Jasee wa Jeju gə́ rəa’g
1 Jeju uru mee ɓee gə́ Jeriko unda dana gaŋg. 2 Aa ooje, dəw kára gə́ to bao ria lə Jasee gə́ to mbai dɔ njétaa lar-gədɓeeje lé ndiŋga rəa mba kila kəmee dɔ Jeju’g kée ne see yeḛ to gə́ dəw gə́ banwa koo, 3 nɛ yeḛ duu dɔ loo tasəra mbata boo-dəwje d’o̰ loo mbèd mbata yeḛ to dəw gə́ gwɔji ɗugusu bèe ba. 4 Togə́bè yeḛ teḛ aḭ aw gaŋg loo no̰ dee’g kédé al sí dɔ kag-ɓɔl gə́ to mbɔr rəbə mba koo Jeju gə́ a gə dəs gə rəw gə́ gelee’g lé. 5 Loo gə́ Jeju teḛ lée’g neelé ndá yeḛ un kəmee gə́ tar ɓaree ulá pana: Jasee, risi gə́ tɔgi uru naŋg, mbata lé riri kara ɓogənè m’a ra ɓee mee kəi ləi ya.
6 Jasee ɔs rəa ɓad risi uru naŋg, wa Jeju gə́ rəa’g gə rɔlel tɔ. 7 Loo gə́ koso-dəwje d’oo togə́bè ndá deḛ jém ta gə ŋgan gwɔs dee pana: Yeḛ aw uru kəi lə njekaiya mbidi.
8 Jasee aar no̰ Mbaidɔmbaije’g ulá pana: Mbaidɔmbaije, aa oo, nékiŋgamje lé m’unda mée dana loo joo m’un loo kára m’ar njéndooje, ɓó lé m’tuji né lə dəw ndá m’a karee maree toree’g sɔ ya tɔ.
9 Jeju tel ilá keneŋ pana: Ɓogənè ya kaji uru mee kəi’g nee mbata yeḛ neelé to gə́ ŋgoka Abrakam ya tɔ.Jasee si dɔ kag-ɓɔl’g aw ŋgina̰ Jeju (19.1-9) 10 Mbata Ŋgon-dəw lé ree gə mba ndolè yeḛ gə́ ndəm igi gə mba karee aji ya .
Gosɔta gə́ wɔji dɔ ŋgan larlɔr
Mat 25.14-30
11 D’isi d’oo taje neelé ndá Jeju ila gosota gə́ raŋg keneŋ tɔɓəi mbata yeḛ si mbɔr Jerusalem’g dəb, nɛ deḛ la̰ji ta meḛ dee’g pana: Ɓeeko̰ lə Ala lé a teḛ wai ŋga . 12 Yeḛ ula dee pana: Dəw kára gə́ gelee gə́ mbai lé ḭ aw ɓee gə́ əw gə mba kar dee d’ula mbai dəa’g d’aree un ne kula ko̰ɓee ɓa gə mba tel ree ɓəi. 13 Yeḛ ɓar kuraje ləa dɔg, ar dee ŋgon lar kára-kára ula dee ne pana: Telje kəmee saar m’a tel ree ɓəi. 14 Nɛ njéɓeeje ləa d’ə̰jee bəḭ-bəḭ ndá d’ula njékaḭkulaje gée’g mba kar dee pana: Jeḛ ndigi kar dəw neelé o̰ ɓee dɔ sí’g el.
