Dawda fyal na vya Absalom
1 Gan Dawda dulwak kun ɓat, ndé mbo zok ge ne gulum ga̰l wak go pala digi, par na wak fyaso. Ka anna ne fyaso farra na wak zi go:
«Mbi vya Absalom!
Mbi vya, mbi vya Absalom!
Mbi te su mo byalam go to gyana ɗaa!
O Absalom! Mbi vya, mbi vya!»
2 A mbo ya waage Yowab go, gan fyal na vya Absalom ya ya ne kḭḭmi gḛ. 3 Dam mbe go, ge ɓase ma te ya ke laar saal ne halla ge bama ne pe ɗe, a wan kḭḭmi. Ne da pe, a za̰ go, gan da ne tiiɗiya ge be to ne na vya siya pe. 4 Dam mbe go ɗe, ɓase ma ka woy ta wat ya suwal diŋ dimma ne naa ge a ne há nama hal pore zi, a ne gwan’a ne saaso go. 5 Gan kulbi na pala se, ka fyalla ne ka̰l ndaar go:
«Mbi vya Absalom!
Mbi vya Absalom!
Mbi vya, mbi vya!»
6 Yowab mbo ɓol gan, jan na go: «Swaga ke go mbe ma̰ no, mo kan saaso mo naa ma, nama ge ne má mo ma pal, poseya ne mo vya ge sonmo ma, ne mo vya ge gwale ma, ne mo gwale ge wanna digi ma pal pet. 7 Mo laar wa̰ naa ge ne kwane mo ma, mo kwane naa ge nama laar ne wa̰ mo ma. Mo ŋgay mo naa ga̰l ma, ne mo dore ma go, nama be mbyat a̰me pe to ne mo pe. Mbi kwa ma̰ ya go go, te go Absalom gá ne ndwara ne, i naa ge may ma i su no mwaɗak puy ɗe, ke mo ndwara zi te ma̰ kwaɗa. 8 Ne se no, wá zum mbo iyal mo dore ma laar. Kadɗa mo wat zum to, mbi guni tene dḭl ge Bage ɗiŋnedin ne zi, ndu a̰me gá mo pe go ɗaal mbe no zi to. Yál ge ma̰ ɓol mo ya ne se no, waɗe yál ge ne ɓó mo ma ne bool ge mo ne zi ya day ɗiŋ ma̰ no.» 9 Swaga mbe go no, gan ɗage mbo kat viya̰ wak pala ge suwal ne zum ya. A mbo ya waage ɓase ma go, gan ká ya viya̰ wak pala zum ya. Ɓase ma pet a mbo na ta ya. Ago Israyela vya ma pet a so gwan mbo bama yàl ma diŋ ya.
Gwanna ge Dawda ne ya Ursalima go
10 Ne pehir ge Israyela ne ma zi mwaɗak, ɓase ma ɗage far gool, a ka janna go: «Gan Dawda zu nee ne, ne nee naa ge ho̰l ma tok go, a na zu nee ne Filistiya ma tok go ne, se no, sya ya swaga ne suwal diŋ ne Absalom pe. 11 Absalom ge nee ne naŋge na num ndwara é na gan nee pal su ya pore zi ya. Nee ɓyare fare ge gwan ne gan ya to kyaɗa ɗaa?»
12 Gan Dawda dol temel mbo jan Sadok ma ne Abiyatar naa ge tuwaleya ma go: «Jya̰ me naa ga̰l ge Yuda ne ma go: ‹Aŋ gá go̰r be ge ke viya̰ ge gwan ne gan ya na diŋ ne ɗaa?› Ago fare janna ge Israyela vya ma ne pet det ja mbi togor zi. 13 Aŋ mbi ná vya ma ne, aŋ mbi duur ma ne, aŋ te gá go̰r be ge ke viya̰ ge gwan ne mbi ya to kyaɗa ɗaa?» 14 Uwale, aŋ mbo jan Amasa go: «Mo te be mbi duur ne to’a? Dok na ke ne mbi kaŋ ge na laar ne ɓyare, kadɗa mbi é mo ya ga̰l ge asagar ma ne dedet ge Yowab byalam go to!» 15 Dawda saŋge naa ge Yuda ne ma pet dulwak ya se na pal, dimma ne ndu ge ɗu ge go. A dol temel jan gan go, nama ne na naa ma pet, nama gwa̰ ya. 16 Gan ɗage gwanna ya, det ya maŋgaɗam Urdun wak go. Yuda ma mbo ya suwal Gilgal go da̰re na ndwara mbar na har maŋgaɗam Urdun.
