Hat ta a vat abo simiyêzi suma adjeunid’a
(Gol Mat 15.1-9)1 Fariziyêna azi ki suma hiu suma hat gata suma a tcholï Jerusalem-ma, a togï gen Jesus. 2 A we mam suma hata suma hiuna a nga te tena kabozi ma zozota, nala, a mbus nga abozi d’igi gat mazid’a de na d’i.
3 Kayam Fariziyêna azi ki Juif-fâ pet bei mbus abozi tetet ba ni, a nga te tena d’i, kayam me azi ve ni hata hi simiyêzi suma adjeunid’a. 4 Le azi tcholï su’â ni, a nga te va d’i mbeî a mbuzî tazi tua. Ahle suma dingâ ngola a nga, ni suma azi a vazi a nga ngomozina, nala, mbus hur kopma ki duguyona ki duguyo suma a yorozi ki kawei ma hleunina mi.
5 Wani Fariziyêna azi ki suma hat gata a djobom ala: Ni kayam me ba, mang suma hata a nga ge yazi kä ad’u hata hi simiyeî suma adjeunid’a d’uo ba, a nga te tena kabozi ma zozota ge?
6 Jesus mi hulong dazi ala: Suma lop ira, ma djok vun Alona Isai mi djok vun ma gagazina kagi kur mbaktumba hAlonid’a ala:
Sum ndazina a nga hun ni ki vunazi hawa,
wani huruzi woi dei ki sed’enu.
7 A nga kud’uron ni ki vunazi hawa yak,
kayam hat ta azi nga hat ki sumid’a
ni vun ma hed’a hi sumina.
8 Jesus mi dazi kua ala: Agi aragi gata hAlonid’a woi ta, wani agi vagi ni hata hi sumid’a.
9 Jesus mi dazi kua ala: Agi tchologi ad’enga ngingring yam hata hi simiyêgid’a. Agi aragi gata hAlonid’a woyo. 10 Kayam Moise mi dala: Ang hu abung kasungû. Mi de kua ala: Sama mi ngul abum mboze asuma, ar a tchum mbeyo. 11 Wani agi nga had’agi suma ala: Le sana mi de mabum mboze masum ala: Va man ma an ndak á ndjunung ki na ni Korban, nala, he d’a hawa d’a an hat mAlonid’a ni, 12 hina wani, agi nga aram lovota á ndjun abum kasum mbuo d’a. 13 Hina, hata hi simiyêgi d’a agi nga had’at mi sumid’a, nga d’i mbut zlad’a hAlonid’a woi vama hawana. Ahle suma dingâ ngola hina, agi nga lazi mi.
Ahle suma a nga mbut sana ndjendjed’ina
(Gol Mat 15.10-20)14 Jesus mi yï ablau suma gevemu, mi dazi ala: Agi pet humunu, agi wagi ad’ud’a mi. 15 Vama abu ata sama ma kal kuruma mi ndak á mbud’um tchod’a d’i. Wani ni vama ndeï woi kur sanina ba, mi mbud’um ndjendjed’a. [16 Sana mi nga ki humba á humbina, ar mi huma.]
17 Kid’a Jesus mi ar ablau suma mi kal avod’a, mam suma hata a djobom yam zla d’a d’ogol ndata. 18 Mi dazi ala: Agi mi, agi ni bei wad’ud’a hina mi zu? Agi wagi nga d’ala vama woi abu pid’ak ma kal kur sanina mi ndak á mbud’um ndjendjed’a d’uo hina d’uo zu? 19 Kayam mi nga mi kal kur mugulam mbi, wani i ni kurumu, mi ndezi ni woi kele. Hina, mi dazi woi mbak ala: Tena pet ni djivid’a.
20 Mi dazi kua ala: Vama ndeï woi kur sanina ba, mi mbud’um ndjendjed’a. 21 Kayam ni krovo kur sana ba, djib’er ra tchod’a, e’eûd’a, kula, tchi matna, 22 mizeuna, d’od’oka, murud’umba, á mbut ira, batranga, yungôra, á ngul suma, yam mba ad’enga, ki lilid’a a buzugi ni kua. 23 Ahle suma tcho ndazina pet a nga buzugi ni krovo kur sana ba, a mbud’um ndjendjed’a.
