1 Ma m’ula sí ta néje neelé gə mba karee tel to né kɔr koso lə sí el. 2 D’a kun sí tɔb sí mee kəi-kwa-dɔ-na̰je’g, nana ɓa gə́ tɔl sí kara mee ndəa gə́ a gə ree lé a kḛji mée’g pana: Neḛ n’ra né n’ar Ala ya. 3 D’a ra togə́bè mbata deḛ gər Bɔ-dəwje lé el ləm, deḛ gərm-ma lé el ləm tɔ. 4 Ta néje neelé ma m’ula sí mba kar loo gə́ kàree a gə teḛ ndá meḛ sí a kolé ne dɔ ta gə́ ma m’ula sí’g lé ya.
Kula ra Ndilmeenda lé
Ta gə́ ma m’ula sí ɓasinè lé ma m’ula sí kédé gə́ ləw el mbata ma m’nai sə sí ɓəi. 5 Ɓasinè m’isi m’tel gə́ rɔ njekulam’g, nɛ dəw kára kara dəjim pana: See m’isi m’aw gə́ ra wa kara bèe el. 6 Nɛ ta néje nee gə́ ma m’ula sí lé ar meeko̰ taa meḛ sí pəl-pəl. 7 Nɛ ta gə́ ma m’ula sí lé to gə́ kankəmta ya, kaw gə́ m’a gə kaw lé a tel to maji dɔ sí’g ɓəi. Mbata ɓó lé m’a kaw el ndá njenai sə sí a ree rɔ sí’g el, nɛ ɓó lé m’a kaw ndá m’a kulá karee ree rɔ sí’g ya. 8 Loo gə́ yeḛ lé a ree ndá a kar kəm dəwje gə́ dɔ naŋg nee inja dɔ kaiya’g ləm, gə dɔ meekarabasur ləma, gə dɔ rəwta gə́ d’a gaŋg dɔ dəwje’g ləm tɔ. 9 Yeḛ a kar kəm dee inja dɔ kaiya’g lé mbata deḛ d’ɔm meḛ dee dɔm’g el. 10 Yeḛ a kar kəm dee inja dɔ meekarabasur’g lé mbata m’isi m’aw gə́ rɔ Bɔ-dəwje’g lé ŋga ndá seḭ a koomje gogo el ŋga. 11 Yeḛ a kar kəm dee inja dɔ rəwta gə́ d’a gaŋg lé mbata mbai gə́ naŋg neelé ta gə́ gaŋg lé wa dəa mba̰ ya.
12 Ta ləm gə́ kəm kula sí to yaa̰ ya, nɛ seḭ lé asjekəm taaje ɓasinè el. 13 Loo gə́ njenai sə sí, yeḛ gə́ to Ndil gə́ gəd lé a ree ndá yeḛ a kɔr no̰ sí dan kankəmta’g, mbata yeḛ a kula sí ta gə́ mbaiyee kea̰ el, nɛ taje lai gə́ yeḛ oo lé ɓa yeḛ a kula sí ləm, yeḛ a riba sə sí dɔ néje gə́ d’a gə ree lé ləm tɔ. 14 Yeḛ a kula rɔnduba dɔm’g mbata né kama lé ɓa yeḛ a kun taree pa kar sí ya. 15 Né gə́ ka̰ Bɔ-dəwje lai-lai lé to gə́ kama ya, gelee gə́ nee ɓa ma m’ula sí ne m’pana: Né kamaje lé yeḛ a kun taree pa kar sí ya.
Nékəmndoo a tel to rɔlel ɓəi
16 Waga ba bèe ndá seḭ a koomje el ŋga, tɔɓəi mbɔr bəl ɓəi ndá seḭ a tel koomje ɓəi mbata m’isi m’aw gə́ rɔ Bɔ-dəwje’g lé.
17 Yen ŋga njékwakiláje gə́ na̰je d’ula na̰ pana: See ta ɗi ɓa yeḛ pa bèe wa. Yeḛ pana: Waga ba bèe ndá j’a kée el ŋga, tɔɓəi yeḛ pana: Mbɔr bəl ɓəi ŋga ndá j’a kée ɓəi mbata yeḛ si aw gə́ rɔ Bɔ-dəwje’g lé. 18 Deḛ dəji na̰ pana: Ta gə́ yeḛ pa pana: Waga ba lé see ginee to gə́ banwa. Ta gə́ yeḛ pa lé jeḛ n’gər ginee el nja ɓəi.
