(d) NGOPA KI VUN MA HLE MA DINGÂ
Babar ma ngol ma b’lak ahlena avo Samari-na
1 Wana ni zla d’a hohoud’a yam azì ma ngol ma Samari
ma hle tam d’igi avaval la subur ra d’a suma Efraim
suma a gurut ki sümina a kulubut kazina d’a.
Nazì ma akulo yam yima nding
ma avun hor ra tub’ad’a.
Ni ma djif mama nga mi ngal wiwilik
yam mam suma a nga gurut ki süma
d’igi b’o d’a yak keid’a na na.
2 Gola! Sama ad’eng ma sib’ik ma Salad’a mi sunumina nga mi djïya.
Mi ni d’igi alo ma se ki mogoinina na,
mi ni d’igi babar ma ngol ma mi b’lak ahlenina na,
mi ni d’igi alo ma mi se mbina heî ma hle yina
d’igi toliyonda na na.
Mam mba mi b’lak yam andagad’a woi kad’enga na mi.
3 Mba mi miret avaval la subur tad’a
hi suma Efraim suma a gurut ki sümina kä kasemu.
4 Gola! Mba mi miret b’o d’a yak kei d’a djifa hi Samari-d’a kä kasemu.
Nazì ma akulo yam yima nding ma avun hor ra tub’ad’ina.
Samari mba d’i mbut ni d’igi tulum ma mi ne avok yam ma vutina na.
Sama mi wum avok kikidjina,
mi ndod’om hur abom mi gum avunam mi ligim atogo zak!
5 Kur bur máma Ma didin ma ad’engêm kal petna mba mi mbut navaval la wiled’a ki djum mba subura yam mam suma a arâ. 6 Mba mi zut suma ka sariyad’a á ka sariya d’a d’ingêra, mba mi had’enga mi suma a nga dik suma djangûna woi avun agre’îna mi.
Suma a nga gurut ki sümina a nga las ma djok vuna
7 Wani azi tazid’a a nga hle titigir abo süm guguzlud’a,
a vit tei abo süm ma ayîna.
Suma ngat buzuna ki suma djok vuna,
a nga hle titigir abo süm ma ayîna mi.
Süm guguzlud’a kal kaziya, a vit tei abo süm ma ayîna.
Ata yima a nga djok vun Alonina, a nga hle titigir,
a nga tcha tata kur sariya mazi d’a kad’a mi.
8 Yam tabul mazina pet mi ni oîd’a ki vin ma azi nga vinima,
ahle suma ndjendjed’a a nga ata yima lara ge pet,
yima hawana nga d’uo mi.
9 A dala: Ni nge ba, mam min had’am wed’a ge?
Ni nge ba, mam min had’am wad’ud’a mi ge?
Ni mi kem suma a ar ambira bei tched’ina,
d’oze suma a d’elezi woi avun apona bei tched’ina zu?
10 Vun ma hed’a yam ndram vun ma hed’a,
vun ma hed’a yam ndram vun ma hed’a;
gata yam ndrat gata, gata yam ndrat gata;
ka hî nde, sä hî nde mi.
11 Gagazi, Ma didina mba mi de zlad’a mi sum ndazina
navun suma ambrozlod’a avun ma dingâ mi!
12 Mi dazi ala: Gol yima tuk tad’a ba wana:
Agi aragi sama mi seîna mi tuk tamu.
Gol yima halasâ ba wana: Wani azi min humum mbi.
13 Zlad’a hi Ma didinid’a mba d’i mbut atazi ni hina: Vun ma hed’a yam ndram vun ma hed’a, vun ma hed’a yam ndram vun ma hed’a; gata yam ndrat gata, gata yam ndrat gata; ka hî nde, sä hî nde mi. Kayambala kur tit mazid’a a puk kazigazi a kuza d’a tala a nde kur dauna mi vazi kä ndindingû d’a mi.
Ahina d’a djik gonga akulod’a
14 Kayam ndata, agi suma las suma,
agi suma nga tagi yam suma Jerusalem-mina,
ar agi humugi zlad’a hi Ma didinid’a.