17 Chimey ge Gera vya, ge ne hir ge Bayami ne zi, ndu ge suwal Bahurim ne, har tene mborra ɓanna ge Yuda ma mbo kun Dawda. 18 Na sḛ poseya ne naa ge Bayami ne ma naa dubu ɗu, ɓanna ne Siba dore ge Sawul ne ma, ne na vya ma wol para anuwa̰y, ne na dore ma wara azi me. A har ta det maŋgaɗam Urdun wak se ya gan ndwara zḛ. 19 Swaga ge fak ge har gan yàl ne ha gan ma ya dimma ne na sḛ ne ɓyare go ɗe, Chimey ge Gera vya so ya dol tene gan ndwara se, 20 jan na go: «Mbi bageyal, wa̰ ya̰l ge mbi ne ke mo mo laar zi to. Dwa ne sone ge mbi ne ke mo dam ge mo ne ka wat zum ne Ursalima go to. É na mo dulwak zi to. 21 Ago mbi ge mo dore mbi kwa kwa go mbi ke sone. A go no, mbi mbo ya Yusuf vya ma ndwara zḛ no tek mbo ya kun mbi bageyal gan.»
22 Abichay ge Seruya vya he fare, jan go: «Ne no pe, a ba ya̰ Chimey be ge hunna ɗaa? Ne jo̰, vḛne na wak naŋgeya ge Bage ɗiŋnedin ne pal.» 23 Dawda jan na go: «Seruya vya ma, a ma fare pá aŋ ne mbi fare zi ne ɗaa? Aŋ te hat ta ma̰ mbi naa ge ho̰l ma gyana ɗaa? Ma̰ no, a dam ge ndu hun siya suwal Israyela go ne ɗaa? Mbi te da ne kwarra tyatyat go, ma̰ no mbi gan ge Israyela ne ne to’a?» 24 Gan jan Chimey go: «Mo su to!» Gan guni tene na wak zi.
Ɓol ta ge Dawda ma ne Mefibochet ne
25 Mefibochet ge Sawul vya mbo Dawda ndwara se ya me. Ago ne swaga ge Dawda ne ɗage ne suwal diŋ mbo ya go day, ɗiŋ dam ge ne gwa̰ ya be fare a̰me ɓol na go, Mefibochet be kot na wak susu to, ko usi na koo ma, ko usi na ba̰r ma to bat. 26 Swaga ge ne ɗage ne Ursalima ya mbo ɓol gan, gan ele na go: «Mefibochet, mo te mbo mbi pe ya to kyaɗa ɗaa?» 27 Na sḛ gwan ne na janna go: «O gan, a mbi dore lase mbi ne. Ago mbi jya̰ tene go, mbi ndwar mbi kwara mbo mo pe ya. Ne jo̰ mbi giɗi. 28 Mbi dore mbo syal mbi koo mo ta ya no. O bageyal, gan, mo dimma ne maleka ge Dok ne go, ke kaŋ ge mo laar ne ɓyare. 29 Bageyal gan, mbi bá ma pet a ke mo kaŋ ge ne mbya mo hun nama, go no puy ɗe, mo wa̰ mbi, mo é mbi naa ge ne zam kaŋzam ne mo ma buwal zi no. Mbi gwan ɓyare da ne mo ta iya ɗaa?» 30 Gan jan na go: «Mo te gwan far gyana ɗaa! Mbi te jan mo ya go go, aŋ ne Siba mbo var ta joo ɓaa!» 31 Mefibochet gwan ne gan janna go: «Ko na ame na mwaɗak, a siŋli ge mbi bageyal gan ne gwa̰ ya be ɓol fare a̰me.»
