دَاوُد أبى مَوْت شَاوُول
1 وَ بَتَّانْ النَّاسْ السَّاكْنِينْ فِي كَدَادَةْ زِيفْ جَوْا لِقَوْه لِشَاوُولْ فِي حِلَّةْ قِبَيْعَةْ وَ قَالَوْا لَيَّهْ: «إِنْتَ مَا تَعَرْفَهْ كَدَرْ دَاوُدْ مُلَّبِّدْ فِي رَاسْ حَجَرْ حَكِيلَةْ مُقَابِلْ نَقَعَةْ يَشِيمُونْ؟» 2 وَ شَاوُولْ شَالْ 3 000 رَاجِلْ مِنْ أَحْسَنْ الْمُحَارِبِينْ هَنَا بَنِي إِسْرَائِيلْ وَ قَمَّ مَشَى لِكَدَادَةْ زِيفْ لِيِفَتِّشْ دَاوُدْ. 3 وَ شَاوُولْ خَطَّ مُعَسْكَرَهْ فِي رَاسْ حَجَرْ حَكِيلَةْ مُقَابِلْ يَشِيمُونْ قَرِيبْ لِلدَّرِبْ. وَ دَاوُدْ كَمَانْ قَاعِدْ فِي الْكَدَادَةْ. وَ وَكِتْ هُو عِرِفْ كَدَرْ شَاوُولْ جَاءْ وَ قَاعِدْ يِفَتِّشْ فَوْقَهْ فِي الْكَدَادَةْ، 4 هُو رَسَّلْ نَاسْ لِيِأَكُّدُوا مِنْ جَيَّةْ شَاوُولْ.
5 وَ خَلَاصْ، دَاوُدْ قَمَّ مَشَى شَافْ الْمُعَسْكَرْ هَنَا شَاوُولْ وَ أَكَّدْ مِنْ الْبَكَانْ الشَّاوُولْ وَ أَبْنِيرْ وِلَيْد نِيرْ قَايِدْ دَيْشَهْ نَايْمِينْ فَوْقَهْ. وَ شَاوُولْ رَقَدْ فِي أُسْط الْمُعَسْكَرْ وَ عَسْكَرَهْ حَوَّقَوْه. 6 وَ دَاوُدْ نَادَاهْ لِأَخِيمَلِكْ الْحِتِّي وَ لِأَبِشَايْ أَخُو يُوَابْ وِلَيْدهَا لِصَرُويَةْ وَ قَالْ: «يَاتُو يَمْشِي مَعَايِ فِي مُعَسْكَرْ شَاوُولْ؟» وَ أَبِشَايْ قَالْ لَيَّهْ: «أَنَا نَمْشِي مَعَاكْ.»
7 وَ خَلَاصْ، دَاوُدْ وَ أَبِشَايْ مَشَوْا دَخَلَوْا بِاللَّيْل فِي الْمُعَسْكَرْ. وَ شَافَوْا شَاوُولْ رَاقِدْ وَ نَايِمْ فِي أُسْط الْمُعَسْكَرْ وَ حَرِبْتَهْ عَلَيْ رَاسَهْ. وَ أَبْنِيرْ وَ عَسْكَرَهْ حَوَّقَوْه وَ رَاقْدِينْ. 8 وَ أَبِشَايْ قَالْ لِدَاوُدْ: «الْيَوْم، الرَّبّ سَلَّمْ لَيْك عَدُوكْ! خَلِّينِي نَطْعَنَهْ بِحَرِبْتِي مَرَّةْ وَاحِدَةْ بَسْ وَ نِلَصِّقَهْ فِي التُّرَابْ! وَ مَا نِتَنِّيهْ لَيَّهْ!» 9 وَ دَاوُدْ قَالْ لِأَبِشَايْ: «لَا، مَا تَكْتُلَهْ! أَشَانْ اللّٰهْ مَا يَجْعَلْ بَرِي النَّادُمْ الْيَكْتُلْ الْمَلِكْ الْهُو مَسَحَهْ وَ دَرَّجَهْ.» 10 وَ دَاوُدْ قَالْ: «نَحْلِفْ لَيْك بِاللّٰهْ الْحَيّ. اللّٰهْ بَسْ يِقَصِّرْ عَجَلَهْ وَ يُمُوتْ مَوْت عَادِي وَلَّا يَكْتُلُوهْ فِي الْحَرِبْ. 11 اللّٰهْ يَسْتُرْنِي مَا نُخُطّ إِيدِي فَوْقَهْ، هُو الْاللّٰهْ مَسَحَهْ وَ دَرَّجَهْ مَلِكْ! هَسَّعْ دَا، خَلِّي نِشِيلُوا حَرِبْتَهْ الْقَاعِدَةْ عَلَيْ رَاسَهْ وَ قِرْبِتَهْ هِنْت الْأَلْمِي وَ نَمْشُوا.»
