ناس واحِدين دوّروا دليل
1 وَ نَاسْ مِنْ الْفَرِيزِيِّينْ وَ مِنْ الصَّدُّوقِيِّينْ لَمَّوْا وَ مَشَوْا لِعِيسَى أَشَانْ يِجَرُّبُوهْ. وَ طَلَبَوْا مِنَّهْ يَنْطِيهُمْ دَلِيلْ الْيِوَصِّفْ كَدَرْ قُدُرْتَهْ جَايَةْ مِنْ السَّمَاءْ. 2 وَ رَدَّ لَيْهُمْ وَ قَالْ: «بِعَشِيَّةْ كَنْ السَّمَاءْ يَبْقَى أَحْمَرْ، تُقُولُوا أَمْبَاكِرْ الْوَطَاةْ تَبْقَى سَمْحَةْ. 3 وَ بِفَجُرْ، كَنْ السَّمَاءْ يَبْقَى أَحْمَرْ وَ يِسَوِّي غَمَامْ، تُقُولُوا الْيَوْم الْمَطَرْ يَجِي. تِشِيفُوا السَّمَاءْ وَ تَعَرْفُوا كِكَّيْف الْوَطَاةْ التَّبْقَى. وَ لَاكِنْ شِفْتُوا عَلَامَاتْ وَكِتْنَا دَا وَ مَا تَعَرْفُوهْ مَعَنَاتْهُمْ. 4 وَ نَاسْ الْوَكِتْ دَا فَسْلِينْ وَ خَايْنِينْ وَ يِدَوْرُوا دَلِيلْ أَشَانْ يِآمُنُوا. وَ اللّٰهْ مَا يَنْطِيهُمْ دَلِيلْ إِلَّا الدَّلِيلْ هَنَا النَّبِي يُونُسْ.» وَ خَلَاصْ، عِيسَى خَلَّاهُمْ وَ مَشَى.
الفريزيّين و الصَدُّوقِيِّين
5 وَ وَكِتْ قَطَعَوْا الْبَحَرْ، تَلَامِيذَهْ مَا عِنْدُهُمْ خُبْزَةْ أَشَانْ نِسَوْهَا. 6 وَ عِيسَى قَالْ لَيْهُمْ: «خُطُّوا بَالْكُو. أَنْقَرْعُوا مِنْ تَوَّارَةْ الْفَرِيزِيِّينْ وَ الصَّدُّوقِيِّينْ.» 7 وَ تَلَامِيذَهْ قَمَّوْا يِنَاقُشُوا أَمْبَيْنَاتْهُمْ وَ قَالَوْا: «هُو قَالْ الْكَلَامْ دَا أَشَانْ مَا جِبْنَا خُبْزَةْ.»
8 وَ عِيسَى عِرِفْ فِكِرْهُمْ وَ قَالْ: «إِنْتُو الْإِيمَانْكُو لِسَّاعْ ضَعِيفْ، مَالَا تِحَجُّوا أَمْبَيْنَاتْكُو بِالْخُبْزَةْ الْمَا عِنْدُكُو؟ 9 لِسَّاعْ مَا فِهِمْتُوا وَلَّا؟ نِسِيتُوا الْخَمْسَةْ خُبْزَةْ وَ النَّاسْ الْخَمْسَةْ أَلِفْ الْأَكَلَوْا مِنْهُمْ وَلَّا؟ وَ نِسِيتُوا كَمْ قُفَّةْ مَلَيْتُوهُمْ مِنْ الْخُبْزَةْ الْفَضَّلَتْ؟ 10 هَلْ نِسِيتُوا السَّبْعَةْ خُبْزَةْ وَ النَّاسْ الْأَرْبَعَةْ أَلِفْ الْأَكَلَوْا مِنْهُمْ وَ كَمْ قُفَّةْ مَلَيْتُوهُمْ وَلَّا؟ 11 وَ كِكَّيْف مَا فِهِمْتُوا؟ أَنَا مَا حَجَّيْت بِخُبْزَةْ وَكِتْ قُلْت لَيْكُو: ‹أَنْقَرْعُوا مِنْ تَوَّارَةْ الْفَرِيزِيِّينْ وَ الصَّدُّوقِيِّينْ.›»
12 وَ خَلَاصْ التَّلَامِيذ فِهْمَوْا هُو مَا قَاعِدْ يُقُولْ أَنْقَرْعُوا مِنْ تَوَّارَةْ هَنَا الْخُبْزَةْ لَاكِنْ أَنْقَرْعُوا مِنْ تَعْلِيمْ الْفَرِيزِيِّينْ وَ الصَّدُّوقِيِّينْ.
