D’ogol ma yam sama yakina
(Gol Mat 13.1-9Luc 8.4-8)
1 Jesus mi tin ad’ud’a kua á hat suma avun apo d’a Galile-d’a. Ablau suma a nga toka gevem ngola gak mi djak kak kur alumba hur apod’a. Ablau suma ki zlazi pet a nga kaka avun apod’a kä mi. 2 Mi had’azi ahlena ngola ki d’ogolâ.
Kur hat mamba mi dazi ala: 3 Agi humugiya! Sama yak andjafâ, mi nde wa abu á yaka. 4 Kid’a mi nga mi yaka, awu ma dingâ mi nde kur lovota; aluweina a mba, a kobomu.
5 Ma dingâ mi nde ata yima alaka, ata yima andagad’a nga kua ngol luo na. Atogo hina zak mi deyâ, kayam me mi nga kandagad’a i kä ngola ad’um mbi. 6 Wani kid’a afata ti deîd’a, ti lugud’omu, mi so woyo, kayam sideyem mi i nga kä ngol li.
7 Ma dingâ mi nde aduk aweid’a, ti d’uf akulo, ti hebem ped’et, mi tchuk nga yam mbi.
8 Ma dingâ mi nde ata yima andaga d’a djivid’a, mi deyâ, mi wul ngola, mi tchuk grona, mi le irâ, ma dingâ dok hindi, ma dingâ dok karagaya, ma dingâ kis mi.
9 Jesus mi dazi kua ala: Sama nga ki humba á humbina, ar mi huma.
Jesus mi de zlad’a ki d’ogolâ ni kayam me ge?
(Gol Mat 13.10-17Luc 8.9-10)
10 Kid’a Jesus mi wala kablau sumid’a, suma a nga kak kä gevem ki mam suma dogo yam mbàna, a djobom yam zla d’a d’ogol ndata. 11 Mi dazi ala: Kayam agiya, Alona mi hagi ned’a á wäd’u zla d’a mudurid’a hi leu mambid’a. Wani kayam suma hiuna, an nga ni dazi zlad’a ni ki d’ogolâ. 12 D’igi mbaktumba hAlonid’a ti de na ala:
Á gola azi nga gola, wani azi nga wad’ud’a d’i;
á humba azi nga huma, wani azi nga humut ad’ut
tala azi hut gen Alona, Alona mi vat hurum mbei yam tcho mazid’a d’a d’i.
Jesus mi väd’u d’ogol ma yam sama yakina
(Gol Mat 13.18-23Luc 8.11-15)
13 Jesus mi dazi kua ala: Agi wagi nga zla d’a d’ogol ndata ad’ut tuo? Le ni na ni, ni nana ba, agi mba wagi zla d’a d’ogol la dinga ad’ut pet ke? 14 Sama yaka mi ya’î zlad’a hAlonid’a. 15 Ma mi nde kur lovotina mi ni d’igi suma a hum zlad’a ata yima a humutna na. Atogo hina zak Seitan mi mba, mi yo zla d’a azi humuta woi kuruziya.
16 Hina mi, ma mi nde ata yima alakina, mi ni d’igi suma a hum zlad’a, atogo hina zak, azi vat ki furîd’ina na. 17 Wani sideyem i nga kä ngol li, mi ve tam ndjö. Ata yima ndaka d’oze djop vuna mi nga mi le suma yam zlad’a hAlonid’ina, atogo hina zak, a ar zlad’a hAlonid’a woyo.
18 Ma ding ma mi nde aduk aweid’ina, mi ni d’igi suma hum zlad’a, 19 wani djib’era hi duniyad’id’a ki d’od’oka hi beged’id’a ki lelemba hahle suma dingîd’a a kal kuruziya, a hep zlad’a akulo ped’et bei le irâ.
20 Ma ding ma mi nde ata andaga d’a djivid’ina, mi ni d’igi suma a hum zlad’ina na. Azi vat kuruziya, ti le sunda kuruzi mi. Ma dingâ mi le irâ dok hindi, ma dingâ mi le irâ dok karagaya, ma dingâ mi le irâ kis mi.
D’ogol ma yam lalambina
(Gol Luc 8.16-18)
21 Jesus mi dazi ala: Na ni sana mi mba ki lalamba, mi tinit ni kä ad’u angotna, d’oze ad’u azangâ zu? Mi tinit ni akulo yam agu lalamba d’uo zu? 22 Vama lara pî ma nga ngeid’ina a mba ndum mbei abua. Vama lara pî ma nga gumuna a mba ndum mbei pid’ak mi. 23 Sama mi nga ki humbina á humba, ar mi huma.
