Danje saŋg ɓee-si dee
1 Mee ndəaje gən lé mbai godo mee ɓee gə́ Israɛl. Ndá ginkoji lə Danje saŋg ɓee mba si keneŋ mbata saar teḛ mee ndəa’g neelé deḛ d’iŋga dɔ naŋg gə́ né ka̰ dee-deḛ mbuna ginkoji Israɛlje’g el. 2 Danje lé d’ɔr dəwje mi gə́ to bao-rɔje mbuna gel-bɔje’g lə deḛ lai gə́ d’ḭ Sorea gə Estaol d’ar dee d’aw tən ɓee lé gə mba koo. Tɔɓəi d’ula dee pana: Awje tenje ɓee lé ooje. Deḛ d’aw saar teḛ dɔ mbal’d gə́ Eprayim njal teḛ kəi lə Mika ndá dee to keneŋ. 3 Loo gə́ deḛ teḛ takəi’g lə Mika dəb lé deḛ d’oo ndu basa gə́ to Ləbi lé gər ndá d’aw pər gə́ rəa’g dəjee pana: See na̰ ɓa ree səi loo gə́ nee’g wa. See ɗi ɓa i aw ra loo gə́ nee’g wa. See ɗi ɓa i iŋga loo gə́ nee’g wa.
4 Yeḛ tel ila dee keneŋ pana: Mika ra néje ɓəd-ɓəd am ləm, yeḛ am nékoga-dɔ-jim ləma, am m’to njekinjanéməs ləa ləm tɔ.
5 Deḛ d’ulá pana: Maji kari dəji Ala mba kar sí j’oo see mbá kaw lə sí lé a kwa sí maji ya wa.
6 Ndá njekinjanéməs lé tel ila dee keneŋ pana: Awje gə meelɔm, mbá kaw lə sí lé Njesigənea̰ orè sə sí rəw na̰’d més ya.
7 Dəwje gə́ mi neelé d’ɔd d’aw ndá deḛ teḛ Layis. Deḛ d’oo dəwje gə́ d’isi gə́ majee to gə́ Sido̰je gə́ d’isi ne lɔm lal meekaarkərm bèe. Mee ɓee’g neelé dəw kára kara gə́ njera né gə́ kədərə gə́ tḛ́ bèe ɓa o̰ ne dɔ dee lé godo. Deḛ d’isi əw gə Sido̰je ləm, d’ɔm na̰’d gə dəwje gə́ raŋg el ləm tɔ. 8 Deḛ tel ree rɔ ŋgako̰ deeje’g Sorea gə Estaol ndá ŋgako̰ deeje lé dəji dee pana: See ta ɗi ɓa reeje ne wa. 9 Deḛ d’ila keneŋ pana: Ar sí j’aw n’rɔje sə dee mbata jeḛ j’ooje ɓee lé ndá to ɓee gə́ maji yaa̰. Kwa! Ban ɓa seḭ raje né kára kara el ləm bèe wa! Ɔsje rɔ sí ɓad awje mba taaje ɓee neelé. 10 Loo gə́ seḭ a teḛje keneŋ ndá seḭ a teḛje rɔ dəwje gə́ d’isi gə́ majee’g. Ɓee lé tad rəg-rəg ləm, Ala ya̰ ji sí’g ləm tɔ, to loo gə́ né gə́ rara gə́ dɔ naŋg nee lal keneŋ el.
11 Dəwje tɔl-misa̰ (600) gə́ to gə́ mbuna gel-bɔje’g lə Dan lé d’ḭ Sorea gə Estaol d’odo nérɔje lə dee ji dee’g. 12 Deḛ d’ɔd d’aw ndá d’wa loo-si dee Kirjat-Yearim gə́ to dɔ naŋg lə Judaje, gelee gə́ nee ɓa loo gə́ to gir Kirjat-Yearim gə́ gogo lé deḛ ɓaree Mahané-Dan saar teḛ ne mee ndəa gən tɔ. 13 Deḛ d’ḭ lée’g neelé dəs dɔ mbal’d gə́ Eprayim ndá d’aw saar teḛ kəi lə Mika. 14 Yen ŋga dəwje mi gə́ d’aw gə mba tən ɓee gə́ Layis koo lé d’un ta dəji ŋgako̰ deeje pana: See seḭ gərje to gə́ mee kəije’g neelé loo-kwa-Ala-mee’g to keneŋ ləm, néndaji magəje to keneŋ ləma, néndaji gə́ tɔl gə́ tɔl gə yeḛ gə́ léḛ gə́ léḛ to keneŋ ləm tɔ wa. Ɓasinè maji kar sí ooje né gə́ kəm ra ɓa.