Dawda é Barzilay wak busu
32 Barzilay ndu ge suwal Galaad ne mbo ne suwal Rogelim ya, ɗame gan mbo ya maŋgaɗam Urdun wak go, a har le may ya ba ɗage ya̰ na gale. 33 Barzilay ka sabar gḛ, ka da ne del wara tiimal. Na sḛ ka ndu ge tok pool. Swaga ge Dawda ne ka suwal Mahanayim ya, na sḛ mbà na kaŋ ma zi pet. 34 Gan jan Barzilay go: «Mbo ya mbi pe Ursalima go, mbi ma̰ mbar mo.» 35 Barzilay gwan ne gan janna go: «Mbi del ma gá gyana ga ge mbi ba gwan mbo gan pe Ursalima ya ɗaa? 36 Ne se no, mbi da ne del wara tiimal. Mbi da ne pool varse kwaɗa ma ne sone buwal iya ɗaa? Mbi wak da ne pool gwan ame kaŋzam ko kaŋ njotɗa kwaɗa ɗaa? Mbi togor da ne pool gwan ame naa ge mbal kaŋ ma ka̰l kwaɗa ɗaa? O bageyal gan, mo te é dṵṵl mo pal gyana ɗaa? 37 Mbi ɓyare ɗame mo ndwara har maŋgaɗam Urdun le may ya baŋ. Gan, mo te hon mbi kaŋ mbe ma no go gyana ɗaa? 38 Ya̰ mo dore gwan mbo suya na suwal ya, na bá ma ne na ná ma siim pala ta ya gwa. Ndi mo dore Kimham no, na mbo ne mo, ke na kaŋ ge mo laar ne ɓyare.»
39 Gan jan go: «A kwaɗa, Kimham na mbo dagre ne mbi, mbi ma̰ ke ne na kwaɗa dimma ne mo ne ɓyare go. Kaŋ ge daage pet ge mo ne ɓyare ne mbi ta, mbi mbo ke mo na.» 40 Swaga ge ɓase ma pet a ne há maŋgaɗam Urdun, gan me, har ya nama ndwara zḛ ya, gan abe Barzilay na sḛ zi, é na wak busu. Go no Barzilay gwan di.
41 Gan her viya̰ mbo le Gilgal ya, Kimham mbo poseya ne na me.
Gool ɗage digi Yuda ma ne Israyela ma buwal zi
Yuda ma pet poseya ne Israyela vya ma le ɗu, a har gan ne maŋgaɗam Urdun le may ya. 42 Amma Israyela vya ma pet, a mbo ya gan ta, a jan na go: «I ná vya Yuda ma te sé mo gyana ɗo, a ba har aŋ ne mo vya ma, poseya ne naa ge ne mo pe go ma maŋgaɗam Urdun le may ya ɗaa?» 43 Yuda ma gwan ne Israyela vya ma janna go: «Gan i duur ne. Fare mbe te hot aŋ laar gyana ɗaa? I za a̰me ge gan ne ya go ɗaa? I ɓó da ne na tok go ɗaa?» 44 Israyela ma gwan ne Yuda ma janna go: «I ge pehir ge wol ma, gan i ne ne ndwara wol, ko ne Dawda ta puy ɗe, i waɗe aŋ waɗe. Aŋ te ndi i kaŋ senna kyaɗa ɗaa? Te be i sḛ ma ke dwatɗa zḛ ne go, nee gwa̰ ne, nee gan ya to’a?» Ago Yuda ma fare janna ka ndaar kaka waɗe fare janna ge Israyela ma ne.
