Pool gə Barnabas d’aw loo-mbo̰-dɔ-na̰’d gə́ Jerusalem
1 Dəwje gə́ na̰je d’ḭ Jude ree ndoo ŋgako̰ deeje d’ula dee pana: Ɓó lé seḭ injaje tamɔd sí gə goo godndu Moyis el ndá seḭ asjekəm kiŋga kaji el . 2 Pool gə Barnabas d’ḭ maḭ sə dee rədədə ɓa d’ɔr Pool gə Barnabas gə njé gə́ raŋg d’ɔm dee dɔ dee’g, d’ar dee d’aw Jerusalem rɔ njékaḭkulaje’g gə ŋgatɔgje’g gə mba gɔl taree.
3 Togə́bè Eglisə dan dee unda dee rəbə ndá d’aw kəm dee gə́ kédé d’unda mee ɓee gə́ Penisi gə Samari gaŋg, d’aw d’ɔr sor meekun lə njépole-magəje, d’ar meḛ ŋgako̰ deeje lel dee ne yaa̰. 4 Loo gə́ deḛ teḛ Jerusalem mba̰ ndá Eglisə ləm, gə njékaḭkulaje ləma, gə ŋgatɔgje ləm tɔ lé d’wa dee gə́ rɔ dee’g ɓa, d’ɔr sor néje lai gə́ Ala ra sə dee d’ar dee d’oo. 5 Yen ŋga njé gə́ na̰je gə́ d’ḭ ɓee lə Parisiḛje gə́ d’un meḛ dee lé d’uba naŋg d’ḭta pana: Kar njépole-magəje d’inja tamɔd dee ləm, kar dee d’aa dɔ godndu Moyis kər-kər ləm tɔ lé yee ɓa gə́ né gə́ kəm ra ya.
6 Njékaḭkulaje gə ŋgatɔgje d’wa dɔ na̰ gə mba kə̰d gel ta neelé koo. 7 Tamaḭ gə́ boo oso mbuna dee’g ar Piɛrə uba naŋg ḭta ula dee pana: Ŋgakɔmje gə́ dəwje, seḭ gərje gao to gə́ kédé gə́ dɔtar lé Ala ɔrm dan sí’g gə mba kar njépole-magəje d’oo tagə́maji tam’g ɓó gə kar dee d’un ne meḛ dee . 8 Tɔɓəi Ala gə́ njegər meḛ dəwje lé yeḛ nja ɔr ta lə dee maji ar dee ne Ndilmeenda to gə́ ar síjeḛ bèe tɔ . 9 Yeḛ ɔr kəm síjeḛ ɓəd el ləm, yeḛ ɔr kəm dee-deḛ ɓəd el ləm tɔ. Meekun lə dee ɓa yeḛ ɔr ne won kaiya meḛ dee’g. 10 Bèe ndá see ban ɓa seḭ aḭje mee Ala ɓasinè ulaje ne nékodo gə́ wɔi gə́ dum dɔ ka síje gə dɔ síjeḛ’g lé gwɔb njékwakiláje’g bèe ɓəi wa. 11 Jeḛ n’gər gao to gə́ mbɔl dɔ meenoji lə Mbaidɔmbaije Jeju lé ɓa jeḛ j’iŋga ne kaji to gə́ deḛ bèe lé tɔ.
12 Dəwje lai gə́ mbo̰ dɔ na̰ lé d’isi ndiŋ d’ur mbi dee d’oo ne ta gə́ Barnabas gə Pool d’ula dee, d’wɔji ne dɔ némɔrije lai gə nédumkooje gə́ Ala ar dee ra mbuna njétareeje’g lé. 13 Loo gə́ d’əw rɔ dee pata ndá Jak ḭ un ta pa pana: 14 Ŋgakɔmje gə́ dəwje, ooje ta ləm ɓa. Simo̰ ɔr sor loo né gə́ Ala ra dɔtar ila ne kəmee dɔ ginkoji dəwje gə raŋg’g mba kɔr koso-dəwje mbuna dee’g mba kar dee d’un ne ria. 15 Ta gə́ njéteggintaje ndaŋg mee maktub’g lé aw na̰’d kára ba gə ta neelé to mbata deḛ pana:
16 Gée gə́ gogo ndá n’a tel ree
Ndá n’a kun kəi-kubu lə Dabid gə́ oso lé kuree tar lée gogo.