15 Deḛ d’aw pər gə́ lée’g neelé ndá deḛ d’andə mee kəi’g lə basa gə́ to gə́ Ləbi gə́ to mee kəi’g lə Mika dəjee gə mba koo see yeḛ si gə́ majee ya wa. 16 Dəwje tɔl-misa̰ (600) gə́ to gə́ mbuna Danje’g lé d’wa nérɔje lə dee ji dee’g d’aar ne tarəwkəi’g béréré tɔ. 17 Dəwje mi gə́ d’aw gə mba tən ɓee koo kédé lé d’andə mee kəi’g d’odo néndaji gə́ tɔl gə́ tɔl ləm, gə loo-kwa-Ala-mee’g ləm, gə néndaji magəje ləma, gə néndaji gə́ léḛ gə́ léḛ ləm tɔ, nɛ njekinjanéməs lé aar tarəwkəi’g na̰’d gə dəwje tɔl-misa̰ (600) gə́ d’wa nérɔje lə dee ji dee’g lé tɔ. 18 Loo gə́ d’andə mee kəi’g lə Mika ɓa d’odo néndaji gə́ tɔl gə́ tɔl ləm, gə loo-kwa-Ala-mee’g ləm, gə néndaji magəje ləma, gə néndaji gə́ léḛ gə́ léḛ ləm tɔ ndá njekinjanéməs lé dəji dee pana: See ɗi ɓa seḭ aw raje bèe wa.
19 Deḛ d’ilá keneŋ pana: Wa tai, ila ji tai’g ndá ree ya ree sə sí, i a tel to asəna gə bɔ síje bèe ləm, gə njekinjanéməs lə sí ləm tɔ. See ɗi ɓa i oo gə́ né gə́ maji unda maree wa. See ra kula kḭjanémes mee kəi’g lə dəw kára ba ɓa maji əsé ra kula kḭjanémes kar ginkoji gə́ doŋgɔ gə́ to gel-bɔje lə Israɛl lé ɓa maji wa.
20 Mee njekinjanéməs lé lelee aree odo loo-kwa-Ala-mee’g ləm, gə néndaji ləma, gə néndaji gə́ tɔl gə́ tɔl ləm tɔ ndá yeḛ ur ne mbuna njérɔje’g.
21 Deḛ d’ɔm na̰ rəbə d’aw ndá d’ar ŋganje, gə nékulje, gə njékodo néje d’aw no̰ dee’g. 22 Loo gə́ deḛ d’ya̰ kəi lə Mika gə kuree əw mba̰ ndá dəwje gə́ d’isi boa takəi’g lə Mika lé mbo̰ dɔ na̰ d’aw tuba goo Danje. 23 Deḛ ɓar goo Danje ndá deḛ tel dɔ dee dəji Mika pana: See ɗi ɓa rai wa, əsé see ɗi ɓa gə́ gel mbo̰ ne koso-dəwje nee dɔ na̰’d wa.
24 Yeḛ tel ila dee keneŋ pana: Magəje ləm gə́ m’ra dee lé seḭ tɔr deeje gə njekinjanéməs na̰’d awje ne: ŋga see ɗi ɓa nai am wa. See ban ɓa seḭ dəjimje gel né gə́ ram ɓəi wa.
25 Danje d’ulá pana: Ar ndui ɓar dɔ sí’g el, ɓó lé bèe el ndá dəwje gə́ to njéo̰gje d’a kḭ kɔm na̰ dɔ sí’g karee to gin tuji ləi-i ləm, gə ka̰ njémeekəije ləi ləm tɔ.
