Kisi gə́ d’isi ɓee-ɓər’g as ləb rɔ-siri lé
1 Ləb gə́ njekɔm’g sɔ gə́ Jojakim, ŋgolə Jojias, mbai gə́ Juda o̰ ne ɓee lé ta oso mbi Jeremi’g wɔji ne dɔ koso-dəwje gə́ Juda lai. To mee ləb gə́ dɔtar gə́ Nebukadnesar to ne mbai gə́ Babilɔn lé . 2 Jeremi pata neelé no̰ koso-dəwje lai gə́ Juda ləm, gə no̰ njé gə́ Jerusalem ləm tɔ pana: 3 Un kudee mee ləb gə́ njekɔm’g dɔg-giree-munda gə́ Jojias, ŋgolə Amo̰, mbai gə́ Juda o̰ ne ɓee saar ɓogənè lé Njesigənea̰ ulam ta as ləb rɔ-joo-giree-munda ŋga. Ma m’ula sí taree, m’ula sí taree ya teḛ gə́ ndɔ rad nɛ seḭ unje mbi sí rəw dɔ ta’g ləm. 4 Njesigənea̰ ula kuraje ləa lai gə́ njéteggintaje lé rɔ sí’g, yeḛ ula dee gə ndɔ rad ya. Nɛ seḭ unje mbi sí rəw dɔ’g ləm, seḭ tugaje mbi sí ooje ne ta lé el ləm tɔ. 5 Deḛ pana: Nana kara maji karee ɔs badm tel ya̰ rəw-kabee gə́ majel ləm, ya̰ goo néra meeyèrje ləa ləm tɔ ndá seḭ a síje mee ɓee gə́ n’ar sí-seḭ gə bɔ síje-je lé saar-saar gə no̰. 6 Maji kar sí ndolèje goo magəje mba pole dee kunda barmba no̰ dee’g el ləm, arje kula ra sí ar mee neḛ ḭ ne sə neḛ pu el ləm tɔ ndá n’a ra sə sí majel kára kara el tɔ. 7 Nɛ seḭ unje mbi sí rəw dɔ ta’g lə neḛ mba kar kula ra sí ar mee neḛ ḭ sə neḛ pu kar neḛ n’ra ne sə sí majel. Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
8 Gelee gə́ nee ɓa Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje pa ne togə́bè pana: To gə́ seḭ ooje taje lə neḛ el ndá 9 aa ooje, n’a gə kula kula ɓar koso-dəwje lai gə́ d’isi dɔgel ləm, n’a kula kula kar kura lə neḛ Nebukadnesar, mbai gə́ Babilɔn ləm tɔ. N’a karee ree rɔ gə ɓee nee gə dəw-mee-ɓeeje gə́ keneŋ ləm, gə ginkoji dəwje gə raŋg gə́ nee lai gə́ gugu dəa ləm tɔ mba tuji dee pugudu ləm, mba kar dee tel gə́ néno̰ ləm, gə nékula sul dɔ’g ləma, gə nétuji gə́ to gə no̰ ləm tɔ. Njesigənea̰ ɓa pa bèe. 10 N’a kar ndu rɔlel gə ndu pa kalrɔ ləm, gə pakɔs lə njedené-sigi gə pakɔs lə njeŋgao-sigi ləm, gə kaa mbal-kusu-kó ləma, gə ndogó lə pərŋgel ləm tɔ d’a godo mbuna dee’g . 11 Ɓee nee lai a tuji ləm, a tel to dɔ nduba ləm tɔ ndá ginkoji dəwje gə raŋg neelé d’a ra kula ɓər kar mbai gə́ Babilɔn as ləb dee rɔ-siri .