Atcha d’a Grek-ka ti he gagazid’a yam Jesus
(Gol Mat 15.21-28)24 Jesus mi tcholï sa hî, mi i yam andaga d’a go ki azì ma Tir-rîd’a. Mi kal kur azì ma ding tu, mi min ala sa mi wum mbi, wani ngei mamba nga d’i. 25 Atogo hina zak, atcha d’a gorota nga ki muzuk ma tchona kuruta, ti humum zlamu, ti mba, ti ge tat kä avoromu. 26 Atcha ndata natcha d’a Grek ka a vud’ut ni yam andaga d’a Fenisi d’a Siri-d’a. Ti tchen Jesus ala mi dik muzuk ma tchona woi kur gorota.
27 Wani Jesus mi dat ala: Ar gugureina hop tua. Nga djivid’a tala a hlavuna hi gugureinina á gum madureina d’uo d’a.
28 Wani ti hulong dum ala: Salana, ang de nata yad’u, wani adureina a nga te bubuk avuna hi gugureina ma nga mi yak kä ad’u tabulîna ko.
29 Ata yi máma, Jesus mi dat ala: Kayam de maka, ndak i avo. Muzuk ma tchona mi nde wa woi kur goroka da’. 30 Kid’a ti iza avo hatata, ti fe gorota burâ yam azangâ ni digï muzuk ma tchona mi nde wa woi da’.
Jesus mi mal hum sama ngela woyo
31 Jesus mi nde woi kur andaga d’a Tir-ra, mi hulongî ni ki lovot ta Sidon-nda, mi kal yam andaga d’a Azì ma nglo ma dogona mi nga kuad’a, mi i avun apo d’a Galile-d’a. 32 A mbamï sama ngel ma nga mi de zlad’a woi tetet tuo na, a tchenem ala mi tin abom kamu. 33 Mi vum mi im woi abo tu kablau suma, mi kal tchitchid’am humamu, mi tuvo ayôna abomu, mi domzi sinamu. 34 Mi hle iram akulo, mi muzuk huluf, mi dum ala: Efata, nala, Ang mal leyo. 35 Ata yi máma na wat, sa máma humam mal leyo, sinam but tei mi, nga mi de zlad’a woi tetet.
36 Jesus mi gad’azi ala a de mi sa d’i. Wani mi gad’azi kam kua kam kua hina pî ni, azi nga tchum walam mbei avogovogo. 37 Suma pet a le atchap ngola, a dala: Ahle suma nga mi lazina pet a djivid’a, nga mi mal suma ngela humazi woyo, suma ndumîd’a pî, a mbut de zlad’a mi.
الخِلاف في عادات الجُدود
1 وَ فِي الْبَكَانْ دَا، فِي فَرِيزِيِّينْ وَ عُلَمَاءْ وَاحِدِينْ الْجَوْا مِنْ مَدِينَةْ الْقُدُسْ. هُمَّنْ قَاعِدِينْ فِي أُسْط النَّاسْ الْيَسْمَعَوْا كَلَامْ عِيسَى. 2 وَ شَافَوْا كَدَرْ وَاحِدِينْ مِنْ تَلَامِيذَهْ مَا غَسَّلَوْا إِيدَيْهُمْ قُبَّالْ مَا يَاكُلُوا. وَ فِي عَادَاتْ الْفَرِيزِيِّينْ، كَنْ نَادُمْ مَا غَسَّلْ إِيدَيْنَهْ قُبَّالْ الْأَكِلْ إِيدَيْنَهْ مَا طَاهِرِينْ. 3 وَ الْفَرِيزِيِّينْ وَ كُلَّ الْيَهُودْ مَا يَاكُلُوا إِلَّا كَنْ غَسَّلَوْا إِيدَيْهُمْ وَ بِقَوْا طَاهِرِينْ حَسَبْ عَادَاتْ جُدُودْهُمْ. 4 وَ كَنْ يِقَبُّلُوا مِنْ السُّوقْ، يِغَسُّلُوا إِيدَيْهُمْ لِيَبْقَوْا طَاهِرِينْ قُبَّالْ مَا يَاكُلُوا شَيّءْ. وَ يِتَابُعُوا عَادَاتْ كَتِيرِينْ مِثِلْ يِغَسُّلُوا وَ يِطَهُّرُوا أَيِّ كَوْرَوْ وَ سَخَّانْ وَ أَيِّ مَاعُونْ هَنَا نَحَاسْ وَ فُرَاشْ حَسَبْ الْعَادَاتْ دَوْل.
