ياتو النادم المُهِمّ؟
1 وَ فِي الْوَكِتْ دَا، التَّلَامِيذ جَوْا لِعِيسَى سَأَلَوْه وَ قَالَوْا: «يَاتُو يَبْقَى النَّادُمْ الْمُهِمّ فِي مَمْلَكَةْ اللّٰهْ؟» 2 وَ عِيسَى نَادَى وِلَيْد صَغَيَّرْ وَ خَطَّاهْ فِي أُسُطْهُمْ. 3 وَ عِيسَى قَالْ: «نُقُولْ لَيْكُو الْحَقّ، كَنْ إِنْتُو مَا تِبَدُّلُوا فِكِرْكُو وَ كَنْ مَا تَبْقَوْا مِثِلْ عِيَالْ دُقَاقْ، مَا تَدْخُلُوا فِي مَمْلَكَةْ اللّٰهْ. 4 النَّادُمْ الْيِسَوِّي نَفْسَهْ صَغَيَّرْ وَ يَبْقَى مِثِلْ الْوِلَيْد دَا، هُو بَسْ الْمُهِمّ فِي مَمْلَكَةْ اللّٰهْ. 5 وَ أَيِّ نَادُمْ الْيَقْبَلْ بِأُسْمِي وِلَيْد صَغَيَّرْ مِثِلْ دَا، يَقْبَلْنِي.
6 «وَ أَيِّ نَادُمْ الْيِتَلِّفْ إِيمَانْ هَنَا وَاحِدْ مِنْ الْعِيَالْ الدُّقَاقْ الْمُؤمِنِينْ بَيِّ دَوْل، الْعَذَابْ الْيَرْجَاهْ شَدِيدْ لَحَدِّي أَخَيْر لِلنَّادُمْ دَا كَنْ يَرْبُطُوا مُرْحَاكَةْ كَبِيرَةْ فِي رَقَبَتَهْ وَ يَزْقُلُوهْ فِي لُبّ بَحَرْ الْغَرِيقْ. 7 عَذَابْ يَرْجَى نَاسْ الدُّنْيَا أَشَانْ يِسَوُّوا مَشَاكِلْ لِلْمُؤمِنِينْ. لَابُدَّ أَشْيَاءْ وَاحِدِينْ يَبْقَوْا وَ بِسَبَبْهُمْ نَاسْ وَاحِدِينْ يَمُرْقُوا مِنْ الدَّرِبْ وَ لَاكِنْ الْعَذَابْ يَرْجَى النَّادُمْ الْيِسَبِّبْ الْأَشْيَاءْ دَوْل.
8 «وَ كَنْ إِيدَكْ وَلَّا رِجْلَكْ تِدَوْر تَمُرْقَكْ مِنْ الدَّرِبْ الْعَدِيلْ، أَقْطَعْهَا وَ أَزْقُلْهَا بَعِيدْ مِنَّكْ. أَخَيْر لَيْك كَنْ بِقِيتْ مَعْضُورْ وَ تَدْخُلْ فِي الْحَيَاةْ الْأَبَدِيَّةْ مِنْ يَزْقُلُوكْ فِي النَّارْ الْأَبَدِيَّةْ بِإِيدَيْنَكْ وَ رِجِلَيْنَكْ. 9 وَ كَنْ عَيْنَكْ تِدَوْر تَمُرْقَكْ مِنْ الدَّرِبْ الْعَدِيلْ، سِلَّهَا وَ أَزْقُلْهَا بَعِيدْ مِنَّكْ. أَخَيْر لَيْك تَدْخُلْ فِي الْحَيَاةْ الْأَبَدِيَّةْ بِعَيْن وَاحِدَةْ بَسْ مِنْ يَزْقُلُوكْ فِي نَارْ جَهَنَّمْ بِعُيُونَكْ الْإِتْنَيْن.