بُطْرُس قال عِيسَى بس المسيح
13 وَ جَوْا فِي بَلَدْ قَيْصَرِيَّةْ فِلِبُّسْ وَ عِيسَى سَأَلْ تَلَامِيذَهْ وَ قَالْ: «النَّاسْ قَاعِدِينْ يُقُولُوا شُنُو فِي إِبْن الْإِنْسَانْ؟ يُقُولُوا أَنَا يَاتُو؟» 14 وَ رَدَّوْا لَيَّهْ وَ قَالَوْا: «نَاسْ وَاحِدِينْ يُقُولُوا إِنْتَ يَحْيَى الْمُغَطِّسْ وَ نَاسْ آخَرِينْ يُقُولُوا إِنْتَ النَّبِي إِلِيَاسْ وَ آخَرِينْ يُقُولُوا إِنْتَ النَّبِي إِرْمِيَا أَوْ نَادُمْ وَاحِدْ مِنْ الْأَنْبِيَاء الْفَاتَوْا.»
15 وَ عِيسَى سَأَلَاهُمْ وَ قَالْ: «وَ لَاكِنْ إِنْتُو، تُقُولُوا شُنُو؟ أَنَا يَاتُو؟» 16 وَ سِمْعَانْ بُطْرُسْ قَالْ: «إِنْتَ الْمَسِيحْ إِبْن اللّٰهْ الْحَيّ.»
17 وَ عِيسَى قَالْ لَيَّهْ: «مَبْرُوكْ لَيْك سِمْعَانْ وِلَيْد يُوحَنَّا! الْفِكِرْ دَا مَا جَايْ مِنْ إِنْسَانْ! لَاكِنْ أَبُويِ اللّٰهْ بَسْ أَنْطَاكْ. 18 وَ نُقُولْ لَيْك أُسْمَكْ بُطْرُسْ (مَعَنَاتَهْ حَجَرْ). وَ نِأَسِّسْ أُمَّتِي فِي الْحَجَرْ دَا وَ الْمَوْت مَا يِنَّصِرْ فَوْقَهَا. 19 وَ نَنْطِيكْ مَفَاتِيحْ هَنَا مَمْلَكَةْ اللّٰهْ. أَيِّ شَيّءْ الْإِنْتَ جَعَلْتَهْ حَرَامْ فِي الْأَرْض، اللّٰهْ فِي السَّمَاءْ كُلَ يَجْعَلَهْ حَرَامْ. وَ أَيِّ شَيّءْ الْإِنْتَ جَعَلْتَهْ حَلَالْ فِي الْأَرْض، اللّٰهْ فِي السَّمَاءْ كُلَ يَجْعَلَهْ حَلَالْ.» 20 وَ عِيسَى أَمَرَاهُمْ لِتَلَامِيذَهْ وَ قَالْ: «مَا تِأَوْرُوا أَيِّ نَادُمْ كَدَرْ أَنَا الْمَسِيحْ.»
المسيح حجّى بمَوْته
21 وَ مِنْ الْوَكِتْ دَا، عِيسَى بَدَا يِعَلِّمْ تَلَامِيذَهْ وَ أَوْرَاهُمْ أَكِيدْ يَمْشِي مَدِينَةْ الْقُدُسْ وَ هِنَاكْ الشُّيُوخْ وَ كُبَارَاتْ رُجَالْ الدِّينْ وَ الْعُلَمَاءْ يِتَعُّبُوهْ تَعَبْ شَدِيدْ. وَ هِنَاكْ يَكْتُلُوهْ وَ اللّٰهْ يَبْعَثَهْ فِي الْيَوْم التَّالِتْ.
