الحِزام مَثَل لبني إسرائيل
1 وَ دَاهُو اللّٰهْ قَالْ لَيِّ: «يَا إِرْمِيَا، أَمْشِي أَشْرِي لَيْك حِزَامْ هَنَا قُمَاشْ وَ أَرْبُطَهْ فِي صُلْبَكْ وَ مَا تِدِسَّهْ فِي الْأَلْمِي.» 2 وَ خَلَاصْ، أَنَا شَرَيْت الْحِزَامْ حَسَبْ كَلَامْ اللّٰهْ وَ رَبَطَهْ فِي صُلْبِي. 3 وَ بَتَّانْ اللّٰهْ حَجَّى لَيِّ وَ قَالْ: 4 «بِالْحِزَامْ الْإِنْتَ شَرَيْتَهْ وَ رَبَطَهْ فِي صُلْبَكْ دَا، قُمّ أَمْشِي عَلَيْ وَادِي الْفَارَةْ. وَ هِنَاكْ لَبِّدْ الْحِزَامْ دَا فِي شُقُوقْ الْحَجَرْ.» 5 وَ خَلَاصْ، أَنَا مَشَيْت لَبَّدْتَهْ فِي وَادِي الْفَارَةْ مِثِلْ اللّٰهْ أَمَرَانِي بَيَّهْ.
6 وَ بَعَدْ وَكِتْ طَوِيلْ، اللّٰهْ قَالْ لَيِّ: «قُمّ أَمْشِي لِوَادِي الْفَارَةْ وَ شِيلْ الْحِزَامْ الْقُلْت لَيْك تِلَبِّدَهْ هِنَاكْ.» 7 وَ خَلَاصْ، أَنَا مَشَيْت لِوَادِي الْفَارَةْ وَ فَتَّشْت وَ شِلْت الْحِزَامْ مِنْ الْبَكَانْ الْأَنَا لَبَّدْتَهْ فَوْقَهْ. وَ دَاهُو الْحِزَامْ دَا بِقِي قَدِيمْ، مَا يَنْفَعْ شَيّءْ.
8 وَ خَلَاصْ، اللّٰهْ حَجَّى لَيِّ وَ قَالْ: 9 «دَاهُو أَنَا اللّٰهْ قُلْت: ‹مِثِلْ دَا، أَنَا نِوَدِّرْ إِسْتِكْبَارْ يَهُوذَا وَ إِسْتِكْبَارْ الزِّيَادَةْ هَنَا مَدِينَةْ الْقُدُسْ. 10 وَ دَوْل الشَّعَبْ الْفَسْلِينْ وَ مَا يَسْمَعَوْا كَلَامِي وَ يِقَوُّوا رُوسَيْهُمْ. وَ يَجْرُوا وَرَاءْ الْإِلٰـهَاتْ الْآخَرِينْ لِيَسْجُدُوا قِدَّامْهُمْ وَ يَعَبُدُوهُمْ. هُمَّنْ دَوْل خَلِّي يَبْقَوْا مِثِلْ الْحِزَامْ الْمَا يَنْفَعْ شَيّءْ دَا. 11 وَ مِثِلْ النَّاسْ يَرْبُطُوا الْحِزَامْ فِي الصُّلُبْ، أَنَا كُلَ رَبَطْت كُلَّ بَنِي إِسْرَائِيلْ وَ كُلَّ بَنِي يَهُوذَا أَشَانْ يَبْقَوْا شَعَبِي وَ يَبْقَوْا سَبَبْ لِكُلَّ الْأُمَمْ يِعَلُّوا أُسْمِي وَ يَحْمُدُونِي وَ يِعَظُّمُونِي. وَ لَاكِنْ هُمَّنْ أَبَوْا مَا يَسْمَعَوْنِي.›» وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ.
