Ananias. Mbaidɔmbaije teḛ dəa’g gə́ némḭdi ɓaree pana: Ananias.
Yeḛ ndigi təa’g pana: Mbaidɔmbaije, yḛ̀ m’aar nee.
11 Mbaidɔmbaije tel ulá pana: Uba naŋg ḭta aw gə mban-rəw gə́ deḛ ɓaree Rəw gə́ danasur, saŋg dəw kára gə́ ḭ Tarsə gə́ ria lə Sool gə́ si kəi lə Judas. 12 Mbata yeḛ si ra tamaji lé ndá yeḛ oo né teḛ dəa’g gə némḭdi aree oo dəw gə́ ria lə Ananias gə́ andə kəi ila jia dəa’g ɓó gə mba kar kəmee inja bərəŋ aree oo ne loo.
13 Ananias ilá keneŋ pana: Mbaidɔmbaije, m’oo ta néra gə́ majel gə́ dəw neelé ra gə njémeendaje gə́ Jerusalem lé ta dəwje wəg-wəg. 14 Tɔɓəi ree gə́ yeḛ ree neelé mbai dɔ njékinjanéməsje-je ɓa d’un ndu dee d’aree gə mba karee ree twa deḛ gə́ ɓar rii lé.
15 Nɛ Mbaidɔmbaije ilá keneŋ pana: Maji kari ɔd aw ya mbata ma nja m’ɔree kəm’g gə mba karee un rim as ne loo no̰ ginkoji dəwje gə raŋg’g ləm, gə no̰ mbaije’g ləma, gə no̰ Israɛlje’g ləm tɔ. 16 Tɔɓəi ma nja m’a tɔjee loo némeeko̰ gə́ a kiŋgá gə mbata lə no̰’m gə́ yeḛ a kunda lé karee oo gao ya ɓəi.
17 Ananias unda loo teḛ aw. Loo gə́ yeḛ andə mee kəi’g neelé ndá yeḛ ila jia dɔ Sool’g ulá pana: Ŋgokɔm Sool, Mbaidɔmbaije Jeju gə́ teḛ dɔi’g rəbee loo gə́ i si aw ne gə́ nee lé yeḛ nja ulam gə mba kar kəmi inja ari oo ne loo ləm, gə mba kar Ndilmeenda taa məəi yal-yal ləm tɔ.
18 Léegəneeya né teḛ kəmee’g to gə́ ŋgwɔi né bèe, tɔr pərəŋ-pərəŋ ɔm naŋg, aree oo loo njai-njai. Yeḛ uba naŋg ḭta ar dee rəa batɛm. 19 Loo gə́ yeḛ lam nésɔ sɔ ndá siŋgá uru na̰’d sigi.
Sool ila mber mee ɓee gə́ Damas
Sool nai gə njékwakiláje gə́ d’isi Damas’g lé ndəa aḭ bula bəl ya. 20 Yen ŋga waga ndá yeḛ un kudu kɔr gin ta mee kəi-kiŋga-na̰je’g pana: Jeju to gə́ Ŋgon-Ala gə́ gəd lé ya. 21 Deḛ lai gə́ d’oo ta ləa lé kaar dee wa dee paḭ ar dee pana: See yeḛ gə́ aa’n lé to gə́ yeḛ gə́ tuji njé gə́ Jerusalem gə́ d’un ri neelé ula ne kəm dee ndòo el wa. See ree gə́ yeḛ ree neelé see yeḛ ree gə mba twa dee kaw sə dee no̰ mbai dɔ njékinjanéməsje-je’g el wa.
22 Nɛ siŋga Sool ḭ dɔ maree’g gə́ kédé-kédé ar ta kɔr ləa gə́ ɔr ar dee d’oo to gə́ Jeju to Kristi lé dum dɔ Jibje gə́ d’isi Damas’g lé təs.
23 Gée gə́ gogo ndá Jibje d’ɔm na̰’d téréré gə mba tɔlee. 24 Nɛ Sool oo no̰ dee kédé. Deḛ ŋgəm tarəw ɓeeje dan kàrá gə loondul’g gə mba karee udu. 25 Nɛ ndɔ kára bèe loondul’g lé njékwakiláje d’ilá mee karè’g d’al səa dɔ ndògo-bɔrɔ d’aree uru naŋg gir ndògo’g .D’ila Sool mee karè’g d’aree ur naŋg gir ndogo-bɔrɔ’g (9.25)
Sool aw Jerusalem
26 Loo gə́ Sool teḛ Jerusalem mba̰ ndá yeḛ naa loo gə mba nam sə dee, nɛ deḛ lai ɓəl giree d’ə̰ji pana: Yeḛ to gə́ njekwakila el ɓəi. 27 Yen ŋga Barnabas undá aw səa no̰ njékaḭkulaje’g, ɔr sor loo teḛ gə́ Mbaidɔmbaije teḛ dɔ Sool’g rəbə ləm, gə ta gə́ yeḛ ulá ləma, gə loo ta gə́ yeḛ ɔr gə ri Jeju ar deḛ gə́ Damas gə kəm ŋgon diŋgam lé ləm tɔ. 28 Yeḛ wa sə dee boa néra dee Jerusalem, ɔr ta gə ri Mbaidɔmbaije ɓó ɓəl ne kəm dəw el. 29 Yeḛ pata ləm, gə maḭta gə Helenje ləm tɔ, nɛ deḛje neelé saŋg rəw gə mba karee udu tɔ. 30 Loo gə́ ŋgako̰ na̰je d’oo ndá deḛ d’undá d’aw səa Sejare d’aree aw njal teḛ Tarsə.
