الرُؤية الأوّل هنا الملك
1 وَ فِي السَّنَةْ التَّانِيَةْ هَنَا حُكْمَهْ، الْمَلِكْ نَبُوخَدْنَصَرْ رِئِي وَ الرُّؤْيَةْ دِي بَرْجَلَتَهْ مَرَّةْ وَاحِدْ وَ النَّوْم أَبَى عَيْنَهْ. 2 وَ الْمَلِكْ نَادَى كُلَّ السَّحَّارِينْ وَ الشَّوَّافِينْ وَ الشَّدَّارَى وَ الْمُنَجِّمِينْ أَشَانْ يَجُوا وَ يِعَرُّفُوا لَيَّهْ الرُّؤْيَةْ دِي. وَ كُلُّهُمْ جَوْا قِدَّامْ الْمَلِكْ. 3 وَ الْمَلِكْ قَالْ لَيْهُمْ: «أَنَا رِئِيتْ رُؤْيَةْ وَ الرُّؤْيَةْ دِي بَرْجَلَتْنِي. أَشَانْ دَا، نِدَوْر نَعَرِفْهَا.» 4 وَ هُمَّنْ قَالَوْا لِلْمَلِكْ بِاللُّغَّةْ الْأَرَامِيَّةْ: «يَا الْمَلِكْ، اللّٰهْ يَنْصُرَكْ! مِنْ فَضْلَكْ، حَجِّي لِعَبِيدَكْ بِالرُّؤْيَةْ الْإِنْتَ شِفْتَهَا وَ أَنِحْنَ كَمَانْ نِفَسُّرُوا لَيْك مَعَنَاتْهَا.»
5 وَ الْمَلِكْ رَدَّ لَيْهُمْ وَ قَالْ: «أَنَا نِأَكِّدْ لَيْكُو! كَنْ مَا عَرَّفْتُونِي بِالرُّؤْيَةْ الْأَنَا رِئِيتْ بَيْهَا هِي ذَاتْهَا وَ بَتَّانْ مَعَنَاتْهَا، نِقَطِّعْ جِسِمْكُو لَحَمَايْ لَحَمَايْ وَ نِدَمِّرْ بُيُوتْكُو وَ يَبْقَوْا مِثِلْ دَنَاقِسْ. 6 وَ لَاكِنْ كَنْ عَرَّفْتُونِي بِالرُّؤْيَةْ هِي ذَاتْهَا وَ مَعَنَاتْهَا كُلَ، أَنَا نَنْطِيكُو هَدَايَا وَ مُكَافَاةْ وَ نُخُطُّكُو فِي الْبَكَانْ الْعِنْدَهْ شَرَفْ. وَ هَسَّعْ دَا، عَرُّفُونِي بِالرُّؤْيَةْ هِي ذَاتْهَا وَ بَعَدْ دَا، أَوْرُونِي مَعَنَاتْهَا كُلَ.»
7 وَ مَرَّةْ تَانِيَةْ، هُمَّنْ قَالَوْا لَيَّهْ: «خَلِّي الْمَلِكْ يِكَلِّمْ لِعَبِيدَهْ بِالرُّؤْيَةْ حَتَّى أَنِحْنَ نِفَسُّرُوا الْمَعَنَى.» 8 وَ الْمَلِكْ رَدَّ لَيْهُمْ وَ قَالْ: «أَكِيدْ إِنْتُو تِدَوْرُوا تِأَخُّرُوا الْوَكِتْ أَشَانْ إِنْتُو فِهِمْتُوا كَدَرْ الْقَرَارْ الْأَنَا شِلْتَهْ دَا، أَكِيدْ يُكُونْ! 9 لَاكِنْ كَنْ مَا عَرَّفْتُونِي بِالرُّؤْيَةْ ذَاتْهَا، الْعِقَابْ دَا قَاعِدْ يَرْجَاكُو كُلُّكُو. وَ إِنْتُو أَشَّاوَرْتُوا لِتَجُوا قِدَّامِي وَ تِحَجُّوا لَيِّ بِكَلَامْ كِدِبْ وَ غَشّ أَشَانْ أَنَا نِغَيِّرْ فِكْرِي. وَ هَسَّعْ دَا، عَرُّفُونِي بِالرُّؤْيَةْ ذَاتْهَا وَ بَيْدَا، أَنَا نَعَرِفْ خَلَاصْ إِنْتُو تَقْدَرَوْا تِفَسُّرُوهَا.»