15 Loo gə́ d’ula mbai dəa’g mba̰ ɓa yeḛ tel ree ɓée ɓəi ndá yeḛ ula kula ɓar kuraje ləa gə́ yeḛ ar dee lar lé mba koo loo lar gə́ deḛ tel kəmee lé ŋga. 16 Yeḛ gə́ dɔtar lé ree ulá pana: Mbai, ŋgon lar ləi gə́ kára lé oji maree aree aḭ dɔg. 17 Mbai lé tel ilá keneŋ pana: A! i to kura gə́ maji ya, mbata né gə́ tḛ́ ba bèe ya i to ŋgonkoji dɔ’g bèe ndá aa oo, ma m’un ndum m’ari ɔn dɔ ɓee-booje’g dɔg tɔ. 18 Yeḛ gə́ njekɔm’g joo ree ulá pana: Mbai ŋgon lar ləi gə́ kára lé oji maree aree aḭ mi. 19 Mbai ila keneŋ pana: I kara m’ari ɔn dɔ ɓee-booje’g mi ya tɔ. 20 Yeḛ gə́ raŋg ree ulá pana: Mbai, aa oo, ŋgon lar ləi gə́ kára gə́ i am lé ma m’ŋgəm mbida ta kubu’g, 21 mbata ma m’ɓəli mbata i to dəw gə́ kədərə yaa̰, i unda né ɓa un el ləm, i dubu kó ɓa ra el ləm tɔ. 22 Mbai tel ilá keneŋ pana: Ta gə́ teḛ tai’g ɓa m’ila ne ta dɔi’g ya, i kura gə́ njemeeyèr. I gər gao to gə́ ma m’to gə́ dəw gə́ kədərə gə́ m’unda né ɓa m’un el ləm, m’dubu kó ɓa m’ra el ləm tɔ 23 ndá ŋga see ban ɓa i un lar ləm ar njételkəmeeje gə mba kar ndɔ telm ndá m’taa manee dɔ’g ji dee’g el wa. 24 Tɔɓəi yeḛ tel ula deḛ gə́ d’aar keneŋ neelé pana: Wáje ŋgon lar gə́ jia’g lé taaje arje yeḛ gə́ njelarlɔr gə́ dɔg lé. 25 Deḛ d’ulá pana: Mbai, yeḛ lé si gə larlɔr jia’g dɔg mba̰. 26 Nɛ mbai lé ula dee pana: Ma m’ula sí təsərə, yeḛ gə́ si gə né jia’g ndá d’a karee maree dɔ’g ya, nɛ yeḛ gə́ si gə né ɓa iŋga maree dɔ’g el ndá d’a kwa taa jia’g tɔ . 27 Ges ta gə́ nai ɓa nee: Njéba̰je ləm gə́ ndigi karm m’o̰ ɓee dɔ dee’g el lé wa deeje gə́ nee amje ndá tɔl deeje kəm’g nee ya.
28 Loo gə́ Jeju pa togə́bè mba̰ ndá yeḛ ɔd no̰ boo-dəwje’g kédé gə́ Jerusalem tɔ.
Jeju andə mee ɓee gə́ Jerusalem
Mat 21.1-11, Mar 11.1-11, Ja̰ 12.12-19
29 Loo gə́ d’unda dɔ Betpage gə Betani gə́ wɔji dɔ mbal gə́ ria lə Koiyoje dəb ndá Jeju ɔr njékwakiláje joo ula dee pana: 30 Ɔd awje ɓee gə́ to no̰ sí’g kédé lé. Loo gə́ seḭ a teḛje keneŋ ndá a kiŋgaje ŋgon mulayḛ̀je gə́ teá naŋg gə́ dəw kára kara uba giree ɗab el ɓəi, tudeeje reeje səa amje. 31 Ɓó lé dəw a bəg sí gə mbəa pana: See ban ɓa seḭ tudeeje wa. Ndá seḭ a kuláje pajena: Mbaidɔmbaije ɓa aw ndée ya.
32 Deḛ gə́ yeḛ ula dee lé d’ɔd d’aw ndá d’iŋga to gə́ yeḛ ula dee lé ya tɔ. 33 Loo gə́ d’isi tudu ŋgon mulayḛ̀je lé bèe-bèe ndá njeaje-je dəji dee pana: See ban ɓa seḭ tuduje ŋgon mulayḛ̀je lé wa.
