Dené gə́ ŋgabee tubá
1 Loo gə́ diŋgam taa dené gə́ dené-təa ɓa gée’g gogo yeḛ tel taa kəmee el mbata yeḛ iŋga nérɔkul rəa’g ndá yeḛ a ndaŋg maktub tḭ-na̰, tɔɓəi loo gə́ yeḛ a kula maktub neelé jia’g ndá a tubá ne mee kəi’g ləa . 2 Loo gə́ yeḛ unda loo kəi ləa teḛ aw ɓa dəw gə́ raŋg iŋgá ndá a təa gə́ dené ləa ya. 3 Ɓó lé diŋgam gə́ njeteaa gogo lé tel ə̰jee bəḭ-bəḭ ɓa ra maktub tḭ-na̰ ula jia’g ɓəi ndá yeḛ a tubá ne mee kəi’g ləa, əsé ɓó lé diŋgam gə́ gogo gə́ təa lé wəi ndá, 4 diŋgam gə́ dɔtar gə́ tubá lé a kaskəm tel təa gogo el ŋga, loo gə́ rəa mina̰ lé mbata to né gə́ to kḛji no̰ Njesigənea̰’g, bèe ɓa seḭ a kunje kaiya gə́ togə́bè kilaje dɔ ɓee gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ar sí gə́ né ka̰ sí lé el tɔ.
Diŋgam gə́ njedené-sigi
5 Loo gə́ diŋgam taa dené sigi ɓəi ndá yeḛ a kaw loo-rɔ’g el ləm, d’a kɔm kula kára kara jia’g el ləm tɔ, d’a kyá̰ karee sí kari ba as ləb kára ar rɔ dené gə́ yeḛ təa lé lelee ɓa.
Né kɔs naŋg mba tona ne né
6 Dəw a taa mbalje joo gə́ ka̰ kusu né əsé yeḛ gə́ dɔ maree’g lé gə́ né kɔs naŋg mba kar dee tona ne né el, mbata yee gə́ bèe lé to asəna gə kwa dəw gə́ nétona né lé.
Kar Israɛl lé tel to ɓər el ŋga
7 Ɓó lé dəw gə́ mbuna sí’g ɓogo dəw maree gə́ to ŋgon Israɛl aree to gə́ ɓər ləa əsé aw səa aw ndogee ndá njeɓogo neelé d’a tɔlee gə́ tɔl ya. Togə́bè ɓa seḭ a kɔrje ne né gə́ majel mbuna sí’g .
Ta gə́ wɔji dɔ ba̰ji
8 Undaje kəmkàr dɔ rɔ sí’g wɔji dɔ doo ba̰ji gə mba kaa dɔ tandəjije lai gə́ njékinjanéməsje gə́ to Ləbije d’a gə ndəji sí gə mba kar sí raje née lé, seḭ a tɔsje kəm sí dɔ’g gə mba raje gə goo ndukunje gə́ m’un m’ar dee lé . 9 Arje meḛ sí olé dɔ né gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ra gə Miriam rəw’g loo gə́ seḭ undaje ne loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛje lé .
Ta gə́ wɔji dɔ né kɔs naŋg mba tona ne né
10 Ɓó lé seḭ arje mar sí tona sí né gə́ ban-ban ndá seḭ a ka̰dje mee kəi’g ləa gə mba kwa né ləa ɓaŋg tor nétona’g lé el , 11 nɛ seḭ a kaarje raga ndá yeḛ gə́ seḭ areeje tona sí né lé ya a kun né kɔs naŋg lé teḛ ne raga kar sí tɔ. 12 Ɓó lé dəw neelé to gə́ njendoo ndá seḭ a karje loo ndul dɔ né kɔs naŋg’d lé el, 13 seḭ a kaareeje kubu ləa ɓad ɓa kàr a kandə ɓəi, gə mba kar loo gə́ yeḛ to mee kəi’g ləa ndá yeḛ a tɔr ne ndia dɔ sí’g, yee neelé ɓa d’a kwɔji ne némeekarabasur lə sí no̰ Njesigənea̰ Ala’g lə sí tɔ.