10 وَ لَاكِنْ هُمَّنْ رَدَّوْا لِلْمَلِكْ وَ قَالَوْا: «مَا فِي إِنْسَانْ فِي الدُّنْيَا يَقْدَرْ يِسَوِّي الشَّيّءْ الْمَلِكْ طَلَبَهْ! وَ مَا فِي مَلِكْ كَبِيرْ وَ شَدِيدْ الْيَطْلُبْ شَيّءْ مِثِلْ دَا مِنْ سَحَّارِي أَوْ شَوَّافِي أَوْ مُنَجِّمْ. 11 وَ الشَّيّءْ الْمَلِكْ طَلَبَهْ دَا قَاسِي بِلْحَيْن! مَا فِي نَادُمْ الْيَقْدَرْ يِسَوِّيهْ لِلْمَلِكْ إِلَّا الْإِلٰـهَاتْ وَ لَاكِنْ هُمَّنْ مَا قَاعِدِينْ مَعَ الْإِنْسَانْ.»
12 وَ وَكِتْ الْمَلِكْ سِمِعْ كَلَامْهُمْ دَا، زِعِلْ زَعَلْ شَدِيدْ وَ أَمَرْ يَكْتُلُوا كُلَّ الْمُسْتَشَارِينْ هَنَا بَابِلْ. 13 وَ وَكِتْ الْقَرَارْ هَنَا كَتِلِينْ الْمُسْتَشَارِينْ مَرَقْ، قَمَّوْا يِفَتُّشُوا دَنْيَالْ وَ رُفْقَانَهْ كُلَ أَشَانْ يَكْتُلُوهُمْ.
اللّه خبّر دَنْيال بالرُؤية
14 وَ وَكِتْ أَرْيُوكْ كَبِيرْ حُرَّاسْ الْمَلِكْ جَاءْ أَشَانْ يَكْتُلْ كُلَّ الْمُسْتَشَارِينْ هَنَا بَابِلْ، دَنْيَالْ كَلَّمْ لَيَّهْ بِحِكْمَةْ وَ أَدَبْ. 15 وَ هُو سَأَلَهْ لِأَرْيُوكْ كَبِيرْ حُرَّاسْ الْمَلِكْ وَ قَالْ: «مَالَا قَرَارْ الْمَلِكْ بِقِي شَدِيدْ مِثِلْ دَا؟» وَ أَرْيُوكْ فَسَّرْ لِدَنْيَالْ كُلَّ شَيّءْ الْكَانْ. 16 وَ طَوَّالِي، دَنْيَالْ مَشَى بَكَانْ الْمَلِكْ وَ شَحَدَهْ أَشَانْ يَنْطِيهْ وَكِتْ وَ بَعَدْ دَا، يَجِي يِفَسِّرْ لَيَّهْ مَعَنَى هَنَا الرُّؤْيَةْ.
17 وَ خَلَاصْ، دَنْيَالْ قَبَّلْ بَيْتَهْ وَ خَبَّرْ رُفْقَانَهْ حَنَنْيَا وَ مِشَيِيلْ وَ عَزَرْيَا بِالشَّيّءْ الْكَانْ. 18 وَ قَالْ لَيْهُمْ خَلِّي يَشْحَدَوْا نِعْمَةْ اللّٰهْ رَبّ السَّمَاوَاتْ لِيِعَرِّفْهُمْ السِّرّ دَا أَشَانْ مَا يَكْتُلُوهُمْ هُو وَ رُفْقَانَهْ مَعَ الْمُسْتَشَارِينْ الْآخَرِينْ هَنَا بَابِلْ.
19 وَ بِاللَّيْل، السِّرّ دَا أَنْكَشَفْ لِدَنْيَالْ فِي رُؤْيَةْ. وَ خَلَاصْ، دَنْيَالْ شَكَرْ اللّٰهْ رَبّ السَّمَاوَاتْ 20 وَ قَالْ:
«نَشْكُرْ اللّٰهْ دَايْماً وَ إِلَى الْأَبَدْ
أَشَانْ هُو عِنْدَهْ الْحِكْمَةْ وَ الْقُدْرَةْ.
21 هُو يِغَيِّرْ الْوَكِتْ وَ الزَّمَنْ
وَ يِدَلِّي مُلُوكْ
وَ يِرَكِّبْ مُلُوكْ.