19 Jeju oo to gə́ deḛ ndigi dəjee ta ndá yeḛ ula dee pana: Seḭ dəjije na̰ ta gə́ yo gə nee dɔ ta gə́ ma m’ula sí’g m’pana: Waga ba ndá seḭ a koomje el ŋga, tɔɓəi m’tel m’pana: Mbɔr bəl ɓəi ndá seḭ a koomje ɓəi. 20 Ma m’ula sí təsərə, seḭ a no̰je gə mán-no̰ kəm sí’g ləm, seḭ a no̰je gə kii wəl-wəl ləm tɔ ndá njé gə́ naŋg nee d’a si kal rɔ dee, seḭ lé a sije dan némeeko̰’g nɛ meeko̰ lə sí lé a tel to rɔlel ɓəi. 21 Loo gə́ ndóo to dené lé yeḛ si dan némeeko̰’g mbata kàree teḛ dəa’g, nɛ loo gə́ yeḛ oji ŋgon mba̰ ndá rəa lelee ar mée wəi dɔ ndóo’g sel mbata ŋgon gə́ yeḛ ojee ilá naŋg lé. 22 Seḭ kara ɓasinè lé seḭ síje dan némeeko̰’g, nɛ loo gə́ m’a tel koo sí ndá rɔ sí a lel sí tɔɓəi dəw kára kara a kɔr rɔlel lə sí el tɔ.
23 Mee ndəa’g neelé seḭ a dəjimje goo né kára kara el ŋga. Ma m’ula sí təsərə, né gə́ rara ɓa gə́ seḭ a kwɔije Bɔ-dəwje lé ndá yeḛ a kar sí gə rim-ma nja. 24 Saar ɓasinè lé seḭ kwɔiyeeje né kára kara gə rim el. Kwɔiyeeje ndá yeḛ a kar sí mba kar dɔ rɔlel lə sí ɔr ne njal.
Jeju to njedum dɔ loo gə́ naŋg nee
25 Ta néje neelé ma m’ula sí gə gosota. Nɛ ndɔ gə́ m’a kula sí gə́ gosota el lé kàree a teḛ ndá ndəa neelé m’a riba sə sí dɔ Bɔ-dəwje lé pərəg ya. 26 Mee ndəa’g neelé seḭ a kwɔiyeeje né gə rim nɛ ma m’ula sí m’pana: M’a ra tamaji ta Bɔ-dəwje’g mbata lə sí lé m’pa bèe el. 27 Mbata Bɔ-dəwje lé nja unda sí dan kəmee’g ya mbata seḭ lé ṵdamje dan kəm sí’g ləm, ta kḭ gə́ m’ḭ rɔ Ala’g lé seḭ ɔmje meḛ sí dɔ’g ləm tɔ. 28 Ma m’ḭ rɔ Bɔ-dəwje’g m’ree naŋg nee ya, nɛ ɓasinè m’ya̰ naŋg nee m’tel m’isi m’aw gə́ rɔ Bɔ-dəwje’g lé gogo.
29 Njékwakiláje d’ilá keneŋ pana: Ɓasinè tapai to raga təsərə ya ɓó i ula sí ta gə goso el ŋga. 30 Ɓasinè jeḛ n’gər gao, i gər néje lai ɓó loo kun ta dəjii goo kára kara godo ŋga, gelee gə́ nee ɓa jeḛ j’ɔm meḛ sí dɔi’g to gə́ i ḭ rɔ Ala’g lé nja.
31 Jeju tel dəji dee pana: See ɓasinè ya seḭ ɔmje meḛ sí dɔm’g ŋga wa. 32 Aa ooje, loo gə́ d’a gə sané sí gə loo ɓəd-ɓəd lé kàree sí teḛ ləm, teḛ mba̰ ləm tɔ ndá seḭ a kubamje kya̰’mje gə karm ba, nɛ ma lé m’a sí gə karm el mbata Bɔ-dəwje nai səm ya. 33 Ma m’ula sí ta néje neelé mba kar meḛ sí gə́ seḭ ɔmje səm na̰’d sad lé seḭ a sije ne gə meekulɔm ya. Nékəmndoo a ra sí dɔ naŋg nee ya, nɛ waje rɔ sí kɔgərɔ mbata ma m’dum dɔ loo gə́ naŋg nee mba̰ tɔ.
Al-talaamiiz yatʼabo
1 «Ana gult leeku kulla l-kalaam da achaan ma tamurgu min al-derib al-adiil. 2 Yaturduuku min buyuut al-sala. Wa yaji wakit waahid ayyi naadum al-yaktulku yifakkir hu gaaʼid yakhdim le Allah. 3 Yakrahooku misil da achaan ma irfo abuuyi Allah wa ma irfooni ana kula. 4 Laakin gult leeku al-kalaam da achaan wakit al-taʼab yaji foogku, tifakkuru wa taʼarfu kadar ana ooreetku beyah. Wa ana ma ooreetku min al-bidaaya be l-taʼab al-yajiiku achaan awwal ana gaaʼid maʼaaku.