15 Agi nga dagi ala: Ami djinimi vunami ki matna,
ami vami banad’a ki yima azuleina.
Fata tugud’ei d’a tcho d’a tchi matna
ti ndja abot tei ti kala, mba d’i fami d’i.
Kayam ami mbud’umi zla d’a kad’a
ni yi mami ma ngei tad’a,
aboi ma kad’a ni yi mami ma kaka mi.
16 Ni kayam ndata ba, Salad’a Ma didina mi dala:
Gola! An tin nga ahina d’a gäd’u gonga kur Siyon,
nahina d’a an kugut dad’a,
nahina d’a guzut kal tegles sa nga tchola ad’enga ngungud’a.
Sama deng tam atatna,
mba mi ka’î ad’enga d’igi ndat na mi.
17 An mba ni hle gagazid’a d’igi regle ma nga ahlena na,
an mba ni hle d’ingêra d’igi nivo ma gol gongîyona na mi.
Mogoina mba mi pleyêgi yima ka zla
ma agi ngeyegi tagi kuana woyo,
mbina mba mi hle yi magi ma aboi
ma agi kagagi kuana woi mi.
18 Vun magi ma djin ma agi djinim ki matnina,
mba mi but teyo,
bana d’a agi vat ki yima azuleinid’a,
mba d’i but tei mi.
Fata tugud’ei d’a tcho d’a tchi matna
ti ndja abot tei ti kala,
mba d’i mired’egi kä kased’u.
19 Yorogo d’a lara ge andjege ki faleya,
ata yima lara ma ti mba d’i kalâ,
mba d’i vagiya.
Ni siwel mata go ba, mba d’i mbud’ugi mandarâ!
20 D’igi zla d’a d’ogola de na ala:
Azanga mi gid’enga,
sana mi ndak á mat tam mbei kam mbi;
borogona mi fiyaka keû,
sana mi ndak á zlubum kam mbuo mi.
21 Kayam Ma didina mba mi tchol akulo
d’igi mi tchol yam ahina d’a Perasim-mba na,
mba mi tchol ki hur ma zala
d’igi mi tchol ki hur ma zala
kur hor ra Gabawon-nda na
á le sun mam mba atchapa,
á ndak vun sun mam mba yoyouna mi.
22 Ki tchetchemba, ar agi sanagi ad’u zla manda d’i. Le d’uo ni, ziyo ma a djinigi ki na mba mi sirit kelegiya. Kayam Ma didina mi nga wa hurum á b’lak ambasa da’. An hum zla ndata navun Salad’a Ma didin ma ad’engêm kal petna tamba.
Ned’a hi sama zumid’a ki d’a hAlonid’a
23 Agi tinigi humagiya, agi humugiya!
Agi tinigi humagi djiviya, agi humugi zla manda!
24 Sama nga mi zum á zar awunina,
mi ba ni ata zuma ba zu?
Mi zum zum mi ba nata blasa ki hersena ba mi zu?
25 Le mi blas yina ka abo tam tu da ni,
mi ya’î dilagauna ki dandigod’eid’a kam mbuo zu?
Mi zar awuna ni yam zuma akulo,
mi zar awu orsâ nata yima a ngama,
mi zar awu epotrena
ni ir hagad’a hasinena mi d’uo zu?
26 Alo mama mi had’am á tit kaziya,
mi had’am gat mamba mi.
27 Sa nga mi to dilagauna ki kawei ma sina d’i,
sa nga mi to dandigod’eid’a ki pus ma to awuna d’uo mi.
Wani a po dilagauna ni ki totogod’a,
a wak dandigod’eid’a ni ki mbigeud’a mi.
28 A to awuna, wani a ba natam tod’a ba d’i,
akulumeina a nga tan pusâ kamu,
wani ná hazlam mbei d’i.
29 Zla ndata ti tcholï nata
Ma didin ma ad’engêm kal petna;
d’al mama ni vama atchapma,
we mamba ti kal ngola mi.