12 وَ خَلَاصْ، دَاوُدْ شَالْ الْحَرْبَةْ وَ الْقِرْبَةْ هِنْت الْأَلْمِي الْقَاعِدِينْ عَلَيْ رَاسْ شَاوُولْ وَ فَاتَوْا. وَ نَادُمْ وَاحِدْ كُلَ مَا شَافَاهُمْ وَ لَا حَسَّ بَيْهُمْ وَ لَا قَمَّ. كُلُّهُمْ نَايْمِينْ أَشَانْ اللّٰهْ نَزَّلْ فَوْقهُمْ نَوْم شَدِيدْ.
13 وَ دَاوُدْ دَلَّى مِنْ مُعَسْكَرْ شَاوُولْ وَ طَلَعْ فِي رَاسْ حَجَرْ آخَرْ الشِّيَّةْ بَعِيدْ مِنْهُمْ. 14 وَ قَمَّ يِنَادِي عَلَيْ الْمُعَسْكَرْ وَ لِأَبْنِيرْ وَ قَالْ: «يَا أَبْنِيرْ وِلَيْد نِيرْ! يَا أَبْنِيرْ! مَا تُرُدّ لَيِّ وَلَّا؟» وَ أَبْنِيرْ قَالْ: «إِنْتَ كَيْ يَاتُو التِّعِيطْ لِلْمَلِكْ؟» 15 وَ دَاوُدْ قَالْ لِأَبْنِيرْ: «إِنْتَ مَا رَاجِلْ الْمِثْلَكْ مَا فِيهْ فِي بَنِي إِسْرَائِيلْ وَلَّا؟ وَ مَالَا مَا حَرَسْت سِيدَكْ الْمَلِكْ؟ أَشَانْ نَادُمْ وَاحِدْ مِنْ الشَّعَبْ جَاءْ وَ يِدَوْر يَكْتُلْ سِيدَكْ الْمَلِكْ! 16 الشَّيّءْ الْهَسَّعْ إِنْتَ سَوَّيْتَهْ، دَا مَا عَدِيلْ! وَ نَحْلِفْ لَيْك بِاللّٰهْ الْحَيّ، إِنْتُو دَوْل وَاجِبْ لَيْكُو الْكَتِلْ أَشَانْ إِنْتُو مَا حَرَسْتُوا سِيدْكُو، هُو الْاللّٰهْ مَسَحَهْ وَ دَرَّجَهْ مَلِكْ. شِيفْ! وَيْن الْحَرْبَةْ وَ الْقِرْبَةْ هَنَا الْمَلِكْ الْقَعَدَوْا عَلَيْ رَاسَهْ؟»
17 وَ شَاوُولْ عِرِفْ حِسّ دَاوُدْ. وَ قَالْ: «يَا وِلَيْدِي دَاوُدْ، دَا حِسَّكْ إِنْتَ وَلَّا؟» وَ دَاوُدْ قَالْ: «أَيْوَى، دَا حِسِّي أَنَا، يَا سِيدِي الْمَلِكْ.» 18 وَ دَاوُدْ قَالْ: «مَالَا سِيدِي يِطَارِدْ عَبْدَهْ؟ أَنَا سَوَّيْت لَيْك شُنُو؟ وَ شُنُو الْفَسَالَةْ الْأَنَا سَوَّيْتهَا؟ 19 وَ هَسَّعْ دَا، مِنْ فَضْلَكْ يَا سِيدِي، أَسْمَعْ كَلَامِي أَنَا عَبْدَكْ. كَنْ اللّٰهْ بَسْ لَزَّاكْ أَشَانْ تِطَارِدْنِي، وَاجِبْ أَنَا نِقَدِّمْ لَيَّهْ ضَحِيَّةْ. لَاكِنْ كَنْ مِنْ نَاسْ بَسْ، خَلِّي اللّٰهْ يَلْعَنْهُمْ! أَشَانْ الْيَوْم هُمَّنْ طَرَدَوْنِي مِنْ الْبَلَدْ الْأَنْطَاهَا اللّٰهْ وَرَثَةْ لِشَعَبَهْ وَ دَا مِثِلْ هُمَّنْ قَالَوْا لَيِّ: ‹أَمْشِي وَ أَعَبُدْ إِلٰـهَاتْ آخَرِينْ.› 20 وَ هَسَّعْ دَا، خَلِّي دَمِّي مَا يِدَفِّقْ بَعِيدْ مِنْ قِدَّامْ اللّٰهْ. أَشَانْ مَلِكْ إِسْرَائِيلْ قَمَّ يِطَارِدْنِي مِثِلْ قَاعِدْ يِطَارِدْ قَمُلَايْ وَلَّا جِدَادَةْ خَلَاءْ فِي رَاسْ الْحَجَرْ.»
