Koji gə́ d’oji Samso̰
1 Israɛlje tel ra né gə́ taa kəm Njesigənea̰ el ya tɔɓəi, ar Njesigənea̰ uba dee ya̰ dee ji Pilistije’g as ləb rɔ-sɔ.
2 Dəw kára gə́ ria lə Manoa si Sorea, yeḛ to gə́ ginkoji’g lə Dan. Dené ləa aw kad, ndá oji ŋgon el. 3 Kura lə Njesigənea̰ teḛ dɔ dené’g neelé ulá pana: Aa oo, i to kawkad, oji ŋgon el nɛ ɓasinè i a taa kèm ndá i a koji ŋgon gə́ diŋgam. 4 Ɓasinè lé maji kari unda kəmkàr dɔ rɔi’g mba kai mán-nduú gə́ mḭ əsé nékai gə́ mḭ el ləm, mba sɔ né gə́ mina̰ el ləm tɔ. 5 Mbata i a gə taa kèm ndá a koji ŋgon gə́ diŋgam. Nɛ yiŋga a kinja dəa bur el mbata ŋgon neelé d’a kundá gə kəmee kar Ala loo gə́ yeḛ nai ne mee kea̰je’g ya ɓəi, yeḛ neelé a to njekun kudu kɔr Israɛlje ji Pilistije’g kɔm dee tar.
6 Dené lé aw ula ŋgabeeje pana: Dəw lə Ala ree rɔm’g ndá kəmee to tana gə kura lə Ala gə́ dara ləm, rɔndɔḭ ləa to ɓəl kədm-kədm ləm tɔ. Ma m’oo loo dəjee pana: See i ḭ ra wa kara bèe el ləm, yeḛ kara ulam ria am m’gər el ləm tɔ. 7 Nɛ yeḛ ulam pana: M’a gə taa kèm ndá m’a koji ŋgon gə́ diŋgam, ɓasinè lé m’a kai mán-nduú gə́ mḭ əsé nékai gə́ mḭ el ləm, m’a sɔ né gə́ mina̰ el ləm tɔ mbata ŋgon neelé d’a kundá gə kəmee kar Ala loo gə́ yeḛ nai ne mee kea̰je’g ya saar teḛ ne ndɔ kwəi’g ləa ya.
8 Yen ŋga Manoa ra tamaji ta Njesigənea̰’g pana: Ǝi Mbaidɔmbaije, maji kar dəw lə Ala gə́ i ulá lé tel ree rɔ sí’g ya ɓəi mba karee ndoo sí né gə́ kəm ra mbata lə ŋgon gə́ j’a gə kojee lé.
9 Ala oo tamaji lə Manoa ya ndá kura lə Ala gə́ dara lé tel ree rɔ dené’g lé ya ɓəi tɔ. Yeḛ lé si mee ndɔ’g nɛ Manoa gə́ to ŋgabeeje lé ɓa si səa el. 10 Léegəneeya yeḛ aḭ kalaŋ aw ɔr sor ta neelé ar ŋgabeeje pana: Aa oo, dəw gə́ ree rɔm’g ndɔ gə́ kédé’g lé teḛ dɔm’g ya tɔɓəi.
11 Manoa ḭ aw goo dené’g ləa aw iŋga dəw neelé ndá dəjee pana: See to i ɓa ula dené neelé ta kédé lé wa.
Yeḛ ndigi təa’g pana: To ma ya.
12 Manoa pana: Ɓasinè lé loo gə́ tapai aw lée’g béréré ndá see gə goo rəw gə́ ban ɓa j’a ŋgəm ne ŋgon neelé wa. Esé see ɗi ɓa j’a ra mbata ləa wa.
13 Kura lə Njesigənea̰ gə́ dara lé tel ula Manoa pana: Dené lé a kɔg rəa dɔ néje’g lai gə́ ma m’ulá kédé lé ya. 14 Né gə́ rara gə́ ḭ rɔ nduú’g lé yeḛ a naa gə təa el ləm, yeḛ a kai mán-nduú gə́ mḭ əsé nékai gə́ mḭ kara bèe el ləma, yeḛ a sɔ né gə́ mina̰ el ləm tɔ, yeḛ a kaa dɔ taje lai gə́ ma m’ulá lé kər-kər ɓa.
