Jeremi mi tchi wala bizad’a dok mbà yam hindi
1 Ma didina mi de zlad’a mi Jeremi yam suma Juda-na pet. Ni kur biza d’a fid’i d’a Jojakim Josiyas goroma amul ma Juda-na nga mi tamulid’a, ni kur biza d’a avok ka Nebukanezar amul ma Babilon-na nga mi tamulid’a mi. 2 Ata yi máma Jeremi mi de zla ndata mi suma Juda-na ki suma a nga kaka Jerusalem-ma pet ala: 3 Tinï ad’ud’a kur biza d’a dogo yam hindi d’a Josiyas Amon goroma amul ma Juda-na nga mi tamulid’a dei gak ini, nda’î bizad’a dok mbà yam hindi, an ar nga bei ni dagi zla d’a Ma didina mi handji abonda d’i. Wani agi min humut ti. 4 Ma didina nga mi sunugï azungeî mam suma djok vuna kur bur ma lara ge pet, wani agi humugi nga d’i, agi tinigi nga humagi á humba d’uo mi. 5 Azi nga dagi ala: Agi hulongôgïya, nge nge pî mi ar tit mam mba tchod’a ki sun mam mba asa’at ta mi lata woyo. Hina wani, agi mba kagagi kur andaga d’a Ma didina mi hat mabuyogi ngolo zlapa ki agi adjeu dei gak didinda. 6 Ma didina mi dala: Le agi zlabagi nga kalo ma dingâ á lum sunda á kud’urom mbuo, le agi zalan nga hurun ki filei ma agi tched’em kabogina d’uo mi ni, an mba ni lagi vama tcho hina nde d’i. 7 Wani agi humun nga d’i, agi zalan hurun ki filei ma agi minim kabogina á mbagi ki ndaka kagiya.
8 Kayam ndata, Ma didin ma ad’engêm kal petna mi dala: Kayamba agi humun nga zla manda d’uo d’a, gola! 9 An nga ni tchuk sunda, ni halï suma abo ma norâ ki Nebukanezar azong mana, amul ma Babilon-na. An mba ni mba ki sed’ezi á dur ambas sa wanda ki suma a nga kaka kurutna kandjaf suma a nguyutna pet á b’lagazi woi kakazeî, á mbud’uzi vama atchapma, vama sanda ki vama b’lak ma gak didina. 10 An mba ni tchi sawal la aîd’a, sawal la furîd’a, sawala hi gor azong ma tel atchad’a awilina, sawala hi gor wei d’a a telet awilid’a, tchina hahina d’a lutna ki b’od’a hi lalamba woi pet adigaziya. 11 Ambas ndata ki zla tat pet mba d’i mbut ni djona, suma a mba le atchap kad’u, andjaf sum ndazina a mba le sunda mamul ma Babilon-na gak bizad’a dok kid’iziya.
12 Ma didina mi de kua ala: Wani fata biza d’a dok kid’iziyad’a ndaka, an mba ni mba ni ngop amul ma Babilon-na ki sum mama yam tcho mazid’a, an mba ni b’lak ambas mazi d’a Babilon-nda woyo, an mba ni mbud’ut djona gak didin. 13 An mba ni mba ki ndak ka pet ta an dat zlata yam ambas ndata, kahle suma pet suma a b’irizi kur mbaktum mba wanda suma Jeremi mi djok vuna kazi yam andjaf sum ndazinina. 14 Kayam andjaf ma ablauna kamulei suma gangrangâ a mba le suma Babilon ndazina magomba. An mba ni wuragazi yam sun mazid’a, yam sun nda azi lat kabozid’a mi.
Kop ma süm ma ayî ma ka sariyad’a
15 Ma didina Alona hi Israel-lîna mi dan ala: Ang ve kop ma süm guguzlud’a ma ayî mana nga oîd’a kurâ, ang hum mandjaf ma lara ma an nga ni sunung atazina á tched’a. 16 Ar azi tchumu. A hle titigir, a mbut lilid’a abo tchi d’a suma an mba ni sunuzi atazina a mba tchazid’a!
