JOSIYAS MI TAMULA
Josiyas mi tamula yam Jude-na
(Gol 2 Sun hAm 34.1-2)
1 Kid’a Josiyas mi kak amulid’a, bizamî klavandi. Mi tamula avo Jerusalem bizad’a dok hindi yam tu. Asum a yat ala Jedida ni Adaya goromba ni d’a Boskat-ta. 2 Josiyas mi le sun nda d’ingêra avok Ma didina ki hurum pet d’igi abum ngolo David na, mi d’es nga woi kat yam bigam mba gulad’a d’oze yam mba ndjufa d’i.
Ma ngol ma ngat buzuna mi fe Mbaktum mba Gata
(Gol 2 Sun hAm 34.8-18)
3 Kur biza d’a dogo yam klavandi d’a Josiyas nga mi tamulid’a, mi sun mam ma b’ir mbaktumba Safan Asaliya goroma Mesulam gorom ngolona kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a. 4 Mi dum ala: Ang fe ma ngol ma ngat buzuna Hilkiya, ang dum ala mi ndum bege d’a suma ngat buzu suma a nga ngom vun gonga a nga vat abo suma yam gong nga kud’ora hi Ma didinid’ina. 5 Mi hat abo suma sun suma a tinizi á min gonga hi Ma didinid’ina, azi wurak ki suma sun suma a nga min gong ndata yat ma b’lak keina akulo, 6 nala, suma tchet aguna, suma min gongîyona ki suma tchet ahinad’a á gus aguna kahina d’a tcheta kahlena pet suma ndak á min ki gong nga kud’ora yat ma b’lak keina akulo. 7 Wani a hal nga ad’u suma a hazi beged’a a wurak ki suma sundina d’i, kayam azi le sun mazid’a nata yat memet.
8 Kid’a Safan mi mbazid’a, ma ngol ma ngat buzuna Hilkiya mi dum ala: An fe Mbaktum mba Gata kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a. Hilkiya mi he mbaktum ndata mi Safan, mam ndumud’u.
9 Bugola, Safan mi hulong gen amulâ, mi dum ala: Azungeî mangâ a yo bege d’a kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a, a hat mi suma sun suma a tinizi á min gonga yat ma b’lak keina akulo.
10 Safan mi dum kua ala: Ma ngat buzuna Hilkiya mi han mbaktumba tu. Ata yi máma mi ndumut kä avok amulâ.
Josiyas mi djop pa djok vun Alona Hulda
(Gol 2 Sun hAm 34.19-28)
11 Ata yima Josiyas mi hum zla d’a kur Mbaktum mba Gatid’a, mi haû baru mama woi atamu. 12 Amulâ mi he vuna mi ma ngol ma ngat buzuna Hilkiya ki Ahikam Safan goroma ki Akbor Mise goroma ki Safan mam ma b’ir mbaktumba ki Asaya mam ma sunda, mi dazi ala: 13 Agi i djobogi Ma didina kan an ki suma Juda-na pet yam zla d’a kur mbaktum mba a fat wanda. Kayam Ma didina hurum mi zal kei ngola ni kayambala abuyoi ngolo a ngom nga zla d’a kur mbaktum mba wanda d’i, a le nga sunda yam zla d’a pet ta a b’irit kä keid’a d’uo mi d’a.
14 Ma ngol ma ngat buzuna Hilkiya ki Ahikam ki Akbor ki Safan ki Asaya a i avo hi d’a djok vun Alona Hulda d’a nga kaka avo Jerusalem kur kartiye d’a awilid’id’a. Natchad’a hi Salum ma Tikva gorom ma Harhas gorom ngolonina, ni ma ngom baru ma nga kur gong nga kud’orina. Azi vat ad’u zla d’a azi mba kata.
15 Ata yi máma Hulda ti hulong dazi ala: Agi i dagi mi sama mi sunugi gevena ala: Wana ni zla d’a ded’a hi Ma didina Alona hi Israel-lînid’a: 16 Mi dala: Gola! An Ma didina mba ni mba ki ndaka yam yima wana ki suma a nga kaka kuruma d’igi zla d’a amul ma Juda-na mi ndumut kur mbaktumbid’a na. 17 Kayam azi aran ndei a ngal dubang ma his djivid’ina malo ma dingâ á zalan hurun ki sun nda lara ge d’a azi lat kabozid’a. Kayam ndata, hurun zal ngola yam yima wana, hurun nga mi vat tei d’i.
18 Wani agi i dagi amul ma Juda ma mi sunugï á djobona ala: Zla d’a an Ma didina Alona hi Israel-lîna ni dat yam zla d’a ang humuta ba wana: 19 Ang hum wa zla d’a an dat yam azì ma Jerusalem-ma ki suma a nga kaka kuruma woi tetet. An dala: Azi mba mbut ni vama b’laka, a mbut ni vama ge vuna mi d’a. Kayam ndata, ang mbut hurungû, ang ge yang kä avoronu, ang haû baru mang ma atangâ woyo, ang tchi ki simina irang mi. An pî, ni humungû. An Ma didina ni de na. 20 Ni kayam ndata ba, an mba ni arang ang mit ki halasa, a mba tozong kur zul manga bei ang we ndak ka an mba ni mbat yam azì ma Jerusalem-mid’a ba.
