Jojakim mi ngal mbaktum mba Baruk mi b’irita woyo
1 Kur biza d’a fid’i d’a Jojakim Josiyas goroma amul ma Juda-na nga mi tamulid’a, Ma didina mi de zlad’a mi Jeremi ala: 2 Ang hle mbaktum mba d’ut ta hawad’a, ang b’ir zla d’a pet ta an dangzi adjeu yam Israel-lâ yam suma Juda-na yam andjafâ pet tinï ad’ud’a kur bur ma an dang zlad’a kur atchogoid’a hi Josiyas-sa dei gak inid’a. 3 Dam suma Juda-na a mba hum zla d’a tcho d’a an ngat kurun á lazizid’a tala a mba hulongî nge nge pî mba mi ar tit mam mba tchod’a, an mba ni vat hurun ndei yam tchila mazid’a ki tcho mazid’a zi ge d’a.
4 Jeremi mi yi Baruk Neriya goroma, mi dum zla d’a Ma didina mi dumzid’a ki yam pet, Baruk mi b’irit kä kur mbaktum mba d’uta pet mi.
5 Bugola, Jeremi mi he vuna mi Baruk ala: Gola! An ni d’ela, an ndak á i kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a d’i. 6 Ang tanga i ndumuzi zlad’a hi Ma didina d’a an dangzi ki yan ang b’irit kur mbaktum mba d’utid’a avok suma kur gong ndatina kur bur ma a d’el tazi bei te tenina, ang ndumut avok suma Juda suma a nga buzugï kur aziyazi ma nglonina pet mi. 7 Dam tchen mazi d’a hud’a mba d’i i avok Ma didina, azi nge nge pî mba mi hulongî ar tit mam mba tchod’a woyo, kayam ayîna ki hur ma zala hi Ma didina ma mi zalam yam sum ndazinina mi kal ngola heî.
8 Baruk Neriya goroma mi lahlena pet suma ma djok vun Alona Jeremi mi hum vuna kazina, mi ndum zlad’a hi Ma didina d’a a b’irit kur mbaktumbid’a kur gong mam mba kud’ora. 9 Kur biza d’a vahl hla Jojakim Josiyas goroma amul ma Juda-na nga mi tamulid’a, kur til ma zlengîna a tchi wala yam bur ma d’el tad’a bei te tena avok Ma didina yam suma Jerusalem-ma ki suma a mbeï kur azì ma nglo ma Juda-na avo Jerusalem-ma pet mi. 10 Baruk mi ndum zlad’a hi Jeremi d’a mi b’irit kur mbaktum mba d’utid’a avok suma kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a, kur gonga hi Gemariya Safan ma b’ir mbaktumba goroma, kur atrang nga akulo ndinga avun Agrek ma Awilina hi gong nga kud’orina mi.
11 Kid’a Mika Gemariya gorom ma Safan gorom ngolona mi hum zlad’a hi Ma didina d’a mi b’irit kur mbaktumbid’a peta, 12 mi i kur azì ma amula kur gonga hi ma b’ir mbaktumbid’a, ata yima suma nglona pet a nga kaka kuana, nala, Elisama ma b’ir mbaktumba, Delaya Semaya goroma, Elnatan Akbor goroma, Gemariya Safan goroma, Sedekiyas Hananiya goroma ki suma nglo suma dingâ pet mi. 13 Mika mi vazi ad’u zla d’a pet ta mam humut ata yima Baruk mi ndum mbaktumba avok sumina.
14 Ata yi máma suma nglona ki zla tazi pet a sun Jehudi Netaniya gorom ma Selemiya gorom ngolona ni Kusi gorom ngolo ma mbàna ata Baruk á dum ala: Ang hleï mbaktum mba d’ut ta ang ndumut avok sumid’a, ang mbeï ki sed’ed’u. Baruk Neriya goroma mi hle mbaktum mba d’ut ndata abomu, mi i ki geveziya. 15 Azi dum ala: Ang kak kä, ang ndumumi mbaktum ndata. Baruk mi ndumuzizi mi.
16 Kid’a azi hum zla ndata peta, a nde gol ir tazi ki mandarâ, a de mi Baruk ala: Ami i dami zla ndata mamulâ pet. 17 A djop Baruk ala: Ang damiya ni nana ba, ang b’ir zla d’a pet ta mam dangzi ki yamba ge?