24 Jesus mi dazi kua ala: Agi gologi tagi djivi ki vama agi humuma. Ni vama agi nga ngagi ki na ba, Alona mba mi ngagi ki mi. 25 Kayam sama lara pî ma nga ki va aboma, a mba hum kam kua, wani sama lara pî ma nga ki va abom mbuo na, ma abom nde na pî, a mba hlumzi woi abomu.
D’ogol ma yam andjaf awu ma nga mi wul vamina
26 Jesus mi de kua ala: leud’a hAlonid’a ti ni hina: Ni d’igi sama mi zar awuna hur asine mamina na. 27 Le mi burî sena d’oze mi ka’î ki ndjola pî, andjege ki falei awuna nga mi deyâ, mi wul akulo, wani sa máma mi we nga vama mi wuluma d’i. 28 Andagad’a tata, ti deî awuna, ma avo’â nahlapma, bugolî yam mba tchuka, bugola mi le irâ. 29 Kid’a mi ned’a, atogo hina zak sa máma mi hle mbarugum mamba, mi nde zed’a, kayam me yina ndak wa á zed’a.
D’ogol ma yam ir mutarîna
(Gol Mat 13.31-32Mat 34Luc 13.18-19)
30 Jesus mi de kua ala: Ei mba dei ala leud’a hAlonid’a ti hle tat ni d’igi me na ge? Ni me ba, ei mba ngat ki sed’em ge? 31 Ti hle tat ni d’igi ir mutarâ na. Ata yima sana mi gum kä aduk andagad’ina, iram mbi gugureid’a kal andjaf ma yam andagad’ina pet. 32 Wani ata yima sana mi gum kä na, mi deyâ, mi wul ngola d’igi aguna na, mi ruî abom mbei ngola, gak aluweina a mba kak ata abomu, a min aziyazi kua mi.
33 Hina Jesus mi hat suma zlad’a pet ni ki d’ogolâ ngola, ndak ata ad’eng mazid’a á humba. 34 Wani mi dazi nga zlad’a bei d’ogolâ d’i. Wani keng woi vam tu, mi ve mam suma hata ad’u ahlena pet suma mi had’azizina.
Jesus mi seng babarâ
(Gol Mat 8.23-27Luc 8.22-25)
35 Ki fladeged’a, Jesus mi de mi mam suma hata ala: Ei i abo apod’a abo hî. 36 Kid’a a wal tazi woi kablau sumid’a, mam suma hata a im kur alum mba mam nga kuad’a. Alumei suma dingâ a nga ata yi máma mi. 37 Babar ma ngolâ mi tchol akulo kabilâ, mbina mi sulul kur alumba gak ti lá oîd’a. 38 Jesus tamba mi nga burâ sena kä ata andjau alumba. Mi d’igal nga yam yam va d’a d’igal yamba. Azi zlid’im akulo, a dum ala: Ma hat suma, ami nga bami woyo, ang nga djib’er ruo?
39 Mi zlid’a akulo, mi ngop simetna, mi de mi mbiyo apod’a ala: Ang sengâ, ang ba! Ata yi máma, simetna mi tchol b’et, yina seng silil mi.
40 Jesus mi dazi ala: Ni kayam me ba, agi lagi mandarâ hina ge? Ni kayam me ba, agi hagi gagazid’a d’uo ge? 41 Zlad’a vid’iziya, a le mandarâ ngola, a nga de tazi ala: Sa máma ni nge ba, simetna ki mbiyo apod’a pî a ge yazi kä ad’um na ge?