17 An ve kop ma süma abo Ma didina, an hum mandjaf ma lara ma Ma didina mi sunun atama á tched’a. 18 An tin ad’ud’a á hed’a navo Jerusalem, kur azì ma nglo ma Juda-na, mamulei mazina ki mazi suma nglona á mbut vama b’laka, vama atchapma, vama sanda ki vama ge vuna d’igi a nga le ini na.
19 Bugola, an he kop ma süma mi Faron amul ma Ezipte-na, mazungeî mama, mi mam suma nglona ki mam suma hawana pet mi.
20 An hum mangoyogei suma a nga kaka avo Ezipte-na, mamulei suma yam ambas sa Us-sa pet kamulei suma yam ambas sa Filistê-d’a pet, mi suma Askalon-na, mi suma Gaza-na, mi suma Ekron-na ki suma a ar kaka Asdot-na pet mi.
21 An hum mi suma Edom-ma, mi suma Mowap-ma ki suma Amon-na mi.
22 An hum mamulei suma Tir-râ pet, mamulei suma Sidon-na pet kamulei suma a nga kaka yam tila sä abo alum ma ngolâ abo hî na mi.
23 An hum mi suma Dedan-na, mi suma Tema-na, mi suma Bus-sâ ki suma pet suma a nga wel tumus sa dudumazid’a woi abo tutuna mi.
24 An hum mamulei suma Arabi-na pet kamulei suma teteng suma a nga kaka abagei hur fulîna pet mi.
25 An hum mamulei suma Zimri-na, mamulei suma Elam-ma kamulei suma Mede-na pet mi.
26 An he kop ma süm máma mamulei suma abo ma norâ pet suma gogona ki suma dedeina. Azi pet a mba tche süm ma ayî ma nga kur kop mámina yam taziya, yam tazi kur leu d’a yam andagad’a ka hî d’a. Ma mba mi tchum bugol kisâ namul ma Sesa’â.
27 Ang i dazi ala: Ma didin ma ad’engêm kal petna, Alona hi Israel-lîna, mi dala: Agi tchagiya, agi gurud’ugiya, agi vinigiya, agi pugugi kä bei ndak á tchologi akulo abo tchi d’a suma an mba ni sunuzï atagina a mba tchagid’a. 28 Le azi min ve kop ma süm ma ayî máma abong á tched’a d’uo ni, ang dazi ala: Ma didin ma ad’engêm kal petna mi dala: Agi mba tchumu! 29 Kayam Ma didin ma ad’engêm kal petna mi dala: Gola! An nga ni mba ki ndaka yam azì ma ngol ma a nga tchenen kuana avogo. Agi djib’eregi ala agi mba prud’ugi woi bei ngopä zu? Agi mba prud’ugi woi bei ngopa d’i, kayam an nga ni yi suma durâ yam suma yam andagad’ina pet.
30 Wani ang djogozi vuna yam ahle ndazina pet, ang dazi ala:

Ma didina nga mi toï breîd’a akulo;
suma a nga humum delem ata yam ma kak ma yed’etna,
mi nga breî ata yam ma kaka,
nga mi de zlad’a ki delem akulo
d’igi suma a nga miret guguzlud’ina na
á ngop suma a nga kaka yam andagad’ina pet.
31 Delem mba nga d’i ngir kä d’a,
ti i gak ti ndeza woi avun dabid’a handagad’id’a,
kayam Ma didina nga mi le sariyad’a kandjaf suma,
nga mi ka sariyad’a yam andjaf suma pet,
mi tchi suma asa’atna ki mbigeu d’a fiyaka.
Ma didina mi de na.

32 Ma didin ma ad’engêm kal petna mi de kua ala:
Ndaka nga d’i mba yam andjafâ tutu pet,
babar ma ngolâ mi tcholï avun dabid’a handagad’id’a.
33 Kur bur máma suma Ma didina mba mi tchazina, mad’azi mba mi sam kä didi gak i avun dabid’a handagad’id’a abo hî abo hî. A mba fe sa á tchizi d’i, a mba fe sa á yozi d’i, a mba fe sa á tozozi d’uo mi, wani a mba mbut ni d’igi siligitna na kä yam andagad’a.