18 Baruk mi hulong dazi ala: Mi dan zlad’a pet ki yam ki delem akulo, an b’irit kä kur mbaktumba ki engkred’a mi.
19 Suma nglona a de mi Baruk ala: Ang ki Jeremi, agi i ngeyegi tagiya, ar sa mi we yima agi nga kuana d’i!
20 Bugola, a i kur azì ma amula, a ar mbaktumba kä ata yima tchuk ahlena kur gonga hi Elisama ma b’ir mbaktumbid’a, a väd’u zla ndata woi avok amulâ pet.
21 Amulâ mi sun Jehudi á hleï mbaktum mba d’ut ndata. Jehudi mi i mi hlad’ï kur gonga hi Elisama ma b’ir mbaktumbina, mi ndumut avok amulâ, avok suma nglona pet suma a nga tchola gen amulîna mi. 22 Ni kur til ma zlengîna ni yima ab’lenga amulâ mi nga kaka kur gonga, mi tchuk nga akud’a ki gordjona avorom nga d’i ngala. 23 Ata yima Jehudi mi ndum mbaktumba abot hindi d’oze fid’ina, amulâ mi ngad’at aduk kei ki mbigeud’a, mi tchugut yam aku d’a gordjo d’a nga d’i ngala gak mbaktum mba d’ut ndata ti ngal lei pet. 24 Amulâ kazungeî mama pet a hum ad’u zla ndata pet, wani a le nga mandar roze a haû nga baru mazi ma atazina woi d’uo mi. 25 Wani Elnatan, Delaya ki Gemariya a tchen amulâ avok ki so tad’a ala mi ngal mbaktum mba d’ut ndata woi d’uo pî, mi humuzi nga d’i. 26 Amulâ mi he vuna mi Jeramel amulâ goroma, Seraya Asriyel goroma ki Selemiya Abadel goroma ala a i yoï ma b’ir mbaktumba Baruk azi ki ma djok vun Alona Jeremi. Wani Ma didina mi ngeyeziya.
27 Bugol la amulâ mi ngal mbaktum mba d’ut ta Jeremi mi de zlad’a mi Baruk ki yam mi b’irit kä kura woi ngala, Ma didina mi de mi Jeremi ala: 28 Ang hle mbaktum mba d’ut ta dinga, ang b’ir zla d’a kur mbaktum mba avok ka Jojakim amul ma Juda-na mi ngalat teid’a kä kurut pet. 29 Bugola, ang de zlad’a mi Jojakim amul ma Juda-na ala: Ni ang ba, ngal mbaktum mba d’ut ndata woyo, ang dala: Ni kayam me ba, ang b’ir zla ndata ala: Amul ma Babilon-na mba mi mba gagazi, mba mi b’lak ambas sa wanda woyo, mba mi ndjoî suma woi ki d’uwarâ ge? 30 Ni kayam ndata ba, Ma didina mi de zlad’a yam Jojakim amul ma Juda-na ala: Sa mam tu pî mba mi kak yam zlam mba amula hi David-ta d’i. Mad’am mba mi arî ged’a kä ir afata faleya, kä ir ab’lenga andjege mi. 31 An mba ni mba á ngobom kandjavam kazungeî mama yam tchila mazid’a, an mba ni mba ki ndak ka an dazi kat ta azi humun nga d’uo d’a kaziya, yam suma a nga kaka Jerusalem-ma, yam suma Juda-na pet mi.
32 Jeremi mi hle mbaktum mba d’ut ta dinga, mi hat mi Baruk ma b’ir mbaktumba Neriya goroma. Baruk mi b’ir zla d’a Jeremi mi dumzi ki yam mbà mi b’irit kä kur mbaktum mba Jojakim amul ma Juda-na mi ngalat teid’a, mi b’ir zla d’a ding nga hle tat d’igi ndat hina d’a kam kua mi.
يَهُويَقِم حرّق الكتاب
1 وَ فِي السَّنَةْ الرَّابْعَةْ هَنَا حُكُمْ يَهُويَقِمْ وِلَيْد يُوشِيَّا مَلِكْ يَهُوذَا، دَاهُو كَلَامْ اللّٰهْ الْقَالَهْ لِإِرْمِيَا: 2 «شِيلْ لَيْك كِتَابْ مَلْفُوفْ وَ أَكْتِبْ فَوْقَهْ كُلَّ الْكَلَامْ الْأَنَا قُلْتَهْ لَيْك فِي بَنِي إِسْرَائِيلْ وَ بَنِي يَهُوذَا وَ كُلَّ الْأُمَمْ. وَ دَا مِنْ أَوَّلْ يَوْم الْأَنَا حَجَّيْت لَيْك فِي وَكِتْ حُكُمْ يُوشِيَّا لَحَدِّي الْيَوْم. 3 أَكُونْ بَنِي يَهُوذَا يَفْهَمَوْا الْفَسَالَةْ الْأَنَا قَرَّرْتَهَا ضِدُّهُمْ وَ بَيْدَا، أَيِّ وَاحِدْ يِقَبِّلْ مِنْ دَرْبَهْ الْفَسِلْ. وَ خَلَاصْ، أَنَا كَمَانْ نَغْفِرْ لَيْهُمْ خَطَاهُمْ وَ ذَنِبْهُمْ.»
