Ndərta gə́ wɔji dɔ Moabje
1 Ta gə́ wɔji dɔ Moabje. Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje gə́ to Ala lə Israɛlje pa togə́bè pana:
Meeko̰ oso dɔ njé gə́ Nebo
Mbata ɓee-boo lə dee tuji!
Njé gə́ Kirjatayim d’isi gə rɔkul
Mbata deḛ taa ɓee-boo lə dee ləm,
Njé gə́ Misgab kara d’isi gə rɔkul
Mbata deḛ tuji ɓee-boo lə dee
Pugudu-pugudu ləm tɔ .
2 Rɔnduba lə Moab godo ŋga,
Mee ɓee-boo gə́ Esbon lé
D’wɔji-kwɔji tujee pana:
Ar sí j’aw n’tujeeje pugudu
Mbuna ginkoji dəwje gə raŋg’g!
I ɓee-boo gə́ Madmḛ kara a kudu bo̰ tɔ.
D’orè gooi gə kiambas ndəŋ.
3 Ndu kii ɓar Koronayim’g,
To tuji-boo ləm, gə boo-nékəmndoo ləm tɔ.
4 Ɓee gə́ Moab tuji pugudu-pugudu!
Ndu no̰ lə ŋganje ɓar birim-birim.
5 Dəwje tuga loo gə́ tar
D’aw dɔ mbal gə́ Luhit
Gə mán-no̰ kəm dee’g,
Loo gə́ risi gə́ naŋg gə́ Koronayim lé
Ndu no̰ gə́ wɔji dɔ tuji-boo
Ɓar wəl-wəl to keneŋ.
6 Aḭje gə́ nu taaje ne rɔ sí,
Sije dɔdilaloo’g asəna gə kag-maaji bèe.
7 Mbata i ɔm məəi dɔ kula raije’g ləm,
Gə dɔ nébaoje’g ləi ləm tɔ lé
Ndá i kara d’a dum dɔi tɔ.
Ala ləi gə́ ria lə Kemos lé
A kaw ɓee-ɓər’g
Gə njékinjanéməsje gə mbaije ləa na̰’d.
8 Njetujiloo a kandə kaw
Mee ɓee-booje’g kára-kára lai
Ɓó ɓee-boo kára kara a nai el,
Wəl-loo a tuji ləm,
Ndag-loo a to kari ba péd-péd ləm tɔ
To gə́ Njesigənea̰ pa lé.
9 Arje Moabje d’iŋga bag dee
Mba kar dee d’aw ne əw!
Ɓee-booje ləa d’a tel to dɔ nduba ləm,
Dəw kára kara a si keneŋ el ləm tɔ.
10 Ndɔl wa dɔ yeḛ gə́ ra kula
Le Njesigənea̰ orè gə ndam ləm,
Ndɔl wa dɔ yeḛ gə́ ɔg kiambas ləa
Ndum dəwje mburug-mburug ləm tɔ.
11 Ɓee gə́ Moab lé un kudee gə basee ba ya
Aw yururu asəna gə mán-nduú
Gə́ toso ɗəḭ-ɗəḭ dɔ gwɔiyee’g
Ɓó dəw unee mbélee mee jo gə́ raŋg’d el ləm,
D’aw səa ɓee-ɓər’g el ləm tɔ.
Yee ɓa lel ləa ɔr ne el ləm,
Baḭyee tel ə̰də ne ɓəd el ləm tɔ.
12 Gelee gə́ nee ɓa Njesigənea̰ pa ne pana: Aa ooje, ndɔje gə́ a gə ree lé m’a kula dəwje rəa’g kar dee ree d’unee mbélee mee jo gə́ raŋg’d. D’a kar mee joo ləa to kari ba ləm, d’a kar ku-jo ləa ndubu kum-kum ləm tɔ. 13 Rɔ Moabje a kul dɔ magə’d lə dee gə́ ria lə Kemos, to gə́ rɔ gel-bɔje lə Israɛl kul ne dɔ Betel gə́ to nékunda-mee-yel dɔ’g lə dee bèe.