15 Manoa ula kura lə Njesigənea̰ gə́ dara lé pana: Jeḛ n’ra ndòo rɔi’g mba kari ŋgina lam ar sí n’saŋgje ŋgon bya̰ j’ari ɓa.
16 Kura lə Njesigənea̰ gə́ dara ila Manoa keneŋ pana: Ɓó lé seḭ ɔgmje naŋg kara m’a sɔ né lə sí el, nɛ ɓó lé seḭ ndigije kinja nékinjaməs gə́ ka̰ roo ndá a kḭjáje karje Njesigənea̰ ɓa.
Manoa gər to gə́ yeḛ to kura lə Njesigənea̰ gə́ dara lé el. 17 Manoa tel dəji kura lə Njesigənea̰ gə́ dara lé pana: See ri ban ɓa mba kar sí j’ulaje ne rɔnduba dɔi’g loo gə́ tapai a k’aw lée’g béréré lé wa.
18 Kura lə Njesigənea̰ gə́ dara lé tel ilá keneŋ pana: See ban ɓa i dəjim rim wa. Rim lé to Maji-dum .
19 Manoa wa ŋgon bya̰ ləm, un nékar gə́ to nduji ləm tɔ ra gə́ nékinjaməs gə́ ka̰ roo kar Njesigənea̰ dɔ kɔr mbal’g. Loo gə́ Manoa gə dené ləa d’aar d’aa loo d’oo ndá némɔri gə́ maji dum teḛ kəm dee’g. 20 Loo gə́ ndo̰ pər ḭ dɔ loo-nékinjaməs’g lé sururu gə́ dara ndá kura lə Njesigənea̰ gə́ dara lé ḭ ne dan ndo̰ pər gə́ teḛ loo-nékinjaməs’g neelé aw. Loo gə́ Manoa gə dené ləa d’oo né neelé ndá deḛ toso bəbərə-bəbərə dəb kəm dee naŋg. 21 Kura lə Njesigənea̰ gə́ dara lé tel teḛ dɔ Manoa gə dené’g ləa el ŋga. Bèe ɓa Manoa gər to gə́ yeḛ to kura lə Njesigənea̰ gə́ dara ya. 22 Ndá yeḛ ula dené ləa pana: Jeḛ lé j’a gə kwəi mbata jeḛ j’ooje Ala.
23 Dené ləa ilá keneŋ pana: Ɓó lé Njesigənea̰ ndigi kar sí j’wəije ndá yeḛ a taa nékinjaməs gə́ ka̰ roo gə nékar gə́ to nduji neelé ji sí’g el ləm, yeḛ a kar sí j’oo néje lai neelé gə kəm sí el ləma, yeḛ a kar sí j’oo gar néje gə́ togə́bè gə mbi sí el ləm tɔ.
24 Dené lé oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ unda ria lə Samso̰. Ŋgon lé ra tɔg pir-pir ləm, Njesigənea̰ tɔr ndia dəa’g ləm tɔ. 25 Bèe ɓa Ndil Njesigənea̰ un kudu kɔs ŋgon neelé ɓɔḭ-ɓɔḭ mee loo gə́ Mahané-Da̰’g, mbuna Sorea’g gə gə́ Estaol’g tɔ.
Waaluudit Chamchuun
1 Wa battaan Bani Israaʼiil gammo yisawwu al-fasaala giddaam Allah. Wa be da, Allah sallamaahum le l-Filistiyiin le muddit 40 sana.
2 Wa fi l-wakit daak, fiyah raajil waahid min gabiilat Daan al-yaskun fi hillit Saarʼa wa usmah Manuuh. Wa l-raajil da, martah aagre ma jaabat iyaal. 3 Wa yoom waahid, malak Allah baan le martah wa gaal leeha : «Ana naʼarif kadar inti aagre ma indiki iyaal. Wa laakin hassaʼ, inti tabge khalbaane wa tijiibi wileed. 4 Min hini le giddaam, fakkiri ma tacharbe khamar wa la ayyi charaab al-bisakkir wa ma taakuli akil nijis, 5 achaan inti tabge khalbaane wa talde wileed. Wa kan wilidtiih, ma tizayyini raasah achaan al-wileed da mukhassas le l-Rabb min hu fi batunki. Wa hu bas al-yabda yinajji Bani Israaʼiil min al-Filistiyiin.»