Godnduje gə́ raŋg tɔɓəi
14 Njekula lar gə́ to dəw gə́ daŋ’d gə́ njendoo lé, lé yeḛ to ŋgoko̰ sí əsé to dəw kára mbuna dəw-dɔ-ɓeeje gə́ d’isi mbuna sí’g mee ɓee’g lə sí kara seḭ a kulaje kəmee ndòo el . 15 Seḭ a kaareeje nékoga-dɔ-jia mee ndəa’g ya ɓa kar kàr ur naŋg ɓəi, mbata yeḛ to njendoo ndá mal kiŋga lar lé rəa ŋgwɔd-ŋgwɔd. Ɓó lé bèe el ndá yeḛ a no̰ rɔ Njesigənea̰’g kwɔji ne dɔ sí ndá seḭ a karje ta kaiya wa dɔ sí tɔ.
16 D’a kar bɔ ŋganje d’wəi mbata kaiya ra ŋgan deeje el ləm, d’a kar ŋganje d’wəi gə mbata kaiya ra lə bɔ deeje el ləm tɔ, d’a kar nana kara wəi gə mbata kaiya ləa-ləa ya .
17 Né gə́ kəm kar dəw-dɔ-ɓee əsé ŋgonal iŋga loo gaŋg-rəwta’g lé seḭ a bugureeje dɔ’g el ləm, seḭ a taaje kubu lə njekəisiŋga gə́ né kɔs naŋg el ləm tɔ. 18 Seḭ a karje meḛ sí olé dɔ’g to gə́ kédé lé seḭ toje gə́ ɓərje mee ɓee gə́ Ejiptə ɓa Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ taa dɔ sí, gelee gə́ nee ɓa ma m’ar sí ne godnduje neelé gə mba kar sí raje née tɔ .
19 Loo gə́ seḭ injaje kó mee ndɔ’g lə sí ɓa meḛ sí wəi dɔ dɔ kó’g kára mee ndɔ’g ndá seḭ a telje kaw kunje el, yee a to mbata lə dəw-dɔ-ɓeeje ləm, gə mbata lə ŋganalje ləma, gə mbata lə njékəisiŋgaje ləm tɔ gə mba kar Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ tɔr ne ndia dɔ kulaje lai gə́ seḭ raje lé . 20 Loo gə́ seḭ a kundaje kandə koiyo lə sí ndá seḭ a tije ka̰dee gə́ nai barkəmeeje’g lé el: d’a to mbata lə dəw-dɔ-ɓeeje ləm, gə mbata lə ŋganalje ləma, gə mbata lə njékəisiŋgaje ləm tɔ. 21 Loo gə́ seḭ a tḭjaje nduú lə sí ndá seḭ a telje tḭjaje ɗɔréje gə́ nai godé’g el: d’a to mbata lə dəw-dɔ-ɓeeje ləm, gə mbata lə ŋganalje ləma, gə njékəisiŋgaje ləm tɔ. 22 Seḭ a karje meḛ sí olé dɔ’g to gə́ seḭ toje gə́ ɓərje kédé mee ɓee gə́ Ejiptə, gelee gə́ nee ɓa ma m’ar sí ne godnduje neelé gə mba kar sí raje née tɔ.
Al-akhiide
1 Wa akuun raajil yaakhud mara wa yichiilha wa baʼad da, ma yarda beeha achaan ligi foogha eeb, khalaas yaktib leeha maktuub hana talaag. Wa baʼad hu yantiiha al-maktuub hana l-talaag fi iidha, khalaas yatrudha min beetah 2 wa hi tamrug min beetah wa tamchi taakhud raajil aakhar. 3 Wa akuun al-raajil al-aakhar da kula yaabaaha wa yaktib leeha maktuub hana talaag wa yantiiha fi iidha wa yatrudha min beetah. Walla akuun al-raajil al-aakhar al-akhadaaha da yumuut. 4 Kan al-raajil al-aakhar tallagha walla maat kula, raajilha al-awwal tallagha da, battaan ma yigabbilha baʼad hi annajjasat. Achaan da cheyy Allah harramah wa be da, intu ma tijiibu zanib fi l-balad al-Allah Ilaahku yantiiha leeku warasa.