12 Nɛ loo gə́ rudu ləbje gə́ rɔ-siri lé a kun ɗiao mba̰ ndá n’a kar mbo̰ néra mbai gə́ Babilɔn gə ginkoji dəwje neelé ɔs ta dee’g gə mbata néra deeje gə́ yèr. Tɔɓəi n’a kar bo̰ néra Kaldeje ɔs ta dee’g ndá n’a kar ɓee lə dee tel to dɔ nduba saar gə no̰. Njesigənea̰ ɓa pa bèe. 13 Néje lai gə́ neḛ m’pa taree n’oji ne dɔ ɓee neelé ləm, gə néje lai gə́ ndaŋg mee maktub’g neelé ləm, gə ta néje lai gə́ Jeremi tegginee wɔji ne dɔ ginkoji dəwje gə raŋg lai ləm tɔ lé n’a karee teḛ dɔ ɓee’g neelé ya. 14 Mbata ginkoji dəwje gə raŋg gə́ to njésiŋgamoŋje ləm, gə mbaije gə́ boo-boo ləm tɔ lé d’a tel kwa dee-deḛ nja ɓər ndá n’a kuga dee gə goo néra dee ləm, gə goo kula gə́ ji dee ɓa ra ləm tɔ.
Bai gə́ ka̰ gaŋg rəwta
15 Mbata Njesigənea̰ Ala lə Israɛlje ulam ta togə́bè pana: Maji kam m’taa bai mán-nduú oŋg lə neḛ gə́ rusu lé ji neḛ’g ndá m’ar ginkoji dəwje gə raŋg lai gə́ n’a gə kulam rɔ dee’g lé d’ai. 16 D’a kai kaw jogè-jogè ndá d’a to kasəna gə mbəje loo gə́ d’a koo kiambas gə́ n’a gə kula mbuna dee’g lé.
17 Bèe ɓa m’taa bai neelé ji Njesigənea̰’g ndá m’ar ginkoji dəwje gə raŋg lai gə́ Njesigənea̰ ulam gə́ rɔ dee’g lé d’ai. 18 Ma m’ar deḛ gə́ d’isi Jerusalem ləm, gə ɓee-booje gə́ Juda ləm, gə mbaije ləa ləma, gə ŋgan-mbaije ləa ləm tɔ lé d’ai, gə mba kar ɓee lé tel to ne dɔ nduba ləm, gə néno̰ ləm, gə nékula sul dɔ’g ləma, gə né gə́ ndɔl wa dəa ləm tɔ, to gə́ seḭ ooje ne ɓogənè bèe lé ya tɔ.
19 M’ar Parao̰, mbai gə́ Ejiptə ləm, gə kuraje ləa ləm, gə ŋgan-mbaije ləa ləma, gə koso-dəwje ləa lai ləm tɔ d’ai. 20 M’ar Arabi bura ləm, gə mbaije lai gə́ ɓee gə́ Uts ləma, gə mbaije lə Pilistije lai gə́ d’isi Askalo̰ gə Gaja gə Ekro̰ gə ges loo gə́ Asdod gə́ nai ləm tɔ lé d’ai. 21 M’ar Edɔmje gə Moabje gə Amo̰je d’ai. 22 M’ar mbaije lai gə́ Tir ləma, gə mbaije lai gə́ Sido̰ ləm, gə mbaije lai gə́ d’isi dɔgoré-loo gə́ dəb baa-boo-kad’g nu ləm tɔ lé d’ai. 23 M’ar Dedanje ləm, gə Temaje ləm, gə Busje ləma, gə deḛ lai gə́ to njéndisa kil mbaita deeje ləm tɔ lé d’ai. 24 M’ar mbaije lai gə́ Arabi ləm, gə mbaije lə Arabə lai gə́ d’isi dɔdilaloo’g ləm tɔ lé d’ai. 25 M’ar mbaije lai gə́ Jimri ləm, gə mbaije lai gə́ Elam ləma, gə mbaije lai gə́ Médi ləm tɔ lé d’ai. 26 M’ar mbaije lai gə́ dɔgel, deḛ gə́ d’isi mbɔr na̰’g dəb əsé deḛ gə́ d’isi əw gə na̰ ləma, gə ɓeeko̰je lai gə́ dɔ naŋg nee ləm tɔ lé d’ai. Ndá mbai gə́ Sesak ɓa a kai goo dee’g.