34 Deḛ tel d’ila dee keneŋ pana: Mbaidɔmbaije ɓa aw ndée ya.
35 Deḛ ree gə ŋgon mulayḛ̀je lé rɔ Jeju’g ndá d’ɔm kubuje lə dee giree’g d’ar Jeju uba dəa ɗab si keneŋ. 36 Loo gə́ d’isi d’aw lé ndá dəwje mbalé kubuje lə dee naŋg rəbə. 37 Tɔɓəi loo gə́ d’unda dɔ Jerusalem dəb par gə́ loo gə́ wɔji dɔ wəl mbal gə́ ria lə Koiyoje lé ndá boo-njékwakiláje d’al rɔ dee, pidi ne Ala gə ndu dee gə́ boi wəl-wəl mbata némɔrije lai gə́ deḛ d’oo gə kəm dee lé. 38 Deḛ pana: Maji kar dɔkaisəgərə nai gə mbai gə́ ree gə ri Mbaidɔmbaije. Maji kar meekulɔm nai gə deḛ gə́ d’isi mee dara’g ləm, maji kula rɔnduba dɔ Ala’g ləm tɔ .
39 Parisiḛje gə́ na̰je gə́ d’aar mbuna boo-dəwje’g neelé d’ula Jeju pana: Mbai, maji kari ḭ gə njékwakilaije lé ndaŋg dee ɓa.
40 Nɛ yeḛ tel ila dee keneŋ pana: Ma m’ula sí təsərə, ɓó lé deḛ ɓa d’wa ta dee d’isi mundu ndá kɔr mbalje ɓa d’a ra né wəl-wəl ya!
Jeju no̰ mbata Jerusalem
41 Loo gə́ nai tḛ́ bèe gə mba kar dee teḛ mee ɓee’g lé ndá Jeju ila kəmee dɔ ɓee-boo’g neelé ndá no̰ gə mán kəmee dəa’g pana: 42 Ɓó lé ɓogənè gə́ to ndɔ kaḭ lé ɓa kəmi-i nja inja dɔ néje gə́ wɔji dɔ meekulɔm ləi bèe lé ɓa a maji yaa̰. Nɛ ɓasinè lé néje neelé d’iya rɔ dee kəmi’g pḛ́-pḛ́ nja ɓəi. 43 Mbata ndɔje gə́ njéba̰je ləi d’a teḛ dɔi’g kuru bwa gugu ne dɔi sub ləm, d’a gugu giri sub ləma, d’a kudu dɔi jigi-jigi ləm tɔ lé kàree a teḛ ndá d’a tujii pugudu gə ŋganije gə́ d’isi səi lé na̰’d. 44 D’a kya̰ mbal kára dɔ maree’g gə mba kari el mbata ree gə́ deḛ ree d’ooi ndəa gən lé i gər dee keneŋ el lé.
Jeju tuba njérab-néje mee kəi-Ala’g
Mat 21.12-17, Mar 11.15-19, Ja̰ 2.13-22
45 Yeḛ andə aw mee kəi-Ala’g ndá yeḛ un kudu tuba deḛ gə́ d’isi rab néje lə dee keneŋ ləm, gə deḛ gə́ ndogo sə dee ləm tɔ, 46 ula dee pana: Deḛ ndaŋg mee maktub’g pana: Kəi ləm a to kəi-ra-tamaji keneŋ. Nɛ seḭ ɓa seḭ teleeje undaje gə́ duu-loo lə njéɓogoje ya .
47 Yeḛ ndoo dee ta mee kəi-Ala’g gə ndəa-ndəa. Nɛ mbai dɔ njékinjanéməsje-je ləm, gə njéndaji-maktubje ləma, gə ŋgatɔgje lə dəwje ləm tɔ lé saŋg loo gə mba karee udu ne bo̰ . 48 Nɛ deḛ d’oo loo gə mba kwá el mbata ta gə́ yeḛ ndoo dee lé ar kaar boo-dəwje lai wa dee paḭ.