4 وَ إِرْمِيَا نَادَى بَرُوكْ وِلَيْد نَرِيَّا. وَ إِرْمِيَا يِكَلِّمْ وَ بَرُوكْ يَكْتِبْ فِي الْكِتَابْ الْمَلْفُوفْ كُلَّ كَلَامْ اللّٰهْ الْقَالَهْ لِإِرْمِيَا. 5 وَ بَعَدْ دَا، إِرْمِيَا قَالْ لِبَرُوكْ: «دَاهُونِي أَنَا مَا نَقْدَرْ نَمْشِي بَيْت اللّٰهْ. 6 وَ لَاكِنْ إِنْتَ أَمْشِي وَ أَقْرِي الْكِتَابْ الْمَلْفُوفْ الْإِنْتَ كَتَبْتَهْ حَسَبْ كَلَامِي الْقَالَهْ لَيِّ اللّٰهْ. وَ أَمْشِي أَقْرِيهْ فِي يَوْم هَنَا صِيَامْ لِكُلَّ الشَّعَبْ فِي بَيْت اللّٰهْ وَ قِدَّامْ كُلَّ شَعَبْ يَهُوذَا الْيَجُوا مِنْ مُدُنْهُمْ. 7 وَ بَيْدَا، أَكُونْ يَشْحَدَوْا اللّٰهْ وَ يُتُوبُوا وَ أَيِّ وَاحِدْ يِقَبِّلْ مِنْ دَرْبَهْ الْفَسِلْ أَشَانْ غَضَبْ اللّٰهْ وَ زَعَلَهْ الْقَرَّرَهْ ضِدّ الْأُمَّةْ دِي شَدِيدْ.»
8 وَ خَلَاصْ، بَرُوكْ طَبَّقْ كُلَّ الْكَلَامْ الْأَمَرَهْ بَيَّهْ النَّبِي إِرْمِيَا. هُو مَشَى بَيْت اللّٰهْ لِيَقْرِي الْكِتَابْ الْمَلْفُوفْ الْفَوْقَهْ كَلَامْ اللّٰهْ. 9 وَ فِي الشَّهَرْ التَّاسِعْ فِي السَّنَةْ الْخَامْسَةْ هَنَا حُكُمْ يَهُويَقِمْ وِلَيْد يُوشِيَّا مَلِكْ يَهُوذَا، قَرَّرَوْا صِيَامْ لِلّٰهْ. وَ كُلَّ شَعَبْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ وَ كُلَّ النَّاسْ الْجَوْا مِنْ حِلَّالْ بَلَدْ يَهُوذَا لَمَّوْا سَوَا فِي مَدِينَةْ الْقُدُسْ. 10 وَ خَلَاصْ، بَرُوكْ قَمَّ وَ قَرَى فِي بَيْت اللّٰهْ قِدَّامْ كُلَّ الشَّعَبْ كَلَامْ إِرْمِيَا الْمَكْتُوبْ فِي الْكِتَابْ الْمَلْفُوفْ. وَ دَا وَكِتْ وَاقِفْ فِي غُرْفَةْ قَمَرْيَا وِلَيْد شَافَانْ الْكَاتِبْ وَ الْغُرْفَةْ دِي فِي الْفَضَايْ الْفَوْق فِي خَشُمْ الْبَابْ الْجَدِيدْ هَنَا بَيْت اللّٰهْ.
11 وَ مِيكَا وِلَيْد قَمَرْيَا وِلَيْد شَافَانْ سِمِعْ كُلَّ كَلَامْ اللّٰهْ الْمَكْتُوبْ فِي الْكِتَابْ دَا. 12 وَ خَلَاصْ، قَمَّ مَشَى لِقَصِرْ الْمَلِكْ فِي غُرْفَةْ الْكَاتِبْ الْيِلِمُّوا فَوْقهَا كُلَّ الْكُبَارَاتْ وَ هُمَّنْ أَلِشَمَعْ الْكَاتِبْ وَ دَلَايَا وِلَيْد شَمَعْيَا وَ أَلْنَاتَانْ وِلَيْد عَكْبُورْ وَ قَمَرْيَا وِلَيْد شَافَانْ وَ صِدْقِيَّا وِلَيْد حَنَنْيَا وَ كُلَّ الْكُبَارَاتْ الْآخَرِينْ. 13 وَ مِيكَا حَجَّى لَيْهُمْ بِكُلَّ الْكَلَامْ السِّمْعَهْ وَكِتْ بَرُوكْ قَاعِدْ يَقْرِي الْكِتَابْ لِلشَّعَبْ.
