Meekarabasur lə Israɛlje ur dɔ ka̰ ginkoji dəwje gə́ raŋg el
1 Seḭ Israɛlje lé maji kar sí ooje maji! Ɓogənè seḭ a gə gaŋgje baa gə́ Jurdɛ̰, gə mba tuba ne ginkoji dəwje gə raŋg gə́ bula d’unda sí ləm, siŋga dee ur dɔ sí’g ləm tɔ, seḭ a gə taaje ɓee-booje gə́ boi gə́ ndògo-bɔrɔ gə́ keneŋ aw saar mee dara’g, 2 to koso-dəwje gə́ boo ləm, d’uba rɔ dee pur-pur ləm tɔ, deḛ gə́ to ŋgan Anakje gə́ seḭ gər deeje, gə́ d’ula sí ta lə dee pana: See na̰ ɓa askəm kaar ges naŋg no̰ Anakje’g wa lé. 3 Maji kar sí gərje gao, ɓogənè Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ya a njaa no̰ sí’g asəna gə pər gə́ roo loo bèe, yeḛ nja a gə tuji dee ləm, yeḛ a kar dee d’oso kul no̰ sí’g ləm tɔ, ndá seḭ a tuba deeje ləm, seḭ a kar deeje d’udu kalaŋ to gə́ Njesigənea̰ ula sí lé ləm tɔ.
4 Loo gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ a tuba dee no̰ sí’g ndá maji kar sí paje meḛ sí’g pajena: To néra gə́ gə dɔ najee lə sí ɓa Njesigənea̰ ar sí j’a̰dje ne mee ɓee’g neelé paje bèe el, mbata to gə goo meeyèr lə ginkoji dəwje gə raŋg neelé ɓa Njesigənea̰ tuba dee ne no̰ sí’g gə mbəa. 5 To gə goo néra gə́ gə dɔ najee ləm, gə goo meekarabasur lə sí ɓa seḭ a gə ka̰dje ne mee ɓee’g lə dee gə mba kaw taaje gə́ ka̰ sí el, nɛ gə goo meeyèr lə ginkoji dəwje gə raŋg neelé ɓa Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ tuba dee ne no̰ sí’g gə mbəa, gə mba kar ta gə́ Njesigənea̰ un ne ndia ar bɔ síje-je, Abrakam gə Isaak gə Jakob lé to ne njaŋg ya. 6 Bèe ndá maji kar sí ooje maji to gə́ to gə goo néra gə́ gə dɔ najee lə sí ɓa Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ar sí ne ɓee gə́ maji neelé gə mba kar sí taaje gə́ ka̰ sí el, mbata seḭ toje koso-dəwje gə́ toje njégwɔbkelkwɔije ya.
Kaiya ra Israɛlje
7 Arje meḛ sí olé dɔ né gə́ seḭ raje ɔsje ne oŋg lə Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ilaje dɔ sí’g dɔdilaloo’g lé arje meḛ sí wəi dɔ’g el. Un kudee mee ndəa gə́ seḭ undaje ne loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛje ne loo gə́ nee’g lé seḭ toje njékaltaje ɔsje ne Njesigənea̰ rəw ya.