34 Agi suma pola, agi tchagi wulula,
agi suma avok tumiyônina,
agi bululugi kä aduk butna.
Kayam bur ma a ngad’agi kuana,
d’oze bur ma a ndjoyôgi woi kuana mi mba wa,
kayam an mba ni togi woyo,
agi mba galalagi woi d’igi dei ma guzum kal teglesâ na.

35 Suma pola a mba fe lovota á ring ngi,
suma avok tumiyônina a mba fe yima ngei tazina d’uo mi.
36 Agi humugi tchina hi suma polina
ki wulula hi suma avok tumiyônina,
kayam Ma didina mi b’lagazi ful mazi ma te hatna woi da’.
37 Kangâna mi b’leng djed’et
abo ayî ma bibiliuna hi Ma didinina.
38 Ma didina mi ar yam ma kaka woi
d’igi azlona mi ar domi mama woi na,
ambasa ti mbut djona,
ti b’lak kei abo ayî ma durâ,
abo ayî mam ma bibiliuna.
إرْمِيا كلّم 23 سنة بلا نتيجة
1 وَ فِي السَّنَةْ الرَّابْعَةْ هَنَا حُكُمْ يَهُويَقِمْ وِلَيْد يُوشِيَّا مَلِكْ يَهُوذَا، اللّٰهْ حَجَّى لِإِرْمِيَا كَلَامْ بُخُصّ كُلَّ شَعَبْ يَهُوذَا. وَ دَا فِي أَوَّلْ سَنَةْ هَنَا حُكُمْ نَبُوخَدْنَصَرْ مَلِكْ بَابِلْ. 2 وَ الْكَلَامْ دَا، النَّبِي إِرْمِيَا حَجَّى بَيَّهْ لِكُلَّ نَاسْ يَهُوذَا وَ كُلَّ سُكَّانْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ. وَ هُو قَالْ: 3 «مِنْ سَنِةْ 13 هَنَا حُكُمْ يُوشِيَّا وِلَيْد آمُونْ مَلِكْ يَهُوذَا لَحَدِّي الْيَوْم دَا، وَ دَا فِي مُدَّةْ 23 سَنَةْ، اللّٰهْ قَاعِدْ يِحَجِّي لَيِّ. وَ أَنَا دَايْماً قَاعِدْ نِحَجِّي لَيْكُو وَ لَاكِنْ إِنْتُو أَبَيْتُوا مَا تَسْمَعَوْنِي! 4 وَ دَايْماً اللّٰهْ رَسَّلْ لَيْكُو كُلَّ عَبِيدَهْ الْأَنْبِيَاء وَ إِنْتُو أَبَيْتُوا مَا خَطَّيْتُوا أَدَانْكُو لِتَسْمَعَوْهُمْ. 5 وَ بِوَاسِطَةْ الْأَنْبِيَاء دَوْل اللّٰهْ قَالْ: ‹قَبُّلُوا أَيِّ وَاحِدْ مِنْ دَرْبَهْ الْهَوَانْ وَ مِنْ عَمَلَهْ الْفَسِلْ. وَ بَيْدَا، تَسْكُنُوا فِي الْأَرْض الْأَنْطَيْتهَا لَيْكُو إِنْتُو وَ لِجُدُودْكُو دَايْماً وَ إِلَى الْأَبَدْ. 6 أَنْقَرْعُوا! مَا تَجْرُوا وَرَاءْ إِلٰـهَاتْ آخَرِينْ وَ تَعَبُدُوهُمْ وَ تَسْجُدُوا قِدَّامْهُمْ. وَ مَا تِغَضُّبُونِي بِالْأَصْنَامْ السَّوَّيْتُوهُمْ بِإِيدَيْكُو. وَ خَلَاصْ بَيْدَا، أَنَا كُلَ مَا نِسَوِّي لَيْكُو شَيّءْ فَسِلْ. 7 وَ لَاكِنْ إِنْتُو مَا سِمِعْتُونِي. بِالْعَكْس، غَضَّبْتُونِي بِخِدْمَةْ إِيدَيْكُو وَ جِبْتُوا فَوْقكُو الْفَسَالَةْ.›» وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ.