14 وَ خَلَاصْ، الْكُبَارَاتْ رَسَّلَوْا مُرْسَالْ لِبَرُوكْ. وَ الْمُرْسَالْ دَا، أُسْمَهْ يَهُودِي وِلَيْد نَتَنْيَا وِلَيْد شَلَمْيَا وِلَيْد كُوشِي. وَ قَالْ لِبَرُوكْ: «شِيلْ كِتَابَكْ الْمَلْفُوفْ الْإِنْتَ قَرَيْتَهْ لِكُلَّ الشَّعَبْ وَ تَعَالْ بَيَّهْ.» وَ بَرُوكْ شَالْ كِتَابَهْ وَ جَاءْ قِدَّامْهُمْ. 15 وَ هُمَّنْ قَالَوْا لَيَّهْ: «مِنْ فَضْلَكْ، أَقْعُدْ تِحِتْ وَ أَقْرِيهْ لَيْنَا.» وَ خَلَاصْ، بَرُوكْ قَرَاهْ لَيْهُمْ. 16 وَ وَكِتْ هُمَّنْ سِمْعَوْا كُلَّ الْكَلَامْ دَا، هُمَّنْ خَافَوْا خَوْف شَدِيدْ وَ أَشَّاوَفَوْا أَمْبَيْنَاتْهُمْ. وَ قَالَوْا لِبَرُوكْ: «خَلِّي نِوَدُّوا كُلَّ الْكَلَامْ دَا قِدَّامْ الْمَلِكْ.» 17 وَ هُمَّنْ سَأَلَوْا بَرُوكْ وَ قَالَوْا: «مِنْ فَضْلَكْ، قُولْ لَيْنَا كِكَّيْف إِنْتَ قِدِرْت كَتَبْت كُلَّ الْكَلَامْ دَا. وَلَّا إِرْمِيَا بَسْ حَجَّاهْ لَيْك؟» 18 وَ بَرُوكْ رَدَّ لَيْهُمْ وَ قَالْ: «أَيْوَى، هُو بَسْ حَجَّى لَيِّ كُلَّ الْكَلَامْ دَا وَ أَنَا كَتَبْتَهْ فِي الْكِتَابْ دَا بِدَوَايْ.» 19 وَ الْكُبَارَاتْ قَالَوْا لِبَرُوكْ: «أَمْشُوا أَلَّبَّدَوْا إِنْتَ وَ إِرْمِيَا. خَلِّي نَادُمْ مَا يَعَرِفْ بَكَانْكُو.»
20 وَ بَعَدْ دَا، هُمَّنْ خَلَّوْا الْكِتَابْ الْمَلْفُوفْ فِي بَيْت أَلِشَمَعْ الْكَاتِبْ وَ مَشَوْا بَكَانْ الْمَلِكْ وَ حَجَّوْا لَيَّهْ بِكُلَّ الْكَلَامْ. 21 وَ الْمَلِكْ رَسَّلْ يَهُودِي لِيِجِيبْ الْكِتَابْ. وَ يَهُودِي مَشَى شَالْ الْكِتَابْ مِنْ غُرْفَةْ أَلِشَمَعْ الْكَاتِبْ وَ جَاءْ قَرَاهْ لِلْمَلِكْ وَ لِكُلَّ الْكُبَارَاتْ الْقَاعِدِينْ جَنْبَهْ. 22 وَ فِي الْوَكِتْ دَا، الْمَلِكْ قَاعِدْ فِي بَيْتَهْ هَنَا الشِّتَاءْ. وَ دَا فِي الشَّهَرْ التَّاسِعْ فِي وَكْت الْبَرْدَايْ وَ عِنْدَهْ دَفَّايْ مُقَبِّضَةْ قِدَّامَهْ. 23 وَ كَنْ يَهُودِي قَرَى تَلَاتَةْ أَوْ أَرْبَعَةْ رَوْق، الْمَلِكْ يَقْطَعْ الْكَتِبْ دَا بِمُوسْ وَ يَزْقُلَهْ فِي نَارْ الدَّفَّايْ. وَ مِثِلْ دَا بَسْ، هُو حَرَّقْ كُلَّ الْكِتَابْ الْمَلْفُوفْ. 24 وَ الْمَلِكْ وَ كُلَّ كُبَارَاتَهْ سِمْعَوْا الْكَلَامْ دَا وَ لَاكِنْ مَا خَافَوْا وَ لَا شَرَّطَوْا خُلْقَانْهُمْ لِيِوَصُّفُوا تَوْبِتْهُمْ. 25 وَ حَتَّى كَنْ أَلْنَاتَانْ وَ دَلَايَا وَ قَمَرْيَا شَحَدَوْا الْمَلِكْ مَا يَحْرِقْ الْكِتَابْ دَا كُلَ، هُو أَبَى مَا يَسْمَعْهُمْ. 26 وَ الْمَلِكْ أَمَرْ يَرْحَمِيلْ مِنْ ذُرِّيَّةْ الْمَمْلَكَةْ وَ سَرَايَا وِلَيْد عَزْرِيِيلْ وَ شَلَمْيَا وِلَيْد عَبْدِيلْ لِيَكُرْبُوا بَرُوكْ الْكَاتِبْ وَ إِرْمِيَا النَّبِي. وَ لَاكِنْ اللّٰهْ لَبَّدَاهُمْ.