وَ هُو يِزِيدْ حِكْمَةْ لِلْحَكِيمِينْ
وَ مَعْرَفَةْ لِلْعَارِفِينْ.
22 هُو يَعَرِفْ السِّرّ الْمَدْفُونْ
وَ الْمُلَبَّدْ
وَ يَعَرِفْ الشَّيّءْ الْقَاعِدْ فِي الضَّلَامْ
وَ مَعَايَهْ النُّورْ.
23 يَا اللّٰهْ إِلٰـهْ جُدُودِي،
نَحْمُدَكْ وَ نِغَنِّي بِأُسْمَكْ.
أَشَانْ إِنْتَ أَنْطَيْتنِي الْحِكْمَةْ
وَ الْقُدْرَةْ
وَ عَرَّفْتِنِي الشَّيّءْ
الطَّلَبْنَاهْ مِنَّكْ
وَ عَرَّفْتِنَا الشَّيّءْ
الْبُخُصّ الْمَلِكْ.»
دَنْيال عِرِف رُؤية الملك
24 وَ بَعَدْ دَا، دَنْيَالْ مَشَى بَكَانْ أَرْيُوكْ النَّادُمْ الْمَلِكْ كَلَّفَهْ بِكَتِلْ كُلَّ الْمُسْتَشَارِينْ هَنَا بَابِلْ. وَ قَالْ لَيَّهْ: «مَا تَكْتُلْ الْمُسْتَشَارِينْ هَنَا بَابِلْ لَاكِنْ وَدِّينِي بَكَانْ الْمَلِكْ وَ نِفَسِّرْ لَيَّهْ رُؤْيِتَهْ.»
25 وَ بَلَا تَأخِيرْ، أَرْيُوكْ وَدَّى دَنْيَالْ قِدَّامْ الْمَلِكْ وَ قَالْ لَيَّهْ: «أَنَا لِقِيتْ رَاجِلْ وَاحِدْ مِنْ النَّاسْ الْكَرَبَوْهُمْ وَ جَابَوْهُمْ مِنْ بَلَدْ يَهُوذَا. وَ هُو يَقْدَرْ يِفَسِّرْ لَيْك رُؤْيِتَكْ، يَا الْمَلِكْ.» 26 وَ الْمَلِكْ سَأَلَهْ لِدَنْيَالْ السَّمَّوْه بَلْطَشَاصَرْ وَ قَالْ: «أَسْمَعْ، تَقْدَرْ تِعَرِّفْنِي بِالرُّؤْيَةْ وَ تَفْسِيرْهَا وَلَّا؟»
27 وَ دَنْيَالْ رَدَّ لِلْمَلِكْ وَ قَالْ: «يَا سِيدِي الْمَلِكْ، السِّرّ الْإِنْتَ طَلَبْتَهْ دَا وَ لَا الْمُسْتَشَارِينْ وَ لَا الشَّوَّافِينْ وَ لَا السَّحَّارِينْ وَ لَا الْخَطَّاطِينْ مَا يَقْدَرَوْا يَعَرْفُوهْ وَ يِأَوْرُوكْ بَيَّهْ. 28 لَاكِنْ أَعَرِفْ كَدَرْ اللّٰهْ رَبّ السَّمَاوَاتْ يَكْشِفْ الْأَسْرَارْ. وَ هَسَّعْ، هُو وَصَّفْ لِلْمَلِكْ نَبُوخَدْنَصَرْ الشَّيّءْ الْيَبْقَى فِي الْأَيَّامْ الْجَايِينْ. وَ دَاهُو الْحِلِمْ وَ الرُّؤْيَةْ الْإِنْتَ شِفْتَهْ وَكِتْ إِنْتَ نَايِمْ فِي فُرَاشَكْ. 29 يَا الْمَلِكْ، وَكِتْ إِنْتَ نَايِمْ فِي فُرَاشَكْ، إِنْتَ فَكَّرْت فِي الْمُسْتَقْبَلْ وَ اللّٰهْ الْيَكْشِفْ الْأَسْرَارْ كَمَانْ وَصَّفْ لَيْك الشَّيّءْ الْيَبْقَى بَعَدَيْن. 30 أَنَا مَا عِنْدِي حِكْمَةْ زِيَادَةْ مِنْ كُلَّ النَّاسْ وَ اللّٰهْ مَا كَشَفْ لَيِّ السِّرّ دَا بِسَبَبْ حِكْمَتِي لَاكِنْ أَشَانْ إِنْتَ الْمَلِكْ تَعَرِفْ التَّفْسِيرْ وَ تَفْهَمْ الشَّيّءْ الْجَاءْ لَيْك فِي فِكْرَكْ.