8 وَ فِي شَانْ دَا، دَاهُو اللّٰهْ الْقَادِرْ قَالْ: «أَشَانْ إِنْتُو مَا سِمِعْتُوا كَلَامِي، 9 أَكِيدْ أَنَا نِنَادِي لَيْكُو كُلَّ قَبَايِلْ الْمُنْشَاقْ وَ عَبْدِي نَبُوخَدْنَصَرْ مَلِكْ بَابِلْ. وَ نِجِيبْهُمْ ضِدّ الْبَلَدْ دِي وَ ضِدّ سُكَّانْهَا وَ ضِدّ كُلَّ الْأُمَمْ الْمُجَاوِرِينْهَا وَ يِدَمُّرُوهُمْ. وَ نِجِيبْ فَوْقهُمْ الْخَرَابْ وَ الْبَهِيتَةْ وَ يَبْقَوْا كَوْم هَنَا تُرَابْ إِلَى الْأَبَدْ. وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ. 10 وَ أَنَا نِوَقِّفْ كُلَّ الزَّغْرَاطْ وَ الرَّقْرَاقْ وَ غِنَيْ الْعَرُوسْ وَ حِسّ الْمُرْحَاكَةْ وَ ضَيّ الْفَانُوسْ. 11 وَ الْبَلَدْ دِي كُلَّهَا نِسَوِّيهَا كَوْم هَنَا تُرَابْ وَ أَرْض خَرَابْ. وَ كُلَّ الْأُمَمْ دَوْل يَبْقَوْا عَبِيدْ لِمَلِكْ بَابِلْ لِمُدَّةْ 70 سَنَةْ.
12 «وَ لَاكِنْ بَعَدْ السَّبْعِينْ سَنَةْ دَوْل يِكَمُّلُوا، أَنَا نِعَاقِبْ مَلِكْ بَابِلْ وَ أُمَّتَه فِي شَانْ خَطَاهُمْ. وَ نُقُمّ ضِدّ بَلَدْ الْبَابِلِيِّينْ وَ نِسَوِّيهَا بَلَدْ خَرَابْ إِلَى الْأَبَدْ. وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ. 13 وَ نِطَبِّقْ فِي الْبَلَدْ دِي كُلَّ الْكَلَامْ الْقُلْتَهْ ضِدَّهَا وَ الْكَلَامْ دَا مَكْتُوبْ فِي الْكِتَابْ دَا. وَ دَا الْكَلَامْ الْأَنَا اللّٰهْ كَلَّمْت بَيَّهْ النَّبِي إِرْمِيَا ضِدّ كُلَّ الْأُمَمْ دَوْل. 14 وَ الْبَابِلِيِّينْ كُلَ دَوْرهُمْ يَجِي! يَبْقَوْا عَبِيدْ لِأُمَمْ كَتِيرِينْ وَ مُلُوكْ قَادْرِينْ. وَ أَنَا نِكَفِّيهُمْ نَتِيجَةْ فِعِلْهُمْ وَ خِدْمَةْ إِيدَيْهُمْ.»
كاس غضب اللّه
15 دَاهُو اللّٰهْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَالْ لَيِّ: «شِيلْ كَاسْ الْخَمَرْ هَنَا غَضَبِي الْأَنَا نَنْطِيهْ لَيْك وَ أَزْقِيهْ لِكُلَّ الْأُمَمْ الْأَنَا نِرَسِّلَكْ لَيْهُمْ. 16 خَلِّي يَشَرْبَوْا وَ يَسْكَرَوْا وَ يِتَّرْتَعَوْا لَحَدِّي يِوَدُّرُوا عَقُلْهُمْ وَ دَا بِسَبَبْ الْحَرِبْ النِّجِيبَهْ فِي أُسُطْهُمْ.»
