Jakob si kəi lə Laba̰
1 Jakob ḭ njaa ɔd aw teḛ ɓee lə ŋganje gə́ Bər. 2 Yeḛ aa loo ndá yeḛ oo bwa-mán to mee ndɔje’g lé. Badə-kosoje gə́ kudu munda d’aar mbɔree’g dəb, d’wa rɔ dee keneŋ mbata to bwa-mán gə́ d’aw d’ar nékulje d’ai mán keneŋ ya. Biri-mbal gə́ d’udu ne ta bwa-mán neelé boi yaa̰. 3 Loo gə́ nékulje lai-lai tɔs dɔ na̰ keneŋ mba̰ ndá deḛ nduburu biri mbal ta bwa-mán’g lé d’ilá raŋg d’ar nékulje d’ai mán ɓa deḛ tel gə mbal neelé d’udu ne ta bwa-mán lé lée’g gogo ɓəi. 4 Jakob dəji njékulbadje pana: Ŋgakɔmje, see ḭje ra wa.
Deḛ d’ilá keneŋ pana: Jeḛ j’ḭ Haran.
5 Yeḛ dəji dee ya tɔɓəi pana: See seḭ gərje Laba̰, ŋgolə Naɔr wa.
Deḛ ndigi təa’g pana: Jeḛ n’gəree ya.
6 Yeḛ dəji dee pana: See yeḛ si gə́ majee ya ɓəi wa.
Deḛ ndigi təa’g pana: Yeḛ si gə́ majee ya ɓəi, tɔɓəi aa oo, ŋgonee gə́ Rasel ɓa aw ree gə badə-kosoje gə́ nee kən.
7 Yeḛ pana: Aa oo, kàr nai tar yaa̰ ɓəi, to kàr kɔm badə-kosoje na̰’d bula el ɓəi. Ar deeje mán d’ai ndá awje sə dee loo-sɔ-mu’g ɓa.
8 Deḛ d’ilá keneŋ pana: Jeḛ j’askəm ra bèe el saar loo gə́ badə-kosoje lai d’a tɔs dɔ na̰ ndo̰-ndo̰ ɓa. Yee ɓa d’a nduburu biri mbal ta bwa-mán’g kya̰ loo kar badje d’ai mán ɓəi.
9 Loo gə́ yeḛ si wɔji sə dee ta bèe-bèe ɓəi ndá Rasel teḛ gə badə-kosoje lə bɔbeeje wai mbata yeḛ to njekul dee ya. 10 Loo gə́ Jakob oo Rasel, ŋgolə Laba̰ gə́ to ŋgoko̰ kea̰je ləm, gə badə-kosoje lə naneeje gə́ Laba̰ ləm tɔ ndá yeḛ aw nduburu biri mbal ta bwa-mán’g ar badə-kosoje lə naneeje gə́ Laba̰ lé d’ai mán. 11 Jakob il ɓɔl Rasel tɔɓəi yeḛ no̰ gə mán-no̰ kəmee’g tɔ. 12 Jakob ula Rasel aree gər to gə́ yeḛ to njenoji lə bɔbeeje ləm, gə ŋgolə Rebeka ləm tɔ. Bèe ɓa Rasel təd ŋgwɔd aḭ aw ula bɔbeeje taree. 13 Loo gə́ Laba̰ oo ta lə Jakob gə́ to ŋgolə lə kɔnanee lé ndá yeḛ aḭ aw tila kəmee ləm, wá kaaree’g sud il ɓɔlee ləma, aree ree səa mee kəi’g ləa ləm tɔ. Jakob ɔr sor néje neelé lai ar Laba̰ oo tɔ. 14 Yen ŋga Laba̰ pana: Tɔgərɔ ya, i to siŋgarɔm ləm gə dakasrɔm ya ləm tɔ.
Ndá Jakob si rɔ Laba̰’g as naḭ kára doŋgɔ.
Lea gə Rasel
15 Tɔɓəi Laba̰ dəji Jakob pana: See i a la səm kari ba gə mba to gə́ i to njénoji ləm ba ya wa. Maji kari ulam né gə́ a to nékoga-dɔ-jii ɓa.
16 Laba̰ lé ŋganeeje gə́ dené deḛ joo: Ŋgondəree lé ria lə Lea ləm, yeḛ gə́ ndɔḭ ria lə Rasel ləm tɔ. 17 Kəm Lea lé to mbə̰ nɛ Rasel ɓa ma̰də kəmee’g yaa̰ ləm, darəa kara to maji péd-péd ləm tɔ. 18 Rasel lé taa kəm Jakob rəgm ndá yeḛ ula Laba̰ pana: M’a ra səi kula ləbm siri gə mbata lə Rasel, ŋgoni gə́ ndɔḭ lé ya.
19 Laba̰ pana: Mba kari-i ɓa təa lé lelm unda kam m’unee m’ar dəw gə́ raŋg. Bèe ndá ree si rɔm’g nee ya.
20 Togə́bè Jakob ra kula ləbee siri mbata lə Rasel. Nɛ ləbje neelé yeḛ oo asəna gə ndɔje gə́ bəl ba bèe mbata yeḛ ndigee yaa̰. 21 Gée gə́ gogo Jakob ula Laba̰ pana: Am dené ləm mbata ndɔje ləm as lée’g mba̰, m’askəm təa ŋga.