21 وَ شَاوُولْ قَالْ: «أَنَا أَذْنَبْت. قَبِّلْ، يَا وِلَيْدِي دَاوُدْ! أَنَا بَتَّانْ مَا نِسَوِّي لَيْك شَيّءْ فَسِلْ. أَشَانْ فِي الْيَوْم دَا، إِنْتَ شِفْت حَيَاتِي عِنْدَهَا قِيمَةْ قِدَّامَكْ. وَ أَنَا خِطِيتْ زِيَادَةْ وَكِتْ قَمَّيْت ضِدَّكْ مِثِلْ نَادُمْ مَا عِنْدَهْ فِكِرْ.» 22 وَ دَاوُدْ رَدَّ وَ قَالْ: «دِي هِي حَرْبَةْ الْمَلِكْ! خَلِّي وَاحِدْ مِنْ صُبْيَانَكْ يَجِي يِشِيلْهَا. 23 وَ اللّٰهْ يِكَافِي أَيِّ نَادُمْ صَالِحْ وَ أَمِينْ. أَشَانْ الْيَوْم، اللّٰهْ سَلَّمَاكْ لَيِّ وَ لَاكِنْ أَنَا مَا دَوَّرْت نِمِدّ إِيدِي ضِدّ الرَّاجِلْ الْاللّٰهْ مَسَحَهْ وَ دَرَّجَهْ مَلِكْ. 24 وَ مِثِلْ الْيَوْم أَنَا جَعَلْت حَيَاتَكْ مُهِمَّةْ، اللّٰهْ كُلَ يَجْعَلْ حَيَاتِي مُهِمَّةْ وَ يِنَجِّينِي مِنْ أَيِّ مَصِيبَةْ.» 25 وَ خَلَاصْ، شَاوُولْ قَالْ لِدَاوُدْ: «اللّٰهْ يِبَارِكَكْ، يَا وِلَيْدِي دَاوُدْ! أَكِيدْ إِنْتَ تِسَوِّي أَشْيَاءْ كَتِيرِينْ وَ تَنْجَحْ!»
وَ بَعَدْ دَا، دَاوُدْ شَالْ دَرْبَهْ وَ فَاتْ. وَ شَاوُولْ قَبَّلْ بَيْتَهْ.
David mi ar bei tchi Saul yam á mbàd’a
1 Suma Zif-fâ a i gen Saul avo Gibeya, a dum ala: David mi ngei nga yam yima nding ma Hakila ma abo ma hur fulîna.
2 Saul mi tchola, mi i hur ful ma Zif-fâ ki Israel suma a we durîna 3000 á hal David abagei hur ful ma Zif-fâ. 3 Saul mi tin kang mama yam yima nding ma Hakila ma abo ma hur fulîna avun lovota. Wani David mi nga hur fulâ, mi wala Saul nga mi djï atam abagei hur fulâ. 4 Mi sun suma d’u yina á we tetet na ni Saul mi mba wa zu? 5 Ata yi máma David mi i ata yima Saul mi ve kang mama kuana, mi we yima Saul ki Apner Ner gorom ma ngolâ hi azigar mamina a nga bur kuana. Saul mi nga burâ aduk kangâ d’ad’ar, suma a nguyum mi.
6 David mi de mi Ahimelek ma Het-na ki Abisai Seruya gorotna Jowap wiyema ala: Ni nge mi i ki sed’en kur kangâ hi Saul-lâ ge?
Abisai mi hulong dum ala: An i ki sed’engû. 7 Wani kur andjeged’a David azi ki Abisai a i kur kangâ hi azigarîna. Gola! Saul mi nga burâ kä sena hur kangâ d’ad’ar, asap mamba nga ped’a kam kä andaga. Apner azi ki azigarâ a nga burâ kä nguyum mi.