Amal al-Ruuh al-Khudduus
5 «Wa hassaʼ ana nigabbil le Allah al-rassalaani wa ma fi naadum minku yasʼalni wa yuguul : ‹Inta maachi ween ?› 6 Intu haznaaniin bilheen achaan ana hajjeet leeku be l-kalaam da. 7 Laakin nuguul leeku al-hagg, yabga leeku akheer kan namchi. Kan ana ma namchi, al-Muʼaawin ma yaji leeku. Laakin kan ana macheet khalaas, nirassilah leeku. 8 Wa wakit hu yaji, hu yiʼarrif le naas al-dunya zunuubhum wa yiʼarrifhum al-haal al-saalhe wa l-hisaab. 9 Hu yiʼarrifhum al-zanib achaan ma aamano beyi. 10 Hu yiʼarrifhum al-haal al-saalhe achaan ana namchi le abuuyi wa ma tichiifuuni. 11 Hu yiʼarrifhum al-hisaab achaan Allah haasab Ibliis sultaan al-dunya khalaas.
12 «Indi kalaam ziyaada nidoor nuguulah leeku laakin hassaʼ intu ma tagdaro tahmalooh. 13 Wakit Ruuh al-Hagg yajiiku, hu yuguudku fi l-hagg al-kaamil. Al-kalaam al-yuguulah ma jaayi minnah bas laakin hu yuguul kulla cheyy al-yasmaʼah wa yiʼooriiku be l-cheyy al-lissaaʼ ma bigi. 14 Hu yimajjidni yichiil min kalaami wa yiʼooriiku beyah. 15 Kulla cheyy hana abuuyi hanaayi. Wa achaan da, gult leeku hu yichiil min kalaami wa yiʼooriiku beyah. 16 Baʼad chiyya bas, ma tichiifuuni wa baʼad chiyya battaan, tichiifuuni.»
Al-farha gariibe
17 Wa waahidiin min talaamiizah hajjo ambeenaathum wa gaalo : «Maala gaal : ‹Baʼad chiyya bas, ma tichiifuuni. Wa baʼad chiyya battaan, tichiifuuni.› Wa maala gaal : ‹Achaan nigabbil le abuuyi.› Chunu maʼana al-kalaam da ?» 18 Wa gaalo : «Al-kalaam ‹baʼad chiyya›, da maʼanaatah chunu ? Ma fihimna kalaamah.»
19 Wa Isa irif kadar dawwaro yasʼalooh. Wa saʼalaahum wa gaal : «Hal intu gaaʼidiin tichchaawaro ambeenaatku fi kalaami walla ? Hal fihimtu kalaami : ‹Baʼad chiyya bas, ma tichiifuuni wa baʼad chiyya battaan, tichiifuuni› ? 20 Asmaʼo nuguul leeku al-hagg, intu tabku wa tahzano wa naas al-dunya yafraho. Sahiih, intu tahzano laakin al-farha tibaddil leeku al-hizin.
21 «Kan mara khalbaane wa wakt al-waaluuda ja, hi tatʼab taʼab chadiid. Wa wakit wildat sakhiirha khalaas, hi farhaane wa tansa al-taʼab achaan jaabat naadum fi l-dunya. 22 Wa yabga leeku misil da. Hassaʼ tatʼabo laakin ana nigabbil battaan nichiifku wa intu tafraho farha chadiide wa ma fi naadum yichiil minku al-farha di.
23 «Wa fi l-yoom al-yaji da, intu ma tasʼalooni cheyy. Asmaʼo nuguul leeku al-hagg, ayyi cheyy al-tasʼalooh min abuuyi be usmi, hu yantiiku. 24 Lahaddi al-yoom, intu ma saʼaltu cheyy min Allah be usmi. Asʼalooh wa hu yantiiku achaan tafraho farha chadiide.
25 «Ana hajjeet leeku be amsaal laakin fi l-wakit al-yaji, ma nihajji leeku battaan be amsaal laakin niʼooriiku be abuuyi be kalaam waadih. 26 Wa fi l-wakit al-yaji, tasʼalo Allah be usmi. Ana ma nuguul kadar ana nasʼal abuuyi fi chaanku. 27 Abuuyi zaatah yihibbuku achaan intu habbeetuuni wa aamantu kadar ana jiit min Allah. 28 Ana jiit min abuuyi wa dakhalt fi l-dunya. Wa hassaʼ namrug min al-dunya wa nigabbil le abuuyi.»
29 Wa talaamiizah gaalo : «Khalaas hassaʼ da hajjeet be kalaam waadih wa ma be amsaal. 30 Hassaʼ naʼarfu inta taʼarif kulla cheyy wa kan naadum ma yasʼalak kula, inta taʼarif suʼaalah. Wa achaan da, aniina niʼaamunu kadar inta jiit min Allah.»
31 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Hassaʼ tuguulu aamantu walla ? 32 Laakin wakit waahid yaji wa hassaʼ al-wakit da ja khalaas. Wa fi l-wakit da bas, yichattutuuku ayyi waahid yamchi le beetah. Intu tikhalluuni wiheedi. Laakin be l-sahiih, ana ma wiheedi achaan abuuyi gaaʼid maʼaayi. 33 Ana gult leeku kulla l-kalaam da, achaan talgo al-salaam beyi ana. Akiid, fi l-dunya intu tatʼabo. Laakin chiddu heelku achaan ana annasart fi l-dunya.»
