Rəwta gə́ kəm gaŋg dɔ njetɔl dəwje’g
1 Ɓó lé mee ɓee gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ar sí gə́ né ka̰ sí ɓa d’iŋga nin dəw gə́ maree tɔlee ilá mee wala’g lal gər dəw gə́ njetɔlee lé ndá, 2 ŋgatɔgje lə sí gə njégaŋ-rəwtaje lə sí lé d’a kaw keneŋ gə mba kwɔji kuruloo gə́ ḭ loo gə́ nin dəw to keneŋ lé saar kaw ne ɓee-booje gə́ to mbɔree’g lé gə mba koo. 3 Loo gə́ d’iŋga ɓee-boo gə́ to mbɔr nin’g dəb lé mba̰ ndá ŋgatɔgje gə́ mee ɓee-boo’g neelé d’a kwa ma̰də maŋg gə́ ra kula gɔl kára el ɓəi ləm, gə d’ila néməməna̰ gwɔsee’g el ɓəi ləm tɔ. 4 D’a kaw gə́ ma̰də maŋg lé kəm-rəw-mán’d gə́ mán yi keneŋ el saar ləm, lé neelé ndɔ el ləma, dubu né keneŋ el ləm tɔ ndá lé neelé ɓa d’a təd gina gwɔb ma̰də maŋg neelé keneŋ mee kəm-rəw-mán’g lé.
5 Tɔɓəi njékinjanéməsje gə́ to Ləbije lé d’a kaw pər gə́ keneŋ mbata Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ mbər dee mba kar dee ra né d’aree ləm, gə mba kar dee tɔr ne ndu dee dɔ loo’g gə ri Njesigənea̰ lé ləm tɔ ndá deḛ nja ɓa d’a gaŋg rəwta dɔ tamaḭje’d gə́ rara kara ləm, gə dɔ dooje’d gə́ rara gə́ dəwje d’ar na̰ lé ləm tɔ.
6 Ŋgatɔgje lai gə́ mee ɓee-boo’g neelé, deḛ gə́ d’aw pər gə́ rɔ nin’g lé ndá d’a togo ji dee dɔ ma̰də maŋg gə́ deḛ təd gina gwɔbee kəm-rəw-mán’g lé. 7 D’a kun ta pa pana: Ji síjeḛ ɓa j’ila ne məs neelé el ləm, kəm síjeḛ kara j’oo ne njekila məs nee naŋg lé el ləm tɔ. 8 Ǝi Njesigənea̰! Ar məəi oso lemsé dɔ koso-dəwje’g ləi gə́ Israɛl gə́ i uga dɔ dee lé, ila ta məs njegelgodo neelé dɔ koso-dəwje’g ləi gə́ Israɛl lé el.
9 Togə́bè ɓa seḭ a karje ta kila məs njegelgodo naŋg godo ne mbuna sí’g loo gə́ seḭ a raje né gə́ danasur kəm Njesigənea̰’g lé.
10 Loo gə́ seḭ awje kaw rɔje gə njéba̰je lə sí ɓa ɓó lé Njesigənea̰ ya̰ dee ji sí’g ar sí wa deeje gə́ ɓərje, 11 ɓa seḭ ooje dené gə́ ma̰də yaa̰ mbuna ɓərje’g ndá malee a ra sí kar sí ndogeeje gə́ dené lə sí. 12 Bèe ɓa seḭ a kawje səa mee kəi’g lə sí ndá yeḛ a ndisa dəa ləm, a tḭja yel jiaje ləm tɔ. 13 Yeḛ a kɔr kubu gə́ ula rəa’g kédé loo gə́ d’wá ne lé ləm, a si mee kəi’g lə sí as naḭ kára gə mba no̰ ndòo bɔbeeje gə kea̰je ləm tɔ. Gée gə́ gogo ndá seḭ a kawje rəa’g kaw teaaje kaareeje tel to dené lə sí ya. 14 Ɓó lé yeḛ tel taa kəm sí el ŋga ndá seḭ a kya̰je kaareeje aw loo’d gə́ mée ndigi, seḭ a kasjekəm kwáje ndogoje ne lar el ləm, a raje səa to gə́ ɓər bèe el ləm tɔ mbata seḭ ooje loo rɔkul ləa mba̰.
