MAANA GE YAKUB NE
Yakub ame wak busu ge Esawu ne
1 Isaku sabe gwagwa, na ndwara fa̰ ma lar, gá be kwar swaga. Tol Esawu ge na vya pul soy, na vya vin na go: «Mbi né!» 2 Isaku jan go: «Mbi hatɗa sabar, mbi kwa dam siya ge mbi ne to, 3 he mo walam, mo kajamle ne na kul, mbo kyare, mo ɓyare mbi kaŋ so̰y ya. 4 Ke mbi kaŋzam ge ame mbi wak tuli ya, ne jo̰ mbi laar wa̰ na wan. Mo gene mbi na ya, mbi ba zam, ne da pe mbi e mo wak busu ɓya, mbi ba ɗage suya.»
5 Swaga ge Isaku ne ka jan na vya Esawu fare go ɗe, Rebeka za̰ nama fare janna. Esawu ɗage mbo ful zi ndwara mbo ke kyare. 6 Na go̰r go, Rebeka jan na vya Yakub go: «Mbi za̰ mo bá jan mo ná vya Esawu go: 7 ‹Mbo hun mbi nii ya, mo ke mbi kaŋzam ge ame mbi wak tuli. Swaga ge mbi ma̰ zamma, mbi ba e mo wak busu Bage ɗiŋnedin ndwara se, mbi ba ɗage suya›. 8 Se no ɗe, mbi vya, za̰ mbi, ke fare ge mbi ne jan mo no. 9 Mbo ɗyagarta zi ya, wa̰ gii vya ma ya azi, mbi ba ke kaŋzam ge mo bá laar ne ɓyare, mbi ba hon na. 10 Mo ba gene na mbo hon mo bá, na ba zam, na ba é wak busu mo pal, na ba ɗage suya gale.»
11 Yakub jan na ná go: «Ndi mbi ná vya Esawu duur susu, amma mbi duur susu to! 12 Tamekyala, mbi bá ma̰ lale mbi sḛ, ma̰ kwa go mbi mbuɗi na mbuɗi. Go no mbi ma̰ zwal wak vḛneya ya mbi pal, ge mbi te ya ɓol wak busu.» 13 Na ná jan na go: «Mbi vya, ya̰ wak vḛneya mbe na dé mbi pal! Za̰ mbi fare, wa̰ mbi gii vya ya.»
14 Na sḛ mbo wan nama ya, gene nama ya hon na ná. Na ná ke kaŋzam ge tuli ge na bá laar ne ɓyare na. 15 Uwale, Rebeka abe na vya pul soy Esawu ba̰r ge siŋli ge ne yadiŋ, kan na na vya ge jyale Yakub ta. 16 So̰me na tok ma ne na ka̰l, swaga ge susu ne go to ma, ne gii dab. 17 Hon na kaŋzam ma ne katugum ge na ne ke na tok go. 18 Mbo na bá ta ya, tol na wak. Na bá vin na go: «Mbi né!» Ele go: «Mbi vya, a mo wuɗi ne ɗaa?» 19 Yakub jan na bá go: «A mbi Esawu, mo vya pul soy ne, mbi ke ya kaŋ ge mo ne jya̰ mbi, mbi kaɗe mo, ɗage digi katɗa, zá kaŋ ge mbi ne hṵ ya duur, go no mo ba e mbi wak busu.» 20 Isaku jan na vya go: «Mo te ke gyana mo ba set ya avun go tetek ɗaa?» Yakub jan na go: «A Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne, e mbi set na avun cap ne.» 21 Isaku jan Yakub go: «Nda tene ya mbi ta zi gwa, mbi ba lale mo, ne da pe mbi ba kwar go, mo mbi vya Esawu ne ko de.» 22 Yakub ndar tene ya na bá Isaku ta zi gwa, lale na sḛ, jan go: «Ka̰l farra no, a Yakub ka̰l ne, amma tok ma no, a Esawu tok ma ne.» 23 Amma be gwan kwar go, na Yakub ne to, ne da pe, na tok ma ka susu dimma ne ge Esawu ne ma go. Zḛ ge go na é na wak busu na pal, 24 ele na go: «A mo ge mbi vya Esawu ne ɓaa?» Yakub vin, jan na go: «A mbi ne!» 25 Isaku jan na go: «Mbi vya, ho̰ mbi, mbi za kaŋ ge mo ne hṵ ya duur, go no mbi ba e wak busu mo pal.» Yakub hon na kaŋzam, zam, hon na oyo̰r-jiya̰l me, na sḛ njot. 26 Go no, na bá Isaku jan na go: «Nda tene ya mbi ta zi gwa, abe mbi mo sḛ zi.» 27 Yakub ndar tene ya na bá ta zi gwa, abe na na sḛ zi. Isaku za̰ huri ge na ba̰r ma ne, e na wak busu, jan go:
«O̰, huri ge mbi vya ne
a dimma ca ne huri
ge gaaso ge Bage ɗiŋnedin ne e na wak busu ne na pal go .
28 Dok na ho̰ mo mbyar ge ne kan ne digi zi ya,
ne kaŋ kwaɗa ge suwar ne ma.