31 Togə́bè ɓa Eglisə si ne gə loo kulee lɔm dɔ naŋg gə́ Jude ləm, gə Galile ləma, gə Samari ləm tɔ. Deḛ d’ula diŋgam meḛ na̰’d ləm, deḛ njaa na̰’d ɓəl ne Ndil Mbaidɔmbaije ləm tɔ ndá deḛ ra tɔg gə́ kédé-kédé mbata Ndilmeenda to gə́ dərgel dee tɔ.
Piɛrə ɔr rɔko̰ rɔ Enée’g
32 To gə́ Piɛrə aw gə mba koo deḛ gə́ to gə kəmee lai lé ndá yeḛ teḛ rɔ deḛ gə́ d’isi Lidə tɔ. 33 Yeḛ iŋga diŋgam kára keneŋ gə́ ria lə Enée, dəb rəa wəi wɔ aree to dɔ tira-rɔko̰’g ya ləbee jinaijoo. 34 Piɛrə ulá pana: Enée, Jeju Kristi ajii mba̰, uba naŋg ḭta wa dɔ gɔl nétoi.
Léegəneeya yeḛ uba naŋg ḭta ya tɔ. 35 Dəw-mee-ɓeeje gə́ Lidə gə deḛ gə́ Saron lai d’ée ndá d’un meḛ dee d’ar Mbaidɔmbaije lé tɔ.
Tabida lé tel si kəmba
36 Dené kára bèe mbuna njékwakilaje gə́ d’isi Jope lé ria lə Tabida nɛ gin ria lə Dɔrkas, yeḛ to gə́ dəw-noji gə́ wa noji gə njéndooje yaa̰. 37 Mee ndəa’g neelé yeḛ oso gə rɔko̰ keneŋ ndá wəi. Loo gə́ deḛ ndogee mán mba̰ ndá d’unee d’aw d’unda dɔ kəi gə́ to dɔ maree’g tar. 38 To gə́ Lidə to mbɔr Jope’g dəb lé ndá njékwakiláje d’oo sor Piɛrə gə́ si keneŋ ndá d’ula dəwje joo rəa’g mba kar dee ra ndòo rəa’g gə mba karee ḭ sə dee ree sə dee ɓó a tila gə́ tila el. 39 Piɛrə uba naŋg ḭta aw gə dəwje neelé na̰’d tɔ. Loo gə́ yeḛ teḛ keneŋ mba̰ ndá d’ɔr nea̰ d’aw səa mee kəi gə́ dɔ maree’g tar lé tɔ. Njékəisiŋgaje lai gə́ d’aar keneŋ lé kiri dəa yir tɔjee kubu kur Dɔrkas loo gə́ yeḛ si ne sə dee gə kəmee ɓəi lé. 40 Piɛrə ar dəwje lai teḛ ɗaga budu-budu ndá yeḛ ɔs kəjee naŋg ra ndòo rɔ Ala’g. Tɔɓəi yeḛ tel rəa gə́ dɔ nin’g ulá pana: Tabida, uba naŋg ḭta!
Ndá yeḛ teḛ kəmee yərərə dɔ Piɛrə’g orè twa ḭ si tar. 41 Piɛrə ula jia wá ne aree ḭta. Tɔɓəi yeḛ ɓar njémeendaje gə njékəisiŋgaje lé ulá ji dee’g kəmba. 42 Ta neelé oso mbi dəwje lai gə́ d’isi Jope, ar dəwje bula d’un ne meḛ dee d’ar Mbaidɔmbaije. 43 Piɛrə nai Jope kəi lə Simo̰ gə́ njekɔr-girŋgira lé ndəa aḭ bula bəl ya.