8 Abisai mi de mi David ala: Alona mi hang ini mang ma djangûna abongû. Aran an tchogom kasap mamba ; ni b’alamzi kä woi andaga kabon ma tuna bei ni tchogom yan á mbàd’a ba!
9 Wani David mi de mi Abisai ala: Ang tchum mbi! Ang we nga d’ala sama tin abom ata ma Ma didina mi tinim amulina, zlad’a nga kamu, d’uo zu? 10 Ma didina ni Ma bei matna, ni mam tu ba, mi tchumu, d’oze burum ma matna mba mi mba, mam mba mid’a, d’oze a tchum avun ayî ma durâ. 11 Ar Ma didina mi ngomon á tin abon ata ma mam tinim amulina! Ang hle ni asap pa nga ped’a kamba ki gugur ra mbina go, ei iya.
12 David mi hlasapa ki gugur ra mbina suma a nga tinda kama, a iya. Sa mi wazi nga d’i, sa mi we nga ad’u ahle suma a lena d’i, sa tu pî mi zlit nga akulo d’uo mi, kayam azi ki zla tazi pet Ma didina mi buruzi sen ma ngolâ. 13 David mi djak sä woi abo hora abo hî, mi tchol sä woi akulo yam ahinad’a hina dei, adigazi woi d’uluk. 14 David mi yi suma ablauna ki Apner Ner goroma akulo ala: Apner, ang nga hulongôn humba d’uo ko zu?
Apner mi hulong dum ala: Ni ang nge ba, er ad’ung akulo gen amulâ ka hî ge?
15 David mi de mi Apner ala: Angî mandjufâ d’uo zu? Ni nge ba, aduk Israel-lâ d’igi ang na ge? Ni kayam me ba, ang ngom salangâ amul mangâ d’uo ge? Kayam sana mi tcholï aduk suma, mi mba á tchi salangâ amul mangâ. 16 Ang le nga vama djivi d’i. Avok Ma didin ma bei matna, ang ndak á tchid’a, kayam ang ngom nga salang ma Ma didina mi tinim amulina d’i. Ki tchetchemba, ang gol asapa ki gugur ra mbina suma hamulâ suma a nga tinda kama, a nga ni lara ge?
17 Saul mi hum del David, mi dum ala: Ni deleng ang gorona David ko zu?
David mi hulong dum ala: Salana amul mana, ni delen anu. 18 Mi dum kua ala: Salana, ni kayam me ba, ang digin an azong mangâ hina ge? An le ni me ge? An le ni tcho me ge? 19 Ki tchetchemba, salana amul mana, ang hum zlad’a hi an azong mangîd’a. Le Ma didina mi zud’ung á kak djangûna ki sed’en ni mamu ni, ar mi ve he d’a hawad’a. Le d’i tcholï nata suma ni, ar Ma didina mi gazi vuna, kayam ni azi ba, a nga digin ini á walan ndei kandaga d’a Ma didina mi hat mi sum mamid’a. Ni d’igi azi nga dan ala: Ang i kud’or alo ma dingâ na. 20 Wani ar buzuwan mi djang kä woi yam andaga d’a dinga woi dei ki Ma didina d’i. Kayam ang amul ma Israel-lâ, ang nga i dur ayîna á hal b’ab’a’â wü d’a d’igi sana mi dik tcheged’a akulo yam ahinad’a na.
21 Saul mi dala: An le tchod’a! Gorona, ang mbeya; an dok lang va d’uo d’a, kayam ang we ini ari manda zlat ngola irangû. An ni lahlena ni d’igi sama lilid’a na, an le tcho d’a ngola.
22 David mi hulong dum ala: Amulâ, ang gol asap manga wana. Ar sa mang tu mi mbei mi vattcha. 23 Ar Ma didina mi wurak nge nge pî yam d’ingêr mamba ki d’engzeng mamba, kayam Ma didina mi hang ini abonu. Wani an min tin abon atang ang ma Ma didina mi tining amulina d’i. 24 D’igi ari manga zlat ngola iran na, Ma didina mba mi we ari manda zlat ngola iram hina mi, mba mi pad’an ndei kur ndak ka lara ge pet mi.
25 Saul mi de mi David ala: Gorona, Alona mi b’e vunam kangû; sun nda ang lata pet ti labong djivid’a!
David mi i yi mama; Saul mi hulong avo hatamu.