22 وَ بُطْرُسْ كَرَبَهْ لِعِيسَى وَ قَمَّ يَهَرْجَهْ وَ قَالْ: «أَبَداً، يَا سَيِّدْنَا. دَا مَا يَبْقَى فَوْقَكْ!» 23 وَ عِيسَى أَنْلَفَتْ وَ قَالْ لِبُطْرُسْ: «يَا شَيْطَانْ! كِسّ مِنْ قِدَّامِي! إِنْتَ تِدَوْر تِشَرْكِلْ لَيِّ. كَلَامَكْ دَا مَا فِكِرْ اللّٰهْ. دَا فِكِرْ النَّاسْ.»
24 وَ عِيسَى قَالْ لِتَلَامِيذَهْ: «أَيِّ نَادُمْ الْيِدَوْر يِشِيلْ دَرْبِي، خَلِّي يِشِيفْ نَفْسَهْ رَخِيصَةْ لَيَّهْ وَ يِلْحَمَّلْ تَعَبْ الصَّلِيبْ وَ يِتَابِعْنِي لِلْمَوْت. 25 وَ أَيِّ نَادُمْ الْيِدَوْر يِنَجِّي نَفْسَهْ، يِوَدِّرْهَا. وَ أَيِّ نَادُمْ الْيِوَدِّرْ نَفْسَهْ فِي شَانِي أَنَا، هُو دَا يَنْجَى. 26 وَ كَنْ نَادُمْ رِبِحْ كُلَّ الْمَالْ الْفِي الدُّنْيَا وَ وَدَّرْ نَفْسَهْ، فَايْدِتَهْ شُنُو؟ أَوْ نَادُمْ يَنْطِي شُنُو فِي بَدَلْ نَفْسَهْ؟ 27 فَكُّرُوا فِي الْكَلَامْ دَا أَشَانْ إِبْن الْإِنْسَانْ يِقَبِّلْ مَعَ قُدْرَةْ مَجِيدَةْ هَنَا اللّٰهْ أَبُوهْ وَ مَعَ مَلَائِكَتَهْ. وَ أَيِّ نَادُمْ السَّوَّى الْفَسِلْ، يِعَاقِبَهْ. وَ أَيِّ نَادُمْ السَّوَّى عَمَلْ عَدِيلْ، يَنْطِيهْ أَجُرْ. 28 وَ نُقُولْ لَيْكُو الْحَقّ. فِي نَاسْ وَاحِدِينْ الْقَاعِدِينْ هِنِي مَا يُمُوتُوا قُبَّالْ مَا يِشِيفُوا إِبْن الْإِنْسَانْ جَايِ فِي مَمْلَكَتَهْ.»
Fariziyêna ki Sadusiyêna a djop yam vama simata
(Gol Mar 8.11-13Luc 12.54-56)
1 Fariziyêna azi ki Sadusiyêna a mba ata Jesus. A kugum ala mi tagazi vama simat ma mi tcholï akulona. 2 Mi hulong dazi ala: Le afata ti mbut wa fladeged’a ni, agi nga dagi ala: Yina mba mi le ini djiviya, kayam akulod’a ti mbut hleud’a. 3 Ki yorogod’a, agi nga dagi ala: Ini alona mba se, kayam akulod’a ka hleud’a ki d’ugula kikring. Agi wagi simat ta akulod’a, wani agi ndagagi á we simata hatchogoi d’a wandid’a d’i. 4 Agi suma tcho suma bei d’ingêr suma kur atchogoi d’a wandina, agi nga halagi vama simata, wani a mba samad’agizi d’i, ni simata hi ma djok vun Alona Jonas-sâ hol. Mi araziya, mi iya.
Angufa hi Fariziyênid’a ki d’a hi Sadusiyênid’a
(Gol Mar 8.14-21)
5 Suma hata a djak sä woi abo apod’a abo hî, a mar bei yo avungôna aboziya. 6 Jesus mi dazi ala: Agi gologi tagi djivi kangufa hi Fariziyênid’a ki d’a hi Sadusiyênid’a.