N’a gɔl dɔ loo-tuji ləa kun kunda tar lée’g ɗaŋg,
17 Mba kar kawal-dəwje gə́ nai gogo lé
D’a ndolè ne goo Mbaidɔmbaije ləm
Ginkoji dewje gə́ raŋg gə́ d’unda rim dɔ dee’g lé kara
D’a ndolè goom ləm tɔ
Njesigənea̰ gə́ a gə kar néje neelé aw lée’g béréré lé ɓa pa bèe.
18 Mbaidɔmbaije gə́ njegɔl néje neelé
Gə́ yeḛ riba dɔ dee kédé par-par lé yeḛ nja ɓa pa bèe.
19 Gelee gə́ nee ɓa ma lé m’ə̰ji m’pana: Njétar-Alaje gə́ d’unda meḛ dee dɔ Ala’g lé maji kar sí n’ra né j’ɔg dee ne lé el. 20 Nɛ maji ndaŋg maktub kar dee mba kar dee d’ɔg rɔ dee dɔ nésɔ gə́ mina̰ gə́ to nékar magəje ləm, gə dɔ mɔdkaiya’g ləm, gə dɔ nékulje gə́ mbiri gwɔs dee ləma, gə dɔ məs’g ləm tɔ . 21 Mbata un kudee kédé gə́ ləw lé ɓa njékɔrgootaje lə Moyis gə́ d’isi mee ɓee-booje’g kára-kára lai lé deḛ d’ɔr gée ləm, deḛ tura maktub ləa gə ndɔ-kwa-rɔje lai mee kəi-kwa-dɔ-na̰je’g ləm tɔ.
Maktub gə́ d’ula d’ar ŋgako̰ deeje gə́ d’isi Antiɔs lé
22 Yen ŋga njékaḭkulaje ləm, gə ŋgatɔgje ləma, gə Eglisəje lai ləm tɔ lé d’ɔm na̰’d mba kɔr dəwje mbuna dee’g kar dee d’aw gə Barnabas gə Pool na̰’d Antiɔs. Deḛ d’ɔr Jude gə́ deḛ ɓaree Barsabas ləm, gə Silas ləm tɔ. Deḛ to dəwje gə́ ri dee ɓar mbuna ŋgako̰ na̰je’g. 23 Deḛ ndaŋg maktub d’ula ji dee’g d’ar dee d’aw ne, deḛ pata mee maktub’g neelé pana:
Jeḛ njékaḭkulaje ləm, gə ŋgatɔgje ləma, gə ŋgako̰ na̰je ləm tɔ lé jeḛ ndaŋg maktub nee j’ar sí-seḭ ŋgako̰ na̰je gə́ mbuna njépole-magəje gə́ sije Antiɔs gə Siri gə Silisi tɔ. Jeḛ n’ra sí lapia gə́ boo. 24 Jeḛ lé j’oo to gə́ dəwje gə́ na̰je gə́ d’ḭ ɓee lə sí nee nɛ j’un ndu sí j’ar dee el lé deḛ d’aw d’ula sí na̰’d gə ta lə dee, pélé ne meḛ sí dɔ kankəmrɔ sí’g. 25 Gelee gə́ nee ɓa loo gə́ jeḛ lai mbo̰ dɔ na̰ j’ɔm ta lə sí na̰’d ndá jeḛ j’ɔr dəwje gə́ na̰je mba kar dee d’aw rɔ sí’g na̰’d gə Barnabas gə Pool gə́ j’unda dee dan kəm sí’g ləm, 26 to deḛ gə́ d’ya̰ rɔ dee d’ar yoo mba kar ri Mbaidɔmbaije Jeju Kristi ɓar ne ləm tɔ. 27 Yee ɓa j’ɔr ne Jude gə Silas j’ula dee ne rɔ sí’g ndá deḛ nja d’a kula sí ta néje neelé gə ta dee togə́bè tɔ. 28 Mbata jeḛ ləm, gə Ndilmeenda ləm tɔ lé j’ɔm na̰’d gə mba kula sí né gə́ kəm ra ɓó j’ila ta né gə́ raŋg dɔ’g gə mba karee wɔi sí el. 29 Né gə́ kəm ra gə́ j’ula sí lé ɓa nee: Ɔgje rɔ sí dɔ da gə́ deḛ pole ne magəje ləm, gə dɔ məs’g ləm, gə dɔ nékulje gə́ mbiri gwɔs dee’g ləma, gə dɔ mɔdkaiya’g ləm tɔ. Néje neelé ɓa maji kar sí ɔgje rɔ sí dɔ’g ya. J’ɔm sí ji Ala’g.