5 وَ الْفَرِيزِيِّينْ وَ الْعُلَمَاءْ سَأَلَوْا عِيسَى وَ قَالَوْا: «مَالَا تَلَامِيذَكْ مَا يِتَابُعُوا عَادَاتْ الْجُدُودْ؟ مَالَا مَا يِغَسُّلُوا إِيدَيْهُمْ وَ يَبْقَوْا طَاهِرِينْ قَبُلْ مَا يَاكُلُوا؟» 6 وَ عِيسَى رَدَّ لَيْهُمْ وَ قَالْ: «كَلَامْ النَّبِي إِشَعْيَا صَحِيحْ. هُو حَجَّى فَوْقكُو إِنْتُو الْمُنَافِقِينْ. مَكْتُوبْ فِي كِتَابْ إِشَعْيَا، اللّٰهْ قَالْ:
<الشَّعَبْ دَوْل يِمَجُّدُونِي بِكَلَامْ خُشُومْهُمْ
وَ لَاكِنْ قُلُوبْهُمْ بَعِيدْ مِنِّي.
7 سُجُودْهُمْ لَيِّ بَاطِلْ
وَ كُلَّ تَعْلِيمْهُمْ دَا وَصَايَا النَّاسْ بَسْ.>»
8 «أَشَانْ إِنْتُو خَلَّيْتُوا مِنْكُو وَصِيَّةْ اللّٰهْ وَ أَنْكَرَبْتُوا فِي عَادَاتْ النَّاسْ!»
9 وَ بَتَّانْ عِيسَى قَالْ لَيْهُمْ: «مَبْرُوكْ لَيْكُو! لِقِيتُوا الدَّرِبْ الْيِخَلِّيكُو تَنْكُرُوا وَصِيَّةْ اللّٰهْ وَ تِتَابُعُوا عَادَاتْكُو فِي بَدَلْهَا. 10 أَكِيدْ مُوسَى قَالْ: <كَرِّمْ أَمَّكْ أَوْ أَبُوكْ> وَ <كَنْ نَادُمْ عَيَّرْ أَمَّهْ أَوْ أَبُوهْ، وَاجِبْ يَكْتُلُوهْ.> 11 لَاكِنْ إِنْتُو تُقُولُوا كَنْ نَادُمْ حَجَّى لِأَمَّهْ أَوْ لِأَبُوهْ وَ قَالْ: ‹كُلِّ شَيّءْ الْأَنَا نِدَوْر نِسَاعِدْكُو بَيَّهْ بِقِي قُرْبَانْ.› وَ الْقُرْبَانْ دَا، هُو هَدِيَّةْ النَّادُمْ يَنْطِيهَا لِلّٰهْ. 12 وَ بَيْدَا، تُقُولُوا مَا وَاجِبْ النَّادُمْ يِسَاعِدْ أَمَّهْ أَوْ أَبُوهْ. 13 وَ مِثِلْ دَا، تِبَطُّلُوا كَلَامْ اللّٰهْ أَشَانْ تِتَابُعُوا عَادَاتْكُو التِّعَلُّمُوهُمْ لِلنَّاسْ. وَ تِسَوُّوا شَيّءْ كَتِيرْ مِثِلْ دَا.»