مطرة الخراب في السَامِرَة
1 الْعَذَابْ لِمَدِينَةْ السَّامِرَةْ،
هِي مِثِلْ تَاجْ الْإِسْتِكْبَارْ
هَنَا سَكَّارَى أَفْرَايِمْ.
الْعَذَابْ لَيْهَا هِي،
الْجَمَالْهَا وَ زِينِتْهَا
مِثِلْ زُهُورْ الْيَابْسِينْ.
الْمَدِينَةْ دِي فِي رَاسْ الْوَادِي الْأَخْضَرْ،
وَ دَا بَكَانْكُو إِنْتُو الْغِمِرْتُوا مِنْ الْخَمَرْ.
2 دَاهُو يَجِي رَاجِلْ قَادِرْ وَ شَدِيدْ مِنْ الرَّبّ
الْبِشَابِهْ مَطَرَةْ بَرَدْ
وَ رِيحْ شَدِيدَةْ التِّدَمِّرْ.
وَ هُو مِثِلْ مَطَرَةْ الْعِنْدَهَا أَلْمِي شَدِيدْ الْيَغْرِقْ
وَ بِشِدَّةْ، كُلَّ شَيّءْ يِرَقِّدَهْ فِي الْأَرْض.
3 وَ الْمَدِينَةْ الْمِثِلْ تَاجْ الْإِسْتِكْبَارْ
هَنَا سَكَّارَى أَفْرَايِمْ،
هُو يِفَجِّقْهَا تِحِتْ رِجِلَيْنَهْ.
4 وَ الْمَدِينَةْ الْقَاعِدَةْ
فِي رَاسْ الْوَادِي الْأَخْضَرْ،
هِي الْجَمَالْهَا وَ زِينِتْهَا
مِثِلْ زُهُورْ الْيَابْسِينْ،
هِي تَبْقَى مِثِلْ التِّينْ الْيَلْدَ عَجَلَةْ
وَ يَنْجَضْ قُبَّالْ وَكْتَهْ.
الْيِشِيفْهُمْ يِشِيلْهُمْ
وَ يَزْرُطْهُمْ تُشتّ!
5 وَ فِي الْيَوْم دَا، اللّٰهْ الْقَادِرْ
يَبْقَى مِثِلْ تَاجْ جَمِيلْ
وَ كَدْمُولْ هَنَا شَرَفْ
لِلْفَضَّلَوْا مِنْ شَعَبَهْ.
6 وَ اللّٰهْ يَنْطِي رُوحْ الْعَدَالَةْ
لِلْيِسَوُّوا الشَّرِيعَةْ.
وَ يَنْطِي الْقُدْرَةْ لِلْيِحَارُبُوا الْعَدُو
وَ يَدْحَرَوْه مِنْ بِيبَانْ الْمَدِينَةْ.
كلام السكّارى
7 وَ لَاكِنْ النَّاسْ دَوْل،
هُمَّنْ كُلَ يِتَّرْتَعَوْا بِسَبَبْ الْخَمَرْ
وَ يِوَدُّرُوا بِسَبَبْ الْمَرِيسَةْ.
وَ رُجَالْ الدِّينْ وَ الْأَنْبِيَاء
يِتَّرْتَعَوْا بِسَبَبْ الْمَرِيسَةْ
وَ يِبَرْجُلُوا بِسَبَبْ الْخَمَرْ.
وَ يِوَدُّرُوا بِسَبَبْ الْمَرِيسَةْ
وَ يِخَلْبُطُوا الرُّؤْيَةْ
وَ يِتَّرْتَعَوْا فِي الشَّرِيعَةْ.
8 أَيْوَى، كُلَّ الطَّرَابِيزْ مَلَانِينْ
بِالْقَدِيفْ وَ الْوَسَاخَةْ
وَ مَا فِي بَكَانْ وَاحِدْ نَضِيفْ.