Ngol ma ngat buzuna ki ndrom suma a sunuzina a mba de zla ndata mamulâ hina.
يُوشِيَّا بِقي ملك في يَهُوذَا
1 وَ يُوشِيَّا عِنْدَهْ 8 سَنَةْ وَكِتْ بِقِي مَلِكْ وَ حَكَمْ 31 سَنَةْ فِي مَدِينَةْ الْقُدُسْ. وَ أَمَّهْ أُسُمْهَا يَدِيدَةْ بِنَيَّةْ عَدَايَا مِنْ حِلَّةْ بُصْقَتْ. 2 وَ يُوشِيَّا سَوَّى الْعَدِيلْ قِدَّامْ اللّٰهْ. هُو تَابَعْ الدَّرِبْ الْعَدِيلْ هَنَا جِدَّهْ دَاوُدْ وَ مَا بَارَى مِنَّهْ وَ لَا عَلَيْ الزَّيْنَةْ وَ لَا عَلَيْ الْإِسْرَةْ.
3 وَ فِي سَنِةْ 18 هَنَا حُكْمَهْ، الْمَلِكْ يُوشِيَّا رَسَّلْ الْكَاتِبْ شَافَانْ وِلَيْد أَصَلْيَا وِلَيْد مَشُلَّامْ لِبَيْت اللّٰهْ وَ قَالْ لَيَّهْ: 4 «أَمْشِي بَكَانْ حِلْقِيَّا كَبِيرْ رُجَالْ الدِّينْ وَ قُولْ لَيَّهْ خَلِّي يَحْسِبْ جُمْلَةْ الْفُضَّةْ اللَّمَّوْهَا حُرَّاسْ مَدَخَلْ بَيْت اللّٰهْ مِنْ الشَّعَبْ وَ جَابَوْهَا فِي بَيْت اللّٰهْ. 5 وَ الْفُضَّةْ دِي، يَنْطُوهَا لِلنَّاسْ الْمُكَلَّفِينْ بِخِدْمَةْ عَدِيلِينْ بَيْت اللّٰهْ. وَ يِكَفُّوا بَيْهَا الْخَدَّامِينْ الْيِعَدُّلُوا الشُّقُوقْ هَنَا بَيْت اللّٰهْ 6 وَ يِكَفُّوا بَيْهَا الْخَشَّابِينْ وَ الْبَنَّايِينْ وَ الْعَدَّالِينْ. وَ يَشْرُوا بَيْهَا مَرَادِيسْ وَ حُجَارْ مَقْطُوعِينْ لِيِعَدُّلُوا بَيْهُمْ الْبَيْت. 7 وَ مَا يَسْأَلَوْهُمْ مِنْ الْفُضَّةْ الْأَنْطَوْهَا لَيْهُمْ دِي أَشَانْ هُمَّنْ نَاسْ الْعِنْدُهُمْ أَمَانْ.»
كتاب التَوْراة لِقوه في بيت اللّه
8 وَ حِلْقِيَّا كَبِيرْ رُجَالْ الدِّينْ قَالْ لِشَافَانْ الْكَاتِبْ: «أَنَا لِقِيتْ كِتَابْ التَّوْرَاةْ فِي بَيْت اللّٰهْ.» وَ حِلْقِيَّا أَنْطَى الْكِتَابْ دَا لِشَافَانْ وَ هُو قَرَاهْ. 9 وَ شَافَانْ الْكَاتِبْ جَاءْ لِلْمَلِكْ وَ حَجَّى لَيَّهْ وَ قَالْ: «مَسَائِيلَكْ سَلَّمَوْا الْفُضَّةْ اللِّقَوْهَا فِي مَخَزَنْ بَيْت اللّٰهْ لِلْمُكَلَّفِينْ بِخِدْمَةْ عَدِيلِينْ بَيْت اللّٰهْ.» 10 وَ شَافَانْ الْكَاتِبْ قَالْ بَتَّانْ لِلْمَلِكْ: «حِلْقِيَّا رَاجِلْ الدِّينْ أَنْطَانِي كِتَابْ وَاحِدْ.» وَ شَافَانْ قَرَى الْكِتَابْ دَا قِدَّامْ الْمَلِكْ. 11 وَ وَكِتْ الْمَلِكْ سِمِعْ كَلَامْ كِتَابْ التَّوْرَاةْ دَا، قَمَّ شَرَّطْ خُلْقَانَهْ مِنْ الْحِزِنْ.