14 See to gə́ ban ɓa seḭ asjekəm pajena:
Jeḛ n’toje njésiŋgamoŋje ləm,
Gə njérɔje gə́ d’isi pèrèrè
Gə mba rɔ ləm tɔ lé wa.
15 Moab tuji pugudu,
Sa uba dɔ ɓee-booje’g ləa ŋgɔg-ŋgɔg ləm,
Basaje ləa gə́ maji d’unda mar deeje lé
Tḭja gwɔs dee ləm tɔ.
Mbai gə́ ria lə Njesigənea̰ lə bao-roje ɓa pa bèe.
16 Tuji-boo lə Moab lé sai dəb ba karee teḛ dəa’g,
Némeeko̰ ləa aw ree gə tɔgee gə́ nee.
17 Seḭ lai gə́ guguje dəa sub lé ləm,
Gə seḭ lai gə́ gərje ria ləm tɔ lé,
Maji kar sí nea̰je siije mbigi-mbigi pajena:
Kag-mbai siŋgamoŋ nee
Gə́ majidum lé see təd to gə́ ban wa.
18 Seḭ njéɓeeje gə́ Dibo̰
Gə́ to asəna gə ŋgoma̰də lé
Ḭje loo-si rɔnduba’g lé urje naŋg,
Sije dɔ naŋg gə́ tudu kurum-kurum’g,
Mbata njetujiloo gə́ ḭ Moab lé aw gə́ dɔ sí’g nee.
Yeḛ tuji kəi-kaar-kɔgərɔje lə sí pugudu.
19 Seḭ njéɓeeje gə́ Aroer lé
Awje aarje rəw’g aaje loo ooje,
Dəjije njékaḭje gə njéteḛ-ta-rɔ’g pəd-pədje lé,
Dəji deeje pajena: See ɗi ɓa teḛ nu wa.
20 Moabje d’isi gə rɔkul,
Mbata deḛ tuji ɓee lə dee pugudu-pugudu.
Maji kar sí tuma̰je ŋgururu-ŋgururu ləm,
Raje né wəl-wəl ləm tɔ.
Maji kar sí ilaje mberee
Arje deḛ gə́ d’isi ta baa gə́ Arno̰
To gə́ Moab lé tuji pugudu mba̰.
21 Ta wa dɔ ɓee gə́ ndag-loo’g ləm, Gə dɔ Holo̰ ləm, gə dɔ Jahas ləm, Gə dɔ Mepaat ləm, 22 Gə dɔ Dibo̰ ləm, gə dɔ Nebo ləm, Gə dɔ Bet-Diblatayim ləm, 23 Gə dɔ Kirjatayim ləm, Gə dɔ Bet-Gamul ləm, Gə dɔ Bet-Meo̰ ləm, 24 Gə dɔ Kerijot ləm, gə dɔ Bosra ləma, gə dɔ ɓee-booje lai gə́ mee ɓee gə́ Moab gə́ to əw əsé gə́ to dəb ləm tɔ.
25 Siŋgamoŋ lə Moab tuji ləm,
Deḛ təd jikɔlee ləm tɔ.
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
26 Areeje ai kido saar aree tɔlee, mbata yeḛ oo rəa gə́ njekur dɔ Njesigənea̰’g! Maji kar Moab rogo dan tɔmé’g ləa ləm, maji karee tel to nékula sul dɔ’g ləm tɔ. 27 See i lé unda Israɛlje gə́ nékula sul dɔ’g ləi el wa. See i teḛ dəa’g wai mbuna njéɓogoje’g ɓa i pata ləa tuga ne dɔi jəgm-jəgm bèe wa.
28 Ubaje ɓee-booje ya̰je
Aw síje mbuna mbalje’g,
Seḭ gə́ síje Moab lé!
Maji kar sí toje asəna gə dərje
Gə́ d’ula kəi lə dee kaar bolè mbalje’g.