مَثَل الحرّاتي اليتَيْرِب
1 وَ بَتَّانْ عِيسَى قَمَّ يِعَلِّمْ النَّاسْ فِي خَشُمْ الْبَحَرْ. وَ نَاسْ كَتِيرِينْ مَرَّةْ وَاحِدْ لَمَّوْا فَوْقَهْ أَشَانْ يَسْمَعَوْا كَلَامَهْ. أَشَانْ دَا، هُو رِكِبْ فِي مَرْكَبَةْ وَ قَعَدْ تِحِتْ. وَ الْمَرْكَبَةْ قَاعِدَةْ فِي الْبَحَرْ وَ كُلَّ النَّاسْ قَاعِدِينْ فِي التُّرَابْ فِي خَشُمْ الْبَحَرْ. 2 وَ حَجَّى لَيْهُمْ بِأَمْثَالْ وَ عَلَّمَاهُمْ كَلَامْ كَتِيرْ. وَ فِي تَعْلِيمَهْ، هُو قَالْ: 3 «أَسْمَعَوْا! يَوْم مِنْ الْأَيَّامْ، حَرَّاتِي وَاحِدْ مَرَقْ وَ مَشَى فِي الزَّرَعْ أَشَانْ يِتَيْرِبْ. 4 وَ وَكِتْ هُو قَاعِدْ يِشَتِّتْ تَيْرَابَهْ، تَيْرَابْ وَاحِدْ وَقَعْ فِي الدَّرِبْ وَ طُيُورْ جَوْا أَكَلَوْه. 5 وَ تَيْرَابْ آخَرْ وَقَعْ فِي بَكَانْ عِنْدَهْ حَصْحَصْ كَتِيرْ وَ تُرَابْ شِيَّةْ. وَ الْبِذْرَةْ قَمَّتْ عَجَلَةْ أَشَانْ التُّرَابْ شِيَّةْ. 6 وَ لَاكِنْ وَكِتْ الْحَرَّايْ بِقَتْ حَامِيَةْ، طَقَّتْ الْبِذْرَةْ دِي وَ الْبِذْرَةْ يِبْسَتْ أَشَانْ مَا عِنْدَهَا عُرُوقْ. 7 وَ تَيْرَابْ آخَرْ وَقَعْ فِي أُسْط الشَّوْك وَ الْبِذْرَةْ قَمَّتْ مَعَ الشَّوْك سَوَا وَ الشَّوْك خَنَقَاهَا وَ مَا وِلْدَتْ. 8 وَ تَيْرَابْ آخَرْ وَقَعْ فِي تُرَابْ عَدِيلْ وَ الْبِذْرَةْ قَمَّتْ وَ وِلْدَتْ وَ أَنْتَجَتْ وَ كُلِّ قَنْدُولْ عِنْدَهْ 30 أَوْ 60 أَوْ 100 حَبَّةْ». 9 وَ خَلَاصْ قَالْ لَيْهُمْ: «أَيِّ نَادُمْ الْعِنْدَهْ أَدَانْ لِلسَّمَعْ، خَلِّي يَسْمَعْ!»
10 وَ وَكِتْ عِيسَى وَ النَّاسْ الْآخَرِينْ الْمَعَايَهْ وَ التَّلَامِيذ الْأَتْنَا عَشَرْ قَاعِدِينْ وِحَيْدهُمْ، هُمَّنْ سَأَلَوْه مِنْ أَمْثَالْ وَ مَعَنَاتْهُمْ. 11 وَ عِيسَى قَالْ: «لَيْكُو إِنْتُو أَنْطَوْكُو سِرّ مَمْلَكَةْ اللّٰهْ لَاكِنْ لِلنَّاسْ الْآخَرِينْ نِحَجِّي لَيْهُمْ دَايْماً بِأَمْثَالْ. 12 وَ بِمِثِلْ دَا، <أَكِيدْ عِنْدُهُمْ عُيُونْ وَ لَاكِنْ مَا يِشِيفُوا. وَ أَكِيدْ يَسْمَعَوْا الْكَلَامْ لَاكِنْ مَا يَفْهَمَوْه. وَ كَنْ مَا مِثِلْ دَا، هُمَّنْ يُتُوبُوا مِنْ ذُنُوبْهُمْ وَ اللّٰهْ يَغْفِرْ لَيْهُمْ.>»
13 وَ عِيسَى قَالْ لِتَلَامِيذَهْ: «مَا فِهِمْتُوا مَثَلْ الْحَرَّاتِي الْيِتَيْرِبْ وَلَّا؟ كَنْ مَا فِهِمْتُوهْ، كِكَّيْف تَفْهَمَوْا كُلَّ الْأَمْثَالْ الْآخَرِينْ؟ 14 فِي الْمَثَلْ دَا، الْحَرَّاتِي الْيِتَيْرِبْ، هُو النَّادُمْ الْيِبَلِّغْ كَلَامْ اللّٰهْ. 15 وَ التَّيْرَابْ الْوَقَعْ فِي الدَّرِبْ، هُو يِمَثِّلْ النَّاسْ الْيَسْمَعَوْا كَلَامْ اللّٰهْ وَ طَوَّالِي شَيْطَانْ يَجِي وَ يِشِيلْ مِنْ قُلُوبْهُمْ الْكَلَامْ الْبَلَّغَوْه لَيْهُمْ. 