Al-Masiih wa Zakka
1 Wa Isa dakhal fi hillit Ariiha wa gaaʼid yuchuggaha. 2 Wa fi naadum waahid usmah Zakka. Wa hu kabiir hana naas al-jamaarik wa hu khani bilheen. 3 Wa hu dawwar yichiif Isa laakin ma gidir achaan Isa gaaʼid fi usut naas katiiriin wa Zakka naadum gisayyir. 4 Wa achaan da, hu jara giddaam fi l-derib al-Isa maachi foogah wa rikib foog fi jimmeezaay achaan yichiif Isa wakit hu yalhag al-bakaan da. 5 Wa Isa ja fi l-bakaan da wa rafaʼ raasah wa hajja le Zakka wa gaal : «Ya Zakka, yalla ajala dalli tihit. Al-yoom waajib niddayyaf fi beetak.»
6 Wa ajala ke hu dalla wa faddalah le Isa fi beetah be farah. 7 Wa kulla l-naas al-chaafo al-cheyy al-bigi da, bigo zaʼlaaniin wa hajjo ambeenaathum wa gaalo : «Haay ! Hu macha bigi deef hana naadum muznib.»
8 Wa Zakka gamma foog wa gaal le l-Rabb Isa : «Ya Sayyidna, nanti nuss maali le l-masaakiin. Wa kan chilt cheyy min ayyi naadum be zulum, nigabbilah leyah arbaʼa marraat.» 9 Wa Isa radda wa gaal : «Khalaas, al-yoom al-naja jaat fi l-beet da achaan Zakka kula min iyaal Ibraahiim. 10 Wa ana Ibn al-Insaan jiit achaan nifattich al-muwaddiriin wa ninajjiihum.»
Masal al-malik wa khaddaamiinah
11 Wa l-naas gaaʼidiin yasmaʼo kalaam Isa. Wa fi fikirhum, mamlakat Allah tidoor tibiin ajala achaan hu gariib yalhag Madiinat al-Khudus. Wa achaan da, hu hajja leehum be masal. 12 Wa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum waahid min iyaal al-muluuk saafar fi bakaan baʼiid achaan hinaak yidarrujuuh malik wa yigabbil yahkim baladah. 13 Wa gubbaal ma yisaafir, hu naada achara min abiidah wa anta le ayyi waahid jineeh hana dahab. Wa gaal leehum : ‹Taajuru beyah lahaddi nigabbil.› 14 Wa chaʼab baladah kirhooh wa rassalo waraayah mumassiliin achaan yuguulu : ‹Ma nidooru al-naadum da yabga foogna malik.›
15 «Wa baʼad darrajooh malik, gabbal baladah wa naada abiidah al-antaahum al-gurus achaan yaju leyah. Wa dawwar yaʼarif kam ribho leyah fi l-tijaara. 16 Wa l-awwal ja giddaamah wa gaal : ‹Ya l-malik, al-jineeh al-anteetah leyi, ana kisibt beyah 10 jineeh.› 17 Wa l-malik gaal leyah : ‹Da sameh. Inta abid adiil. Awwal ana anteetak masʼuuliiye chiyya wa inta bigiit amiin. Wa achaan da, nantiik masʼuuliiye fi 10 hille.›
18 «Wa l-abid al-taani ja leyah wa gaal : ‹Ya l-malik, al-jineeh al-anteetah leyi, ana kisibt beyah 5 jineeh.› 19 Wa l-malik gaal : ‹Nukhuttak fi 5 hille.›
20 «Wa abid aakhar ja wa gaal : ‹Ya l-malik, daahu jineeh hanaak. Ana hafadtah wa labbadtah fi mindiil. 21 Ana khuft minnak achaan inta naadum gawi. Inta tichiil al-khumaam al-naadum aakhar khattaah wa tagtaʼ al-khalla al-ma teerabtaha.› 22 Wa l-malik gaal leyah : ‹Nihaasibak hasab al-kalaam al-inta gultah. Inta abid fasil. Irift kadar ana naadum gawi wa nichiil al-khumaam al-naadum aakhar khattaah wa nagtaʼ al-khalla al-ma teerabtaha. 23 Wa kan ana misil da, maala ma khatteet gursi fi l-banki ? Wa misil da, wakit nigabbil fi l-balad nichiilah be faayditah.›
24 «Wa gaal le l-naas al-maʼaayah : ‹Chiilu minnah al-jineeh wa antuuh le l-abid al-indah 10.› 25 Wa gaalo leyah : ‹Ya l-malik, hu indah 10 khalaas !› 26 Wa l-malik gaal : ‹Nuguul leeku yantu le l-naadum al-indah. Wa laakin al-naadum al-ma indah, al-chiyya al-indah kula yichiiluuh minnah. 27 Wa khalaas, ween udwaani dool al-ma dawwaro ana nabga fooghum malik ? Jiibuuhum hini wa aktuluuhum giddaami !›»