15 Ɓó lé dəw kára taa denéje joo ɓa ndigi yeḛ gə́ kára nɛ ndigi yeḛ gə́ kára el ɓa loo gə́ deḛ d’oji səa ŋganje ɓa ŋgondəree lé to ka̰ dené gə́ yeḛ ndigee el lé ndá, 16 ndɔ gə́ yeḛ a gə kai ŋganeeje nénduba ndá yeḛ a kaskəm kun ŋgolə yeḛ gə́ yeḛ ndigee lé ɓa kée gə́ ŋgondəree tor yeḛ gə́ yeḛ lal ndigi kea̰je’g lé bèe el. 17 Nɛ ŋgolə dené gə́ yeḛ ndigee el lé yeḛ a kée gə́ ŋgondəree ya ləm, yee a karee némajije ləa gə́ ur dɔ maree’g as loo joo ləm tɔ, mbata ŋgon neelé to doŋgɔr siŋgamoŋgee ndá né gə́ wɔji dɔ ŋgondər lé to gə́ kea̰ ya.
18 Ɓó lé dəw kára ŋgonee gə́ diŋgam to gə́ mbim-oo-ta-el gə njekalta, ar loo gə́ bɔbeeje əsé kea̰je d’wɔjee kəmkàr, nɛ yeḛ oo ta lə dee el ndá, 19 bɔbeeje gə kea̰je d’a kwá kaw səa rɔ ŋgatɔgje gə́ mee ɓee-boo’g ləa gə́ d’isi tarəwkɔg’d lə ɓee lé, 20 deḛ d’a kula ŋgatɔgje gə́ mee ɓee-boo’g ləa neelé pana: Aa ooje, ŋgon sí lé to mbim-oo-ta-el gə njekalta gə́ oo ta lə sí el ləm, gə to dəw-nésɔ ləma, gə dəw-kido ləm tɔ. 21 Bèe ɓa koso-dəwje lai gə́ mee ɓee-boo’g ləa lé d’a tilá gə kɔri-ər tɔlee. Seḭ a raje togə́bè mba kɔrje ne né gə́ majel mbuna sí’g gə mba kar Israɛlje lai d’oo ndá d’a ɓəl ne tɔ. 22 Ɓó lé deḛ tɔl dəw gə́ ra kaiya gə́ as yoo ɓa ɗaree kaar kag’d ndá, 23 a nai kaar kag’d loondul’g saar kar loo àr dɔ’g el, nɛ seḭ a dubeeje mee ndəa gən ya mbata yeḛ gə́ deḛ ɗaree lé to né gə́ ndɔl wa dəa kəm Njesigənea̰’g ndá maji kar sí arje ɓee gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ar sí gə́ nédɔji lə sí lé tel to gə́ né gə́ mina̰ el .
Al-dimme al-kattaalha ma maʼruuf
1 Wa akuun fi l-ard al-Allah Ilaahku yantiiha leeku warasa, talgo janaaza waagʼe fi l-kadaade wa ma taʼarfu yaatu al-katalha. 2 Wa kan ke da, khalli chuyuukhku wa gudiyaaku yamurgu wa yigaawusu al-masaafa been al-janaaza wa l-mudun al-muhawwigiinha. 3 Wa wakit yaʼarfu al-madiina al-gariibe le l-janaaza, chuyuukh al-madiina di yichiilu ijle al-abadan ma khadamo beeha wa la karro beeha harraata. 4 Wa chuyuukh al-madiina di yidallu al-ijle fi waadi al-almiih jaari daayman wa l-waadi da ma muteerab wa la mahruut. Wa yaksuru ragabat al-ijle di fi lubb almi al-waadi da. 5 Wa khalaas, rujaal al-diin iyaal Laawi yigarrubu achaan humman bas Allah Ilaahku azalaahum le yakhdumu leyah wa yibaaruku be usmah. Wa humman bas al-yihillu ayyi muchkila hana huraaj wa ayyi muchkila hana darabaan.