30 Deḛ neelé ra Eglisəje lapia ɓa d’ɔd d’aw Antiɔs ɓa gə maktub d’ar boo-dəwje gə́ mbo̰ dɔ na̰ keneŋ lé. 31 Loo gə́ deḛ tura maktub lé mba̰ ndá ŋgako̰ na̰je ra rɔlel mbata diŋgam gə́ d’ula meḛ dee’g lé. 32 Jude gə́ Silas gə́ to gə́ njéteggintaje lé deḛ ndəji ŋgako̰ na̰je gɔl bula ləm, d’ula ne diŋgam meḛ dee’g ləm tɔ. 33 Waga ndá ŋgako̰ na̰je d’ya̰ dee d’ar dee tel d’aw gə meelɔm rɔ deḛ gə́ njékula deeje’g lé. 34 Ta neelé godo mee maktubje gə́ ləw gə́ na̰je’g.Nɛ Silas wa rəa nai lée’g neelé.
35 Pool gə Barnabas ra ɓee Antiɔs ndoo dee ta keneŋ ləm, d’unda kudu dee na̰’d gə njé gə́ na̰je gə mba kila mber tagə́maji lə Mbaidɔmbaije keneŋ ləm tɔ.
Pool gə Silas d’aw gə mba koo Eglisəje gə́ Asi lé
36 Ndɔ dee aḭ bula bəl ndá Pool ula Barnabas pana: Ar sí n’tel j’aw j’ooje ŋgako̰ síje gə dɔɓee-dɔɓee loo gə́ jeḛ ndoo dee ta lə Mbaidɔmbaije keneŋ kédé lé j’aw j’oo dee see d’isi banwa.
37 Barnabas ndigi kar Ja̰ gə́ d’unda ria lə Mark lé aw sə dee tɔ. 38 Nɛ Pool ndigi karee aw sə dee el mbata kédé lé yeḛ uba dee ya̰ dee Pampili ləm, yeḛ mbad nai sə dee loo-kula’g lə dee ləm tɔ . 39 Togə́bè ɓa deḛ maḭ na̰ ta dɔ’g hər-hər tḭ ne na̰. Barnabas wa Mark ilá gée’g ar dee d’uru mee bato’g gə mba kaw dɔgoré-loo gə́ Siprə. 40 Pool ɔr Silas ilá gée’g ɔd aw ndá ŋgako̰ deeje d’ɔm dee ji Mbaidɔmbaije’g gə mba karee ra sə dee némeemaji. 41 Yeḛ aw gə loo-loo Siri gə Silisi ula diŋgam mee Eglisəje’g.
Al-khilaaf fi taʼliim al-tahuura
1 Fiyah naas waahidiin min daar al-Yahuudiiya jo fi hillit Antaakiya wa gammo yiʼallumu al-akhwaan. Wa humman gaalo : «Kan ma tahharooku hasab churuut Tawraat Muusa, abadan ma tanjo.» 2 Wa Buulus wa Barnaaba khaalafoohum be chidde. Wa achaan da, chaalo niiye le yirassulu Buulus wa Barnaaba wa akhwaan waahidiin yamchu fi Madiinat al-Khudus wa yichchaawaro fi l-kalaam da maʼa l-rusul wa maʼa l-kubaaraat. 3 Wa khalaas, jamaaʼat al-muʼminiin rassaloohum wa humman macho. Wa chaalo al-derib al-chagga Lubnaan wa daar al-Saamira. Wa fi ayyi bakaan al-dallo foogah, ooro al-muʼminiin kikkeef al-naas al-ma Yahuud aamano wa taabo le Allah. Wa kulla l-akhwaan firho be l-khabar da.