27 M’a kula dee pana: Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje, Ala lə Israɛlje pa togə́bè pana: Aije areeje tɔl sí ar sí tɔméje tululu-tululu ndá tosoje ne lal kuba loo kḭ tar loo gə́ seḭ ooje kiambas gə́ n’a gə kula ne mbuna sí’g lé! 28 Nɛ ɓó lé deḛ mbad taa bai mán-nduú lé jii’g kai ndá ula dee pana: Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje pa togə́bè pana: Lé riri kara seḭ a kaije ya! 29 Mbata aa ooje, ɓee-boo gə́ ri neḛ ɓar dɔ’g lé n’un kudu ra né gə́ majel keneŋ. Ŋga see seḭ a síje lal karee tibi mbɔr sí wa! A lal tibi mbɔr sí el. Mbata n’a ɓar kiambas karee ree dɔ dəwje lai gə́ d’isi dɔ naŋg nee. Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje ɓa pa bèe.
30 Ndá i lé a teggin ta néje neelé lai
Kar dee ndá a kula dee pana:
Njesigənea̰ a kinja diao̰ tar hər-hər:
Ndia a ɓar loo-siée gə́ to gə kəmee’g.
Yeḛ a kinja diao̰ dɔ loo-siée’g
Loo-mbula-nduú’g
Dɔ dəwje lai gə́ dɔ naŋg nee.
31 Kaa né ɓar ɔr rudu naŋg nee njal
Mbata Njesigənea̰
Ra gə ginkoji dəwje gə raŋg ta,
Yeḛ gaŋgta dɔ dəwje’g lai
Yeḛ ɔm njémeeyèrje ta kiambas’g.
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
32 Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje pata togə́bè pana:
Némeeko̰-boo ḭ aw gə́ kédé-kédé
Mbuna ginkoji dəwje gə raŋg’g ləm,
Lel-boo ḭ gigigi gwɔi naŋg’d ləm tɔ.
33 Deḛ gə́ Njesigənea̰ a tɔl dee mee ndəa’g neelé d’a to naŋg rib-rib un kudee dəb naŋg gə́ kel kára’g saar teḛ ne debee gə́ kel gə́ raŋg’d. D’a no̰ dee el ləm, d’a kodo yoo dee el ləma, d’a dubu dee el ləm tɔ. D’a to asəna gə siḭ néje gə́ dɔ naŋg’d bèe.
34 Seḭ njékul dəwje,
Ɔrje ndu sí gə́ tar no̰je ne!
Seḭ njékɔrno̰ koso-dəwje,
Rogoje dan buu’g!
Mbata ndɔje gə́ ka̰ kar dee
Gaŋ gwɔb sí teḛ mba̰.
N’a tɔ sí pɔs-pɔs asəna gə jo-gɔr bèe.
35 Njo̰loo-kula-dɔ lə njékul dəwje godo ŋga ləm,
Kaji lə njékɔrno̰ dəwje kara godo ŋga ləm tɔ.
36 Ooje ndu no̰ lə njékul dəwje gə́ ɓar ləm,
Gə ndu tuma̰ rɔ lə njékɔrno̰ koso-dəwje gə́ ɓar ləm tɔ,
Mbata Njesigənea̰ tuji loo-ko̰-mu lə koso-dəwje lə dee.
37 Oŋg lə Njesigənea̰ gə́ o̰ to gə́ pər bèe
Tuji loo-sije lə dee gə́ kul yururu lé.
38 Yeḛ uba loo-siée ya̰
To gə́ ŋgon toboḭ gə́ uba loo-tée ya̰ bèe.
Mbata ɓee lə dee tel dɔ dɔdilaloo
Gə goo meekḭ jugugu
Gə oŋg-boo lə njetujiloo lé.