يُوشِيَّا رسّل لحُلْدَة النبيّة
12 وَ بَعَدْ دَا، الْمَلِكْ أَمَرْ حِلْقِيَّا رَاجِلْ الدِّينْ وَ أَخِقَامْ وِلَيْد شَافَانْ وَ عَكْبُورْ وِلَيْد مِيكَا وَ شَافَانْ الْكَاتِبْ وَ عَسَايَا وَاحِدْ مِنْ مَسَائِيلْ الْمَلِكْ وَ قَالْ لَيْهُمْ: 13 «أَمْشُوا أَسْأَلَوْا اللّٰهْ لَيِّ وَ لِلشَّعَبْ وَ لِكُلَّ نَاسْ مَمْلَكَةْ يَهُوذَا بِسَبَبْ الْكَلَامْ الْمَكْتُوبْ فِي الْكِتَابْ اللِّقَوْه. غَضَبْ اللّٰهْ شَدِيدْ بِلْحَيْن فَوْقنَا أَشَانْ جُدُودْنَا مَا سِمْعَوْا الْكَلَامْ الْفِي الْكِتَابْ دَا وَ مَا طَبَّقَوْا كُلَّ شَيّءْ الْمَكْتُوبْ فَوْقَهْ.»
14 وَ خَلَاصْ، حِلْقِيَّا رَاجِلْ الدِّينْ وَ أَخِقَامْ وَ عَكْبُورْ وَ شَافَانْ وَ عَسَايَا مَشَوْا بَكَانْ حُلْدَةْ النَّبِيَّةْ مَرِةْ الْحَارِسْ هَنَا خُلْقَانْ رُجَالْ الدِّينْ الْأُسْمَهْ شَلُّومْ وِلَيْد تِقْوَى وِلَيْد حَرْحَسْ. وَ هِي سَاكْنَةْ فِي الْحَارَةْ الْجَدِيدَةْ هَنَا مَدِينَةْ الْقُدُسْ. وَ وَكِتْ هُمَّنْ وَصَّلَوْا، حَجَّوْا لَيْهَا بِالْكَلَامْ دَا.
15 وَ حُلْدَةْ النَّبِيَّةْ قَالَتْ لَيْهُمْ: «دَاهُو اللّٰهْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَالْ تَمْشُوا تُقُولُوا لِلرَّاجِلْ الرَّسَّلَاكُو لَيِّ: 16 ‹دَاهُو اللّٰهْ قَالْ: ”أَكِيدْ أَنَا نِجِيبْ مَصِيبَةْ فِي مَدِينَةْ الْقُدُسْ وَ فِي سُكَّانْهَا. وَ دَا يِحَقِّقْ كُلَّ الْكَلَامْ الْمَكْتُوبْ فِي الْكِتَابْ الْقَرَاهْ مَلِكْ مَمْلَكَةْ يَهُوذَا. 17 وَ دَا بِسَبَبْ هُمَّنْ أَبَوْنِي وَ حَرَّقَوْا بَخُورْ لِإِلٰـهَاتْ آخَرِينْ وَ غَضَّبَوْنِي بِكُلَّ عَمَلْهُمْ السَّوَّوْه. وَ غَضَبِي يَنْزِلْ فِي الْمَدِينَةْ دِي وَ أَنَا مَا نِوَقِّفَهْ.“›
18 «وَ هَسَّعْ دَا، أَمْشُوا قُولُوا الْكَلَامْ دَا لِمَلِكْ مَمْلَكَةْ يَهُوذَا الرَّسَّلَاكُو تَسْأَلَوْا لَيَّهْ اللّٰهْ. وَ قُولُوا لَيَّهْ دَاهُو اللّٰهْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَالْ: ‹إِنْتَ سِمِعْت كَلَامْ الْكِتَابْ دَا 19 وَ قَلْبَكْ خَافْ وَ إِنْتَ أَلْمَسْكَنْت قِدَّامِي أَنَا اللّٰهْ وَكِتْ إِنْتَ سِمِعْت الْكَلَامْ الْأَنَا قُلْتَهْ ضِدّ مَدِينَةْ الْقُدُسْ وَ سُكَّانْهَا. وَ الْكَلَامْ دَا بُقُولْ: ”الْبَكَانْ دَا يَبْقَى خَرَابْ وَ مَلْعُونْ.“ وَ إِنْتَ شَرَّطْت خُلْقَانَكْ مِنْ الْحِزِنْ وَ بَكَيْت قِدَّامِي وَ أَنَا كُلَ سِمِعْتَكْ. وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ. 20 وَ بِسَبَبْ دَا، نِخَلِّيكْ تَلْحَقْ أَبَّهَاتَكْ بِالسَّلَامَةْ وَ يَدْفُنُوكْ فِي قَبُرَكْ وَ مَا تِشِيفْ الْمَصِيبَةْ الْأَنَا نِنَزِّلْهَا فِي مَدِينَةْ الْقُدُسْ.›»
وَ خَلَاصْ الْمُرَسَّلِينْ مَشَوْا وَ كَلَّمَوْا الْكَلَامْ دَا لِلْمَلِكْ.