8 Kaar mbal gə́ Orɛb’g lé seḭ ɔsje kudu oŋg lə Njesigənea̰ keneŋ, oŋg ḭ gə Njesigənea̰ pu aree ə̰ji mée’g gə mba tuji sí ne. 9 Loo gə́ ma m’uba dɔ mbal m’aw tar gə mba kaw taa bəgərə mbalje gə́ ka̰ ndaŋg maktub gə́ to bəgərəjə gə́ ka̰ manrɔ gə́ Njesigənea̰ man ne rəa ar sí lé ma m’isi dɔ mbal’g neelé ndɔ rɔ-sɔ dan kàrá gə loondul’g lal ko̰ muru ləm, lal kai mán ləm tɔ , 10 ndá Njesigənea̰ am bəgərə mbalje joo gə́ Ala ndaŋg ta keneŋ gə ŋgaw jia lé gə́ wɔji dɔ taje lai gə́ Njesigənea̰ pa ar sí dɔ mbal’g dan pər’g mee ndɔ mbo̰ dɔ na̰’g lé.Moyis wa bəgərəje gə́ ka̰ manrɔ lé jia’g (9.10)
11 To mee rudu ndɔ’g rɔ-sɔ gə́ dan kàrá gə loondul’g lé ɓa, Njesigənea̰ am bəgərə mbalje joo, gə́ to bəgərəjə gə́ ka̰ manrɔ lé. 12 Njesigənea̰ ulam togə́bè pana: Ḭta risi kalaŋ ur naŋg, mbata koso-dəwje ləi gə́ i ar dee d’unda loo Ejiptə teḛ lé ra né gə́ mina̰. Deḛ d’ḭ kalaŋ d’uba rəw gə́ ma m’tɔji dee lé d’ya̰ ndá, deḛ léḛ larlɔr ndaji ne magə. 13 Njesigənea̰ ulam pana: Ma m’oo koso-dəwje neelé ndá deḛ to gə́ njégwɔbkelkwɔije. 14 Ya̰’m am m’tuji dee ləm, gə am m’ɔr ri dee dɔ naŋg nee ləm tɔ, ndá ma kari to ginkoji dəwje gə́ siŋga dee a to yaa̰ ləm gə d’a bula kunda dee-deḛ ləm tɔ. 15 M’ḭ dɔ mbal’d gə́ pər o̰ keneŋ bilim-bilim gə bəgərəjə gə́ ka̰ manrɔ joo gə́ to jimje’g joo tɔ lé m’ur ne naŋg. 16 Ndá ma m’oo to gə́ seḭ raje kaiya ɔsje ne Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ rəw, seḭ lḛ̀je larlɔr ndajije ne ŋgon maŋg ndá, seḭ ubaje ne rəw gə́ Njesigənea̰ tɔji sí lé gə́ léegəneeya ya̰je. 17 Ma m’wa bəgərəjə gə́ joo lé gə jim ya m’ula saar m’ɔm, m’ar dee təd njigi-njigi kəm sí’g ya.
Moyis ra tamaji mbata lə Israɛlje
18 Ma m’oso naŋg rəb m’dəb kəm naŋg no̰ Njesigənea̰’g to gə́ kédé ndɔm rɔ-sɔ dan kàrá gə loondul’g lé lal ko̰ muru ləm, lal kai mán ləm tɔ mbata kaiyaje lai gə́ seḭ raje loo gə́ seḭ raje ne né gə́ majel kəm Njesigənea̰’g gə mba kar mée ḭ ne səa pu lé. 19 Mbata m’unda bala tigi-tigi loo gə́ m’oo oŋg gə meekḭ pu lə Njesigənea̰ gə́ ḭ səa dɔ sí’g saar mba karee tuji sí ne lé. Nɛ Njesigənea̰ oo tamaji ləm ya ɓəi . 20 Aaro̰ kara mee Njesigənea̰ ḭ səa pu dəa’g aree ndigi tujee tɔ, nɛ m’ra tamaji mbata lə Aaro̰ mee ndəa’g neelé ya. 21 Ma m’un néndaji gə́ to ŋgon maŋg gə́ seḭ raje to gə́ né gin kaiya lə sí, m’roo saar m’kunda pɔs-pɔs m’tɔ saar m’aree tel asəna gə nduji bèe ndá m’ɔm ndujee neelé dan mán gə́ ḭ dɔ mbal’g ula gə́ naŋg.
22 Mee looje’g Tabeera, gə Masa gə Kibrot-Hataaba lé seḭ ɔsje kudu oŋg lə Njesigənea̰ keneŋ . 23 Loo gə́ Kades-Barnea lé Njesigənea̰ ula sí ta keneŋ pana: Awje aw taaje ɓee gə́ ma nja m’ar sí lé gə́ ka̰ sí! Ndá seḭ ɔsje torndu Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ rəw ləm, seḭ ɔmje meḛ sí dəa’g el ləma, seḭ ilaje koji dɔ tapea’g lé el ləm tɔ . 24 Seḭ toje njékɔsta lə Njesigənea̰ rəwje un kudee mee ndəa gə́ ma m’gər sí ne lé ya.