مَثَل الغنماي الودّرت
10 «أَنْقَرْعُوا مَا تَحْقُرُوا أَيِّ وَاحِدْ مِنْ الصُّغَارْ دَوْل أَشَانْ نُقُولْ لَيْكُو مَلَائِكَتْهُمْ فِي السَّمَاءْ دَايْماً حَاضْرِينْ مَعَ أَبُويِ اللّٰهْ. 11 وَ أَنَا إِبْن الْإِنْسَانْ جِيتْ أَشَانْ نِنَجِّي النَّاسْ الْهَلْكَانِينْ. 12 فِكِرْكُو شُنُو؟ نَادُمْ عِنْدَهْ 100 غَنَمْ وَ غَنَمَايْ وَاحِدَةْ وَدَّرَتْ. مَا يِخَلِّي التِّسْعَةْ وَ تِسْعِينْ فِي الْكَدَادَةْ وَ يَمْشِي يِفَتِّشْ الْمُوَدِّرَةْ وَلَّا؟ 13 وَ نُقُولْ لَيْكُو الْحَقّ، كَنْ يَلْقَاهَا هُو يَبْقَى فَرْحَانْ زِيَادَةْ بِالْوَاحِدَةْ الْوَدَّرَتْ مِنْ بِالتِّسْعَةْ وَ تِسْعِينْ الْمَا وَدَّرَوْا. 14 وَ سَوَا سَوَا مِثِلْ دَا، أَبُوكُو اللّٰهْ كُلَ مَا يِدَوْر وَاحِدْ مِنْ الصُّغَارْ دَوْل يَهْلَكْ.
كن أخوك سوّى فَوْقك خطا
15 «وَ كَنْ أَخُوكْ مُؤمِنْ سَوَّى فَوْقَكْ خَطَا، أَمْشِي وَ حَجِّي مَعَ أَخُوكْ دَا وِحَيْدكُو وَ وَصِّفْ لَيَّهْ خَطَايَهْ. وَ كَنْ يَسْمَعْ كَلَامَكْ، خَلَاصْ إِنْتُو أَخْوَانْ. 16 وَ كَنْ أَخُوكْ يَابَى مَا يَسْمَعْ كَلَامَكْ، أَمْشِي لَيَّهْ بَتَّانْ وَ شِيلْ مَعَاكْ وَاحِدْ وَلَّا إِتْنَيْن مِنْ الْأَخْوَانْ أَشَانْ التُّهْمَةْ مَا تَثْبِتْ إِلَّا بِشَهَادَةْ هَنَا نَاسْ إِتْنَيْن أَوْ تَلَاتَةْ. 17 وَ كَنْ هُو يَابَى مَا يَسْمَعْ كَلَامْهُمْ، جِيبْ الْكَلَامْ دَا لِجَمَاعَةْ الْمُؤمِنِينْ. وَ كَنْ أَبَى مَا يَسْمَعْ كَلَامْ جَمَاعَةْ الْمُؤمِنِينْ كُلَ، أَجْعَلَهْ مِثِلْ نَادُمْ مَا مُؤمِنْ وَلَّا مِثِلْ نَادُمْ الْيِشِيلْ الْمِيرِي.
vue-laterale-femme-deprimee-interieur
18 «أَشَانْ نُقُولْ لَيْكُو الْحَقّ، أَيِّ شَيّءْ الْجَعَلْتُوهْ حَرَامْ فِي الْأَرْض، اللّٰهْ فِي السَّمَاءْ كُلَ يَجْعَلَهْ حَرَامْ وَ أَيِّ شَيّءْ الْجَعَلْتُوهْ حَلَالْ فِي الْأَرْض، اللّٰهْ فِي السَّمَاءْ كُلَ يَجْعَلَهْ حَلَالْ. 19 وَ بَتَّانْ نُقُولْ لَيْكُو الْحَقّ، كَنْ نَاسَيْن مِنْكُو فِي الْأَرْض أَسْتَفَقَوْا فِي أَيِّ شَيّءْ الْيِدَوْرُوهْ، أَبُويِ اللّٰهْ الْفِي السَّمَاءْ يِسَوِّيهْ لَيْهُمْ. 20 وَ أَيِّ بَكَانْ الْيِلِمُّوا فَوْقَهْ النَّاسْ بِأُسْمِي، كَنْ هُمَّنْ إِتْنَيْن أَوْ تَلَاتَةْ كُلَ، أَنَا ذَاتِي قَاعِدْ فِي أُسُطْهُمْ.»