Na ho̰ mo gḛme ma ne oyo̰r-jiya̰l gḛ ceɗed!
29 Ya̰ pehir ma ke mo temel mo̰r,
pehir ge ɗogle ma gu nama koo mo ndwara se,
ka ga̰l ge mo ná vya ma ne,
mo ná vya ma, nama gu nama koo mo ndwara se.
Wak vḛneya na ka ndu ge ne vḛne na wak mo pal pal,
Wak busu na ka ndu ge ne é wak busu mo pal pal me.»
30 Swaga ge Isaku ne á e wak busu Yakub pal ɗe, Yakub ɗage, wat ne na bá Isaku ta zi ya zum. Swaga mbe go me, Esawu yan ne na swaga kyare ya me, 31 Ke kaŋzam ge tuli me, gene na ya na bá ta, jan na go: «Ɗage digi katɗa, za kaŋ ge mbi ne hṵ ya duur, ge mbi ne gene mo na ya no, go no, mo ba é mbi mo wak busu.» 32 Na bá ele na go: «A mo wuɗi ne ɗaa?» Na sḛ jan na go: «A mbi Esawu, mo vya ge pul soy ne!»
33 Isaku ɗage ndatɗa ne bagre gḛ ge be to, ele na go: «Te wuɗi mbo kyare ne ɗo, hṵ kaŋ no, gene mbi na ya no ɗaa? Ndi, ne mo ndwara zḛ gale no, mbi zam na ya mwaɗak, mbi e na wak busu no, ago wak busu mbe gá na pal dedet.»
34 Swaga ge Esawu ne za̰ fare janna ge na bá ne ɗe, á na pe fyalla ne ka̰l ndaar, ne laar hotɗa gḛ, jan na bá go: «Báá, é mbi wak busu me!» 35 Isaku jan na go: «Mo ná vya mbo ya ne son, ame mo wak busu ya ya.» 36 Esawu jan go: «Da ne a tó na dḭl go Yakub pe ɗo, lase mbi no ndwara azi ɗaa! Ame mbi joo ge vya pul soy ne, se no, gwan ame mbi wak busu ya go!» Esawu gwan jan na bá go: «Mo be koy wak busu a̰me ɗu ne mbi pe to’a?» 37 Isaku jan na go: «Ndi mbi é na na ka ga̰l ge mo ne, mbi hon na ná vya ma mwaɗak nama naa ge ke na temel mo̰r ma, mbi ho̰ na gḛme ma ne oyo̰r-jiya̰l ge giya̰l. Mbi vya, mbi gwan ke ne mo gyana ɗaa?» 38 Esawu gwarge tene na bá ta jan na go: «Báá, mo wak busu mbe ɗu kikit ɗaa? E mbi wak busu me, báá!» Esawu par na wak fyaso. 39 Na bá jan na go:
«Mo swaga katɗa mbo kat suwar ge be don kaŋ to go,
ge swaga ge mbyar ne kan to go .
40 Mo mbo ka wal tene dḛ da ne mo kasagar,
mo mbo ke temel mo̰r hon mo ná vya.
Amma a̰reya ge mo ne zi, mo mbo gá suli,
mo mbo ka hal na jug ne mo ka̰l pal go uzi.»
Yakub sya Esawu ndwara zḛ, mbo na nā Laban ta ya
41 Esawu gá huur ne Yakub, ne na ne ame wak busu ge bama bá ne pe. Esawu ka jan na dulwak zi go: «Mbi bá gá gwa suya, dam ge na sḛ ne su ya, mbi mbo hun mbi ná vya Yakub.» 42 Swaga ge Rebeka ne za̰ fare janna ge na vya Esawu ne ma ɗe, tol Yakub, jan na go: «Mo ná vya Esawu ɓyare hun mo, ndwara gele tene. 43 Se no, mbi vya, za̰ mbi fare, ɗage, sya mbo mbi ná vya Laban ta suwal Haran ya. 44 Ká na ta ya go, diŋ mo ná vya laar iyal ɓya. 45 Swaga ge mo ná vya ne mbo vyale kaŋ ge mo ne ke ne na ya, na laar iyal ɗe, mbi mbo gwan ne mo ya. Mbi ɓyare ban aŋ jwak dam ge ɗu go to?»
46 Rebeka jan Isaku go: «Mbi sḛ mbyatɗa go ne mbi tisi ge Hittitiya mbe ma no. Kadɗa Yakub gwan san vya gwale ge suwal mbe no ne ɗe, a ma tuli ge mbi ba gwan kat dunya zi ne ɗaa?»
Isak ẽe Yakuɓ
1 Ne cok Isak mo tamme, nahnǝn ah ka kwan cok pǝsãh yao, ɗii Esau wel ah malii faa nyi ko: We ɓe. Esau zyii: Awai. 2 Faa nyi ko: Mo ẽe me tam ɓe, me tǝ zah'nan wul ɓe ya. 3 Mo woo fan gao ɓo, suguu tǝkine saŋne. Mo ge cok ne ka mo i nǝǝ gee me ne ko, 4 so ka mo joŋ farel ma'nyah mai me 'yah nyi me ne ko, ka mo gee me ne me re ka me ẽe mo kǝpel wul ɓe.