9 وَ هُمَّنْ يُقُولُوا:
«لِيَاتُو
إِشَعْيَا يِدَوْر يِوَصِّفْ الْمَعْرَفَةْ؟
وَ لِيَاتُو
يِفَهِّمْ كَلَامَهْ السِّمْعَهْ؟
لِلْأَطْفَالْ الْمَفْرُودِينْ وَلَّا؟
أَيْوَى، لِلْأَطْفَالْ الْخَلَّوْا الرِّضَاعَةْ وَلَّا؟
10 أَسْمَعَوْا، هُو بُقُولْ كَلَامْ بَلَا مَعَنَى:
‹لَا لَا لَا لَا لَا،
دَا دَا دَا دَا دَا،
كَيْ كَيْ كَيْ كَيْ كَيْ.›»
11 تَمَامْ! بِكَلَامْ مَا مَفْهُومْ
وَ بِلِسَانْ مَا مَعْرُوفْ،
الرَّبّ يِحَجِّي لِشَعَبَهْ.
12 هُو قَالْ لَيْهُمْ:
«دَاهُو بَكَانْ الْجُمَّةْ، جُمُّوا الْعَيَّانْ!
وَ دَاهُو بَكَانْ الرَّاحَةْ!»
وَ لَاكِنْ هُمَّنْ
مَا دَوَّرَوْا يَسْمَعَوْه.
13 وَ بَيْدَا، كَلَامْ اللّٰهْ يَبْقَى لَيْهُمْ:
«لَا لَا لَا لَا لَا،
دَا دَا دَا دَا دَا،
كَيْ كَيْ كَيْ كَيْ كَيْ.»
خَلَاصْ وَكِتْ مَاشِينْ،
يَقَعَوْا بِقَفَاهُمْ
وَ يِكَسُّرُوا صَلَبَاهُمْ
وَ يَقَعَوْا فِي شَرَكْ وَ يَكُرْبُوهُمْ.
اللّه خطّ حجر الزاوية
14 وَ فِي شَانْ دَا، أَسْمَعَوْا كَلَامْ اللّٰهْ،
يَا الشَّمَّاتِينْ،
إِنْتُو الْقَاعِدِينْ تَحْكُمُوا فِي الشَّعَبْ دَا فِي مَدِينَةْ الْقُدُسْ.
15 تُقُولُوا: «أَنِحْنَ سَوَّيْنَا عَلَاقَةْ مَعَ الْمَوْت
وَ إِسْتِفَاقْ مَعَ الْقُبُورْ.
وَكِتْ الْوَبَاءْ يِلْوَسَّعْ كُلَ،
مَا يَلْحَقْنَا.
أَشَانْ بِالْكِدِبْ،
سَوَّيْنَا بَكَانْ الْيَحْمِينَا
وَ بِالْغَشّ،
سَوَّيْنَا بَكَانْ الْيِلَبِّدْنَا.»
16 وَ فِي شَانْ دَا، دَاهُو اللّٰهْ الرَّبّ قَالْ:
أَنَا خَطَّيْت حَجَرْ فِي صَهْيُون
وَ دَا حَجَرْ زَاوِيَةْ غَالِي وَ مُجَرَّبْ
لِيِسَوِّي الْأَسَاسْ قَوِي.
وَ أَيِّ نَادُمْ الْيِآمِنْ بَيَّهْ
أَبَداً مَا يَقَعْ.
17 وَ نِسَوِّي الْعَدَالَةْ مِثِلْ مِيزَانْ
وَ الْحَقّ مِثِلْ مِكْيَالْ.
وَ لَاكِنْ الْبَرَدْ يُقُشّ
الْبَكَانْ الْيَحْمِي الْكِدِبْ
وَ أَلْمِي يَغْرِقْ
الْبَكَانْ الْمُلَّبِّدْ فَوْقَهْ الْغَشّ.
18 وَ عَلَاقِتْكُو مَعَ الْمَوْت تَفْشُلْ
وَ إِسْتِفَاقْ مَعَ الْقُبُورْ كُلَ يَبْقَى مَا فِيهْ.
وَ وَكِتْ الْوَبَاءْ يِلْوَسَّعْ،
يَخْرِبْكُو.