16 وَ بَتَّانْ التَّيْرَابْ التَّيْرَبَوْه فِي بَكَانْ حَصْحَصْ يِمَثِّلْ النَّاسْ الْيَسْمَعَوْا كَلَامْ اللّٰهْ وَ طَوَّالِي يَقْبَلَوْه بِفَرْحَةْ 17 لَاكِنْ هُمَّنْ مِثِلْ بِذْرَةْ الْمَا عِنْدَهَا عُرُوقْ. وَ مَا يَقْعُدُوا ثَابْتِينْ إِلَّا لِوَكِتْ شِيَّةْ بَسْ. وَ وَكِتْ الضِّيقَةْ تَجِي فَوْقهُمْ وَلَّا النَّاسْ يِتَعُّبُوهُمْ بِسَبَبْ كَلَامْ اللّٰهْ، النَّاسْ دَوْل، يَمُرْقُوا عَجَلَةْ مِنْ الدَّرِبْ. 18 وَ نَاسْ آخَرِينْ هُمَّنْ مِثِلْ التَّيْرَابْ الْوَقَعْ فِي أُسْط الشَّوْك. هُمَّنْ النَّاسْ الْيَسْمَعَوْا كَلَامْ اللّٰهْ 19 وَ لَاكِنْ مَشَاكِلْ الدُّنْيَا وَ رَيْدِتْهُمْ لِلْمَالْ وَ شَهْوَاتْهُمْ يَكْتُلُوا الْكَلَامْ الْفِي قُلُوبْهُمْ. وَ بَيْدَا، كَلَامْ اللّٰهْ مَا يِجِيبْ فَايْدَةْ. 20 وَ التَّيْرَابْ الْوَقَعْ فِي التُّرَابْ الْعَدِيلْ يِمَثِّلْ النَّاسْ الْيَسْمَعَوْا كَلَامْ اللّٰهْ وَ يَكُرْبُوهْ عَدِيلْ. وَ هُمَّنْ يِجِيبُوا إِنْتَاجْ سَمَحْ، وَاحِدِينْ مِنْهُمْ 30 أَوْ 60 أَوْ 100 حَبَّةْ.»
مَثَل الفانوس
21 وَ عِيسَى قَالْ بَتَّانْ: «كَنْ نَادُمْ يِجِيبْ فَانُوسْ فِي بَيْتَهْ، هُو يِدِسَّهْ فِي تِحِتْ دَوْزَمْ وَلَّا؟ أَوْ تِحِتْ سَرِيرَهْ وَلَّا؟ لَا. هُو يُخُطَّهْ فِي بَكَانْ فَوْق. 22 أَشَانْ مَا فِي شَيّءْ مُلَبَّدْ الْبَعَدَيْن مَا يِنْشَافْ وَ مَا فِي سِرّ الْبَعَدَيْن مَا يِنْعَرِفْ. 23 أَيِّ نَادُمْ الْعِنْدَهْ أَدَانْ لِلسَّمَعْ، خَلِّي يَسْمَعْ!»
مَثَل البِذْرة
24 وَ عِيسَى حَجَّى لَيْهُمْ بَتَّانْ وَ قَالْ: «الْمِكْيَالْ الْإِنْتُو كِلْتُوا بَيَّهْ لِلْآخَرِينْ هُو نَفَسْ الْمِكْيَالْ الْيِكِيلُوا لَيْكُو بَيَّهْ وَ يِزِيدُوهْ لَيْكُو آخَرْ. 25 أَشَانْ يَنْطُوا النَّادُمْ الْعِنْدَهْ. وَ لَاكِنْ النَّادُمْ الْمَا عِنْدَهْ الشِّيَّةْ الْعِنْدَهْ كُلَ يِشِيلُوهْ مِنَّهْ.»
26 وَ عِيسَى قَالْ: «مَمْلَكَةْ اللّٰهْ تَبْقَى مِثِلْ كَيْ. نَادُمْ وَاحِدْ شَتَّتْ تَيْرَابْ فِي زَرْعَهْ. 27 وَ بِلَيْل النَّادُمْ يُنُومْ وَ بِنَهَارْ يُقُمّ وَ التَّيْرَابْ يَبْذُرْ وَ يِزِيدْ. وَ لَاكِنْ هُو مَا يَعَرِفْ الْبِذْرَةْ قَاعِدَةْ تَكْبُرْ كِكَّيْف. 28 فِي الْبِدَايَةْ، الْأَرْض تِقَوِّمْ نَبَاتْ. وَ بَعَدْ دَا، النَّبَاتْ يِسِلّ قَنْدُولْ. وَ فِي الْآخِرْ، الْقَنْدُولْ يَنْطِي حُبُوبْ. 29 وَ وَكِتْ الْحُبُوبْ نِجْضَوْا خَلَاصْ، هُو يِشِيلْ خَنْجَرَهْ أَشَانْ دَا وَكْت الْقَطِعْ.»