اللّه يعذِّب شعبه بلا رحْمة
12 وَ اللّٰهْ قَالْ لَيِّ: «يَا إِرْمِيَا، قُولْ لَيْهُمْ الْكَلَامْ دَا: دَاهُو اللّٰهْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ بُقُولْ: ‹أَيِّ بُخْسَةْ يُصُبُّوا فَوْقهَا خَمَرْ.› وَ أَكُونْ يُرُدُّوا لَيْك وَ يُقُولُوا: ‹أَنِحْنَ نَعَرْفُوا كَدَرْ أَيِّ بُخْسَةْ يُصُبُّوا فَوْقهَا خَمَرْ.› 13 خَلَاصْ إِنْتَ قُولْ لَيْهُمْ: دَاهُو اللّٰهْ قَالْ: ‹كُلَّ سُكَّانْ الْبَلَدْ دِي، أَنَا نِسَكِّرْهُمْ بِغَضَبِي. وَ هُمَّنْ الْمُلُوكْ الْمِنْ ذُرِّيَّةْ دَاوُدْ وَ رُجَالْ الدِّينْ وَ الْأَنْبِيَاء وَ كُلَّ سُكَّانْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ. 14 نَضْرُبْ الْبُخْسَةْ الْوَاحِدَةْ بِالْآخَرَةْ. وَ مِثِلْ دَا، نَضْرُبْ الْأَبَّهَاتْ بِأَوْلَادْهُمْ. وَ فِي الْيَوْم دَاكْ، وَ لَا نِحِنّ فَوْقهُمْ وَ لَا نَرْحَمْهُمْ. وَ نُقُشُّهُمْ وَ مَا فِي شَيّءْ يَدْحَرْنِي مِنْهُمْ.›» وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ.
بني إسرائيل يمْشوا في الغُرْبة
15 وَ إِرْمِيَا قَالْ:
«يَا بَنِي إِسْرَائِيلْ،
خُطُّوا أَدَانْكُو وَ أَسْمَعَوْا!
مَا تِسْتَكْبَرَوْا
أَشَانْ دَا كَلَامْ اللّٰهْ الْهُو قَالَهْ.
16 مَجُّدُوا اللّٰهْ إِلٰـهْكُو
قَبُلْ مَا يِرَسِّلْ لَيْكُو الضَّلَامْ
وَ قَبُلْ رِجْلَيْكُو مَا يِتَّرْتَعَوْا فِي الْجِبَالْ
الْغَطَّاهُمْ الضَّلَامْ.
إِنْتُو تَرْجَوْا النُّورْ بِعَشَمْ
وَ لَاكِنْ هُو يِبَدِّلَهْ بِالضَّلَامْ الْهَالِكْ
وَ يِسَوِّيكُو مِثِلْ قَاعِدِينْ فِي لُبّ سَحَابَايْ زَرْقَةْ.
17 وَ كَنْ مَا تَسْمَعَوْا الْكَلَامْ دَا،
أَنَا نَحْزَنْ فِي قَلْبِي دَاخَلْ بِسَبَبْ إِسْتِكْبَارْكُو.
وَ نَبْكِي دَايْماً وَ دُمُوعِي يِسِيلُوا
أَشَانْ غَنَمْ اللّٰهْ الْهُمَّنْ بَنِي إِسْرَائِيلْ
كَرَبَوْهُمْ مَسَاجِينْ.»
18 وَ اللّٰهْ قَالْ:
«قُولْ لِلْمَلِكْ
وَ لِلْمَلِكَةْ الْأُمّ:
‹أَنْزُلُوا مِنْ كُرْسِي الْمُلُكْ
وَ أَقْعُدُوا فِي الْأَرْض
أَشَانْ تَاجْ الْمُلُكْ الْعَظِيمْ
وَقَعْ مِنْ رَاسْكُو.
19 مُدُنْ الْجُنُوبْ أَلْحَاصَرَوْا
وَ مَا فِي نَادُمْ الْيُفُكّ حِصَارْهُمْ.
وَ كُلَّ بَنِي يَهُوذَا يِوَدُّوهُمْ فِي الْغُرْبَةْ
وَ دَا الْوَدِّيِينْ فِي الْغُرْبَةْ بِالْكَامِلْ.›»
اللّه عيّب مدينة القدس
20 «يَا مَدِينَةْ الْقُدُسْ،
أَرْفَعَيْ رَاسْكِ وَ شِيفِي،
دَاهُو الْعَدُو جَايِ مِنْ مُنْشَاقْ.
وَيْن سُكَّانْكِ الْأَمَّنْتُهُمْ لَيْكِ،
الْمِثِلْ الْغَنَمْ السَّمْحِينْ؟
21 شُنُو تُقُولِي وَكِتْ أَنَا اللّٰهْ نِكَبِّرْ فَوْقكِ
النَّاسْ الْإِنْتِ رَافَقْتِيهُمْ زَمَانْ؟
أَيْوَى، وَجَعْ شَدِيدْ يَكْرُبْكِ
مِثِلْ طَلَقَةْ الْمَرَةْ الْقَاعِدَةْ تَلْدَ.