31 «يَا الْمَلِكْ، إِنْتَ رِئِيتْ وَ شِفْت قِدَّامَكْ صَنَمْ طَوِيلْ وَ كَبِيرْ الْبِرَارِي زِيَادَةْ وَ شَوْفَهْ بِخَوِّفْ. 32 وَ رَاسْ الصَّنَمْ دَا مِنْ دَهَبْ صَافِي وَ صَدْرَهْ وَ إِيدَيْنَهْ مِنْ فُضَّةْ وَ بَطْنَهْ وَ دَوَارْجَهْ مِنْ نَحَاسْ 33 وَ سِيقَانَهْ مِنْ حَدِيدْ وَ رِجِلَيْنَهْ كَمَانْ مِنْ حَدِيدْ وَ طِينَةْ مُخَلْبَطِينْ. 34 وَ وَكِتْ إِنْتَ قَاعِدْ تِشِيفْ فَوْقَهْ كَيْ بَسْ، حَجَرْ وَاحِدْ مَرَقْ مِنْ الْجَبَلْ بَلَا مَا لِمْسَتَهْ إِيدْ وَ وَقَعْ فِي رِجْلَيْ الصَّنَمْ الْمِنْ حَدِيدْ وَ طِينَةْ مُخَلْبَطِينْ وَ رِحِكَاهُمْ. 35 وَ خَلَاصْ، الْحَدِيدْ وَ الطِّينَةْ وَ النَّحَاسْ وَ الْفُضَّةْ وَ الدَّهَبْ أَنْرَحَكَوْا دَقِيقْ وَ بِقَوْا مِثِلْ أُتَّابْ الرِّيحْ شَالَتَهْ، مَا فَضَّلْ مِنَّهْ شَيّءْ. وَ الْحَجَرْ الضَّرَبْ الصَّنَمْ دَا كَمَانْ بِقِي جَبَلْ كَبِيرْ وَ سَدَّ كُلَّ الْأَرْض.»
دَنْيال فسّر رُؤية الملك
36 وَ دَنْيَالْ قَالْ بَتَّانْ: «يَا الْمَلِكْ! كَلَّمْتَكْ بِالرُّؤْيَةْ وَ دَاهُو مَعَنَاتْهَا. 37 يَا الْمَلِكْ، إِنْتَ مَلِكْ الْمُلُوكْ وَ لَيْك إِنْتَ اللّٰهْ رَبّ السَّمَاوَاتْ أَنْطَاكْ الْمَمْلَكَةْ وَ الْقُوَّةْ وَ الْقُدْرَةْ وَ الشَّرَفْ. 38 وَ هُو خَطَّ تِحِتْ سُلْطِتَكْ كُلَّ النَّاسْ وَ حَيْوَانَاتْ الْكَدَادَةْ وَ طُيُورْ السَّمَاءْ، كَنْ قَاعِدِينْ وَيْن كُلَّ، أَشَانْ إِنْتَ تَحْكِمْ فَوْقهُمْ. وَ الرَّاسْ هَنَا الدَّهَبْ دَا يِمَثِّلَكْ إِنْتَ. 39 وَ بَعَدَكْ إِنْتَ، تَجِي مَمْلَكَةْ آخَرَةْ صَغَيْرَةْ مِنْ مَمْلَكَتَكْ. وَ بَعَدْ دَا، تَجِي مَمْلَكَةْ تَالْتَةْ الْيِمَثِّلْهَا النَّحَاسْ وَ تَمْلُكْ كُلَّ الْأَرْض. 40 وَ بَعَدْ دَا، تَجِي مَمْلَكَةْ رَابْعَةْ قَوِيَّةْ مِثِلْ الْحَدِيدْ. وَ الْحَدِيدْ يِكَسِّرْ وَ يَرْحَكْ كُلَّ شَيّءْ. بِمِثِلْ دَا، الْمَمْلَكَةْ دِي كُلَ تِكَسِّرْ وَ تَرْحَكْ كُلَّ الْمَمَالِكْ. 41 وَ إِنْتَ شِفْت الرِّجْلَيْ وَ الْأَصَابِعْ مِنْ حَدِيدْ وَ طِينَةْ مُخَلْبَطِينْ. وَ دَا مَعَنَاتَهْ الْمَمْلَكَةْ دِي تِلْقَاسَمْ وَ نُصَّهَا يَبْقَى قَوِي مِثِلْ الْحَدِيدْ أَشَانْ إِنْتَ شِفْت الْحَدِيدْ مُخَلْبَطْ بِطِينَةْ. 