Andaga d’a a tinit irat vata
1 Ma didina mi de kua ala: Fata a mba b’rau andagad’a djona aduk andjaf suma Israel-lîd’a, a mba tin andaga d’a dinga irat vat yam Ma didina. Andaga ndata fiyagat ni kilometred’a dogo yam mbà ki nusa, bubuwat ni kilometred’a dogo . A mba gol andaga ndata pet nandaga a tinit irat vata. 2 A mba ka yina kur andaga ndata yam gong nga kud’ora hAlonid’a fiyagam ki bubuwam nabo tam tu. Fiyagamî metred’a kikis mbà yam dok vahl, bubuwamî metred’a kikis mbà yam dok vahl mi. A mba ar yina huyogom kä ndak metred’a dok mbà yam vahl ngui woi d’uhl mi. 3 A mba nga yina kur andaga ndata fiyagam kilometred’a dogo yam mbà ki nusa, bubuwam kilometred’a vahl. Nata yi máma ba, a mba min Yima a tinim iram vam ma kal tegles ma kur gong man nda kud’orina kua d’ad’ar. 4 Yi máma ni yima a tinim iram vam mi an Ma didinina, kayam suma ngat buzu suma a nga le sun mandina a fe yima kaka kua. Azi mba min gongîyo mazina kua, a mba min gong man nda kud’ora ni kua mi.
5 Yima dingâ mi nga, fiyagamî kilometred’a dogo yam mbà ki nusa, bubuwamî kilometred’a vahl mi. Ni yima a aram yam suma hi Levi suma a nga le sunda hi an Ma didinid’ina. Azi mba kak kur azì ma nglona ata yi máma mi.
6 A mba nga yina avun yima a tinim iram vam máma, fiyagamî kilometred’a dogo yam mbà ki nusa, bubuwamî kilometred’a mbà ki nusa mi. Ni yi máma ba, a mba min azì ma ngolâ kua, nazì ma ngol ma Israel ma lara pî mi ndak á kak kuana.
7 A mba he yina avun andaga d’a a tinit irat vat mi an Ma didinid’a kandaga d’a a mba min azì ma ngolâ hi Israel-lîna kuad’a mamulâ abo ma fladegena kabo ma yorogona mi. Andaga mam mba abo ma fladegenid’a mba d’i i gak ti dabï avun alum ma ngol ma Mediterane-na, andaga mam mba abo ma yorogonid’a mba d’i i gak ti dabï avun hagad’a hi Israel-lâ d’a avun alum ma Jurdê-nid’a. Fiyak mata nabo tat tu kandagad’a handjaf Israel suma dingîd’a. 8 Hina wani, amulei mana a mba kak kur andaga mazid’a tata, a mba tamula yam sum mana kad’enga d’uo d’a, a mba ar andaga d’a a hat mandjaf suma Israel-lâ á kaka kuad’a.
Sun nda amulâ mi lata ki vama ndak á humzina
9 Salad’a Ma didina mi dala: Agi amulei suma Israel-lâ, ndak wa da’! Agi aragi murud’umba ki hurumba woyo, agi lagi ni sun nda d’ingêra ki gagazid’a, agi aragi yo d’a agi yogi ahlena hi sum mana kad’engid’a woyo. An Salad’a Ma didina ni de na!
10 Ar nge nge pî mi kak ki kilo ma nga ahle ma ata yama, ar aneka hahlenid’a ti ka’î ata yat mi. 11 Vama nga awuna ma a yum ala Efa-na mi nga, vama a nga ahle suma mbina ma a yum ala Bat-na mi nga mi. Azi djak nabo tazi tu. Ngad’a hi Efa-nid’a dogo d’oze d’a hi Bat-nid’a dogo ni ir vama nga ahlena ma a yum ala Homer-râ na tu. Homer-râ ni vama nga ahlena ma a tinim á nga kaneka hahlenid’ina. 12 Bege d’a hap pa a yat ala Sikle-d’a ni ir bege d’a hap pa a yat ala Gera-d’a dok mbà. Sikle-d’a dok karagaya ni ir bege d’a hap pa a yat ala Min-nda tu mi.