5 Wa kan raajil akhad dahaabah jadiid, ma waajib yirassuluuh fi l-askariiye wa la yukhuttu foogah ayyi himil. Humman yaʼafooh min kulla cheyy le muddit sana achaan yifarrih al-mara al-akhadha wa yikawwin aayila.
Al-damaan wa l-khidme
6 Wa ma takurbu damaana min naadum misil murhaaktah wa bittaha achaan da misil karabtu hayaatah fi l-damaana.
7 Wa kan naadum min Bani Israaʼiil karab waahid min akhwaanah Bani Israaʼiil wa sawwaah abid wa baaʼah al-naadum da, waajib yaktuluuh. Wa be da, tamurgu al-charr min usutku.
8 Ahfado nufuusku min marad al-jisim achaan tahfado wa titabbugu adiil kulla l-yiʼallumuuku leyah rujaal al-diin al-Laawiyiin. Wa l-ana amartuhum beyah da, ahfadooh wa tabbuguuh. 9 Wa fakkuru fi l-cheyy al-sawwaah Allah Ilaahku le Mariyam fi l-derib wakit maragtu min balad Masir.
10 Wa kan dayyant cheyy le akhuuk, ma tadkhul fi beetah wa tichiil minnah damaana. 11 Laakin agood barra wa hu al-dayyantah yijiib leek al-cheyy al-takurbah fi l-damaana.
12 Wa kan al-naadum da, miskiin ma takrub khalagah fi l-damaana wa tiraggidah fi beetak. 13 Wa waajib tigabbil leyah al-damaana fi waguuʼ al-harraay wa hu yunuum be khalagah wa yibaarikak. Wa be l-cheyy al-inta sawweetah tukuun aadil giddaam Allah Ilaahak.
14 Ma tazulmu al-khaddaam al-taʼbaan wa miskiin kan min akhwaanku aw min al-ajaanib al-gaaʼidiin maʼaaku fi baladku. 15 Wa antuuh ujurtah gabul al-harraay ma tagaʼ achaan hu taʼbaan wa mussaʼjil le yalgaaha. Wa kan ma ke da, hu yarfaʼ iideenah le Allah diddak wa Allah yiʼaakhibak be sabab zanbak.
Al-masʼuuliiye al-chakhsiiye
16 Al-abbahaat ma yaktuluuhum be sabab zanib al-iyaal wa l-iyaal ma yaktuluuhum be sabab zanib al-abbahaat. Ayyi waahid yumuut be sabab zanbah bas.
17 Wa ma tidangusu al-chariiʼa le l-ajnabi wa l-atiim wa ma takurbu fi l-damaana farde hana mara armala. 18 Wa fakkuru kadar intu bigiitu abiid fi balad Masir wa Allah Ilaahku fadaaku. Wa fi chaan da, ana naamurku titabbugu al-kalaam da.
19 Wa wakit tagtaʼo ziraaʼitku, ma tigabbulu le l-ganaadiil al-nisiituuhum. Khalluuhum le l-ajnabi wa l-atiim wa l-armala achaan Allah Ilaahku yibaarik kulla khidmit iideeku. 20 Wa wakit tihittu zaytuunku, ma tigabbulu le l-kichcheeb al-faddal fi l-furuuʼ wa tagtaʼooh. Khalluuh le l-ajnabi wa l-atiim wa l-armala. 21 Wa wakit tagtaʼo jineenit inabku, ma tigabbulu le l-kichcheeb al-faddal. Khalluuh le l-ajnabi wa l-atiim wa l-armala. 22 Wa fakkuru kadar intu bigiitu abiid fi balad Masir. Wa fi chaan da, ana naamurku titabbugu al-kalaam da.