42 وَ الْأَصَابِعْ هَنَا الرِّجْلَيْ النُّصُّهُمْ حَدِيدْ وَ نُصُّهُمْ طِينَةْ، دَا يِوَصِّفْ كَدَرْ الْمَمْلَكَةْ دِي نُصَّهَا يَبْقَى قَوِي وَ نُصَّهَا يَبْقَى ضَعِيفْ. 43 وَ إِنْتَ شِفْت الْحَدِيدْ مُخَلْبَطْ مَعَ الطِّينَةْ وَ دَا مَعَنَاتَهْ النَّاسْ يِسَوُّوا عَلَاقَةْ أَمْبَيْنَاتْهُمْ بِدَرِبْ الْأَخِيدَةْ. لَاكِنْ الْعَلَاقَةْ دِي مَا تَبْقَى قَوِيَّةْ أَشَانْ الْحَدِيدْ مَا بِلْخَلْبَطْ مَعَ الطِّينَةْ.
44 «وَ فِي وَكِتْ الْمُلُوكْ دَوْل، اللّٰهْ رَبّ السَّمَاوَاتْ يِأَسِّسْ مَمْلَكَةْ الْأَبَداً مَا تِدَّمَّرْ وَ مَا فِي شَعَبْ آخَرْ يِسْتَعْمَرْهَا. وَ هِي تِدَمِّرْ وَ تَرْحَكْ كُلَّ الْمَمَالِكْ دَوْل وَ تَقْعُدْ إِلَى الْأَبَدْ. 45 وَ إِنْتَ شِفْت حَجَرْ الْمَرَقْ مِنْ الْجَبَلْ بَلَا مَا لِمْسَتَهْ إِيدْ. وَ الْحَجَرْ دَا رِحِكْ الْحَدِيدْ وَ النَّحَاسْ وَ الطِّينَةْ وَ الْفُضَّةْ وَ الدَّهَبْ. وَ اللّٰهْ الْقَادِرْ وَصَّفْ لِلْمَلِكْ الشَّيّءْ الْيُكُونْ فِي الْمُسْتَقْبَلْ. وَ الرُّؤْيَةْ دِي أَكِيدَةْ وَ تَفْسِيرْهَا كُلَ صَحِيحْ.»
46 وَ بَعَدْ دَا، الْمَلِكْ نَبُوخَدْنَصَرْ دَنْقَرْ وَ سَجَدْ قِدَّامْ دَنْيَالْ وَ أَمَرْ يَنْطُوهْ لِدَنْيَالْ هَدِيَّةْ وَ بَخُورْ. 47 وَ خَلَاصْ، الْمَلِكْ حَجَّى لِدَنْيَالْ وَ قَالْ: «بِصَحِيحْ إِلٰـهْكُو إِنْتُو دَا، هُو بَسْ إِلٰـهْ الْإِلٰـهَاتْ وَ رَبّ الْمُلُوكْ وَ هُو يَكْشِفْ الْأَسْرَارْ أَشَانْ إِنْتَ قِدِرْت كَشَفْت لَيِّ السِّرّ دَا.»
48 وَ خَلَاصْ، الْمَلِكْ أَنْطَاهْ لِدَنْيَالْ شَرَفْ وَ أَنْطَاهْ هَدَايَا كَتِيرِينْ وَ مُهِمِّينْ. وَ دَرَّجَهْ حَاكِمْ فِي وُلَايَةْ بَابِلْ كُلَّهَا وَ خَطَّاهْ مُحَافِظْ كَبِيرْ فِي كُلَّ الْمُسْتَشَارِينْ هَنَا بَابِلْ. 49 وَ دَنْيَالْ طَلَبْ مِنْ الْمَلِكْ يَنْطِي الْإِدَارَةْ هَنَا وُلَايَةْ بَابِلْ لِشَدْرَاكْ وَ مِشَاكْ وَ عَبْد الْنَغُو. وَ دَنْيَالْ كُلَ بِقِي وَاحِدْ مِنْ أَجَاوِيدْ الْمَلِكْ.