13 Wana ni lovot ta agi hagi ki he d’a hawa magid’id’a: Le agi dud’ugi gemena d’oze awu orsâ dok karagaya ni, agi pad’agi aduk tu, agi hagizi he d’a hawad’a. 14 Le mbul magina mi nga kizu ni, agi pad’agi aduk tu, agi hagizi he d’a hawad’a mi. Agi ngagi mbulâ ki Bat-na. Bat-na dogo ndak Homer-râ tu, mi nda’î Kor-râ tu mi. 15 Le ahok magina kur kangâna ni kikis mbà ni, agi vagi aduk tu, agi hagizi he d’a hawad’a mi.
Agi hagi ahle ndazina he d’a hawa d’a afuta, he d’a hawa d’a ngat buzu d’a ngala d’oze he d’a hawa d’a ngat buzu d’a zlap darigïd’a kayambala an hurun vat tei yam tcho magid’a d’a. An Salad’a Ma didina ni de na.
16 Ar suma kur ambasina pet a he he d’a hawa ndata mamul ma Israel-lâ. 17 Amulâ tamba mba mi hahlena he d’a hawa d’a ngala, he d’a hawa d’a afuta ki he d’a hawa d’a süm guguzlud’a kur bur ma le vun til ma ngad’a yam til ma deî awilina d’oze bur ma sabatna d’oze tok ka Israel-lâ a tok tazi peta. Amulâ mba mi hahle suma ngat buzuna yam tchod’a, he d’a hawa d’a ngala ki he d’a hawa d’a zlap darigïd’a kayambala an hurun vat tei yam tchod’a hi man suma Israel-lâ d’a.
18 Salad’a Ma didina mi de kua ala: Kur bur ma avo’â hi til ma avo’îna, agi vagi gor amuhl ma bei daka ba na, agi hagizi he d’a hawa d’a ngat buzuna á mbut gong man nda kud’ora yed’et. 19 Ma ngat buzuna mi go buzuna hi gor amuhl ma a ngad’ama dö, mi yamam ata agu ma avun gong man nda kud’orina, ata yima ngal ahle suma ngat buzuna kengêm ma fid’ina, ata agu ma avun agre’â hatrang nga krovod’ina mi.
20 Kur bur ma kid’iziyana hi til ma avo’îna, agi lagi d’igi agi lagi kur bur ma avo’â yam suma a le tchod’a bei min mazid’a bei wed’a ba na na mi. Hina wani, agi mba mbud’ugi gong man nda kud’ora yed’et.
21 Kur bur ma dogo yam fid’ina hi til ma avo’îna, agi tinigi ad’ud’a á le vun til ma Pa’â. Agi lagi vun til máma gak burâ kid’iziya. Kur bur máma pet agi tagi navungô ma bei angufina. 22 Kur bur ma avo’â hi vun til mámina, amulâ mi hamuhlâ he d’a hawa d’a ngat buzuna yam tcho mamba, yam tchod’a hi suma kur ambasina pet mi. 23 Kur bur ma kid’iziya ma a le vun til máma kurâ pet, mam he amuzleina kid’iziya ki gamlâna kid’iziya suma bei daka ba na he d’a hawa d’a ngat buzu d’a ngala, mi he mbekmberena tu he d’a hawa d’a ngat buzuna yam tchod’a mi. 24 Mam he he d’a hawa d’a gemena kilona dok hindi ki mbulâ lidirâ karagaya yam amuhl ma lara ge ki gamlâ ma lara ge suma a ngad’azi kur burâ tutuna pet.
25 Kur vun til ma kur bur ma dogo yam vahlâ hi til ma kid’iziyanina, amulâ mi hahlena d’igi mi hazi kur bur ma Pa’â gak burâ kid’iziya na, mi he he d’a hawa d’a yam tchod’id’a ki he d’a hawa d’a ngala hina dedege zlapa ki gemena ki mbulâ mi.