الشيّء الينجِّس النادم
14 وَ بَتَّانْ عِيسَى نَادَى النَّاسْ وَ قَالْ لَيْهُمْ: «كُلُّكُو أَسْمَعَوْا كَلَامِي وَ أَفْهَمَوْا! 15 مَا فِي شَيّءْ النَّادُمْ يِدِسَّهْ فِي خَشْمَهْ وَ يِنَجِّسَهْ. لَاكِنْ الشَّيّءْ الْيَمْرُقْ مِنْ دَاخِلْ النَّادُمْ، دَا بَسْ الْيِنَجِّسَهْ. 16 أَيِّ نَادُمْ الْعِنْدَهْ أَدَانْ خَلِّي يَسْمَعْ.»
17 وَ وَكِتْ عِيسَى قَمَّ مِنْ النَّاسْ وَ دَخَلْ فِي الْبَيْت، تَلَامِيذَهْ سَأَلَوْه مِنْ الْمَعَنَى هَنَا الْمَثَلْ دَا. 18 وَ عِيسَى قَالْ لَيْهُمْ: «إِنْتُو كُلَ مَا عِرِفْتُوهْ وَلَّا؟ مَا فِهِمْتُوا كَدَرْ مَا فِي شَيّءْ الْيَدْخُلْ فِي خَشُمْ النَّادُمْ وَ يِنَجِّسَهْ 19 أَشَانْ الْأَكِلْ مَا يَمْشِي فِي قَلْبَهْ؟ وَ لَاكِنْ يَمْشِي فِي بَطْنَهْ بَسْ وَ بَعَدَيْن يَمْرُقْ مِنْ جِلْدَهْ.» وَ بِالْكَلَامْ دَا، عِيسَى جَعَلْ كُلَّ شَيّءْ مِنْ الْأَكِلْ طَاهِرْ.
20 وَ بَتَّانْ عِيسَى قَالْ: «الْيَمْرُقْ مِنْ دَاخِلْ النَّادُمْ، دَا بَسْ الْيِنَجِّسَهْ. 21 أَشَانْ مِنْ دَاخَلْ الْإِنْسَانْ وَ مِنْ قَلْبَهْ يَمْرُقْ الْفِكِرْ الشَّيْن مِثِلْ الشَّهْوَةْ الْفَسْلَةْ وَ السِّرْقَةْ وَ الْكَتِلْ 22 وَ الزِّنَى وَ الطَّمَعْ وَ الْفَسَالَةْ وَ الْغَشّ وَ الْفَسَادْ وَ عَيْن النَّاسْ وَ الْقَطِيعَةْ وَ الْإِسْتِكْبَارْ وَ الْعَمَلْ الْبَلَا فِكِرْ. 23 كُلَّ الْأَشْيَاءْ دَوْل جَايِينْ مِنْ دَاخَلْ قَلِبْ الْإِنْسَانْ وَ دَوْل بَسْ الْيِنَجُّسُوهْ».
إيمان المرة اللُبْنانيّة
24 وَ عِيسَى قَمَّ مِنْ الْبَكَانْ دَا وَ مَشَى فِي بَلَدْ صُورْ. وَ دَلَّى فِي بَيْت وَاحِدْ وَ مَا دَوَّرْ النَّاسْ يَعَرْفُوا كَدَرْ هُو قَاعِدْ فِي الْبَيْت دَا. لَاكِنْ بَيْدَا كُلَ، النَّاسْ لِقَوْا خَبَرَهْ. 25 وَ مَرَةْ وَاحِدَةْ عِنْدَهَا بِنَيَّةْ مُشَوْطِنَةْ وَ مِنْ سِمْعَتْ بِالْخَبَرْ دَا، طَوَّالِي جَاتْ لِعِيسَى وَ سَجَدَتْ قِدَّامَهْ. 26 وَ الْمَرَةْ دِي مَا مِنْ الْيَهُودْ. هِي لُبْنَانِيَّةْ. وَ شَحَدَتْ عِيسَى أَشَانْ يَطْرُدْ الشَّيْطَانْ مِنْ بِنْتَهَا.