7 Mam suma hata a nga de tazi ala: Mi de hina ni kayamba ei yoi nga avungôna aboi d’uo d’a.
8 Kid’a Jesus mi we hina d’a, mi dazi ala: Agi suma he gagazi magi d’a akid’eid’ina, ni kayam me ba, agi nga dagi tagi yam avungô ma nga abogi d’uo na ge? 9 Agi wagi nga d’uo tua? Agi djib’eregi nga yam avungô ma vahl ma an mbrugum mi suma dudubud’a vahlâ d’uo zu? Agi taragi ad’um mba ara ti oî gumud’a ni ga ge? 10 Agi djib’eregi nga yam avungô ma kid’iziya ma an mbrugum mi suma dudubud’a fid’ina d’uo zu? Agi taragi ad’um mba ara ti oî gumud’a ni ga ge? 11 Agi wagi nga d’ala an dagi ni yam avungôna d’uo d’a d’uo zu? Wani agi gologi tagi djivi kangufa hi Fariziyênid’a ki d’a hi Sadusiyênid’a.
12 Ata yi máma, suma hata a wala mi dazi ala a gol tazi djiviya ni yam angufa d’i, wani a gol tazi djivi ni yam hata hi Fariziyênid’a ki d’a hi Sadusiyênid’a.
Pierre mi de woi yam Jesus ala ni Mesi
(Gol Mar 8.27-30Luc 9.18-21)
13 Kid’a Jesus mbaza yam ambas sa Sesare d’a Filip-pid’a, mi djop mam suma hata ala: Suma a nga de yam an Gor Sana ala an ni nge ge?
14 Azi hulong dum ala: Suma dingâ a nga dala angî Jean ma le suma batemba, suma dingâ ala angî Elie, suma dingâ ala angî Jeremi d’oze ma dingâ tu aduk suma djok vun Alona.
15 Wani mi djobozi ala: Wani agi tagid’a nga dagi kan ala an ni nge ge?
16 Simon Pierre mi hulong dum ala: Angî Mesi máma, Alo ma arina Goroma.
17 Jesus mi hulong dum ala: Ang Simon Jonas goroma, ang le furîd’a, kayam ni sana ba, mi tagang gagazi ndata d’i, wani nAbun ma sä akulona. 18 An nga ni dangû, angî Pierre, an mba ni min Tok manda yam ahina ndata. Vun agre’â hi yima azuleinina mba mi lat va d’i. 19 An mba ni hang lakled’a hi leu d’a akulod’id’a abongû. Vama ang djinim ka hî yam andagad’ina, mba mi ka’î djinda sä akulo hina mi; vama lara ma ang bud’um ka hî yam andagad’ina, mba mi ka’î buta sä akulo hina mi.
20 Ata yi máma, Jesus mi gat mam suma hata ala a de mi sa ala mam mi Mesi-yu d’i.
Jesus mi de woi yam mad’am ki tchol mamba
(Gol Mar 8.31—9.1Luc 9.22-27)
21 Kur bur máma, Jesus mi nde mi de woi mi mam suma hata ala: Mbeî an i Jerusalem á fe ndaka ngola abo suma nglona azi ki nglo suma ngat buzuna ki suma hat gata mi. A mba tchanu, wani kur bur ma hindina, an mba ni tchol akulo aduk suma matna.
22 Wani Pierre mi vum im woi gen nde, mi nde ngobom ala: Salana, ar Alona mi mbang ahle ndazina kang ngi.
23 Wani Jesus mi mbut iram mi de mi Pierre ala: Seitan, iza woi hina dei ad’unu, ang hal á pugun kur tchod’a, kayam djib’er manga nga ni djib’era hAlonid’a d’i, wani ni djib’era hi sumid’a.
24 Ata yi máma, Jesus mi de mi mam suma hata ala: Le sana mi min á tit ad’unu ni, ar mi noî tamu, mi hlagu mam ma b’ala kamu, mi tit ad’unu. 25 Kayam nge nge pî ma nga mi min á sut tama, mba mi ba tam mbeyo. Wani nge nge pî ma ba tam mbei kana, mba mi sut tam mi. 26 Wani le sana mi fahle suma yam andagad’ina ki zlazi pet, wani mam tamba mi ba woyo ni, djivi d’a mi fata ni me ge? D’oze, vama sana mba mi hum á vrak blangâm mam tambina ni me ge? 27 Kayam an Gor Sana mba ni mbeï kur subura hAbunda ki malaika mama. Kur bur máma, an mba ni wurak nge nge pî yam sun mam mba led’a. 28 Gagazi, an nga ni dagiya, suma dingâ a nga aduk suma tchola kä wana a mba bo d’i, gak azi mba wan an Gor Sana mba ni mbeï kamul manda.