28 Wa wakit Isa kammal al-kalaam da, hu macha giddaam fi derib Madiinat al-Khudus.
Dakhuul al-Masiih fi l-madiina
29 Wa Isa garrab le hillaal Beet Faaji wa Beet Anya fi l-bakaan al-usmah jabal al-Zaytuun. Wa Isa rassal giddaamah talaamiiz itneen. 30 Wa gaal leehum : «Amchu fi l-hille al-giddaamna di. Wa fi khachum al-hille talgo dahach marbuut. Wa naadum lissaaʼ ma rikib foogah. Hilluuh wa jiibuuh leyi hini. 31 Wa kan naadum yasʼalku wa yuguul : ‹Maala tihillu al-dahach ?› guulu leyah : ‹Al-Rabb yidoorah.›»
32 Wa l-talaamiiz al-rassaloohum macho ligo al-dahach misil hu ooraahum beyah. 33 Wa wakit gaaʼidiin yihilluuh, siyaadah saʼaloohum wa gaalo : «Maala tihillu al-dahach ?» 34 Wa raddo leehum wa gaalo : «Al-Rabb yidoorah.» 35 Wa jaabooh le Isa. Wa farracho khulgaanhum fi l-dahach wa rakkabo Isa foogah.
36 Wa khalaas hu gamma maachi raakib fi l-dahach wa l-naas farracho khulgaanhum fi l-derib giddaamah. 37 Wa garrab le l-madiina be l-derib al-naazil min jabal al-Zaytuun wa kulla talaamiizah bado yafraho wa yachkuru Allah be hiss aali fi chaan kulla l-ajaayib al-kubaar al-chaafoohum. 38 Wa gaalo :
«<Mabruuk le l-malik
al-jaayi be usum Allah !>
Salaam fi l-sama
wa majjudu Allah fi l-aali !»

39 Wa Fariiziyiin waahidiin fi ust al-naas hajjo leyah wa gaalo : «Ya l-sayyid, sakkit talaamiizak !» 40 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Nuguul leeku kan al-naas dool sakato kula, al-hujaar yiʼiitu be nafs al-kalaam.»
Isa hizin le Madiinat al-Khudus
41 Wa Isa garrab le l-madiina wa chaafaaha wa baka fi chaanha. 42 Wa gaal : «Ana nitmanna al-yoom inti taʼarfi al-cheyy al-yijiib leeki al-salaam laakin lahaddi hassaʼ, ma fihimtiih. 43 Wakit waahid yaji leeki wa askar aduuki yaju wa yankutu khanaadighum wa yihawwuguuki wa yisiddu kulla duruubki. 44 Wa yidammuruuki maʼa naaski al-fi lubbiki. Wa ma yikhallu hajar yagood foog hajar. Wa da yabga achaan inti ma irifti al-wakit al-Allah ja foogah le yinajjiiki.»
Al-Masiih tarad al-tujjaar
45 Wa Isa dakhal fi fadaayit beet Allah wa gamma yatrud minha al-tujjaar al-yisaawugu foogha. 46 Wa gaal leehum : «Allah gaal fi l-Kitaab : <Beeti yisammuuh beet al-sala.> Wa laakin intu <sawweetuuh beet al-saraariig !>»
47 Wa kulla yoom Isa yiʼallim al-naas fi fadaayit beet Allah. Wa kubaaraat rujaal al-diin wa l-ulama wa kubaaraat al-naas dawwaro fursa achaan yaktuluuh. 48 Laakin fursa ma ligooha achaan kulla l-chaʼab gaaʼidiin maʼaayah wa yasmaʼo kalaamah be niiye waahide.