6 Wa khalaas, al-mara gabbalat fi l-beet wa gaalat le raajilha : «Fiyah raajil saalih hana Allah ja leyi wa l-raajil da chooftah tikhawwif ziyaada. Akuun hu da malak Allah. Wa ana ma saʼaltah hu min ween wa hu kula ma ooraani usmah. 7 Wa hu gaal leyi : ‹Inti tabge khalbaane wa talde wileed. Wa min hini le giddaam, ma tacharbe khamar wa la ayyi charaab al-bisakkir wa ma taakuli akil nijis achaan al-wileed da mukhassas le l-Rabb min hu fi batunki lahaddi yumuut.›» 8 Wa Manuuh saʼal Allah wa gaal : «Ya Rabb, khalli al-raajil al-saalih al-inta rassaltah da, yajiina battaan wa khalli yiwassifna al-cheyy al-nisawwuuh wakit al-wileed da yaldooh.»
9 Wa khalaas, Allah khibil suʼaal Manuuh wa malak Allah ja battaan le martah wakit hi gaaʼide tihit fi l-zereʼ. Wa raajilha Manuuh ma maʼaaha. 10 Wa tawwaali, al-mara jarat le raajilha khabbaratah wa gaalat leyah : «Daahu al-raajil al-jaani al-yoom daak, battaan baan leyi !» 11 Wa Manuuh gamma taabaʼ martah wa jo le l-raajil. Wa hu gaal leyah : «Inta bas al-raajil al-awwal kallamt le marti walla ?» Wa hu radda leyah wa gaal : «Aywa, ana bas.» 12 Wa Manuuh gaal leyah : «Wakit kalaamak da yilhaggag, chunu al-churuut al-waajib leyah ? Wa aniina nisawwu chunu le l-wileed da ?» 13 Wa malak Allah gaal le Manuuh : «Kulla cheyy al-ana gultah le martak di, khalli hi tifakkir foogah. 14 Ma taakul ayyi cheyy al-jaayi min al-inab wa la tachrab khamar wa la ayyi charaab al-bisakkir wa ma taakul akil nijis. Waajib hi titabbig kulla l-kalaam al-ana gultah leeha.»
15 Wa Manuuh gaal le malak Allah : «Min fadlak, khalli nidayyufuuk wa nigaddumu leek sakhal.» 16 Wa malak Allah gaal le Manuuh : «Hatta kan tidayyifni kula, ana ma naakul aklak. Wa laakin kan tidoor tigaddim dahiiye muharraga, gaddimha le Allah.» Wa Manuuh ma irif kadar al-raajil hu malak Allah. 17 Wa Manuuh gaal le malak Allah : «Usmak yaatu ? Achaan wakit kalaamak da yilhaggag, nicharrufuuk ziyaada.» 18 Wa malak Allah gaal leyah : «Maala tasʼalni min usmi ? Usmi hu ajiib bilheen.» 19 Wa Manuuh chaal sakhal wa hadiiye hana dagiig wa gaddamaahum dahiiye muharraga fi raas hajar waahid le Allah. Wa tawwaali, cheyy ajiib bigi giddaam Manuuh wa martah. 20 Wa wakit lahiib al-naar gaaʼid yatlaʼ min al-madbah le l-sama, malak Allah kula talaʼ fi l-lahiib. Wa wakit chaafo al-cheyy da, Manuuh wa martah wagaʼo be wujuuhhum fi l-ard.
21 Wa khalaas, Manuuh irif kadar da malak Allah. Wa malak Allah ma baan leyah hu wa la le martah battaan. 22 Wa Manuuh gaal le martah : «Akiid aniina numuutu achaan chifna al-Rabb !» 23 Wa laakin martah gaalat leyah : «Kan Allah dawwar yaktulna, ma khibil minnina al-dahiiye al-muharraga wa l-hadiiye wa la wassafna kulla l-achya dool wa la ooraana kulla l-kalaam da.»
24 Wa l-mara wildat wileed wa sammatah Chamchuun. Wa l-wileed kibir wa Allah baarakah. 25 Wa fi mantagat Daan ambeen Saarʼa wa Achtawuul, Ruuh Allah nazal fi Chamchuun wa bada yichajjiʼah.