17 خَلَاصْ، أَنَا شِلْت كَاسْ الْخَمَرْ الْأَنْطَاهْ لَيِّ اللّٰهْ وَ شَرَّبْتَهْ لِكُلَّ الْأُمَمْ الْهُو رَسَّلَانِي لَيْهُمْ. 18 وَ أَنَا بَدَيْت بِنَاسْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ وَ نَاسْ حِلَّالْ بَلَدْ يَهُوذَا وَ مُلُوكْهُمْ وَ كُبَارَاتْهُمْ أَشَانْ اللّٰهْ سَوَّى مُدُنْهُمْ كَوْم هَنَا تُرَابْ وَ بَكَانْ خَرَابْ وَ بَهِيتَةْ وَ مَلْعُونْ وَ قَاعِدْ مِثِلْ دَا لَحَدِّي الْيَوْم.
19 وَ بَعَدْ دَا، جَاءْ دَوْر هَنَا الشَّعَبْ الْآخَرِينْ وَ هُمَّنْ
فِرْعَوْن مَلِكْ مَصِرْ وَ خَدَّامِينَهْ وَ كُبَارَاتَهْ وَ كُلَّ شَعَبَهْ20 وَ كُلَّ الْقَبَايِلْ الْآخَرِينْ الْفِي مَصِرْوَ كُلَّ مُلُوكْ الْعُوصْوَ كُلَّ مُلُوكْ بَلَدْ الْفِلِسْطِيِّينْ وَ مُدُنْهُمْ أَشْقَلُونْ وَ غَزَّةْ وَ عَقْرُونْ وَ الْفَضَّلْ مِنْ أَشْدُودْ21 وَ نَاسْ أَدَوْم وَ مُوَابْ وَ بَنِي عَمُّونْ22 وَ كُلَّ مُلُوكْ صُورْ وَ صَيْدَاوَ مُلُوكْ الْمُدُنْ الْقَاعِدِينْ غَادِي فِي خَشُمْ الْبَحَرْ23 وَ نَاسْ دَدَانْ وَ تِيمَا وَ بُوزْوَ كُلَّ الْيِزَيُّنُوا شَعَرْهُمْ24 وَ كُلَّ مُلُوكْ الْعَرَبْ وَ الْقَبَايِلْ الْيَسْكُنُوا فِي الصَّحَرَاء25 وَ كُلَّ مُلُوكْ زِمْرِي وَ عِلَامْ وَ الْمَادِيِّينْ26 وَ مُلُوكْ الْمُنْشَاقْ الْقَرِيبِينْ أَوْ بَعِيدِينْ.
وَ بَيْدَا، كُلَّ مَمَالِكْ الدُّنْيَا الْمُشَتَّتِينْ فِي الْأَرْض يَشَرْبَوْا مِنْ كَاسْ الْغَضَبْ دَا الْوَاحِدْ بَعَدْ الْآخَرْ. وَ فِي آخِرْهُمْ، يَشْرَبْ مَلِكْ بَابِلْ.

27 «يَا إِرْمِيَا، إِنْتَ قُولْ لَيْهُمْ: ‹دَاهُو اللّٰهْ الْقَادِرْ إِلٰـهْ بَنِي إِسْرَائِيلْ قَالْ: ”أَشَرْبَوْا وَ أَسْكَرَوْا وَ قَدُّفُوا. أَقَعَوْا مَا تُقُمُّوا! وَ دَا بِسَبَبْ الْحَرِبْ النِّجِيبَهْ فِي أُسُطْكُو.“› 28 وَ كَنْ أَبَوْا مَا يِشِيلُوا الْكَاسْ دَا مِنْ إِيدَكْ وَ يَشَرْبَوْه، إِنْتَ قُولْ لَيْهُمْ: ‹دَاهُو اللّٰهْ الْقَادِرْ قَالْ: ”أَشَرْبَوْه، أَكِيدْ تَشَرْبَوْه. 29 أَشَانْ دَاهُو أَنَا نِجِيبْ الْفَسَالَةْ أَوَّلاً كَيْ فِي مَدِينْتِي الْفَوْقهَا أُسْمِي. هَلْ إِنْتُو تَحْسُبُوا نَجْعَلْكُو بَرِيِّينْ وَلَّا؟ لَا! أَبَداً مَا نَجْعَلْكُو بَرِيِّينْ وَكِتْ قَاعِدْ نِجِيبْ الْحَرِبْ فِي كُلَّ سُكَّانْ الْأَرْض.“›» وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ الْقَادِرْ.