29 Jeḛ n’gərje beelé lə Moab
Gə́ majidum lé gao,
Gə beelé ləa gə́ dum dɔ loo ləm,
Gə ti-rɔ ləa ləm,
Gə kəsta ləa ləma,
Gə takə̰ji ti-rɔ ləm tɔ.
30 Njesigənea̰ pa pana: Ma m’gər kunda dɔ tar ləa ləm, gə tapeaje gə́ gə mḭdé-mḭdé ba no̰ dəwje’g ləma, gə néreaje gə́ to né gə́ kari ba lé ləm tɔ.
31 Gelee gə́ nee ɓa m’no̰ ne no̰-yoo
Mbata lə Moab ləm,
M’no̰ mbata lə Moabje lai ləm tɔ,
Dəwje tuma̰ ŋgururu-ŋgururu
Mbata njé gə́ Kir-Herɛs.
32 I rɔ nduú gə́ Sibma,
Ma m’no̰ mbata ləi unda no̰
Gə́ ma m’no̰ mbata lə Jajer,
Barkəmije d’alé saar teḛ gir baa-boo-kad’g,
Deḛ d’alé saar teḛ baa-boo-kad gə́ Jaejer,
Njetujiloo ḭ bigim ur dɔ koje’g ləi gə́ i inja ləm,
Gə dɔ kul nduúje’g ləi gə́ i tḭja ləm tɔ.
33 Rɔlel gə kalrɔ sané pá
Mee loo-ndɔ kagje’g ləm,
Gə mee ɓee gə́ Moab ləm tɔ,
Ma m’ar mán-nduú
Yi mee dura-mbula’g tə-tə,
Dəwje mbula nduú gə ndu pa rɔlel
Loo-mbula’g el ŋga,
Ndu kó-rɔ ɓa ɓar ɓó ndu rɔlel ɓar el.
34 Ndu kiije gə́ Esbon ɓar saar teḛ Eləalé ləm, ndu dee ɓar saar teḛ Jahas ləm, un kudee Soar saar teḛ Koronayim ləma, saar teḛ Eglat-Selisija ləm tɔ mbata manje gə́ Nimrim kara d’yi tə-tə tɔ.
35 Njesigənea̰ a pana: Dəw gə́ Moab gə́ njekuba dɔdərlooje kaw tar kaw tuu né gə́ ə̰də sululu keneŋ kar magə ləa lé m’a karee godo ŋga.
36 Ɓə̰gərəm ɓar dulug-dulug dɔ Moabje’g to gə́ dalè bèe ləm, ɓəŋgərəm ɓar dulug-dulug dɔ dəwje gə́ Kir-Herɛs to gə́ dalè bèe ləm tɔ. Mbata némajije lai gə́ deḛ mbo̰ lé sané pá. 37 Mbata deḛ lai ndisa dɔ dee ŋgori-ŋgori ləm, d’inja mbaita deeje bur-bur ləm tɔ, deḛ lai tḭja ji dee pədərə-pədərə ləm, d’ula kubu-kwa-ndòo rɔ dee’g ləm tɔ. 38 Dɔ kəije gə́ Moab lai gə mee ndaa-looje’g ləa lé ndu no̰ sii mbigi-mbigi ya kára ba ɓar keneŋ mbata ma m’tɔ Moab pɔs-pɔs to gə́ dəw tɔ ne jo gə́ yeḛ ndigi el bèe. Njesigənea̰ ɓa pa bèe. 39 See tuji gə́ ban ɓa bèe wa. Maji kar sí tuma̰je ŋgururu-ŋgururu! See tel gə́ Moabje tel gir dee d’ila gə rɔkul bèe lé gelee ban wa. Moab lé tel to nékula sul dɔ’g ləm, gə néɓəl ləm tɔ kəm deḛ lai gə́ gugu dəa sub lé.