Irmiya kallam 23 sana bala natiija
1 Wa fi l-sana al-raabʼe hana hukum Yahuuyakhim wileed Yuuchiiya malik Yahuuza, Allah hajja le Irmiya kalaam bukhuss kulla chaʼab Yahuuza. Wa da fi awwal sana hana hukum Nabuukhadnasar malik Baabil. 2 Wa l-kalaam da, al-nabi Irmiya hajja beyah le kulla naas Yahuuza wa kulla sukkaan Madiinat al-Khudus. Wa hu gaal : 3 «Min sanit 13 hana hukum Yuuchiiya wileed Aamuun malik Yahuuza lahaddi l-yoom da, wa da fi muddit 23 sana, Allah gaaʼid yihajji leyi. Wa ana daayman gaaʼid nihajji leeku wa laakin intu abeetu ma tasmaʼooni ! 4 Wa daayman Allah rassal leeku kulla abiidah al-anbiya wa intu abeetu ma khatteetu adaanku le tasmaʼoohum. 5 Wa be waasitat al-anbiya dool Allah gaal : ‹Gabbulu ayyi waahid min derbah al-hawaan wa min amalah al-fasil. Wa be da, taskunu fi l-ard al-anteetha leeku intu wa le juduudku daayman wa ila l-abad. 6 Angarʼu ! Ma tajru wara ilaahaat aakhariin wa taʼabuduuhum wa tasjudu giddaamhum. Wa ma tikhaddubuuni be l-asnaam al-sawweetuuhum be iideeku. Wa khalaas be da, ana kula ma nisawwi leeku cheyy fasil. 7 Wa laakin intu ma simiʼtuuni. Be l-aks, khaddabtuuni be khidmit iideeku wa jibtu foogku al-fasaala.›» Wa da kalaam Allah.
8 Wa fi chaan da, daahu Allah al-Gaadir gaal : «Achaan intu ma simiʼtu kalaami, 9 akiid ana ninaadi leeku kulla gabaayil al-munchaakh wa abdi Nabuukhadnasar malik Baabil. Wa nijiibhum didd al-balad di wa didd sukkaanha wa didd kulla l-umam al-mujaawiriinha wa yidammuruuhum. Wa nijiib fooghum al-kharaab wa l-bahiite wa yabgo koom hana turaab ila l-abad. Wa da kalaam Allah. 10 Wa ana niwaggif kulla l-zakhraat wa l-ragraag wa khine al-aruus wa hiss al-murhaaka wa deyy al-faanuus. 11 Wa l-balad di kullaha nisawwiiha koom hana turaab wa ard kharaab. Wa kulla l-umam dool yabgo abiid le malik Baabil le muddit 70 sana.
12 «Wa laakin baʼad al-sabʼiin sana dool yikammulu, ana niʼaakhib malik Baabil wa ummatah fi chaan khataahum. Wa nugumm didd balad al-Baabiliyiin wa nisawwiiha balad kharaab ila l-abad. Wa da kalaam Allah. 13 Wa nitabbig fi l-balad di kulla l-kalaam al-gultah diddaha wa l-kalaam da maktuub fi l-kitaab da. Wa da l-kalaam al-ana Allah kallamt beyah al-nabi Irmiya didd kulla l-umam dool. 14 Wa l-Baabiliyiin kula doorhum yaji ! Yabgo abiid le umam katiiriin wa muluuk gaadriin. Wa ana nikaffiihum natiijat fiʼilhum wa khidmit iideehum.»
Kaas khadab Allah
15 Daahu Allah Ilaah Bani Israaʼiil gaal leyi : «Chiil kaas al-khamar hana khadabi al-ana nantiih leek wa azgiih le kulla l-umam al-ana nirassilak leehum. 16 Khalli yacharbo wa yaskaro wa yittartaʼo lahaddi yiwadduru agulhum wa da be sabab al-harib al-nijiibah fi usuthum.»
17 Khalaas, ana chilt kaas al-khamar al-antaah leyi Allah wa charrabtah le kulla l-umam al-hu rassalaani leehum. 18 Wa ana badeet be naas Madiinat al-Khudus wa naas hillaal balad Yahuuza wa muluukhum wa kubaaraathum achaan Allah sawwa mudunhum koom hana turaab wa bakaan kharaab wa bahiite wa malʼuun wa gaaʼid misil da lahaddi l-yoom.