الأرْض المُقدّسة
1 وَ وَكِتْ تِقَسُّمُوا الْبَلَدْ وَرَثَةْ، أَنْطُوا مِنْ الْأَرْض دِي هَدِيَّةْ لِلّٰهْ. وَ الْأَرْض التِّشِيلُوهَا مِنْ الْبَلَدْ دِي تَبْقَى مُقَدَّسَةْ. وَ طُولْهَا 25 000 دُرَاعْ وَ عُرْضَهَا 20 000 دُرَاعْ وَ الْأَرْض دِي فِي كُلَّ حُدُودْهَا تُكُونْ مُقَدَّسَةْ. 2 وَ الْبَيْت الْمُقَدَّسْ يُكُونْ فِي لُبّ الْأَرْض دِي، فِي حَوْش مُرَبَّعْ الطُّولَهْ 500 دُرَاعْ وَ عُرْضَهْ كُلَ 500 دُرَاعْ. وَ جَايْ جَايْ لِلْحَوْش دَا، فِيَّهْ فَرَقَةْ الطُّولْهَا 50 دُرَاعْ فِي كُلِّ جِيهَةْ. 3 وَ مِنْ الْأَرْض الْأَنْطَيْتُوهَا هَدِيَّةْ لِلّٰهْ، أَقْطَعَوْا نُصَّهَا الطُّولَهْ 25 000 دُرَاعْ وَ عُرْضَهْ 10 000 دُرَاعْ. وَ فِي النُّصّ دَا، يُكُونْ الْبَيْت الْمُقَدَّسْ وَ الْبَكَانْ الْمُقَدَّسْ مَرَّةْ وَاحِدْ. 4 وَ النُّصّ الْمُقَدَّسْ الشِّلْتُوهْ مِنْ الْأَرْض دِي يَبْقَى لِرُجَالْ الدِّينْ الْقَاعِدِينْ يَخْدُمُوا فِي الْبَيْت الْمُقَدَّسْ وَ يِقَرُّبُوا لِلّٰهْ لِيِسَوُّوا خِدِمْتَهْ. مِنْ النُّصّ دَا، هُمَّنْ يَلْقَوْا أَرْض الْيِسَوُّوا فَوْقهَا بُيُوتْهُمْ وَ يُكُونْ بَكَانْ خَاصّ لِلْبَيْت الْمُقَدَّسْ. 5 وَ النُّصّ الْآخَرْ الطُّولَهْ 25 000 دُرَاعْ وَ عُرْضَهْ 10 000 دُرَاعْ يُكُونْ لِلَّاوِيِّينْ الْيَخْدُمُوا فِي الْبَيْت الْمُقَدَّسْ. وَ هُمَّنْ يَلْقَوْا فَوْقَهْ مُدُنْ لِيَسْكُنُوا فَوْقهُمْ.
6 جَنْب الْأَرْض الْأَنْطَيْتُوهَا هَدِيَّةْ لِلْبَيْت الْمُقَدَّسْ، أَنْطُوا بَكَانْ آخَرْ لِيَبْقَى مَدِينَةْ. وَ الْبَكَانْ دَا، طُولَهْ 25 000 دُرَاعْ وَ عُرْضَهْ 5 000 دُرَاعْ وَ دِي تُكُونْ مَدِينَةْ لِكُلَّ بَنِي إِسْرَائِيلْ. 7 وَ لِلْمَلِكْ كُلَ، وَاجِبْ لَيَّهْ بَكَانْ الْيُكُونْ جَايْ وَ جَايْ لِلْأَرْض الْأَنْطَيْتُوهَا هَدِيَّةْ لِلْبَيْت الْمُقَدَّسْ وَ الْمَدِينَةْ. وَ حُدُودْ أَرْضَهْ الْغَرْبَانِيِّةْ يَمْشُوا لَحَدِّي الْبَحَرْ الْأَبْيَضْ. وَ حُدُودْ أَرْضَهْ الصَّبْحَانِيِّةْ يَمْشُوا عَلَيْ الصَّبَاحْ لَحَدِّي حُدُودْ إِسْرَائِيلْ فِي الصَّبَاحْ. وَ طُولْهَا مُوَافِقْ لِلْأَرْض الْيَنْطُوهَا لِلْقَبَايِلْ. 8 وَ الْأَرْض دِي بَسْ تَبْقَى لِلْمَلِكْ وَرَثَتَهْ فِي بَلَدْ إِسْرَائِيلْ. وَ الْمُلُوكْ أَبَداً مَا يَظُلْمُوا الشَّعَبْ لَاكِنْ هُمَّنْ يِخَلُّوا الْبَلَدْ لِبَنِي إِسْرَائِيلْ حَسَبْ قَبَايِلْهُمْ.