مَثَل الخرْدل
30 وَ عِيسَى قَالْ: «بِشُنُو نِشَبُّهُوا مَمْلَكَةْ اللّٰهْ؟ وَ بِشُنُو نِمَثُّلُوهَا؟ 31 هِي مِثِلْ حَبَّةْ وَاحِدَةْ هَنَا كِرَيْب. وَ هِي أَصْغَرْ حَبَّةْ مِنْ كُلَّ التَّيْرَابْ الْيِتَيْرُبُوهْ النَّاسْ فِي الْأَرْض. 32 لَاكِنْ وَكِتْ يِتَيْرُبُوهَا هِي تَبْذُرْ وَ تَبْقَى كَبِيرَةْ مِنْ كُلَّ نَبَاتَاتْ الْجِنَيْنَةْ. وَ تِسَوِّي فُرُوعْ كُبَارْ وَ ضَلِيلِينْ لَحَدِّي طُيُورْ السَّمَاءْ يَبْنُوا عُشُوشْهُمْ فَوْقهَا.»
33 وَ عِيسَى حَجَّى لِلنَّاسْ بِأَمْثَالْ كَتِيرِينْ مِثِلْ الْأَمْثَالْ دَوْل وَ بَلَّغْ لَيْهُمْ كَلَامْ اللّٰهْ. وَ حَجَّى لَيْهُمْ بِكَلَامْ مَا قَاسِي لِيَفْهَمَوْه. 34 وَ هُو مَا حَجَّى لَيْهُمْ شَيّءْ بَلَا مَثَلْ. وَ لَاكِنْ لِتَلَامِيذَهْ كَمَانْ هُو فَسَّرْ لَيْهُمْ كُلَّ شَيّءْ وَكِتْ هُو وَ هُمَّنْ قَاعِدِينْ وِحَيْدهُمْ.
المسيح وقّف الريح الشديدة
35 وَ فِي نَفْس الْيَوْم بِمَغْرِبْ، عِيسَى حَجَّى لِتَلَامِيذَهْ وَ قَالْ: «تَعَالُوا نَقْطَعَوْا الْبَحَرْ.» 36 وَ بَعَدْ قَمَّوْا خَلَّوْا النَّاسْ، هُمَّنْ رِكْبَوْا فِي الْمَرْكَبَةْ الْعِيسَى قَاعِدْ فَوْقهَا وَ مَشَوْا. وَ فِي مَرَاكِبْ آخَرِينْ كُلَ مَعَاهُمْ. 37 وَ بِغَفْلَةْ رِيحْ شَدِيدَةْ مَرَّةْ وَاحِدْ سَاقَتْ وَ قَوَّمَتْ شَلَّالْ وَ الشَّلَّالْ هَزَّ الْمَرْكَبَةْ وَ الْمَرْكَبَةْ تِدَوْر تِنْمَلِي أَلْمِي.
38 وَ عِيسَى رَاقِدْ وَرَاءْ فِي الْمَرْكَبَةْ وَ نَايِمْ فِي وَسَّادَةْ. وَ تَلَامِيذَهْ قَوَّمَوْه مِنْ النَّوْم وَ قَالَوْا: «سَيِّدْنَا، مَا لَمَّاكْ كَنْ نُمُوتُوا وَلَّا؟» 39 وَ هُو قَمَّ وَ كَشَّ لِلرِّيحْ وَ قَالْ لِلْبَحَرْ: «أَقِيفْ! أَسْكُتْ!» وَ خَلَاصْ الرِّيحْ وَقَفَتْ وَ الْوَطَاةْ بِقَتْ هَادِيَةْ مَرَّةْ وَاحِدْ. 40 وَ هُو حَجَّى لِتَلَامِيذَهْ وَ قَالْ: «مَالَا إِنْتُو خَايْفِينْ؟ لِسَّاعْ مَا عِنْدُكُو إِيمَانْ وَلَّا؟»
41 وَ هُمَّنْ خَافَوْا خَوْف شَدِيدْ وَ حَجَّوْا أَمْبَيْنَاتْهُمْ وَ قَالَوْا: «النَّادُمْ دَا يَاتُو؟ لَحَدِّي الرِّيحْ وَ الْبَحَرْ كُلَ يَسْمَعَوْا كَلَامَهْ!»