19 Wa baʼad da, ja door hana l-chaʼab al-aakhariin wa humman
Firʼoon malik Masir wa khaddaamiinah wa kubaaraatah wa kulla chaʼabah20 wa kulla l-gabaayil al-aakhariin al-fi Masirwa kulla muluuk al-Uuswa kulla muluuk balad al-Filistiyiin wa mudunhum Achgaluun wa Khazza wa Akhruun wa l-faddal min Achduud21 wa naas Adoom wa Muwaab wa Bani Ammuun22 wa kulla muluuk Suur wa Seedawa muluuk al-mudun al-gaaʼidiin khaadi fi khachum al-bahar23 wa naas Dadaan wa Tiima wa Buuzwa kulla l-yizayyunu chaʼarhum24 wa kulla muluuk al-Arab wa l-gabaayil al-yaskunu fi l-sahara25 wa kulla muluuk Zimri wa Ilaam wa l-Maadiyiin26 wa muluuk al-munchaakh al-gariibiin aw baʼiidiin.Wa be da, kulla mamaalik al-dunya al-muchattatiin fi l-ard yacharbo min kaas al-khadab da al-waahid baʼad al-aakhar. Wa fi aakhirhum, yachrab malik Baabil.
27 «Ya Irmiya, inta guul leehum : ‹Daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : “Acharbo wa askaro wa gaddufu. Agaʼo ma tugummu ! Wa da be sabab al-harib al-nijiibah fi usutku.”› 28 Wa kan abo ma yichiilu al-kaas da min iidak wa yacharbooh, inta guul leehum : ‹Daahu Allah al-Gaadir gaal : “Acharbooh, akiid tacharbooh. 29 Achaan daahu ana nijiib al-fasaala awwalan ke fi madiinti al-foogha usmi. Hal intu tahsubu najʼalku bariyiin walla ? La ! Abadan ma najʼalku bariyiin wakit gaaʼid nijiib al-harib fi kulla sukkaan al-ard.”›» Wa da kalaam Allah al-Gaadir.
Allah aakhab kubaaraat chaʼabah
30 «Wa inta, ya Irmiya ! Atnabbaʼ be l-kalaam da wa guul leehum :
‹Min hinaak foog, Allah yahrij
ziyaada min al-duud al-gaaʼid yikirr.
Wa min maskanah al-mukhaddas,
hissah yinsamiʼ
wa hu yahrij didd baladah.
Wa hissah didd kulla sukkaan al-ard bigi aali
min ragraag al-naas al-yifajjukhu al-inab.
31 Wa hissah da, yinsamiʼ
lahaddi fi aakhir al-ard
achaan Allah yijiib al-umam
fi l-chariiʼa.
Yichaariʼ kulla l-naas
wa yisallim al-aasiyiin le l-harib.›»
Wa da kalaam Allah.
32 Wa daahu Allah al-Gaadir gaal :
«Akiid fi fasaala taji min umma le umma
wa fi riih chadiide tugumm min aakhir al-ard.»
33 Wa l-yaktulhum Allah fi l-yoom daak, janaazaathum yidaffugu fi l-ard min tarafha le tarafha. Wa naadum waahid kula minhum wa la yarfaʼooh wa la yadfunuuh wa la yahzano leyah. Wa janaazaathum yichchattato fi l-ard misil al-baʼar.
34 Asrakho,
ya ruʼyaan khanami !
Kooruku wa almarmakho fi l-turaab,
ya kubaaraat chaʼabi !
Achaan yoom mootku garrab.
Yaktuluuku wa yichattutu janaazaatku
wa tagaʼo wa tilkassaro misil al-suuni.
35 Ma fi bakaan al-yillabbado foogah ruʼyaan khanami
wa ma fi maljaʼ le kubaaraat chaʼabi.
36 Asmaʼo siraakh ruʼyaan khanami
wa korooraak kubaaraat chaʼabi
achaan Allah dammar balad marʼaahum.
37 Wa min khadab Allah al-muhrig,
al-marʼa al-saalim khirib.
38 Wa Allah aba bakaanah
misil al-duud al-aba nugurtah.
Achaan al-balad khirbat
be sabab al-harib al-mudammir
wa be sabab khadab Allah al-muhrig.