مَثَل الخدّام الما سامح
21 وَ بُطْرُسْ جَاءْ لِعِيسَى وَ سَأَلَهْ وَ قَالْ: «سَيِّدْنَا، كَنْ أَخُويِ يِسَوِّي خَطَا فَوْقِي كَتِيرْ، كَمْ مَرَّةْ نِسَامِحَهْ؟ نِسَامِحَهْ لَحَدِّي سَبْعَةْ مَرَّاتْ وَلَّا؟» 22 وَ عِيسَى رَدَّ لَيَّهْ وَ قَالْ: «مَا تِسَامِحَهْ لَحَدِّي سَبْعَةْ مَرَّاتْ بَسْ. لَاكِنْ سَامِحَهْ سَبْعِينْ لَحَدِّي سَبْعَةْ مَرَّاتْ!
Le pardon une puissance qui libère
23 «أَيْوَى، مَمْلَكَةْ اللّٰهْ هِي مِثِلْ كَيْ. نَادُمْ وَاحِدْ مَلِكْ وَ دَوَّرْ يِسَوِّي حِسَابْ مَعَ خَدَّامِينَهْ. 24 وَ وَكِتْ بَدَا الْحِسَابْ مَعَاهُمْ، جَابَوْا لَيَّهْ خَدَّامْ وَاحِدْ. وَ النَّادُمْ دَا، الْمَلِكْ عِنْدَهْ فَوْقَهْ مَالْ كَتِيرْ مَرَّةْ وَاحِدْ. 25 وَ الْخَدَّامْ مَا عِنْدَهْ شَيّءْ الْيِكَفِّي بَيَّهْ الدَّيْن الْفَوْقَهْ. وَ سِيدَهْ الْمَلِكْ قَالْ وَاجِبْ يِبِيعُوا الْخَدَّامْ مَعَ مَرْتَهْ وَ عِيَالَهْ وَ كُلَّ شَيّءْ الْعِنْدَهْ فِي سُوقْ الْعَبِيدْ أَشَانْ يِكَفِّي دَيْنَهْ. 26 وَ لَاكِنْ الْخَدَّامْ وَقَعْ قِدَّامَهْ وَ قَالْ: ‹يَا سِيدِي، أَصْبُرْنِي وَ نِكَفِّيكْ الْعِنْدَكْ فَوْقِي كُلَّ كَيْ.› 27 وَ سِيدْ الْخَدَّامْ دَا حَنَّ فَوْقَهْ وَ عَفَا لَيَّهْ الدَّيْن وَ خَلَّاهْ مَشَى.
28 «وَ فِي الْبَكَانْ دَا، الْخَدَّامْ مَرَقْ مِنْ قِدَّامْ الْمَلِكْ وَ مَشَى عَجَلَةْ لِنَادُمْ آخَرْ وَ هُو كُلَ مِنْ خَدَّامِينْ الْمَلِكْ. وَ عِنْدَهْ فِي أَخُوهْ دَا دَيْن شِيَّةْ بَسْ. وَ كَرَبَهْ وَ بَدَا يَخَنْقَهْ وَ قَالْ: ‹كَفِّينِي الْعِنْدِي فَوْقَكْ!› 29 وَ أَخُوهْ الْخَدَّامْ وَقَعْ قِدَّامَهْ وَ شَحَدَهْ وَ قَالْ: ‹أَصْبُرْنِي وَ نِكَفِّيكْ كُلَّ كَيْ!› 30 وَ الْخَدَّامْ أَبَى وَ مَشَى دَسَّاهْ فِي السِّجِنْ لَحَدِّي يِكَفِّي الدَّيْن الْعِنْدَهْ فَوْقَهْ.