اللّه عاقب كُبارات شعبه
30 «وَ إِنْتَ، يَا إِرْمِيَا! أَتْنَبَّأْ بِالْكَلَامْ دَا وَ قُولْ لَيْهُمْ:
‹مِنْ هِنَاكْ فَوْق، اللّٰهْ يَهْرِجْ
زِيَادَةْ مِنْ الدُّودْ الْقَاعِدْ يِكِرّ.
وَ مِنْ مَسْكَنَهْ الْمُقَدَّسْ،
حِسَّهْ يِنْسَمِعْ
وَ هُو يَهْرِجْ ضِدّ بَلَدَهْ.
وَ حِسَّهْ ضِدّ كُلَّ سُكَّانْ الْأَرْض بِقِي عَالِي
مِنْ رَقْرَاقْ النَّاسْ الْيِفَجُّقُوا الْعِنَبْ.
31 وَ حِسَّهْ دَا، يِنْسَمِعْ
لَحَدِّي فِي آخِرْ الْأَرْض
أَشَانْ اللّٰهْ يِجِيبْ الْأُمَمْ
فِي الشَّرِيعَةْ.
يِشَارِعْ كُلَّ النَّاسْ
وَ يِسَلِّمْ الْعَاصِيِينْ لِلْحَرِبْ.›»
وَ دَا كَلَامْ اللّٰهْ.

32 وَ دَاهُو اللّٰهْ الْقَادِرْ قَالْ:
«أَكِيدْ فِي فَسَالَةْ تَجِي مِنْ أُمَّةْ لِأُمَّةْ
وَ فِي رِيحْ شَدِيدَةْ تُقُمّ مِنْ آخِرْ الْأَرْض.»

33 وَ الْيَكْتُلْهُمْ اللّٰهْ فِي الْيَوْم دَاكْ، جَنَازَاتْهُمْ يِدَفُّقُوا فِي الْأَرْض مِنْ طَرَفْهَا لِطَرَفْهَا. وَ نَادُمْ وَاحِدْ كُلَ مِنْهُمْ وَ لَا يَرْفَعَوْه وَ لَا يَدْفُنُوهْ وَ لَا يَحْزَنَوْا لَيَّهْ. وَ جَنَازَاتْهُمْ يِشَّتَّتَوْا فِي الْأَرْض مِثِلْ الْبَعَرْ.

34 أَصْرَخَوْا،
يَا رُعْيَانْ غَنَمِي!
كَوْرُكُوا وَ أَلْمَرْمَغَوْا فِي التُّرَابْ،
يَا كُبَارَاتْ شَعَبِي!
أَشَانْ يَوْم مَوْتكُو قَرَّبْ.
يَكْتُلُوكُو وَ يِشَتُّتُوا جَنَازَاتْكُو
وَ تَقَعَوْا وَ تِلْكَسَّرَوْا مِثِلْ السُّونِي.
35 مَا فِي بَكَانْ الْيِلَّبَّدَوْا فَوْقَهْ رُعْيَانْ غَنَمِي
وَ مَا فِي مَلْجَأْ لِكُبَارَاتْ شَعَبِي.
36 أَسْمَعَوْا صِرَاخْ رُعْيَانْ غَنَمِي
وَ كُرَوْرَاكْ كُبَارَاتْ شَعَبِي
أَشَانْ اللّٰهْ دَمَّرْ بَلَدْ مَرْعَاهُمْ.
37 وَ مِنْ غَضَبْ اللّٰهْ الْمُحْرِقْ،
الْمَرْعَى السَّالِمْ خِرِبْ.
38 وَ اللّٰهْ أَبَى بَكَانَهْ
مِثِلْ الدُّودْ الْأَبَى نُقُرْتَهْ.
أَشَانْ الْبَلَدْ خِرْبَتْ
بِسَبَبْ الْحَرِبْ الْمُدَمِّرْ
وَ بِسَبَبْ غَضَبْ اللّٰهْ الْمُحْرِقْ.