22 وَ تَسْأَلَيْ نَفِسْكِ وَ تُقُولِي:
‹مَالَا الشَّيّءْ دَا جَاءْ لَيِّ؟›
وَ بِسَبَبْ خَطَاكِ الْكَتِيرْ،
يِسِلُّوا مِنْكِ فَرْدِتْكِ
وَ يِسَوُّوا فَوْقكِ الْعُنُفْ.
23 هَلْ الْإِنْسَانْ يَقْدَرْ يِبَدِّلْ لَوْنَهْ وَلَّا؟
وَ النِّمِرْ يَقْدَرْ يِبَدِّلْ فَرْوِتَهْ الدَّرْعَةْ دِي وَلَّا؟ لَا!
وَ إِنْتُو الْمُوَالْفِينْ الْفَسَالَةْ،
تَقْدَرَوْا تِسَوُّوا الْعَدِيلْ وَلَّا؟
24 أَنَا نِشَتِّتْكُو مِثِلْ الْقَشّ
الشَّايْلَةْ الرِّيحْ فِي الصَّحَرَاء.
25 وَ دَاهُو قِسِمْكُو
وَ حَقُّكُو الْكِلْتَهْ لَيْكُو.
أَشَانْ إِنْتُو نِسِيتُونِي
وَ خَطَّيْتُوا قَلِبْكُو فِي إِلٰـهَاتْ الْغَشّ.»
وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ.
26 «وَ خَلَاصْ، إِنْتِ يَا مَدِينَةْ الْقُدُسْ،
أَنَا نِسِلّ مِنْكِ فَرْدِتْكِ
وَ نُخُطَّهَا لَيْكِ فِي رَاسْكِ
وَ النَّاسْ يِشِيفُوا عِرَيْكِ.
27 أَنَا شِفْت أَصْنَامْكِ الْمُحَرَّمِينْ
فِي الْجِبَالْ وَ فِي الْكَدَادَةْ.
أَنَا شِفْت شَهْوَاتْكِ وَ زِنَاكِ
وَ شَرْمَطَتْكِ الْفَسْلَةْ مَعَاهُمْ.
يَا خَسَارِتْكِ، يَا مَدِينَةْ الْقُدُسْ،
إِنْتِ الْمَا تِدَوْرِي تِطَهِّرِي نَفِسْكِ!
وَ دَا لِمَتَى؟»
Jeremi mi djin d’ik ma lalavatna furumu
1 Ma didina mi dan ala: Ang i gus d’ik ma lalavatna, ang djinim furungû, wani ayô ang mbuzumu. 2 An gus d’i’â d’igi Ma didina mi dan na, an djinim furun mi. 3 Bugola, Ma didina mi dan kua á mbàd’a ala: 4 Ang yo d’ik máma, ang i avun alum ma Efrat-na, ang i ngeyem kä angra ahinad’a. 5 An i avun alum ma Efrat-na, an ngei sä d’ik máma kä d’igi Ma didina mi han vuna na. 6 Bugol la burâ mi kal ngolid’a, Ma didina mi dan ala: Ang hulong avun alum ma Efrat-na, ang i yoï d’ik ma an hang vuna kam ala ang ngeyem kä na. 7 An hulong avun alum ma Efrat-na, an hal d’ik máma, an yomï ata yima an ngeyem kuana, an golom wani mi b’laga, mi ndak á le va d’uo d’a.
8 Wana ni zla d’a Ma didina mi dandjid’a. 9 Mi dan ala: Ni hina ba, an mba ni b’lak yam mba ad’enga hi suma Juda-na ki yam mba ad’eng nga ngola hi suma a nga kaka Jerusalem-mid’a woyo. 10 Sum ndazina ni suma asa’at suma a noî á hum zla mandina, ni suma a nga tit kur djib’er mazi d’a kuruzi d’a krovo d’a yam mba ad’engid’a, ni suma a nga zlap kalo ma dingâ á lum sunda, á kud’urom mi na. Ar azi mbut ni d’igi d’ik ma mi b’lak kei ma mi ndak á le vama djivi d’uo máma na mi. 11 D’igi sana mi djin d’i’â furum na, an djin wa Israel-lâ ki suma Juda-na furun ndala azi ka’î sum mana, a yan simiyênu, a gilenu, a han ngola mi d’a. Wani azi humun nga d’i. An Ma didina ni de na!