31 «وَ أَخْوَانَهْ خَدَّامِينْ الْمَلِكْ شَافَوْا الشَّيّءْ الْبِقِي دَا وَ بَرْجَلَوْا بِلْحَيْن. وَ مَشَوْا أَوْرَوْا سِيدْهُمْ بِكُلَّ شَيّءْ الْبِقِي. 32 وَ سِيدْهُمْ نَادَاهْ لِلْخَدَّامْ دَا وَ قَالْ لَيَّهْ: ‹يَا الْخَدَّامْ الْفَسِلْ! إِنْتَ شَحَدْتِنِي وَ أَنَا سَامَحْت لَيْك الدَّيْن الْكَتِيرْ دَا كُلَّ كَيْ. 33 مَا وَاجِبْ لَيْك تِحِنّ فِي أَخُوكْ مِثِلْ أَنَا حَنَّيْت فَوْقَكْ إِنْتَ وَلَّا؟› 34 وَ سِيدَهْ زِعِلْ فَوْقَهْ بِلْحَيْن وَ سَلَّمَهْ لِلْعَسْكَرْ أَشَانْ يِعَذُّبُوهْ فِي السِّجِنْ لَحَدِّي يِكَفِّي دَيْنَهْ.
35 «وَ أَبُويِ اللّٰهْ يِسَوِّي مِثِلْ دَا كَنْ أَيِّ نَادُمْ مِنْكُو مَا يِسَامِحْ أَخُوهْ مِنْ قَلْبَهْ.»
Ma ngolâ ni nge?
(Gol Mar 9.33-37Luc 9.46-48)
1 Ata yi máma, suma hata a mba gen Jesus, a djobom ala: Sama mba mi kak ma ngolâ kur leu d’a akulod’ina ni nge ge?
2 Mi yi gogorâ, mi tinim adigaziya, mi dazi ala: 3 Gagazi, an nga ni dagiya, le agi mbud’ugi nga tagi d’igi gogor ma wana hina d’uo ni, agi mba kalagi kur leu d’a akulod’a d’i. 4 Kayam ndata, nge nge pî ma mi hulong yam kä d’igi gogor ma wana na na, mba mi kak ma ngolâ kur leu d’a akulod’a. 5 Nge nge pî ma ve gogorâ d’igi ma wana na atam yam simiyêna, mi van ni anu.
Jesus nga mi hat yam tcho d’a ngol la kala
(Gol Mar 9.42-48Luc 17.1-2)
6 Jesus mi had’azi kua ala: Nge nge pî ma nga mi le vama b’lak gogorâ aduk gugurei suma a he gagazid’a kana ni, djivid’a hotei djinim ahina d’a ngola kelemu, a gumza woi aduk alum ma ngolâ. 7 Ni zla d’a hohoud’a yam suma yam andagad’a suma a nga lahle suma a tchuk suma kur tchod’ina. Mbeî ahle suma a tchuk suma kur tchod’ina a mba mba, wani ni zla d’a hohoud’a yam sama mi mba kahle ndazinina.
8 Le abong ngoze aseng a nga ing kur tchod’a ni, ang kazi woyo, ang tchuguzi woi dei. Djivid’a hotei ang kal kur arid’a kabong tu d’oze aseng tu, kala abong djak koze aseng djak ing aduk aku d’a didinda d’a. 9 Le irang nga d’i ing kur tchod’a ni, ang pad’at gat tei dei. Djivid’a kal la ang kal kur arid’a ki irang tud’a kala a mba gang aduk aku d’a Jahanama ki irang djaka.
D’ogol ma yam timi ma vit tei ma a fuma
(Gol Luc 15.3-7)
10 Jesus mi had’azi kua ala: Agi gologi tagi djiviya, agi gologi ma tu ma aduk gugurei suma wana is si. Kayam an nga ni dagiya, malaika mazina a sä akulo a nga gol ir Abun ma sä akulona teteu. [11 An Gor Sana mba ná sut ma vit teina.]
12 Agi djib’eregi nana? Le sana mi nga ki tumiyôna kis, ma dingâ tu adigazi mi vit teyo ni, sa máma mba mi ar suma dok zlengâ yam zlengîna yam ahinad’a, mi i á hal ma vit teina d’uo zu? 13 Gagazi, an nga ni dagiya, le mi fum wa ni, mi nga ki furîd’a yam ma tuna kal suma dok zlengâ yam zlengâ suma a vit nga woi d’uo na. 14 Kayam ndata, Abugi ma sä akulona mi min ala ma tu ma aduk gugurei suma wana mi ba woi d’i.