40 Mbata Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Aa ooje, njeba̰ lé ḭ nar to gə́ mal bèe ləm, yeḛ naji bagee dɔ Moab’g ləm tɔ.
41 Ɓee-boo gə́ Kerijot lé dum dəa mba̰,
Kəi-kaar-kɔgərɔje lé taa tɔ,
Ndəa neelé mee bao-rɔje gə́ Moab to asəna gə mee dené gə́ ndóo tée bèe.
42 Moab a tuji pugudu,
Yee a to ginkoji dəwje el ŋga,
Mbata yeḛ oo rəa gə́ njekur dɔ Njesigənea̰’g.
43 I gə́ si Moab lé
Ɓəl-boo, gə bwa-da, gə ba̰də to wɔji dɔi.
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
44 Yeḛ gə́ a kaḭ no̰ ɓəl-boo’g lé
A koso mee bwa-da’g ləm,
Yeḛ gə́ ḭ mee bwa’g teḛ lé
A koso wul ba̰də’g ləm tɔ,
Mbata m’a gə kar ləb bo̰ néra
Moabje teḛ ɔs ta dee’g.
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
45 Njékaḭje gə́ siŋga dee godo lé
D’aar naŋg ndil Esbon’g,
Mbata pər ḭ Esbon teḛ ləm,
Ndo̰ pər ḭ Siho̰ teḛ ləm tɔ.
Pər neelé roo loo mee ɓee gə́ Moab ləm,
Roo ka dɔ njékaw dɔ na̰’d pum-pumje ləm tɔ.
46 Meeko̰ oso dɔi-i Moab’g!
Koso-dəwje lə magə-Kemos tuji!
Mbata d’aw gə ŋganije gə́ diŋgam
Gə njé gə́ dené ɓee-ɓər’g.
47 Nɛ mee ndəa gə́ gogo ndá
M’a tel gə Moabje
Gə́ d’aw sə dee ɓee-ɓər’g lé
Ree sə dee.
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
Yee nee ɓa gə́ ta gə́ gaŋg dɔ Moab’g ya.
Kalaam Allah didd balad Muwaab
1 Kalaam bukhuss Muwaab. Daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal :
«Ya khasaarit hillit Nabu
achaan hi addammarat !
Wa hillit Khiryataayim aaybe wa makruuba
wa l-hille al-gawiiye kula aaybe wa mubarjala.
2 Wa Muwaab battaan ma tukuun balad maʼruufa
wa didd madiinat Hachbuun, khattato al-fasaala.
Wa gaalo : ‹Yalla namchu !
Nuguchchuuha min ust al-umam.›
Wa inti kula, ya hillit Madmiin, yisakkutuuki
wa l-seef yajri waraaki.
3 Wa fi hillit Hurunaayim,
hiss yasrakh wa yuguul :
‹Damaar
wa kharaab kabiir marra waahid !›
4 Muwaab tilkassar
wa iyaalha korooraakhum yinsamiʼ.
5 Achaan be baki, al-iyaal yatlaʼo
wa fi taluuʼ Luhiit yabku.
Wa wakit yanzulu le hillit Hurunaayim,
humman yasrakho min al-damaar
wa yuguulu :
6 ‹Arrudu wa najju nufuusku
wa abgo misil humaar al-kadaade !›
7 Ya Muwaab ! Inti atwakkalti
fi aʼmaalki wa fi khunaaki
wa fi chaan da, inti kula tinkarbi.
Wa sanamki Kamuuch yiwadduuh fi l-khurba
maʼa rujaal al-diin hineeyah wa khaddaamiinah.
8 Al-mudammir yadkhul fi kulli hille,
ma fi hille tanja minnah.
Al-waadi yiddammar wa l-sahale takhrab
achaan ana Allah bas gultah.
9 Antuuha le Muwaab janaahe
le titiir wa tibaʼʼid.
Achaan mudunha yakhrabo
wa yabgo faadiyiin min sukkaanhum.