Adï d’a de Nebukanezar avoka
1 Kur biza d’a mbà d’a Nebukanezar nga mi tamulid’a, adïd’a dumu. Djib’er mamba b’lak ngola, nga mi fe lovota á bur sena d’i. 2 Amulâ mi ge sunda mi yi suma mbuta, suma a djop ki tchitchiud’ina, suma kumana ki suma a djop ki suma azuleinina, kayam azi vum ad’u adï mamba woyo. Azi a mba, a i gevemu. 3 Amulâ mi dazi ala: Adïd’a danu. Djib’er manda b’laga. Ni kayam ndata ba, an min ala agi van ad’u adï d’a danda woyo.
4 Suma kumana a hulong de mamulâ ki vun Aram-ma ala: Amulâ, ar va mi lang ngi! Ang dami adï d’a danga, ami mba vangzi ad’ud’u!
5 Amulâ mi hulong dazi ala: Vama an hle vuna kama ba wana: Le agi dandi nga woi yam adï d’a danda, agi vandji nga ad’ut tei d’uo mi ni, a mba kizagagi woyo, aziyagi mba mi mbut ni mola hi djimgilîd’a mi. 6 Wani le agi dandi woi yam adï d’a danda, agi vandji ad’ut tei mi ni, an mba ni hagi he d’a hawad’a ngola, mba ni suburugi mi. Kayam ndata, agi dandi adï d’a danda, agi vandji ad’ut tei mi!
7 A hulong dum yazi á mbàd’a ala: Amulâ, ar ang dami ami azungeî mangâ adï d’a danga tua ba, ami mba vangzi ad’ut tua mi!
8 Amulâ mi hulong dazi ala: An we gagazi, agi min fagi ni yina, kayam agi wagi ala an hle wa vunan da’. 9 Wani le agi dandi nga woi yam adï d’a danda d’uo ni, sariya d’a ka ndata mba d’i vagi agi pet. Agi nga ndjagagi ni vunagi á dan zla d’a kad’a ki zla d’a mbut ira tala yam zlad’a ti mbut kä d’a. Kayam ndata, agi dandi woi yam adï d’a danda. Hina wani, an mba ni wala agi ndak á van ad’ut tei mi.
10 Azi hulong dum ala: Amulâ, sama yam andagad’a ka hî ma mi ndak á de vama ang dum wa na nga d’i. Amul ma ding ma ngolâ d’oze amul ma ad’eng ma mi djop andjaf vama hina na ata suma mbuta ata suma a djop ki tchitchiud’ina ata suma a djop ki suma azuleinina nga d’uo mi. 11 Amulâ, zla d’a ang djobomi kata, tad’enga heî. Sama ndak á hulongông humba katna nga d’i. Nalo ma yam ma kaka nga aduk suma yam andagad’a ka hî d’uo na ba, mi ndak á hulongông humba ni mamu.
12 Kayam ndata, amulâ mi tchol kayî ma ngolâ kaziya, mi he vuna ala a tchi suma ne suma kur Babilon-na woi pet! 13 A nga tchi wala yam sariya d’a kad’a ala a tchi suma ned’a woyo d’a, a nga hal Daniel azi ki buniyôma á tchazi woi mi.
Alona mi tak adï d’a damulîd’a woi mi Daniel
14 Ata yi máma Daniel mi i mi fe Ariyok ma ngolâ hi azigar suma ndjola hamulâ ma mi ndeï woi abu á tchi suma ne suma kur Babilon-na woina, 15 mi djobom zlad’a ki lemba ki ned’a ala: Ni kayam me ba, sariya d’a kad’a hamulîd’a tad’enga hina djeî ge? Ata yi máma Ariyok mi väd’u zla ndata woi mi Daniel. 16 Atogo hina zak Daniel mi i gen amulâ, mi tchenem ala mi aram yina nde, kayam mi fe lovota á vum ad’ud’a yam adï d’a dumba.