Le wiyengâ lang tchod’a ni...
15 Jesus mi had’azi kua ala: Le wiyengâ mi lang tchod’a ni, ang i fumu, ang tagam tcho mamba, ang ki mam mbà go. Le mi humungû ni, ang fe wa wiyengâ. 16 Wani le mi humung nga d’uo ni, ang ve sana tu d’oze mbà, kayam glangâsâ hi suma mbà d’oze hi suma hindina ni zla d’a ndaka. 17 Le mi humuzi nga d’uo ni, ang de zla ndata woi mi Toka. Le mi hum nga Toka d’uo mi ni, ang golomî d’igi sama angeina d’oze sama tar lombod’a na.
D’ela ki he lovota
18 Jesus mi had’azi kua ala: Gagazi, an nga ni dagiya, vama agi djinim ka hî yam andagad’a, mba mi ka’î djinda sä akulo hina mi; vama lara ma agi bud’um ka hî yam andagad’ina, mba mi ka’î buta sä akulo hina mi.
19 Gagazi, an nga ni dagi kua, le suma mbà adigagi ka hî yam andagad’ina a ndjak vunazi tu yam vama azi tchenem kama ni, Abun ma sä akulona mba mi haziziya. 20 Kayam ata yima lara ma suma mbà d’oze hindi a nga toka ki simiyêna, an nga adigaziya.
D’ogol ma yam ma sun ma mi noî hur ma vatina
21 Ata yi máma, Pierre mi mba gen Jesus, mi djobom ala: Salana, wiyena mi lan tchod’a ni yam ga ba, an vat hurun ndei kam tua ge? Gak yam kid’iziya zu?
22 Jesus mi dum ala: An nga ni dangû ni yam kid’iziya go d’i, wani yam dok kid’iziya dok kid’iziya d’a yam kid’iziya. 23 Kayam leu d’a akulod’a ti hle tat ni d’igi amul ma mi min á ndum bege mam mba nga abo mam suma sundid’a na. 24 Kid’a mi tin ad’u ndumbid’a, a mbamï ma nga ki bal gurzud’a dudubud’a ngola kama. 25 Wani mi nga ki vama wurak ki. Salama mi he vuna ala a guzum mbei kamamba ki groma kahligiyem pet á wurak ki bal mama. 26 Ata yi máma, ma sun máma mi ge tam kä avorom mi tchenem mi dum ala: Salana, ang ve tang kanu, an mba ni wuragangzi pet. 27 Kayam ndata, salama mi wum hohowomu, mi gum akulo, mi tchi bal ma kama woi pet mi.
28 Wani ma sun máma mi ndabua, mi fe ndram ma sun ma bal mama nga kam siled’a kisâ. Mi vum delem do ndinding, mi dum ala: Ang wuragan bal man ma kangâ. 29 Ata yi máma, ndram ma sun máma mi ge tam kä avorom mi tchenem mi dum ala: Ang ve tang kanu, an mba ni wuragangziya. 30 Wani mi min ndi, mi i mi gum dangeina gak mi wurak bal mama. 31 Ata yima ndrom suma sunda a we vama mi luma, huruzi zal heî, a i de mi salazina yam vama mi luma. 32 Ata yi máma, salama mi yumïya, mi dum ala: Ang ma sun ma tchona, an tchang bal man ma kangâ woi pet, ni kayamba ang tchi avoronda. 33 Djivid’a ang we ndrang ma sunda hohowom d’igi an wang hohowong na mi d’uo zu? 34 Salama hurum zal heî, mi gum dangeina gak mi wurak bal mama pet.
35 Jesus mi de kua ala: Le nge nge pî adigagi mi vat nga hurum mbei yam wiyema d’uo ni, Abun ma sä akulona mba mi vat hurum mbei kam mbuo mi.