Joaɓ lai David
1 Ge faara nyi Joaɓ: Goŋ tǝ yeyee a swaa ɓǝ Absolon. 2 Swah ma com moo za mo joŋni, so ciŋ ɓǝ swaa wo za daŋ. Mor com ah za laa goŋ tǝ swaa ɓǝ nan ahe. 3 Com ah za gera yaŋ pǝ muŋ tǝgbana za mai mo ɗuura zah sal ɓe swãa moo ren ra. 4 Goŋ jǝŋ fan tǝtǝlli, so lai yee pǝ'manne: Na ɓe Absolon, Absolon na ɓe, na ɓe!
5 Joaɓ dan ge wo goŋ ɓǝr yaŋ, faa nyi ko: Tǝ'nah mo joŋ swãa re za yeɓ ɓo mai mo ǝ̃ǝra cee ɓo ne mǝ wee ɓo mawǝǝ ne maŋwǝǝ tǝkine mǝ ŋwǝǝ ɓo ne mǝǝ byak ɓo daŋ. 6 Amo mo tǝ 'yah za mai mo syiŋra mo ɓo, mo so syiŋ za mai mo tǝ 'yahra mo. Tǝ'nah mo joŋ zaluu ɓo ne za yeɓ ɓo tǝgbana ara ye ka fan ki pel ɓo ya. Mor me tǝ ɓe, tǝ'nah kǝnah Absolon mo no sǝŋ ɓe, ka ru daŋ ru yee wuk ma nyẽeko, mai a yea pǝ'nyah wo ɓo. 7 Me pǝǝ mo, mo pǝ̃ǝ na ge, mo ge faa ɓǝ wuu zahzyil nyi za yeɓ ɓo ra ne ko. Mor me tǝ faa nyi mo pǝ tǝɗii Dǝɓlii, mo zyii pǝ̃ǝ gan a ɓe, koo mo ka lwaa dǝɓ vaŋno kaa ne mo ne suŋ mai ya. Bone ah a ga yea tǝ ɓo pǝ'man kal bone daŋ mo tǝŋ gin tǝ ɓo daga laŋ ɓo ŋhaa tǝ'nahko. 8 Goŋ ur pǝ̃ǝ ge kaa zahɓelle. Ge faara ɓǝ ah nyi za daŋ: Goŋ kaa ɓo zahɓelle. So za daŋ taira ge pel goŋe.
David pii soo ge yaŋ Jerusalem
Amma za Israel daŋ ɗuura kalle, zune daŋ kal ge fah yaŋ ahe. 9 Ne cok ah ban Israel daŋ ara ne bal kǝsyil ki. A faara: Goŋ David yee wǝǝ na jol za syiŋ mana, ako yee ǝ̃ǝ na jol Filistien ta, so zǝzǝ̃ǝ ɗuu gal Absolon gin pǝ sǝr nyẽe kal ɓo. 10 So Absolon mai na syee nǝm tǝl ah kan goŋ ne kŋ laŋ wǝ zah sal ɓe ta, ko mor fẽe we faa ɓǝ jin gin yaŋ ne goŋ ya ne?
11 Goŋ David pepee faa nyi Sadok ne Abiatar za joŋzahsyiŋrĩ: We faa nyi zaluu Yuda sye: We ciŋ za fahfal ɓo ne ɓǝ jin gin yaŋ ne goŋ mor fẽene? Mor ɓǝ mai moo faara kǝsyil za Israel daŋ goŋ laa ɓǝ ahe. 12 Awe ye wee pa ɓe, awe ye nǝǝ suu ɓe, so mor fẽe we ciŋ za fahfal ɓo ne ɓǝ jin gin ne goŋ ne? 13 We faa nyi Amasa sye: Amo ye ka nǝǝ suu ɓe ya ne? Me ka ga ɓaŋ mo kan dǝɓlii ne pel ɓe tǝ za sal pǝ cok Joaɓ ne ga lii ya ɓe, Masǝŋ mo i me pǝ wulli. 14 David fer zahzyil za Yuda daŋ na zahzyil dǝɓ tǝ vaŋno, so peera pee wo goŋ faa: Mo pii soo ge tǝkine za yeɓ ɓo daŋ.