10 Malʼuun al-yisawwi amal Allah be kasal
wa malʼuun al-yamnaʼ seefah min al-damm.»
11 «Muwaab gaaʼide fi l-raaha min subaaha
misil al-khamar al-gaaʼid fi rindiih
wa ma sabbooh fi maaʼuun aakhar.
Hi ma waddooha fi l-khurba.
Hi misil al-khamar al-taʼamah ma waddar
wa riihtah ma albaddalat.»
12 Wa daahu kalaam Allah : «Misil da, yaji yoom waahid al-foogah ana nirassil naas yusubbuuh fi girab aakhariin wa yifaddu girabbah wa yicharrutuuhum. 13 Wa fi l-wakit daak, Muwaab takhjal min sanamha Kamuuch misil Bani Israaʼiil khijlo min sanamhum al-fi Beet Iil al-awwal humman aamano beyah.»
14 «Ya naas Muwaab,
kikkeef tagdaro tuguulu :
‹Aniina rujaal fahaliin
wa furraas hana harib ?›
15 Muwaab takhrab wa hillaalha yahrago
wa chabaabha al-adiiliin yaktuluuhum.
Wa da kalaam al-malik wa hu Allah al-Gaadir.16 Wa kharaab Muwaab garrab yaji
wa fasaalitha jaaye be surʼa.
17 Wa intu kulluku al-muhawwigiin Muwaab,
abku leeha.
Intu kulluku al-taʼarfuuha,
asʼalo wa guulu :
‹Da kikkeef ! Asaat gudritha anchaggat
wa asaat majdaha alkassarat ?›
18 Ya sukkaan hillit Diibuun
al-misil bineeye !
Anzulu min charafku
wa duukhu al-atach.
Achaan mudammir Muwaab yahjimku intu kula
wa yidammir bakaanaatku al-gawiyiin.
19 Wa ya sukkaan hillit Aruuʼir !
Agiifu fi l-tariig wa raakhubu.
Wa asʼalo al-jaariyiin wa l-muʼarridiin
wa guulu : ‹Chunu al-hasal ?›
20 Wa yuruddu wa yuguulu :
‹Muwaab addammarat wa ligat al-eeb.›
Asrakho wa kooruku wa khabburu waadi Arnuun
kadar Muwaab khalaas addammarat.»
21 Al-muhaakama jaat fi balad al-sahale wa jaat fi hillaal Huluun wa Yahaas wa Mifaʼat 22 wa fi Diibuun wa Nabu wa Beet Diblataayim 23 wa fi Khiryataayim wa Beet Gamuul wa Beet Maaʼoon 24 wa fi Kharyuut wa Busra wa fi kulla hillaal balad Muwaab al-gariibiin wa l-baʼiidiin.
25 «Wa garin Muwaab wagaʼ
wa gudritha waddarat.
Wa duraaʼha ankasar
wa kalaamha kammal.»
Wa da kalaam Allah.
26 Sakkuru Muwaab lahaddi tilmarmakh fi gadiifha wa tabga madhaka achaan hi sawwat nafisha aaliye min Allah. 27 Wa inti, ya Muwaab, ma dihikti le Bani Israaʼiil walla ? Hal ligiiti Bani Israaʼiil maʼa l-saraariig walla ? Wa kan la ! Maala kulla wakit tihajji beehum wa tihizzi raaski ?
28 Ya sukkaan Muwaab !
Amurgu min al-mudun
wa askunu fi l-jibaal.
Abgo misil al-hamaama
al-tisawwi uchchaha fi khachum al-karkuur.
29 Aniina simiʼna be istikbaar Muwaab,
balad mustakbire misilha ke ma fi.
Wa simiʼna battaan hi titkabbar wa tistakbar
wa hi tikoolif wa tifaachir.
30 Wa daahu kalaam Allah :
«Ana naʼarif kadar hi tarfaʼ raasha
wa laakin hi tifaachir saakit fi l-riih
wa kuluufiiyitha kula bala faayde.»