26 Bèe ɓa Danje d’aw ne kəm dee gə́ kédé. Mika oo to gə́ siŋga dee ur dəa’g ndá yeḛ ɔs tel aw mee kəi’g ləa.
Danje taa ɓee gə́ Layis d’isi keneŋ
27 Togə́bè ɓa d’ɔr ne né gə́ Mika ra ləm, gə njekinjanéməs ləa ləm tɔ d’aw ne sə dee ndá deḛ d’ur dɔ dəwje gə́ d’isi Layis gə́ to koso-dəwje gə́ d’isi gə́ majee lé. Deḛ tɔl dee gə kiambas ləm, roo ɓee-boo lé ləm tɔ. 28 Dəw kára kara taa dɔ dee el mbata deḛ d’isi əw gə Sido̰ ləm, njéɓeeje gə́ keneŋ kara d’ɔm na̰’d gə dəwje gə́ raŋg el ləm tɔ: deḛ d’isi mee wəl-loo’d gə́ aw saar teḛ Bet-Reob. Danje tel gɔl ɓee-boo lé gogo d’isi keneŋ. 29 Deḛ ɓaree Dan gə goo ri Dan gə́ to bɔ deeje gə́ Israɛl ɓa ojee lé ya, nɛ ɓee-boo lé kédé deḛ ɓaree Layis. 30 Néndaji gə́ tɔl gə́ tɔl lé deḛ d’un d’unda tar mbata lə dee, ndá Jonatan, ŋgolə Gersɔm, gə́ to ŋgolə Manasə, yeḛ gə ŋganeeje lé tel to njékinjanéməsje mbata ginkoji Danje saar teḛ ne mee ndəa gə́ d’wa dee d’aw sə dee ɓee ɓər’g lé. 31 Néndaji gə́ tɔl gə́ tɔl gə́ Mika ra lé deḛ d’unda tar mbata lə dee gə ndəaje lai gə́ kəi-Ala to ne mee loo gə́ Silo’g lé tɔ.
Gabiilat Daan hajamat Layich
1 Wa fi l-wakit da, ma fi malik fi Israaʼiil. Wa gabiilat Daan gaaʼide tifattich turaab al-taskun foogah achaan hi lissaaʼ ma ligat ard warasa ambeen gabaayil Bani Israaʼiil. 2 Wa min hillaalhum Saarʼa wa Achtawuul, naas gabiilat Daan rassalo rujaal khamsa fahaliin min gabiilithum achaan yamchu yuruukhu wa yichiifu al-balad. Wa gaalo leehum : «Amchu chiifu al-balad.» Wa l-rujaal al-khamsa wassalo fi jibaal Afraayim wa ligo beet Miika wa naamo foogah. 3 Wa wakit gaaʼidiin jamb beet Miika, humman irfo al-lahja al-hajja beeha al-sabi al-Laawi. Wa garrabo leyah wa saʼalooh wa gaalo : «Yaatu al-jaabak hini ? Gaaʼid tisawwi chunu fi l-bakaan da ? Wa chunu al-gaʼʼadaak hini ?» 4 Wa hu radda leehum wa gaal : «Miika sawwa leyi misil da wa hu ajjaraani wa ana bigiit leyah raajil diin.» 5 Wa humman gaalo leyah : «Asʼal leena al-Rabb achaan naʼarfu kan makhatarna da yanjah walla la.» 6 Wa raajil al-diin gaal leehum : «Amchu be l-salaam fi makhatarku. Allah maʼaaku.»
7 Wa l-rujaal al-khamsa macho giddaam wa wassalo hillit Layich. Wa chaafo kadar sukkaanha haadiyiin wa aaychiin fi raaha wa amaan hasab aadit al-Seeduuniyiin. Wa fi l-balad di, ma fi naadum yibarjilhum walla yazlumhum. Wa sukkaan Layich baʼiidiin min al-Seeduuniyiin wa ma induhum naas al-yahfadoohum.
8 Wakit al-rujaal al-khamsa gabbalo le akhwaanhum fi Saarʼa wa Achtawuul, akhwaanhum gaalo leehum : «Chunu al-khabar ?» 9 Wa humman raddo leehum wa gaalo : «Yalla ! Nugummu didduhum achaan aniina chifna al-balad wa hi samha marra waahid. Ma tagoodu saakit ! Yalla ! Gummu amchu le l-balad di le tichiiluuha. 10 Wa wakit tiwassulu fi l-balad di, talgo chaʼab gaaʼidiin be amaan wa kulla l-balad wasiiʼe giddaamku achaan al-Rabb sallamaaha leeku fi iideeku. Wa cheyy mugassir fi l-balad di ke ma fiih.»
11 Wa khalaas min gabiilat Daan, 600 rujaal musallahiin gammo min Saarʼa wa Achtawuul wa macho. 12 Wa humman macho nazalo fi Kharyat Yaʼariim fi turaab Yahuuza. Achaan da, lahaddi l-yoom yinaadu al-bakaan da Mahana Daan (maʼanaatah fariig Daan). Wa l-bakaan da gaaʼid kharib le Kharyat Yaʼariim. 13 Wa min al-bakaan da, macho le jibaal Afraayim wa ligo beet Miika.