Süm guguzlud’a kayîna hAlonina
12 Ma didina mi dala: Ang i dazi ala: Ma didina Alona hi Israel-lîna mi dala: Agolongeîna pet a mba oî ki süm guguzlud’a. Le azi hulong dang ala: Ami wami nga ala agolongeîna a mba oî ki süm guguzlud’a d’uo zi ge ni, 13 ata yi máma ang hulong dazi ala: Ma didina mi dala: Gola! An mba ni gurut suma a nga kaka kur ambas ndatina ki süm máma, zlapa kamulei suma a nga kaka yam zlam mba amula hi David-tina ki suma ngat buzuna ki suma djok vuna ki suma Jerusalem-ma pet mi. 14 An mba ni tchuguzi ata tazi huneîd’a, abuyod’a ki grod’a abo tazi tu. An mba ni wazi hohowozi d’i, an mba ni keng sa woi tu d’i, an mba ni hat hurun kazi d’i, vama mba mi d’elen á dabazi woina nga d’uo mi. An Ma didina ni de na!
Agi humugiya, ar yina mi kalagi d’i
15 Agi humugiya, agi tinigi humagiya,
agi lagi yam mba ad’enga d’i,
kayam Ma didina nga mi dagi zlad’a.
16 Agi suburugi Ma didina Alo magina
avok ka bei mam mba ki nduvundid’a,
avok ka bei asegi mi dap kahuniyôna kur yima nduvundid’a.
Agi nga djubugi b’od’a,
wani mam mba mi mbud’ut nduvunda.
Mba mi mbud’ut nduvunda
d’igi d’ugul la wura d’a i’îlika na.
17 Le agi humugi nga gat ndata d’uo ni,
an mba ni tchi yam yam mba ad’eng magid’a gumunu,
simina mba mi oî iranu,
mba mi djang kä,
kayam suma hi Ma didinina a mba izi magomba.
Alona mi de zlad’a yam andjaf ma amulid’a
18 Ang de mamulâ kasum mba amula ala:
Agi bululugi kä andaga kayam avaval magi d’a amula
ti nde wa kä woi kagi da’.
19 Kayam azì ma nglo ma abo ma sutna
a dugum wa vunam akulo,
sama malam mbeina mi nga d’i,
kayam suma Juda-na pet a yoziya,
a yozi wa magomba ki zla tazi pet.
Jerusalem ti mbut zulona
20 Ndak Jerusalem, ndak hle irak akulo,
gol mak suma djangûna a nga djï abo ma norâ.
Suma an haksi abo’â a nga ni lara ge?
Sumala ni subur maka na a nga ni lara ge?
21 Ndak mba d’i de nana fata suma ndak had’azi
á mbut buniyô’îna a mba mba á te kaka ge?
Ndak mba d’i fe ndaka
d’igi atcha d’a ti nde vutid’a na d’uo zu?
22 Le ndak mba d’i de kuruk ala: Ni kayam me ba,
ahle ndazina a mba kan hina ge ni,
djivid’a ndak wala ni kayam tcho mak ka ablaud’a ba,
a yok vun baru maka akulo,
a lak ki murud’umba wana.
23 Ma Etiyopi-na mi ndak á mbut babagam zu?
Sindilâ mi ndak á mbut d’udjo mamba zu?
Hina mi, agi suma had’agi ki tcho d’a led’ina,
agi ndak á lagi djivid’a d’uo mi!
24 An mba ni ndjoyôgi woi
d’igi simet ma hur fulîna
mi ndjoî ahlapma woi na mi.
25 Ma didina mi dala: Ndak Jerusalem,
wana ni vama an ngaksi ka’â,
wana ni b’rau maka,
kayam ndak maranu,
kayam ndak tin huru’î yam zla d’a kad’a mi.
26 An mba ni yok baru mak ka ad’uka
gak ni iksi kak akulo,
suma a mba wak gandila maka.
27 An we mizeu ma’â
ki breî mak ka d’igi akulumeina na d’a
ki gaulang mak ma akulo
yam yima ndingâ kabagei kelâ,
an we sun mak ka ndjendjed’a mi.
Ndak Jerusalem, ni zla d’a hohoud’a kagu.
Ndak mba mbut tak yed’et tuo hina gak mindja ge?