15 Goŋ pii soo ge dai el Yordan, za Yuda gera Gilgal mor ka zyaŋ tǝ goŋe, ka yee el Yordan ne ki. 16 Syimai we Gera dǝɓ ban Benyaamin ma Bakurim hǝǝ ge ne za Yuda mor ka zyaŋ tǝ goŋ David. 17 Za Benyaamin ujenere no ne ki ta. Siba dǝɓ yeɓ yaŋ Saul ne wee ah jemma tǝtǝl dappe tǝkine za yeɓ ah jemma gwa kalra pel goŋ ge pǝ el Yordan. 18 So kal tǝ joŋra yeɓ mor ka yeera bii ne za yaŋ goŋe, a joŋra fan mor ka 'nyah suu goŋe.
David joŋ ɓǝ 'nyah wo Syimai
Ne cok goŋ mo tǝ yee el Yordan, Syimai we Gera ge kea ge sǝŋ pel goŋe. 19 So faa: Dǝɓlii ɓe goŋ mo kee faɓe' tǝ ɓe ka, mo foo ɓǝɓe' mai dǝɓ yeɓ ɓo mo joŋ ne cok dǝɓlii ɓe goŋ mo pǝ̃ǝ gin yaŋ Jerusalem ka. Goŋ mo gbǝ ɓǝ ah pǝ zahzyil kao, 20 mor me tǝ ɓe, me joŋ faɓe' ɓo, so me ge tǝ'nahko, me hǝǝ kal pel za yaŋ Yuseɓ daŋ mor ka gin zyaŋ tǝ dǝɓlii ɓe goŋe.
21 Abisai we Seruja faa: Syimai ka nǝn pǝkoŋ in ga lal pǝ wul a ne? Mor tǝǝ dǝɓ mai Dǝɓlii mo syee nǝm tǝl ahe. 22 Amma David faa nyi Abisai ne naa mah ah Joaɓ: Azu ye syea we ne? We 'yah ka kyeɓ gaɓ lwaa me ne ne? Tǝ'nah ame ye goŋ Israel, dǝɓ Israel vaŋno ka wǝ ya. 23 So goŋ faa nyi Syimai: Mo ka wǝ ya, me faa ɓo naiko.
David joŋ ɓǝ 'nyah wo Mefiboset
24 Mefiboset we Saul ge ka zyaŋ tǝ goŋe. Amma daga cok mai goŋ mo kalle, ŋhaa pii soo ahe, vãh ɓal ah ra ya, vãh jol a, ce ɓal pyaŋ laŋ ya, vãh mbǝro ah ra laŋ ya ta. 25 Ne cok mo ge yaŋ Jerusalem ka zyaŋ tǝ goŋe, goŋ fii ko: Mor fẽe mo ge ne me ya ne Mefiboset? 26 Zyii faa: Dǝɓlii ɓe goŋe, dǝɓ yeɓ ɓe joŋ tǝgwĩi ne me. Me faa nyi ko: Mo baŋ korro nyi me ka me yee tǝl ahe, me ga ne goŋe. Mor dǝɓ yeɓ ɓo lem yo. 27 Amma so kal ge ce me ɓo wo dǝɓlii ɓe goŋe. Amma dǝɓlii ɓe goŋ tǝgbana Angelos Masǝŋ, mo joŋ fan mai zahzyil ɓo mo 'yahe. 28 Mor za yaŋ pa ɓe daŋ kiira ɓo nǝn pǝ koŋ wul pel dǝɓlii ɓe goŋe. Amma ne daŋ laŋ mo kan dǝɓ yeɓ ɓo kǝsyil za ma renra farel cok vaŋno ne mo. So coŋ maki ɓo no ka me yeyee ah wo goŋ kpǝ ne? 29 Goŋ faa nyi ko: Mo so kal tǝ faa ɓǝ ga pel kpǝ ne? Me faa ɓe, amo ne Siba we ga woŋ 'wahe. 30 Mefiboset faa nyi goŋe: Mo ɓaŋko daŋ o, mor dǝɓlii ɓe goŋ ge yaŋ ah jam ɓe.