31 Wa fi chaan da, ana nabki
wa nunuuh le Muwaab kullaha
wa nagnit fi chaan naas Khiir Haaras.
32 Ya jineenit al-inab hana Sibma,
nabki leeki ziyaada min bakiiyi le Yaʼziir.
Wa furuuʼki faato al-bahar
wa lihgo bahar Yaʼziir.
Wa laakin al-mukharrib gamma yagtaʼ inabki
wa yilaggit kichcheebki.
33 Wa l-farah wa l-suruur bigo ma fiihum
fi balad Muwaab al-khadra.
Ana waggaft al-khamar,
ma yamrug min al-assaara.
Battaan ma yaʼasuru al-inab
wa yifajjukhuuh be ragraag
wa zakhraat al-farah
ma yinsamiʼ battaan.
34 Wa korooraak al-fazaʼ min madiinat Hachbuun yinsamiʼ lahaddi fi Aliʼaala wa lahaddi fi Yahaas. Wa yinsamiʼ min Suukhar lahaddi Hurunaayim wa lahaddi Aglat Chaliicha. Hatta uyuun almi hana Nimriim kula yaybaso.
35 «Ana nidammir fi Muwaab al-naas al-yigaddumu dahaaya fi l-bakaan al-aali wa yiharrugu bakhuur le ilaahaathum.» Wa da kalaam Allah.
36 Wa battaan galbi yahzan wa yunuuh misil al-suffaara le Muwaab wa le naas Khiir Haaras achaan al-khuna al-lammooha waddarat. 37 Wa be da, hizno wa zayyano ruuseehum wa gattaʼo duguunhum wa jarraho iideehum wa libso khulgaan al-hizin. 38 Wa fi ruuse kulla buyuut Muwaab wa fi kulla chawaariʼha ma fi cheyy aakhar illa l-nuwaah.
«Ana kassart Muwaab misil jarr al-ma yanfaʼ.» Wa da kalaam Allah.
39 Da kikkeef Muwaab addammarat ! Iitu wa guulu : «Chiifu ! Muwaab dangarat raasha min al-eeb. Wa hi bigat madhaka wa mukhiife le kulla l-jiiraanha al-muhawwigiinha.»
40 Achaan daahu Allah gaal :
«Aywa ! Al-adu yinrakhi fi Muwaab misil sagur
al-jahhaz janaahe le yadrubha.
41 Hillit Kharyuut yichiiluuha
wa bakaanaatha al-gawiyiin yakurbuuhum.
Wa fi l-yoom da, galib askar Muwaab
yabga misil galib al-mara al-gaaʼide titaalig.
42 Wa Muwaab takhrab,
ma tabga chaʼab
achaan hi sawwat nafisha
aaliye min Allah.
43 Ya sukkaan Muwaab !
Al-khoof wa l-nugra wa l-charak
yukuunu fi lubbuku.
Wa da kalaam Allah.44 Wa l-yiʼarrid min al-khoof
yagaʼ fi l-nugra
wa l-yidoor yamrug min al-nugra,
al-charak yakurbah.
Achaan da kulla ana bas jibtah fi Muwaab,
fi sanit ikhaabha.
Wa da kalaam Allah.45 Wa l-yiʼarrudu ma induhum gudra
wa yidooru yinjammo fi dull madiinat Hachbuun.
Laakin min Hachbuun tamrug naar
wa min balad Siihuun, ambalbaala.
Wa tahrig Muwaab balad al-unuf
min tarafha lahaddi usutha.
46 Al-azaab leeku, ya naas Muwaab !
Ya intu chaʼab sanam Kamuuch, tiwadduru.
Achaan subyaanku wa banaatku
yakurbuuhum wa yiwadduuhum fi l-khurba.
47 Wa laakin fi l-akhiir,
nigabbil naas Muwaab
al-waddoohum fi l-khurba.»
Wa da kalaam Allah.
Wa khalaas, hini bas kammalat muhaakamat Allah le Muwaab.