25 M’oso naŋg rəb m’dəb kəm naŋg no̰ Njesigənea̰’g, ndɔm rɔ-sɔ dan kàrá gə loondul’g mbata Njesigənea̰ pana neḛ ndigi tuji sí. 26 M’a m’ra tamaji ta Njesigənea̰’g m’pana: Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰, maji kari tuji koso-dəwje ləi el, deḛ gə́ to nédɔji ləi gə́ i taa dee gə goo dum dɔ loo ləi ləm, i ar dee d’unda loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ gə goo ji siŋgamoŋ ləi gə́ ɓar mèr-mèr ləm tɔ. 27 Ar məəi olé dɔ Abrakam gə Isaak gə Jakob’g, deḛ gə́ to kuraje ləi lé. Maji kari un kəmi rəw dɔ dɔkədərə’g, gə meeyèr’g, gə kaiya ra koso-dəwje’g neelé 28 nà banelə dəwje gə́ mee ɓee gə́ i ar sí j’ḭ keneŋ j’unda loo n’teḛje lé d’a pana: To mbata siŋga Njesigənea̰ as mba kaw sə dee ɓee gə́ yeḛ un ndəa ar dee lé el ləm, to mbata yeḛ ə̰ji dee bəḭ-bəḭ ləm tɔ ɓa yeḛ ar dee d’unda ne loo teḛ gə mba kaw tɔl dee ne dɔdilaloo’g. 29 Lé to togə́bè kara deḛ to koso-dəwje ləi gə́ to nédɔjije ləi gə́ i ar dee d’unda loo Ejiptə teḛ gə goo boo-siŋgamoŋ ləi gə jii gə́ ula ndiŋ lé ya.
Bani Israaʼiil ma akheer min al-umam
1 Wa Muusa gaal : Asmaʼo, ya Bani Israaʼiil, al-yoom tagtaʼo bahar al-Urdun le tamchu tichiilu al-balad min al-umam al-kubaar wa chudaad minku. Wa tichiilu mudunhum kubaar wa gawiyiin wa muhawwagiin be daraadir tuwaal lahaddi l-sama. 2 Wa sukkaanhum Bani Anakh al-humman kubaar wa tuwaal wa intu taʼarfuuhum wa simiʼtu al-naas bihajju beehum wa buguulu : «Yaatu yagdar yagiif giddaam Bani Anakh wa yihaaribhum ?» 3 Wa laakin aʼarfu tamaam kadar al-yoom, Allah Ilaahku hu bas maachi giddaamku misil naar al-tahrig wa hu bas yidammirhum wa yiʼayyibhum giddaamku. Wa be da, intu tichiilu khumaamhum wa tidammuruuhum tawwaali misil Allah gaalah leeku.
4 Wa wakit Allah Ilaahku yatrudhum giddaamku, ma tuguulu fi guluubku : «Be sabab adaalitna Allah antaana al-balad di.» La ! Allah yaglaʼ al-balad min al-umam wa yantiiha leeku be sabab al-fasaala al-humman gaaʼidiin yisawwuuha. 5 Wa ma be sabab adaalitku wa la be sabab takhwa guluubku, intu tichiilu al-balad di. Wa laakin be sabab fasaalit al-umam dool, Allah Ilaahak yaglaʼ minhum al-balad wa yantiiha leeku. Wa da, le yiʼakkid al-kalaam al-hu waaʼad beyah juduudku Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub. 6 Wa aʼarfu kadar Allah Ilaahku yikhalliiku tichiilu al-balad al-adiile di, ma achaan intu saalihiin. Laakin intu chaʼab raasku gawi.
Al-chaʼab tallafo
7 Wa fakkuru ma tanso wakit khaddabtu Allah Ilaahku fi l-sahara. Wa min maragtu min balad Masir lahaddi jiitu hini, intu aasiyiin Allah.
8 Wa fi Huuriib, intu khaddabtu Allah wa hu khidib aleeku lahaddi dawwar yidammirku. 9 Wa wakit ana talaʼt fi l-jabal le nichiil al-liihaan hana l-hajar al-fooghum al-muʼaahada al-sawwaaha Allah maʼaaku, ana gaʼadt 40 yoom wa 40 leele wa la akalt wa la chiribt. 10 Wa Allah antaani al-liihaan al-itneen hana l-hajar al-hu katab fooghum. Hu katab fooghum kulla l-kalaam al-hu gaalah leeku fi raas al-hajar min ust al-naar. Wa da fi yoom al-ijtimaaʼ.