David joŋ ɓǝ 'nyah wo Barzilai
31 Barzilai dǝɓ Giliat ge gin Rogelim, ge yee el Yordan ne goŋ mor ka swan fahlii ah kan ga nǝzakǝŋhaa. 32 Barzilai tam pǝlli ɓe, joŋ syii ɓo jemma nama. Ako ye yea tǝ ga nyi goŋ ne farel ne cok mo yea kaa ɓo Makanayim, mor pa joŋ malii ye ko. 33 Goŋ faa nyi Barzilai: Mo ge ne me, me ga wol mo wo ɓe yaŋ Jerusalem.
34 Amma Barzilai zyii zah goŋ faa: Coŋ syii ɓe ɓo ka yea ne cee kǝɗii ka me so ge yaŋ Jerusalem ne goŋ kpǝ ko ne? 35 Tǝ'nah me joŋ syii ɓo jemma nama o, me gak woŋ kǝsyil fan masãh ne maɓe' faɗa ne? Dǝɓ yeɓ ɓo gak laa 'nyah fan mai moo ren tǝkine mai moo zwan no faɗa ne? Me gak laa kyaŋ ɗǝǝ lǝŋ za wǝǝ ne mǝ ŋwǝǝ camcam no ne? Dǝɓ yeɓ ɓo ga nyi faswaa nyi dǝɓlii ɓe goŋ mor fẽene? 36 Dǝɓ yeɓ ɓo ge ka yee el Yordan mai ne goŋ to, amma so goŋ 'yah joŋ ɓǝ 'nyah mai wo ɓe nai mor fẽene? 37 Mo soɓ dǝɓ yeɓ ɓo pii soo, me ga wǝ yaŋ ɓe, kah pal pa ɓe ne ma ɓe. Amma we ɓe Kimham nyẽeno, a ga ne dǝɓlii ɓe goŋe, ka mo joŋ fan mai zahzyil ɓo mo lǝŋ ɓo wol ah o.
38 Goŋ faa: Kimham mo geko ne me o, me ga joŋ fan mai zahzyil ɓo mo 'yah daŋ wol ahe. Fan mai mo 'yah wo ɓe daŋ me ga joŋ nyi mo.
39 Za daŋ yeera el Yordan, goŋ laŋ yee ta, so zwǝ Barzilai ne zahe, ẽe ko, so Barzilai pii soo kal fah yaŋ ahe.
Za Yuda ne za Israel bǝǝra bal tǝ ɓǝ goŋe
40 Goŋ syee kal ge fah Gilgal, Kimham laŋ ge ne ki. Za Yuda daŋ tǝkine raita za Israel swǝra fahlii goŋe. 41 So za Israel daŋ gera wo goŋ faara nyi ko: Goŋe, mor fẽe wee pa ɓuu za Yuda lal ɓaŋra mo ne za yaŋ ɓo tǝkine za ma ne mo daŋ yee el Yordan ne ne?
42 Za Yuda daŋ zyiira zah za Israel faara: Mor goŋ ne ru gwari. Mor fẽe nanaa we so ɓaŋ kpãh ɓo tǝ ɓǝ ah ne? Goŋ nyi farel ɓo ru ne? Wala ru ɗǝǝ fan ɓo gŋ ne? 43 So za Israel zyiira zah za Yuda faa: Ru ne fan wo goŋ zahlǝŋ jemma . David laŋ ma ɓuu ye kal we ɓe, we syẽa ru nai mor fẽene? Aru ye ka za ma faa ɓǝ gin ne goŋ man kǝpel a ne?
Amma ɓǝ faa za Yuda pǝcwak kal mǝ za Israel ɓe.