الحُقوق و الواجِبات هنا الملك
9 وَ دَاهُو اللّٰهْ الرَّبّ قَالْ: «يَا مُلُوكْ بَنِي إِسْرَائِيلْ، كَفَاكُو! خَلُّوا مِنْكُو الْعُنُفْ وَ النَّهِبْ! سَوُّوا الْحَقّ وَ الْعَدَالَةْ وَ أَرْفَعَوْا الظُّلُمْ مِنْ شَعَبِي. وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ الرَّبّ. 10 آمُرُوا بِمِيزَانْ عَادِلْ وَ كَوْرَوْ عَادِلْ وَ مِكْيَالْ عَادِلْ. 11 وَ خَلِّي الْكَوْرَوْ الْبِنَادُوهْ أَيْفَةْ وَ الْمِكْيَالْ الْبِنَادُوهْ بَتّ يَبْقَوْا سَوَا سَوَا، أَيِّ وَاحِدْ مِنْهُمْ يِسَاوِي عُشُرْ هَنَا الْحَوْمَرْ. وَ الْحَوْمَرْ هُو يُكُونْ الْمِكْيَالْ الرَّسْمِي. 12 وَ خَلِّي الْحَجَرْ فُضَّةْ الْبِنَادُوهْ شَاكِلْ يِسَاوِي 20 قِيرَهْ. وَ الْمِنّ يِسَاوِي 60 شَاكِلْ.
13 «وَ دِي هِي الزَّكَاةْ التَّنْطُوهَا. مِنْ إِنْتَاجْكُو هَنَا الْقَمَحْ الْأَحْمَرْ وَ الْقَمَحْ الْأَبْيَضْ، مِنْ أَيِّ شُوَالْ وَ نُصّ، تَنْطُوا كَوْرَوْ وَاحِدْ. 14 وَ دَاهُو الْقَانُونْ الْبُخُصّ الدِّهِنْ. تَنْطُوا لِيتِرْ وَاحِدْ مِنْ 100 لِيتِرْ. تِكِيلُوا الدِّهِنْ بِالْمِكْيَالْ الْبِنَادُوهْ بَتّ وَ الْبَتّ هُو عُشُرْ هَنَا الْمِكْيَالْ الْكَبِيرْ الْبِنَادُوهْ حَوْمَرْ أَوْ كَوْر. 15 وَ مِنْ الْمَرْعَى الْجَمِيلْ هَنَا بَلَدْ إِسْرَائِيلْ، تَنْطُوا خَرُوفْ وَاحِدْ مِنْ أَيِّ دَوْر هَنَا 200 غَنَمْ.
«وَ الزَّكَاةْ دِي تَبْقَى هَدَايَا وَ ضَحَايَا مُحَرَّقِينْ وَ ضَحَايَا سَلَامَةْ الْيَبْقَوْا كَفَّارَةْ لِلشَّعَبْ. وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ الرَّبّ. 16 وَ كُلَّ شَعَبْ الْبَلَدْ يِجِيبُوا زَكَاتْهُمْ لِمَلِكْ بَنِي إِسْرَائِيلْ. 17 وَ الْمَلِكْ هُو مُكَلَّفْ بِالضَّحَايَا الْمُحَرَّقِينْ وَ هَدَايَا الدَّقِيقْ وَ هَدَايَا الشَّرَابْ فِي كُلِّ عِيدْ وَ أَوَّلْ يَوْم فِي كُلِّ شَهَرْ وَ كُلِّ يَوْم سَبْت وَ كُلَّ الْمُنَاسَبَاتْ هَنَا بَنِي إِسْرَائِيلْ. وَ هُو بَسْ يِقَدِّمْ الضَّحَايَا لِكَفَّارَةْ الذَّنِبْ وَ هَدَايَا الدَّقِيقْ وَ الضَّحَايَا الْمُحَرَّقِينْ وَ ضَحَايَا السَّلَامَةْ الْيَبْقَوْا كَفَّارَةْ لِبَنِي إِسْرَائِيلْ.»