11 Wa baʼad 40 yoom wa 40 leele, Allah antaani al-liihaan al-itneen hana l-hajar wa humman liihaan al-muʼaahada. 12 Wa Allah gaal leyi : «Gumm wa anzil ajala min hini achaan chaʼabak al-inta maragtuhum min balad Masir tallafo. Wa ajala ke humman kasso baʼiid min al-derib al-ana amartuhum yichiiluuh wa daggo leehum asnaam.» 13 Wa Allah gaal leyi : «Ana chift al-chaʼab da. Wa daahu humman chaʼab raashum gawi. 14 Ma tiddakhkhal ! Ana nidammirhum wa nuguchchuhum min tihit al-sama. Wa minnak inta, namrug umma gawiiye wa katiire min al-chaʼab da.»
15 Wa khalaas, ana gabbalt wa nazalt min al-jabal. Wa kulla l-jabal da mugabbid naar wa l-liihaan al-itneen fi iideeni. 16 Wa ana chiftuku wa daahu aznabtu didd Allah Ilaahku wa sanaʼtu leeku sanam hana ijil. Wa ajala ke kasseetu baʼiid min al-derib al-amaraaku beyah Allah le tichiiluuh. 17 Wa khalaas, ana chilt al-liihaan al-itneen wa zagaltuhum wa kassartuhum giddaamku.
Muusa sajad le Allah
18 Wa ana wagaʼt wa sajad giddaam Allah misil awwal le muddit 40 yoom wa 40 leele wa la akalt wa la chiribt. Wa da be sabab kulla zunuubku wakit sawweetu al-fasaala giddaam Allah le tikhaddubuuh. 19 Achaan ana khuft min al-khadab wa l-zaʼal hana Allah didduku lahaddi hu dawwar yidammirku. Wa laakin Allah battaan khibil suʼaali. 20 Wa Allah khidib khadab chadiid le Haaruun wa dawwar yaktulah. Wa laakin fi l-wakit da, ana chahadt Allah fi chaan Haaruun kula. 21 Wa ana chilt al-sanam hana l-ijil wa hu al-zanib al-intu sawweetuuh. Wa harragtah fi l-naar wa gattaʼtah wa rihiktah lahaddi bigi dagiig wa sabbeet al-dagiig da fi l-waadi al-naazil min al-jabal.
22 Wa intu khaddabtu Allah fi Tabʼiira wa fi Massa wa fi Khibruut Hattaawa. 23 Wa wakit Allah rassalaaku min Khaadich Barniiʼa wa gaal : «Amchu wa chiilu al-balad al-anteetha leeku», intu isiitu amur Allah Ilaahku wa ma aamantu beyah wa ma simiʼtu kalaamah. 24 Wa intu aasiyiin Allah wa da min ana iriftuku.
25 Wa da l-sabab al-khallaani wagaʼt wa sajadt giddaam Allah le muddit 40 yoom wa 40 leele achaan Allah gaal hu yidoor yidammirku. 26 Wa ana saʼalt Allah wa gult : «Ya Allah al-Rabb ! Ma tidammir chaʼabak achaan humman warasatak halaalak al-inta fadeethum be azamatak wa maragtuhum min balad Masir be iid chadiide. 27 Ya Rabb ! Fakkir fi abiidak Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub wa ma tichiif gu al-raas hana l-chaʼab da wa la fasaalithum wa la zunuubhum. 28 Wa be da, naas al-balad al-maragtina minha ma yuguulu : ‹Allah ma indah gudra le yidissuhum fi l-balad al-waaʼadaahum beeha wa yakrahhum. Wa fi chaan da, hu maragaahum le yikhalliihum yumuutu fi l-sahara.› 29 Wa laakin chaʼabak, humman misil warasatak wa inta maragtuhum be gudurtak al-kabiire wa duraaʼak al-gawi.»