17 Daniel mi hulong avo hatamu, mi väd’u zla ndata mi buniyôma Hananiya, Misayel ki Azariya, 18 mi tchenezi á tchen Alo ma sä akulona yam suma mamba tala mi wazi hohowozi mi tagazi adï d’a gumun ndata, kayam a tchazi woi zlapa ki suma ne suma ding suma kur Babilon-na d’uo d’a.
19 Kur andjeged’a Alona mi tak Daniel vama gumun máma kur vama nde tam mbei irama. Ata yi máma Daniel mi le Alo ma sä akulona mersi,
20 mi dala:
Ar ei lei mersi mAlona kur atchogoi d’a lara ge pet!
Kayam ned’a kad’enga a tcholï natamu!
21 Ni ma nga mi mbut atchogoid’a kahle suma a nga le kurutna,
ni ma nga mi pat amuleina woi yam zlam mazi d’a amula,
nga mi tin suma dingâ blangâzina,
ni ma nga mi he ned’a mi suma ned’ina,
nga mi he wad’ud’a mi suma wad’ud’ina mi.
22 Mam mi ma nga mi tak ahle suma mudurina
kahle suma a nga ngeid’ina woina.
Ni ma wahle suma a nga kur nduvundina,
ni ma nga kaka kur b’od’ina mi.

23 Ang Alona habuyon ngolona,
an nga ni hang ngola,
an nga ni gileng
yam ned’a kad’enga suma ang handjina,
kayam ang tagan ad’u vama ami djobong kama,
ang ndami ad’u zla d’a gumunda hamulîd’a woi mi.
24 Bugola, Daniel mi i gen Ariyok ma amulâ mi hum vuna á tchi suma ne suma kur Babilon-na woina, mi dum ala: Ar ang tchi suma ne suma kur Babilon-na woi d’i! Ang in gen amulâ! An mba ni vum ad’u adï d’a dumba woyo!
25 Atogo hina zak Ariyok mi i ki Daniel gen amulâ, mi dum ala: Amulâ, aduk suma Juda suma a yozï magombina an fe sana tu ma mba mi vang ad’u adï d’a danga woina!
Vama tchet ma asem nga ad’enga d’uo na
26 Amulâ mi de mi Daniel ma a yum ala Beltasar-râ ala: Na ni ang ndak á dan ndei yam adï d’a danda á vandji ad’ut tei mi zu?
27 Daniel mi hulong dum ala: Amulâ, sama ned’a d’oze ma djop tchitchiud’a d’oze ma kumana d’oze ma mbuta ma ndak á väd’u vama gumun ma ang de zlad’a kam wana nga d’i. 28 Wani Alo ma akulona ni ma nde ad’u ahle suma mudurina woi abuna. Ni mam ba, mba mi tagang ad’u ahle suma a mba le kur atchogoi d’a mba d’i mbad’ina. Adï d’a danga kahle suma a nde tazi woi irang yam azang mangîna ba wana: 29 Amulâ, ata yima ang nga burâ yam azang mangîna, ang djib’er yam ahle suma a mba le kur atchogoi d’a mba d’i mbad’ina. Kayam ndata, mam ma mi ndäd’u ahle suma mudurina woina, mi tagangî ahle suma a mba mbana. 30 Wani anu, a tagan ad’u adï d’a muduri ndata woi ni kayambala an kal suma dingâ ki ned’a ped’u d’a d’i, wani ná vang ad’u adï manga woi ná tagang djib’er ra kurunga woyo.
31 Amulâ, ang gola, ang we vama tchet ma ngolâ tchola avorongû. Vama tchet máma mi kal ngola heî, nga mi wile wiwilik, á gola ni vama mandarâ mi. 32 Yam vama tchet máma yamî lor ra bei zozota ba d’a. Didigam kabomî kawei ma hapma. Hurum kab’alamî kawei ma hleuna. 33 Asemî kawei ma wurana, asem ma biyarâ kawei ma wurana abo tu, lubu ma ab’lorina abo tu mi. 34 Ata yima ang gol vama tchet mámina, ahina d’a wal tat tei kahina d’a fiyak ka ked’iwureng nga bei sa tin abom atat ba d’a, ti mba d’i nde yam asem ma biyarâ hi vama tchet ma kaweina abo tu lubu ma ab’lorina abo tu mi na, ti tozi woi kikizek. 35 Ata yi máma kawei ma wurana, lubu ma ab’lorina, kawei ma hleuna, kawei ma hapma ki lora zla tazi pet a mbut d’igi guguma na mi, simetna mi felezi woi d’igi suma a sir awuna kur ambid’a’â awali na, simetna mi i ki sed’ezi bei wazi yazi ma a i kuana ba. Wani ahina d’a ti nde yam vama a tchet mámid’a, ti mbut ahina d’a fiyak ka ked’iwurenga, ti oî yam andagad’a pet.