14 Wa l-rujaal al-khamsa al-macho raakho hillit Layich gaalo le akhwaanhum : «Hal taʼarfu kadar fi l-buyuut dool fi farmala hana raajil al-diin wa tamaasiil wa sanam wa timsaal hana hadiid walla ? Wa hassaʼ da, fakkuru fi l-cheyy al-waajib tisawwuuh.» 15 Wa jo dakhalo fi beet al-sabi al-Laawi al-gaaʼid maʼa Miika wa sallamooh. 16 Wa fi l-wakit da, al-suttumiya rujaal musallahiin al-min naas gabiilat Daan waagfiin fi khachum al-baab. 17 Wa l-rujaal al-khamsa al-macho raakho al-balad dakhalo wa chaalo al-sanam wa l-farmala wa l-tamaasiil wa timsaal hana l-hadiid. Wa fi l-wakit da, raajil al-diin wa l-suttumiya rujaal musallahiin waagfiin fi khachum al-baab. 18 Wa wakit al-rujaal dool dakhalo fi beet Miika wa chaalo al-sanam wa l-farmala wa l-tamaasiil wa l-timsaal hana l-hadiid, raajil al-diin gaal leehum : «Tisawwuuh chunu ?» 19 Wa humman gaalo leyah : «Askut wa khutt iidak fi khachmak ! Taʼaal maʼaana wa abga leena abu wa raajil diin. Da akheer leek tabga raajil diin le aayila hana raajil waahid bas aw le gabiila tamaama fi Israaʼiil ?» 20 Wa khalaas, raajil al-diin galbah firih wa chaal al-farmala wa l-tamaasiil wa l-sanam wa macha maʼa l-rujaal al-musallahiin.
21 Wa khalaas, gammo maachiin wa khatto giddaamhum al-iyaal wa l-bahaayim wa l-khumaam. 22 Wa wakit baʼʼado min beet Miika, al-rujaal al-saakniin jamb beet Miika lammo wa gammo didd naas gabiilat Daan wa macho waraahum. 23 Wa l-rujaal dool gaaʼidiin yiʼiitu foog naas gabiilat Daan. Wa naas gabiilat Daan gabbalo le Miika wa gaalo leyah : «Maala gawwamt al-rujaal dool diddina ?» 24 Wa Miika gaal : «Al-ilaahaat al-ana sawweethum, intu chiltuuhum ! Wa raajil al-diin kula chiltuuh wa macheetu beyah. Battaan faddal leyi chunu ? Wa kikkeef tuguulu leyi : ‹Inta maalak ?›» 25 Wa naas gabiilat Daan raddo leyah wa gaalo : «Ma tiʼayyiina be kalaamak. Wa kan abeet kamaan, rujaal galibhum murr yahjumuuk wa inta tijiib al-moot fi nafsak wa fi aayiltak !» 26 Wa khalaas, naas gabiilat Daan chaalo deribhum wa macho. Wa wakit Miika chaaf humman induhum gudra ziyaada minnah, hu gabbal beetah.
Gabiilat Daan sakano fi Layich
27 Wa naas gabiilat Daan chaalo al-khumaam al-Miika sanaʼaahum wa raajil al-diin al-khadam leyah wa macho fi Layich. Wa sukkaanha al-gaaʼidiin fi raaha wa amaan, kataloohum be l-seef wa harrago al-madiina. 28 Wa ma fi naadum al-yinajjiihum achaan al-hille baʼiide min Seeda wa ma induhum alaakha maʼa naas aakhariin kula. Hi gaaʼide fi l-waadi hana Beet Rahuub. Wa naas gabiilat Daan bano al-hille di battaan wa gaʼado foogha. 29 Wa sammo al-hille be usum jidduhum Daan wileed Yaakhuub wa laakin al-hille di zamaan binaaduuha Layich. 30 Wa naas gabiilat Daan khatto leehum sanam Miika. Wa Yuunataan wileed Girchuum wileed Muusa wa iyaalah bigo rujaal diin le naas gabiilat Daan lahaddi chaaloohum wa waddoohum fi l-khurba. 31 Wa l-sanam al-sanaʼah Miika gaaʼid fi bakaanah fi kulla l-mudda al-gaaʼid foogha beet Allah fi Chiilooh.