27 وَ عِيسَى رَدَّ لَيْهَا بِمَثَلْ وَ قَالْ: «خَلِّي الْعِيَالْ يَاكُلُوا أَوَّلْ. أَكِلْ الْعِيَالْ دَا كَنْ نَنْطُوهْ لِلْكُلابْ دَا، مَا سَمَحْ». 28 وَ هِي رَدَّتْ لَيَّهْ وَ قَالَتْ: «سَيِّدْنَا، كَلَامَكْ صَحِيحْ. وَ لَاكِنْ الْكُلابْ الْفِي الْحَوْش يَاكُلُوا الْأَكِلْ الْيِدَفِّقْ مِنْ الصُّفْرَةْ وَكِتْ الْعِيَالْ قَاعِدِينْ يَاكُلُوا كُلَ». 29 وَ عِيسَى قَالْ لَيْهَا: «خَلَاصْ، قَبِّلِي بَيْتكِ. بِسَبَبْ كَلَامْكِ دَا، الشَّيْطَانْ مَرَقْ مِنْ بِنْتِكِ».
30 وَ الْمَرَةْ قَمَّتْ مَشَتْ بَيْتهَا وَ لِقَتْ الْبِنَيَّةْ عَافَيْ. هِي رَاقْدَةْ فِي السَّرِيرْ وَ الشَّيْطَانْ الْأَوَّلْ قَاعِدْ فَوْقهَا، مَرَقْ.
المسيح داوى نادم أبْكم
31 وَ بَعَدْ دَا، عِيسَى قَمَّ مِنْ تُرَابْ صُورْ وَ شَقَّ تُرَابْ صَيْدَا وَ بَلَدْ الْمُدُنْ الْعَشَرَةْ وَ لِحِقْ بَحَرْ الْجَلِيلْ. 32 وَ جَابَوْا لَيَّهْ نَادُمْ أمْبُوكُو وَ مَا يِحَجِّي عَدِيلْ. وَ شَحَدَوْا عِيسَى أَشَانْ يُخُطّ فَوْقَهْ إِيدَيْنَهْ وَ يَشْفِيهْ.
33 وَ عِيسَى وَدَّاهْ شِيَّةْ بَعِيدْ مِنْ النَّاسْ وَ دَسَّ لَيَّهْ أُصْبَعَهْ الْوَاحِدْ فِي أَدَانَهْ الزَّيْنَةْ وَ أُصْبَعَهْ الْآخَرْ فِي أَدَانَهْ الْإِسْرَةْ. وَ بَعَدْ دَا، هُو بَزَّقْ فِي إِيدَيْنَهْ وَ لِمِسْ لِسَانْ النَّادُمْ. 34 وَ رَفَعْ رَاسَهْ وَ شَافْ فَوْق فِي السَّمَاءْ وَ قَنَتْ وَ حَجَّى لَيَّهْ وَ قَالْ: «أَفَّتَا» وَ مَعَنَاتَهْ أَبْقَى فَاتِحْ. 35 وَ أُدْنَيَّهْ أَنْفَتَحَوْا وَ لِسَانَهْ أَنْحَلَّ وَ قَمَّ يِحَجِّي كَلَامْ وَاضِحْ.
36 وَ عِيسَى أَمَرَاهُمْ لِلنَّاسْ أَشَانْ مَا يِحَجُّوا بَيَّهْ لِنَادُمْ. وَ كَنْ أَمَرَاهُمْ بِكَلَامْ قَوِي كُلَ، هُمَّنْ بَلَّغَوْا الْخَبَرْ بِنِيَّةْ شَدِيدَةْ بَتَّانْ. 37 وَ أَلْعَجَّبَوْا مَرَّةْ وَاحِدْ وَ قَالَوْا: «كُلَّ شَيّءْ الْهُو يِسَوِّيهْ عَدِيلْ بِلْحَيْن. هُو يِسَوِّي الطُّرُشْ يَسْمَعَوْا وَ بُكُمْ يِحَجُّوا!»