18 وَ دَاهُو اللّٰهْ الرَّبّ قَالْ: «وَ فِي الْيَوْم الْأَوَّلْ هَنَا الشَّهَرْ الْأَوَّلْ، إِنْتَ تِشِيلْ تَوْر مَا عِنْدَهْ أَيِّ عَيْب وَ تِقَدِّمَهْ ضَحِيَّةْ لِكَفَّارَةْ الذَّنِبْ لِتِطَهِّرْ الْبَيْت الْمُقَدَّسْ. 19 وَ رَاجِلْ الدِّينْ يِشِيلْ مِنْ دَمّ التَّوْر دَا وَ يَمْسَحَهْ فِي عِيدَانْ الْبَابْ هَنَا الْبَيْت الْمُقَدَّسْ وَ فِي الْأَرْكَانْ الْأَرْبَعَةْ هَنَا الْمُسْتَوَى التِّحِتْ مِنْ الْمَدْبَحْ وَ فِي عِيدَانْ الْبَابْ هَنَا الْفَضَايْ الدَّخْلَانِيَّةْ. 20 وَ تِسَوِّي نَفْس الشَّيّءْ فِي الْيَوْم السَّابِعْ هَنَا الشَّهَرْ لِأَيِّ نَادُمْ السَّوَّى ذَنِبْ بَلَا نِيّتَهْ وَ بَلَا رَايْه. وَ مِثِلْ دَا، تِسَوِّي كَفَّارَةْ لِلْبَيْت الْمُقَدَّسْ.
21 «وَ يَوْم 14 هَنَا الشَّهَرْ الْأَوَّلْ يَبْقَى لَيْكُو عِيدْ الْفِصْحَ. وَ دَا عِيدْ هَنَا سَبْعَةْ يَوْم وَ تَاكُلُوا فَوْقَهْ خُبْزَةْ بَلَا تَوَّارَةْ. 22 وَ أَوَّلْ يَوْم الْعِيدْ، الْمَلِكْ يِقَدِّمْ تَوْر ضَحِيَّةْ لِكَفَّارَةْ الذَّنِبْ لَيَّهْ هُو وَ كُلَّ الشَّعَبْ. 23 وَ فِي أَيِّ يَوْم مِنْ الْأَيَّامْ السَّبْعَةْ هَنَا الْعِيدْ، هُو يِقَدِّمْ ضَحِيَّةْ مُحَرَّقَةْ لِلّٰهْ سَبْعَةْ تِيرَانْ وَ سَبْعَةْ كُبْشَانْ مَا عِنْدُهُمْ أَيِّ عَيْب. وَ يِقَدِّمْ تَيْس ضَحِيَّةْ لِكَفَّارَةْ الذَّنِبْ فِي أَيِّ يَوْم. 24 وَ يِقَدِّمْ هَدِيَّةْ 10 كَوْرَوْ هَنَا دَقِيقْ وَ 6 لِيتِرْ هَنَا دِهِنْ مَعَ أَيِّ تَوْر وَ أَيِّ كَبِشْ.
25 «وَ فِي يَوْم 15 هَنَا الشَّهَرْ السَّابِعْ فِي وَكِتْ عِيدْ اللَّقَادِيبْ، الْمَلِكْ يِسَوِّي نَفْس الشَّيّءْ. فِي أَيِّ يَوْم مِنْ الْأَيَّامْ السَّبْعَةْ، يِقَدِّمْ نَفْس الضَّحِيَّةْ لِكَفَّارَةْ الذَّنِبْ وَ نَفْس الضَّحِيَّةْ الْمُحَرَّقَةْ وَ نَفْس الْهَدِيَّةْ هَنَا الدَّقِيقْ وَ نَفْس الْهَدِيَّةْ هَنَا الدِّهِنْ.»