22 Laba̰ mbo̰ dəwje gə́ loo gə́ nee’g lai na̰’d ndá ra muru gad ar dee. 23 Kàrkemetag ndá yeḛ wa ŋgonee gə́ Lea aw səa rɔ Jakob’g ar Jakob lé ɔm səa na̰’d. 24 Tɔɓəi Laba̰ ɔr ŋgonjelookisi gə́ ria lə Jilpa ar ŋgonee gə́ Lea gə́ ŋgonjelookisi ləa gə́ dené. 25 Bèlè gə ndɔ ndá Jakob ée to gə́ to Lea. Ndá Jakob dəji Laba̰ pana: See ɗi ɓa i ra səm togə́bè wa. See ma m’ra səi kula gə mbata lə Rasel el wa. Ŋga see i su kəm bèe gə mba ɗi wa.
26 Laba̰ pana: Kar yeḛ gə́ ndɔḭ taa ŋgaw kédé kya̰ yeḛ gə́ tɔg lé to néjiɓee lə sí loo gə́ nee’g el. 27 Maji kari tɔl ndɔ gə́ siri gə yeḛ gə́ neelé ndá j’a kari yeḛ gə́ raŋg to gə mbata kula gə́ i a gə ra səm as ləb siri gogo ɓəi lé tɔ.
28 Jakob ra togə́bè ndá yeḛ tɔl ndɔ gə́ siri gə Lea ya tɔ. Bèe ɓa Laba̰ aree ne ŋgonee gə́ Rasel lé gə́ dené ləa ya. 29 Laba̰ ɔr ŋgonjelookisi gə́ ria lə Bila ar Rasel gə́ ŋgonjelookisi ləa gə́ dené. 30 Jakob ɔm na̰’d gə Rasel gə́ yeḛ ndigee yaa̰ unda Lea lé. Ndá yeḛ tel ra kula ar Laba̰ as ləbee siri gə́ raŋg ya ɓəi.
Ŋgalə Jakob
31 Njesigənea̰ oo to gə́ Jakob ndigi Lea el ndá yeḛ aree to ko̰ ŋganje nɛ Rasel ɓa aw kad. 32 Lea əskèm oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ unda ria lə Rubḛ, mbata yeḛ pana: Njesigənea̰ oo kəm lootondoo’g ndá ɓasinè ŋgabm a kundam dan kəmee’g ŋga.
33 Yeḛ tel taa kèm gə́ raŋg tɔɓəi oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ pa pana: Njesigənea̰ oo gao to gə́ yeḛ ndigim el ya ɓəi ndá yeḛ am ŋgon neelé ya ɓəi. Ndá yeḛ unda ria lə Simeo̰.
34 Yeḛ tel taa kèm gə́ raŋg tɔɓəi oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ pa pana: Yee gə́ nee ɓa a kar ŋgabm ɔm səm na̰’d ŋga mbata m’oji ŋganje gə́ diŋgam munda m’aree. Gelee gə́ nee ɓa d’unda ria lə Ləbi.
35 Yeḛ tel taa kèm gə́ raŋg ya ɓəi, ndá oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ pa pana: Ɓasinè m’a pidi Njesigənea̰. Gelee gə́ nee ɓa yeḛ unda ne ria lə Juda ya.
Ndá yeḛ əw rəa koji ŋganje ŋga.
Yaakhuub fi bakaan Laabaan
1 Wa khalaas, Yaakhuub gamma macha ale balad al-sabaah. 2 Wa wakit maachi, ligi biir fi l-khala. Wa fi l-bakaan da, fi talaata door hana khanam raagdiin jamb al-biir achaan di bas al-biir al-yazguuhum foogha. Wa khachum al-biir di masduud be hajar kabiir. 3 Wa wakit kulla l-khanam yilimmu khalaas, al-ruʼyaan yilizzu al-hajar min khachum al-biir wa yazgu al-khanam. Wa baʼad da, yigabbulu al-hajar fi khachum al-biir.
4 Wa Yaakhuub gaal le l-ruʼyaan : «Ya akhwaani, intu min ween ?» Wa humman gaalo leyah : «Aniina min Haaraan.» 5 Wa hu gaal leehum : «Taʼarfu Laabaan wileed wileedah le Naahuur ?» Wa gaalo : «Aywa naʼarfuuh.» 6 Wa hu gaal : «Hu gaaʼid aafe walla ?» Wa raddo leyah wa gaalo : «Aafe. Wa diik bittah Raahiil jaaye be l-khanam.» 7 Wa Yaakhuub gaal leehum : «Al-harraay lissaaʼ foog, da ma al-wakit al-tilimmu foogah al-khanam. Azguuhum wa asraho beehum.» 8 Wa l-ruʼyaan gaalo leyah : «Aniina ma nagdaro nazguuhum illa kan al-khanam kulluhum lammo, khalaas nilizzu al-hajar min khachum al-biir wa nazgu al-khanam.»