19 فِي أَيِّ وَكِتْ هُو يُفُوتْ،
يَكْرُبْكُو
أَشَانْ الْوَبَاءْ يُفُوتْ كُلَّ يَوْم،
فَجُرْ وَ عَشِيَّةْ.
وَ وَكِتْ تَسْمَعَوْا بِخَبَرَهْ،
خَوْف شَدِيدْ يَكْرُبْكُو.
20 وَ دَا مِثِلْ الْمَثَلْ الْبُقُولْ:
«السَّرِيرْ يَبْقَى قِصَيِّرْ لِلْمَطِّطِينْ
وَ الْغَطَّايْ تَبْقَى ضَيْقَةْ لِلْغِطَاءْ.»
تحْذير للشمّاتين
21 بِأَكِيدْ، اللّٰهْ يُقُمّ
مِثِلْ قَمَّ فِي جَبَلْ فَرَاصِيمْ
وَ يَغْضَبْ
مِثِلْ غِضِبْ فِي وَادِي قِبْعُونْ.
وَ دَا لِيِسَوِّي خِدِمْتَهْ
وَ هِي خِدِمْتَهْ الْعَجِيبَةْ
وَ يِحَقِّقْ عَمَلَهْ
وَ هُو عَمَلَهْ الْغَرِيبْ.
22 وَ هَسَّعْ، مَا تِشَّمَّتَوْا
أَشَانْ مَا تِضَايُقُوا فَوْقكُو قُيُودْكُو.
أَشَانْ دَمَارْ كُلَّ الْبَلَدْ
أَلْقَرَّرْ خَلَاصْ.
أَنَا سِمِعْتَهْ
مِنْ اللّٰهْ الرَّبّ الْقَادِرْ.
التَيْراب و القطِع
23 أَفْتَحَوْا أُدْنَيْكُو وَ أَسْمَعَوْا كَلَامِي!
خُطُّوا بَالْكُو وَ أَسْمَعَوْا النُّقُولَهْ!
24 وَكِتْ الْحَرَّاتِي يِدَوْر يِتَيْرِبْ،
مَا يِشَقْلِبْ الْأَرْض أَيِّ وَكِتْ
وَ يِسَاوِيهَا وَلَّا؟
وَ كُلَّ يَوْم يِسَوِّي لَيْهَا
مَجَارِي وَلَّا؟
25 لَا! بَعَدْ سَاوَى الْأَرْض بَسْ،
يِشَتِّتْ حَبّ الْكُسُّبَرَّةْ وَ الْكَمُّونْ
وَ يِمَقِّنْ الْقَمَحْ الْأَحْمَرْ بِصُفُوفْ
وَ الْقَمَحْ الْأَبْيَضْ فِي بَكَانَهْ
وَ قَمَحْ الْكَدَادَةْ فِي خَشُمْ الزَّرَعْ.
26 رَبَّهْ بَسْ عَلَّمَهْ الْخِدْمَةْ دِي
وَ وَصَّفَهْ كِكَّيْف يِسَوِّيهَا.
27 وَ الْكُسُّبَرَّةْ مَا يُدُقُّوهْ
بِمُدْقَاقَةْ هَنَا حَدِيدْ
وَ الْكَمُّونْ مَا يِفَجُّقُوهْ
بِرِجْلَيْ الْعَرَبَةْ.
لَاكِنْ بِعَصَاةْ بَسْ
يُدُقُّوا الْكُسُّبَرَّةْ
وَ بِمِطْرَقَةْ
يُدُقُّوا الْكَمُّونْ.
28 الْقَمَحْ يَرْحَكَوْه
لَاكِنْ مَا يُدُقُّوهْ كَتِيرْ.
يِفَجُّقُوهْ بِرِجْلَيْ الْعَرَبَةْ وَ الْكَارَّوْ
لَاكِنْ مَا لَحَدِّي يَرْحَكَوْه مَرَّةْ وَاحِدْ.
29 وَ دَا كُلَ، جَايِ مِنْ اللّٰهْ الْقَادِرْ
هُو سِيدْ الشَّوْرَةْ الْعَجِيبَةْ
وَ الْحِكْمَةْ الْكَبِيرَةْ.