اللّه يعاقِب يَهُويَقِم
27 وَ بَعَدْ الْمَلِكْ حَرَقْ الْكِتَابْ الْكَتَبَهْ بَرُوكْ حَسَبْ كَلَامْ إِرْمِيَا، اللّٰهْ حَجَّى لِإِرْمِيَا وَ قَالْ: 28 «أَسْمَعْ! شِيلْ كِتَابْ مَلْفُوفْ آخَرْ وَ أَكْتِبْ فَوْقَهْ كُلَّ الْكَلَامْ الْمَكْتُوبْ فِي الْكِتَابْ الْأَوَّلْ الْحَرَّقَهْ يَهُويَقِمْ مَلِكْ يَهُوذَا. 29 وَ لِيَهُويَقِمْ مَلِكْ يَهُوذَا قُولْ: ‹دَاهُو اللّٰهْ قَالْ: إِنْتَ بَسْ حَرَّقْت الْكِتَابْ دَا وَ قُلْت: ”مَالَا، يَا إِرْمِيَا، إِنْتَ كَتَبْت الْكَلَامْ الْبُقُولْ كَدَرْ أَكِيدْ مَلِكْ بَابِلْ يَجِي وَ يَخْرِبْ الْبَلَدْ دِي وَ يِكَمِّلْ كُلَّ نَاسْهَا وَ بَهَايِمْهَا“؟›
30 «وَ فِي شَانْ دَا، دَاهُو كَلَامِي أَنَا اللّٰهْ الْبُخُصّ يَهُويَقِمْ مَلِكْ يَهُوذَا. أَنَا قُلْت: ‹مَا فِي وَاحِدْ مِنْ ذُرِّيّتَهْ يَقْعُدْ فِي كُرْسِي الْمُلُكْ هَنَا دَاوُدْ. وَ وَكِتْ يُمُوتْ، يَزْقُلُوا جَنَازْتَهْ بَرَّا وَ تَقْعُدْ فِي الْحَمُو طُولْ النَّهَارْ وَ فِي الْبَرِدْ طُولْ اللَّيْل. 31 وَ أَنَا نِعَاقِبْهُمْ فِي خَطَاهُمْ، هُو وَ ذُرِّيّتَهْ وَ كُبَارَاتَهْ. وَ نِجِيبْ فَوْقهُمْ هُمَّنْ وَ فِي سُكَّانْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ وَ فِي نَاسْ يَهُوذَا كُلَّ الْفَسَالَةْ الْأَنَا قَرَّرْتَهَا ضِدُّهُمْ، حَتَّى كَنْ هُمَّنْ مَا صَدَّقَوْا بَيْهَا كُلَ.›»
32 وَ خَلَاصْ، إِرْمِيَا شَالْ كِتَابْ مَلْفُوفْ آخَرْ وَ أَنْطَاهْ لِبَرُوكْ وِلَيْد نَرِيَّا الْكَاتِبْ. وَ بَرُوكْ كَتَبْ فَوْقَهْ كُلَّ الْكَلَامْ الْقَالَهْ لَيَّهْ إِرْمِيَا. وَ دَا كُلَّ الْكَلَامْ الْمَكْتُوبْ فِي الْكِتَابْ الْحَرَّقَهْ يَهُويَقِمْ مَلِكْ يَهُوذَا. وَ زَادْ بَتَّانْ بِكَلَامْ آخَرْ كَتِيرْ مُشَابِهْ.