4 Wa wakit wislo fi Madiinat al-Khudus, kulla jamaaʼat al-muʼminiin wa l-rusul wa l-kubaaraat laagoohum adiil. Wa l-akhwaan ooroohum be kulla cheyy al-Allah sawwaah beehum. 5 Wa laakin muʼminiin waahidiin al-gaaʼidiin yitaabuʼu tariigat al-Fariiziiya gammo fi l-malamma wa gaalo : «Al-muʼminiin al-ma Yahuud dool, waajib yitahhuruuhum wa yaamuruuhum yitabbugu churuut Tawraat Muusa.»
Al-munaakhacha fi Madiinat al-Khudus
6 Wa l-rusul wa l-kubaaraat lammo wiheedhum achaan yichchaawaro fi l-kalaam da. 7 Wa wakit al-munaakhacha bigat tawiile, Butrus gamma kallam leehum wa gaal : «Ya l-akhwaan, intu taʼarfu min mudda tawiile Allah azalaani min usutku wa rassalaani le l-naas al-ma Yahuud achaan humman yasmaʼo al-bichaara min khachmi wa yiʼaamunu beeha. 8 Wa Allah al-yaʼarif galib ayyi naadum, nazzal fooghum al-Ruuh al-Khudduus misil awwal nazzalah foogna. Wa be da, hu wassaf hu khibilaahum. 9 Allah sawwa leehum humman wa leena aniina nafs al-cheyy. Wa be sabab iimaanhum, hu tahhar guluubhum. 10 Wa be da, maala hassaʼ tikhaalufu Allah ? Maalku tidooru tukhuttu fi l-talaamiiz dool tagala misil daami faayit gudrat juduudna wa gudritna aniina kula ? 11 La, da ma yanfaʼ ! Aniina niʼaamunu kadar nanjo be niʼmat Rabbina Isa misilhum humman.»
12 Wa khalaas, kulla l-naas al-laammiin sakato wa bado yasmaʼo kalaam Barnaaba wa Buulus. Wa humman ooroohum be l-alaamaat wa l-ajaayib al-Allah sawwaahum be waasitathum fi ust al-naas al-ma Yahuud. 13 Wa wakit kammalo kalaamhum, Yaakhuub gaal : «Ya l-akhwaan, asmaʼo kalaami. 14 Simʼaan ooraaku be kikkeef Allah awwal wassaf kheerah le l-naas al-ma Yahuud wa bada yaʼazil minhum achaan yabgo leyah chaʼabah. 15 Wa l-kalaam da yiwaafig maʼa kalaam Allah al-maktuub fi kitaab al-anbiya al-buguul :
16 <Baʼad da, nigabbil
wa nabni battaan beet Dawuud al-mukassar.
Wa niʼaddil daraadirah al-muhaddamiin
wa nabniih min jadiid.
17 Wa kulla l-naas yifattuchuuni,
aywa, kulla l-umam al-naadeethum be usmi
le yabgo hineeyi.
Wa be da, al-umam al-naadeethum
yabgo chaʼabi.
Wa da kalaam Allah
wa hu yihaggig kalaamah
18 al-maʼruuf min zamaan.>
19 «Wa achaan da, fi raayi ana, ma waajib nisawwu cheyy gaasi le l-naas al-ma Yahuud al-yutuubu le Allah. 20 Laakin khalli naktubu leehum jawaab wa nuguulu leehum waajib yikhallu minhum kulla cheyy nijis be sabab ibaadat al-asnaam wa ma waajib yazno wa ma yaakulu laham al-fatiis wa ma yaakulu damm. 21 Achaan min zamaan, fi naas gaaʼidiin yiballukhu kalaam Muusa fi kulla hille wa yagru al-Tawraat fi buyuut al-sala kulla yoom al-sabt.»