Al-Masiih baan le Chaawuul
1 Wa laakin Chaawuul lissaaʼah zaʼlaan wa gaaʼid yihaddidhum be l-katil le talaamiiz al-Rabb Isa. Wa macha le kabiir rujaal al-diin 2 wa talab minnah jawaabaat le buyuut al-sala fi madiinat Dimachkh. Wa fi l-jawaabaat dool, yantuuh izin achaan yakrub ayyi naadum al-yitaabiʼ derib Isa al-Masiih, kan raajil walla mara. Wa fi ayyi bakaan al-yalgaahum foogah, yakrubhum wa yiwaddiihum mugayyadiin fi Madiinat al-Khudus.
3 Wa Chaawuul macha. Wa wakit garrab le Dimachkh, fajʼatan nuur chadiid min al-sama daawa foogah. 4 Wa Chaawuul wagaʼ fi l-turaab wa simiʼ hiss naadum gaaʼid yikallim leyah wa yuguul : «Ya Chaawuul, ya Chaawuul ! Maalak titaʼʼibni ?» 5 Wa Chaawuul saʼalah wa gaal : «Ya l-sayyid, inta yaatu ?» Wa l-hiss gaal : «Ana Isa al-inta gaaʼid titaʼʼibah. 6 Gumm wa adkhul fi Dimachkh wa naadum waahid yiʼooriik be l-cheyy al-waajib tisawwiih.»
7 Wa l-naas al-maachiin maʼa Chaawuul wagafo wa sakato min al-ajab achaan simʼo al-hiss wa laakin ma chaafo naadum. 8 Wa wakit Chaawuul gamma foog wa fakka uyuunah ma gidir yichiif cheyy. Wa karabooh min iideenah wa waddooh fi Dimachkh. 9 Wa talaata yoom ma yichiif cheyy wa la yaakul wa la yachrab.
10 Wa naadum waahid gaaʼid fi Dimachkh usmah Hanaaniiya wa hu tilmiiz al-Masiih. Al-Rabb Isa baan leyah fi ruʼya wa gaal : «Ya Hanaaniiya !» Wa Hanaaniiya radda leyah wa gaal : «Naʼam, ya Rabb.» 11 Wa l-Rabb kallam leyah wa gaal : «Amchi fi l-chaariʼ al-usmah al-Mustakhiim wa amchi fi beet hana Yahuuza. Asʼal min al-naadum al-min hillit Tarsuus al-usmah Chaawuul achaan hassaʼ hu gaaʼid yisalli. 12 Wa fi salaatah, hu riʼi wa fi l-ruʼya, hu chaaf naadum usmah Hanaaniiya dakhal fi beetah wa khatta iideenah foogah achaan uyuunah yinfathu.»
13 Wa Hanaaniiya radda leyah wa gaal : «Ya Rabbina, simiʼt khabar min naas katiiriin yuguulu al-raajil da sawwa amal cheen fi naasak al-saalihiin fi Madiinat al-Khudus. 14 Wa yuguulu hu ja hini be izin kubaaraat rujaal al-diin achaan yakrub ayyi naadum al-yadʼi be usmak.» 15 Wa l-Rabb hajja leyah wa gaal : «Amchi bas. Al-raajil da, ana azaltah achaan yabga khaddaami wa yamchi yibachchir be usmi le l-naas al-ma Yahuud wa le muluukhum wa le Bani Israaʼiil. 16 Wa ana bas niwassif leyah al-taʼab al-chadiid al-hu yatʼabah fi chaani ana.»
17 Wa khalaas, Hanaaniiya gamma wa macha fi beet Yahuuza wa khatta iideenah fi Chaawuul wa gaal : «Ya akhuuna Chaawuul, Rabbina Isa baan leek fi l-derib wakit inta jaayi hini wa hu bas rassalaani leek achaan tichiif battaan wa tinmali be l-Ruuh al-Khudduus.» 18 Wa tawwaali, chokhol misil gichir wagaʼ min uyuunah wa battaan gamma yichiif. Wa Chaawuul gamma foog wa khattasooh. 19 Wa akal wa ligi gudra. Wa gaʼad ayyaam chiyya maʼa l-talaamiiz fi Dimachkh.
Chaawuul fi Dimachkh
20 Wa tawwaali ke, Chaawuul macha fi buyuut al-sala wa ballakh al-naas be Isa wa gaal kadar Isa hu Ibn Allah. 21 Wa kulla l-naas al-simʼo kalaamah alʼajjabo marra waahid wa gaalo : «Da bas al-naadum al-gamma fi Madiinat al-Khudus wa taʼʼab al-naas al-yadʼu be usum Isa. Wa daahu ja hini achaan yakrubhum wa yiwaddiihum fi bakaan kubaaraat rujaal al-diin.»