6 Wa kulla chuyuukh al-madiina al-gariibe le l-janaaza yikhassulu iideehum fi l-ijle al-kasaro ragabatha fi almi al-waadi da. 7 Wa humman yuguulu : «Iideenna ma daffago al-damm da wa uyuunna kula ma chaafooh wakit daffag. 8 Ya Allah, akhfir le chaʼabak Bani Israaʼiil al-inta fadeethum wa ma tasʼal chaʼabak Bani Israaʼiil min damm al-bari al-daffag fi usuthum.» Wa khalaas, da yabga leehum kaffaara min al-dimme di. 9 Wa be misil da, tamurgu min usutku damm al-bari be sawwiyiin al-adiil giddaam Allah.
Akhiidit al-masjuuna
10 Wa akuun tamchu le l-harib didd udwaanku wa Allah Ilaahku yisallimhum leeku fi iideeku wa takurbuuhum masaajiin. 11 Wa kan raajil minku yichiif min al-masaajiin dool mara jamiile wa azalha le tabga leyah mara, 12 khalaas al-raajil da yiwaddiiha fi lubb beetah. Wa hi tizayyin raasha wa tigattiʼ khanaafirha 13 wa tikhayyir khulgaanha al-awwal karabooha beehum masjuuna. Wa taskun maʼaayah fi beetah. Wa hi tahzan le abuuha wa ammaha le muddit chahar. Wa baʼad da, yaji leeha wa yaakhudha wa hi tabga martah. 14 Wa laakin kan baʼad mudda al-mara di ma ajabat al-raajil, waajib yikhalliiha tamchi fi ayyi bakaan al-hi tidoorah. Wa hu ma yagdar yibiiʼha be fudda wa la yujuurha achaan hu ragad maʼaaha wa abaaha.
Hagg wald al-bikir
15 Wa akuun naadum indah awiin itneen wa yihibb al-waahide ziyaada min al-aakhara wa ayyi waahide indaha wileed. Wa kan wileedah al-bikir hu min al-mara al-ma yiriidha ziyaada, 16 wakit yigassim warasatah le iyaalah, hu ma yanti hagg al-bukuuriiye le wileed al-mara al-yihibbaha ziyaada wa yikhalli wileedah al-bikir wileed al-mara al-hu ma yiriidha. 17 Wa laakin waajib yaʼarif kadar al-bikir hu wileed al-mara al-hu ma yiriidha wa waajib yantiih min kulla cheyy al-indah haggah marrateen. Achaan al-wileed da hana awwal chabaabah wa hagg al-bukuuriiye kula waajib leyah hu.
Al-wileed al-aasi
18 Wa kan naadum indah wileed haraami wa aasi wa la yasmaʼ kalaam abuuh wa la ammah wa wakit yiʼaddubuuh hu ma yitiiʼhum, 19 khalaas ammah wa abuuh yakurbuuh wa yiwadduuh le l-chuyuukh fi khachum baab al-madiina al-hu saakin foogha. 20 Wa yuguulu le chuyuukh al-madiina : «Daahu wileedna haraami wa aasi wa abadan ma yitiiʼna wa hu mukhaalif wa sakkaari.» 21 Wa kulla rujaal madiintah yarjumuuh be hujaar wa yumuut. Wa be da, tamurgu al-charr min usutku wa kulla Bani Israaʼiil yasmaʼo beyah wa yakhaafo.
Al-janaaza al-muʼallaga
22 Wa kan hakamtu le naadum waahid be l-moot be sabab zanbah wa kataltuuh wa allagtuuh fi chadara, 23 khalaas ma tikhallu janaaztah muʼallaga fi l-chadara tuul al-leel. Wa laakin adfunuuha fi nafs al-yoom achaan al-janaaza al-muʼallaga fi l-chadara tijiib laʼanat Allah fi l-balad. Wa ma waajib tinajjusu baladku al-Allah Ilaahku yantiiha leeku warasa.