Al-jawaab le l-muʼminiin al-ma Yahuud
22 Wa khalaas al-rusul wa l-kubaaraat wa jamaaʼat al-muʼminiin kulluhum astafago wa azalo rujaal itneen min al-akhwaan achaan yirassuluuhum fi Antaakiya maʼa Buulus wa Barnaaba. Wa azalo Yahuuza al-binaaduuh Baar Saaba wa azalo maʼaayah Siila. Humman rujaal al-kulla l-akhwaan bikarrumuuhum. 23 Wa ammanoohum al-jawaab. Wa l-jawaab buguul :
Maktuub min akhwaanku al-rusul wa l-kubaaraat leeku intu al-akhwaan al-ma Yahuud al-gaaʼidiin fi hillit Antaakiya wa fi Suuriya wa Kilikiiya. Al-salaam aleekum.24 Simiʼna naas waahidiin macho leeku minnina bala izinna wa sawwo muchkila ambeenaatku wa barjalooku be kalaamhum. 25 Wa achaan da, aniina lammeena kullina sawa wa astafagna wa azalna rujaal itneen wa rassalnaahum leeku maʼa akhwaanna al-nihibbuuhum Buulus wa Barnaaba. 26 Al-rujaal dool dasso nufuushum fi l-khutuura fi chaan Rabbina Isa al-Masiih. 27 Wa rassalna leeku Yahuuza wa Siila achaan yihajju leeku wa yuguulu nafs al-kalaam al-katabnaah leeku.28 Wa l-Ruuh al-Khudduus wa aniina zaatna fakkarna ma waajib nukhuttu foogku tagala ziyaada min al-churuut al-waajbiin dool. 29 Ma taakulu laham al-gaddamooh dahiiye le l-asnaam wa ma taakulu damm wa la laham al-fatiis wa ma tazno. Kan tikhallu minku al-achya dool, da sawweetu cheyy adiil.Wa maʼaaku al-salaam.30 Wa khalaas, rassalo al-rujaal dool wa humman macho wislo fi Antaakiya. Wa naado kulla l-muʼminiin achaan yilimmu. Wa gaddamo leehum al-jawaab. 31 Wa l-muʼminiin garooh wa firho farha chadiide achaan al-kalaam da chajjaʼaahum.
32 Yahuuza wa Siila anbiya wa kallamo le l-akhwaan kalaam katiir achaan yichajjuʼuuhum wa yigawwuuhum fi iimaanhum. 33 Wa humman gaʼado maʼaahum mudda tawiile. Wa baʼad da, al-akhwaan fi Antaakiya khalloohum yigabbulu be l-salaam le l-naas al-rassaloohum. 34 Wa laakin Siila dawwar yagood fi Antaakiya wa Yahuuza gabbal wiheedah. 35 Wa Buulus wa Barnaaba kula gaʼado fi Antaakiya. Humman gaaʼidiin yiballukhu al-bichaara maʼa naas katiiriin aakhariin wa humman gaaʼidiin yiʼallumu le l-naas kalaam al-Rabb.
Buulus wa Barnaaba anfarago
36 Wa baʼadeen, Buulus kallam le Barnaaba wa gaal : «Khalli nigabbulu fi l-hillaal al-ballakhna fooghum bichaarat al-Rabb. Khalli nisallumu al-akhwaan wa nichiifu haalhum.» 37 Wa Barnaaba dawwar Yuuhanna al-binaaduuh Markhus kula yamchi maʼaahum. 38 Laakin Buulus ma dawwar Markhus yamchi maʼaahum achaan fi l-makhatar al-awwal hu khallaahum fi Bamfiiliya wa ma khadam maʼaahum. 39 Wa alkhaalafo ambeenaathum be kalaam chadiid lahaddi alfaarago ma khadamo sawa. Wa Barnaaba gamma maʼa Markhus. Wa hu rikib fi safiina wa macha fi Khubrus. 40 Wa Buulus azal Siila achaan yamchi maʼaayah. Wa l-akhwaan ammanooh le rahmat al-Rabb Isa wa khalaas Buulus macha. 41 Wa Buulus raakh fi buldaan Suuriya wa Kilikiiya wa gawwa iimaan hana jamaaʼaat al-muʼminiin.