36 Amulâ, wana nadï d’a danga. Ad’ut ta ved’a ba wana: 37 Amulâ, angî ma kal amuleina petna! Alo ma sä akulona mi tining amula, mi hang ad’enga ki sib’ika ki subura mi. 38 Mi hang suma kahle suma abageina kaluweina abongû. Ang te kazi pet mi. Gagazi, amulâ, ang tanga ni yam mba lor ndata!
39 Amul ma dingâ mba mi tchol blogong á tamula, wani ad’engêm mba d’i ndak d’igi ang na d’i. Bugola, amul ma hindi mala ni kawei ma hleuna na mba mi tamula yam andagad’a pet. 40 Amul ma fid’i ma ad’enga d’igi kawei ma wurana na na mba mi tchola. Mba mi to amulei suma avoroma woi kikizek d’igi kawei ma wurana mi to ahlena woi kikizek na mi. 41 D’igi ang we asem ma biyarâ hi vama tcheta ki tchitchid’am lubu ma ab’lorina abo tu kawei ma wurana abo tu na, leu ndata mba d’i wal kä. Wani ang mba we vama dingâ kurut d’igi kawei ma wura ma ad’engâ na, kayam ang we kawei ma wurana gizeîd’a ki lubu ma ab’lorina. 42 D’igi ang we tchitchid’asem vama tcheta abo tu kawei ma wurana abo tu lubu ma ab’lorina na, ni vama taka ala leu ndata abot tu mba mi tchol ad’enga, abot ma hina mba mi lamangeîd’a mi. 43 D’igi ang we kawei ma wurana gizeîd’a ki lubu ma ab’lorina na, ni vama taka ala amuleina a mba djin vunazi á zlap ata taziya, wani a mba zlap ata tazi d’i, d’igi kawei ma wurana nga mi zlap ki lubu ma ab’lorina d’uo na mi.
44 Kur atchogoid’a hamulei ndazinid’a, Alo ma sä akulona mba mi tin leu d’a ding nga a mba b’lagat tei d’uo d’a. Andjaf suma dingâ a mba te kat ti. Leu ndata mba d’i to leu mazi ndata woi kikizek, ti mbud’ut vama hawana, wani ndat tata mba d’i ar kaka gak didin. 45 Ang we ahina d’a wal tat tei kahina d’a fiyak ka ked’iwureng nga bei sa mi tin abom atat ba d’a ti to kawei ma wurana, kawei ma hleuna, lubu ma ab’lorina, kawei ma hapma ki lora woi kikizeka. Alo ma ngol ma kal teglesâ mi tagangî ahle suma a mba le blogongâ. Adï d’a danga ni vama ndum mbei ma gagazina, ad’ut ta an vangzid’a ni zla d’a ang tin hurung kata mi.
46 Ata yi máma amulâ Nebukanezar mi grif kä andaga avok Daniel, mi kud’uromu, mi he vuna ala a hum he d’a hawa d’a ngala ki mbul ma his ma afufuîna mi.
47 Bugola, amulâ mi de mi Daniel ala: Gagazi, Alo mangâ nAlo ma kal alona petna, mam mi Salad’a hamuleina mi. Ni ma ndäd’u zla d’a mudurid’a woina. Kayam ndata, ang fad’enga, ang tagan ad’u zla d’a muduri ndata woi wana.
48 Bugola, amulâ mi he ngola mi Daniel, mi hum he d’a hawa d’a ablau d’a ndjondjoîd’a mi, mi tinim á te yam andaga d’a Babilon nda pet ta azì ma ngolâ kuad’a, mi tinim ma ngolâ yam suma ne suma avo Babilon-na pet mi. 49 Kayam tchen nda Daniel mi tchenemba, amulâ mi he Sadrak, Mesak ki Aben-Nego sun nda te yamba kur andaga d’a Babilon-nda teteng mi. Wani Daniel mi arî ma de d’alâ kur azì mamula mi.