22 Laakin Chaawuul bigi gawi ziyaada. Wa l-Yahuud al-fi Dimachkh ma gidro yikhaalufuuh achaan be kalaam waadih hu gaaʼid yisabbit leehum kadar Isa hu al-Masiih. 23 Wa baʼad Chaawuul gaʼad ayyaam fi Dimachkh, al-Yahuud achchaawaro ambeenaathum achaan yaktuluuh. 24 Wa Chaawuul simiʼ khabar muʼaamarathum. Wa l-Yahuud gaaʼidiin yarjooh fi biibaan al-madiina leel wa nahaar achaan yaktuluuh. 25 Wa khalaas be l-leel, waahidiin min talaamiizah waddo Chaawuul le durdur al-madiina wa dassooh fi chabaka kabiire wa dallooh tihit be habil khaadi min al-durdur.
Chaawuul fi Madiinat al-Khudus
26 Wa Chaawuul macha fi Madiinat al-Khudus wa dawwar yilimm maʼa talaamiiz al-Masiih wa laakin humman ma saddago kadar hu kula tilmiiz wa humman khaayfiin minnah. 27 Wa Barnaaba lamma maʼa Chaawuul wa gaddamah le l-rusul. Wa Barnaaba ooraahum be kikkeef al-Rabb baan le Chaawuul fi derib Dimachkh wa kallam leyah. Wa ooraahum be kikkeef Chaawuul gamma bala khoof fi Dimachkh wa ballakh al-bichaara be usum al-Rabb Isa.
28 Wa khalaas, Chaawuul bada yakhdim maʼaahum fi Madiinat al-Khudus wa gaaʼid yiballikh bala khoof al-bichaara be usum Isa. 29 Wa kallam le l-Yahuud al-yihajju be kalaam yuunaani wa khaalataahum. Wa humman alʼaamaro foogah achaan yaktuluuh. 30 Wa l-akhwaan simʼo be l-kalaam da wa waddo Chaawuul fi khachum al-bahar fi hillit Geesariiya. Wa min hinaak, rassalooh fi Tarsuus.
31 Wa khalaas, ummat al-Masiih al-fi daar al-Yahuudiiya wa fi daar al-Jaliil wa fi daar al-Saamira gaaʼide be aafe wa salaam. Wa kulla l-muʼminiin khaayfiin min al-Rabb wa l-Ruuh al-Khudduus chajjaʼaahum wa adadhum zaad.
Amal Butrus fi Ludda wa Yaafa
32 Wa Butrus gaaʼid yamchi min hille le hille wa khalaas macha le l-muʼminiin al-gaaʼidiin fi hillit Ludda. 33 Wa ligi naadum waahid mukarsah usmah Inyaas. Min tamaane sana, hu raagid fi l-sariir. 34 Wa Butrus hajja leyah wa gaal : «Ya Inyaas, Isa al-Masiih yachfiik. Gumm foog wa tabbig sariirak.» Wa tawwaali, Inyaas gamma wa ligi al-aafe. 35 Wa kulla sukkaan Ludda wa Chaaruun chaafooh wa aamano be l-Rabb Isa.
36 Wa mara waahide gaaʼide fi hillit Yaafa usumha Taabiita wa be kalaam yuunaani, da Duurkaas maʼanaatah khazaala. Wa hi kula min al-talaamiiz. Wa kulli yoom, hi gaaʼide tisaaʼid al-masaakiin wa hi daayman chakhkhaala be amal al-kheer. 37 Wa fi l-wakit da, hi bigat mardaane wa maatat. Wa barradooha wa khatto janaazitha fi l-gasir al-taani. 38 Wa l-talaamiiz al-fi Yaafa simʼo khabar Butrus gaaʼid fi Ludda. Wa Ludda ma baʼiide min Yaafa wa khalaas rassalo rujaal itneen achaan yinaaduuh wa yuguulu leyah : «Taʼaal leena ajala.»
39 Wa Butrus gamma macha maʼaahum. Wa wakit ja fi l-beet, waddooh foog fi l-bakaan al-hi raagde foogah. Wa kulla l-ajaayiz al-miskiinaat gaaʼidaat yabkan wa machan le Butrus achaan yiwassifan leyah al-lubaas wa l-khulgaan al-Duurkaas khayyatathum wakit hi hayye. 40 Wa Butrus talab min kulla l-naas al-haadiriin yamurgu barra.
Wa wakit marago, hu barak wa saʼal Allah. Wa baʼad da, hu anlafat le l-janaaza wa gaal : «Ya Taabiita, gummi foog !» Wa hi fakkat uyuunha. Wa wakit chaafat Butrus, hi gammat be heelha. 41 Wa Butrus karabha min iideenha wa aawanaaha wa hi gammat foog. Wa naada kulla l-saalihiin wa l-ajaayiz wa khalaas gaddamaaha leehum hayye.
42 Wa kulla naas hillit Yaafa simʼo be l-ajab da wa naas katiiriin aamano be l-Rabb Isa. 43 Wa Butrus gaʼad ayyaam fi Yaafa wa sakan fi beet dabbaakhi waahid usmah Simʼaan.