9 Wa wakit Yaakhuub lissaaʼ gaaʼid yihajji maʼaahum ke bas, Raahiil wassalat be khanam abuuha achaan hi kula raaʼiye. 10 Wakit Yaakhuub chaaf Raahiil bineeyit Laabaan akhu ammah wa khanam Laabaan akhu ammah, tawwaali macha lazza al-hajar min khachum al-biir wa zaga khanam Laabaan akhu ammah. 11 Wa baʼadeen, habbaaha le Raahiil wa gamma yabki. 12 Wa Yaakhuub ooraaha le Raahiil kadar hu min ahal abuuha wa hu wileed Rifga. Wa tawwaali, hi jarat khabbarat abuuha.
13 Wa wakit Laabaan simiʼ be l-khabar hana Yaakhuub wileed akhtah, khalaas jara laagaah hadanah wa habbaah wa waddaah beetah. Wa Yaakhuub hajja le Laabaan be kulla cheyy al-kaan leyah. 14 Wa Laabaan gaal : «Akiid inta da, wileed bitt ammi ! Inta min dammi wa lahami !»
Akhiidit al-akhwaat al-itneen
Wa Yaakhuub gaʼad maʼa Laabaan muddit chahar. 15 Wa baʼad da, Laabaan gaal leyah : «Achaan inta min ahali bas, takhdim leyi saakit walla ? Ooriini maahiiytak kam.»
16 Wa Laabaan indah banaat itneen wa l-kabiire usumha Leeya wa l-sakhayre usumha Raahiil. 17 Wa Leeya di choofha daʼiif laakin Raahiil daggaha sameh wa jamiile marra waahid. 18 Wa Yaakhuub yiriidha le Raahiil wa gamma gaal : «Ana nakhdim leek sabʼa sana achaan naakhud Raahiil, bineeytak al-sakhayre.» 19 Wa Laabaan gaal leyah : «Nantiiha leek inta, akheer min nantiiha le naadum aakhar. Khalaas agood maʼaayi.» 20 Wa be misil da, Yaakhuub khadam sabʼa sana achaan yaakhud Raahiil. Wa l-siniin dool faato leyah ajala ke bas min hubbah leeha al-katiir.
21 Wa baʼad da, Yaakhuub gaal le Laabaan : «Antiini marti ! Al-wakit tamma le nichiilha aruus.» 22 Khalaas Laabaan azam kulla naas al-hille wa sawwo al-aruus. 23 Laakin be l-leel, Laabaan chaal bineeytah Leeya wa waddaaha le Yaakhuub wa hu dakhal beeha. 24 Wa Laabaan antaaha le bineeytah Leeya khaddaamtah al-usumha Zilfa achaan takhdim leeha.
25 Wa be fajur, Yaakhuub chaaf wa irif kadar di Leeya ! Khalaas gamma gaal le Laabaan : «Da chunu al-sawweetah leyi da ? Ma le Raahiil bas ana khadamt leek ? Maala khachcheetni ?» 26 Wa Laabaan gaal leyah : «Da ma fi aaditna kadar nantu al-sakhayre gubbaal al-kabiire. 27 Wa hassaʼ da, kammil al-usbuuʼ da maʼa l-kabiire di wa baʼadeen nantuuk al-sakhayre kula. Wa takhdim leyi battaan sabʼa siniin aakhariin.»
28 Wa Yaakhuub khassad wa tamma al-usbuuʼ hana l-iris maʼa Leeya wa baʼad da, Laabaan antaah bineeytah Raahiil kula, le yichiilha aruus. 29 Wa Laabaan antaaha le bineeytah Raahiil khaddaamtah al-usumha Bilha achaan takhdim leeha. 30 Wa Yaakhuub dakhal be Raahiil kula wa laakin hu habbaaha le Raahiil ziyaada min Leeya. Wa khadam sabʼa siniin battaan le Laabaan.
Iyaal Yaakhuub
31 Wa wakit Allah chaaf kadar Leeya ma maryuuda, antaaha iyaal wa laakin Raahiil aagre. 32 Wa Leeya bigat khalbaane wa wildat wileed wa sammatah Raʼuubiin (maʼanaatah Allah chaaf taʼabi). Wa gaalat : «Akiid hassaʼ da, raajli yiriidni.»
33 Wa Leeya khilbat battaan wa wildat wileed wa gaalat : «Allah simiʼ kadar ana ma maryuuda wa antaani battaan leyah hu da.» Wa be da, sammatah Chimʼuun (maʼanaatah hu simiʼ).
34 Wa battaan bigat khalbaane wa wildat wileed wa gaalat : «Hassaʼ da khalaas, raajli yinlawi foogi achaan jibt leyah talaata awlaad.» Achaan da bas, al-wileed sammooh Laawi (maʼanaatah anlawa).
35 Wa battaan kula bigat khalbaane wa wildat wileed wa gaalat : «Fi l-marra di, nachkur Allah.» Wa sammatah Yahuuza (maʼanaatah chukur). Wa baʼad da, wagafat min al-waaluuda.