5 Ne cok Isak mo tǝ faa ɓǝ nyi wel ah Esau, Rebeka laa ɓe. So Esau kal ge fah cok ka kyeɓ nǝǝ gin yaŋ ne ko. 6 Rebeka faa nyi wel ah Yakuɓ: Me laa pa ɓo tǝ faa ɓǝ nyi naa ma ɓo Esau, 7 faa: Mo kyeɓ nǝǝ cok ge ne ka mo joŋ farel ma'nyah ah nyi me ne re ka me ẽe mo pel Masǝŋ kǝpel wul ɓe. 8 Zǝzǝ̃ǝko na ɓe, mo laa ɓǝ mai me tǝ faa nyi mo. 9 Mo ge gbah wee sǝgwii masãh ah gwa gee me ne ko ka mo joŋ farel ma'nyah ah nyi pa ɓo ne na mai mo 'yahko, 10 ka mo gee pa ɓo ne mo reko, ka mo ẽeko mo kǝpel wul ahe.
11 Yakuɓ faa nyi mah ah Rebeka: Mo ẽe ɗǝ, naa ma ɓe Esau ne syiŋ wo suu, amma ame ka ne syiŋ wo suu ya. 12 Ɗah maki pa ɓe a laɓ suu ɓe, me so ga yea wol ah tǝgbana dǝɓ ma joŋ vǝrvǝr ne ki, me so 'nahm zahyee ge tǝ ɓe ne soɓ ẽere. 13 Amma mah ah zyii faa: Zahyee ah ge tǝ ɓe ba, na ɓe, mo laa ɓǝ faa ɓe sye to, mo ge gbah gwii ah gee me ne ko. 14 Yakuɓ kal ge gbah gwii gee mah ah ne ko. So mah ah joŋ farel ne tǝgbana mai pah ah mo 'yahe. 15 Rebeka ɓaŋ mbǝro Esau wel ah malii masãa ah mai mo no ɓǝr yaŋ, ɓoo nyi Yakuɓ wel ah malaŋne. 16 So woo wak wee sǝgwii koo jol ah ne sol ah ne ko, mor a bai syiŋ. 17 So nyi farel ma'nyah ne paŋgasso mai mo kǝǝko nyi wel ah Yakuɓ jolle.
18 Yakuɓ kal ge wo pah ah ne faa: Daddǝ. Pam zyii: Awai. Fii ko: Amo ye zune, na ɓe? 19 Yakuɓ faa nyi pamme: Ame Esau, we ɓo malii, me joŋ fan mai mo faa nyi me ko ɓe, me pǝǝ mo, mo ur kaa sǝŋ, mo re nǝǝ cok ɓe kŋ ka mo ẽe me kǝpel wul ɓo. 20 Isak faa nyi Yakuɓ: Joŋ ɗii mo lwaa gwari nai ne, na ɓe? Zyii faa: Mor Dǝɓlii Masǝŋ ɓo ye nyi pejii ah nyi me. 21 Isak faa nyi Yakuɓ: Mo tǝɓ ge ka me laɓ mo na ɓe, mor ka me tǝ ryakryak amo ye na ɓe Esau 'manna. 22 Yakuɓ tǝɓ ge wo pah ah Isak. So laɓ ko faa: Kyaŋ, kyaŋ Yakuɓ yo, amma jolle, jol Esau yo. 23 Isak tǝ ko ya, mor jol ah ne syiŋ na mǝ naa mah ah Esau. Coŋ biŋ ka mo ẽe ko, amma so fii ko, 24 faa: Amo ye na ɓe Esau 'manna ne? Yakuɓ zyii faa: Ame yo. 25 So Isak faa: Mo gee me ne nǝǝ cok na ɓe, ka me re, me ẽe mo kǝpel wul ɓe. Yakuɓ ge nyi ne farel ah re, so nyi bii lee kpuu vin nyi ko zwǝ ta. 26 Pah ah Isak faa nyi ko: Mo tǝɓ ge ka mo nyiŋ me ne zahe na ɓe. 27 So tǝɓ ge zwǝ pah ah ne zahe. So Isak laa fuŋ mbǝro ahe, ẽe ko faa: Fuŋ na ɓe a tǝgbana fuŋ 'wah mai Masǝŋ mo ẽe ɓo. 28 Masǝŋ mo nyi 'wah sãh nyi mo, mo soɓko mahm coksǝŋ nǝ tǝl ah ka mo lwaa sor tǝkine bii lee kpuu vin pǝlli. 29 Za sǝr daŋ ga joŋra mor ɓo. Zahban daŋ ga keara sǝŋ pel ɓo. Amo ye ga yea dǝɓlii wee pa ɓo. Wee ma ɓo ga keara sǝŋ pel ɓo. Dǝɓ mo tǝǝ mo ɓe, a ga ciŋ dǝɓ zahyee. Dǝɓ mo ẽe mo ɓe, a ga ciŋ dǝɓ ma ne ẽe tǝl ah ta.
Isak ẽe Esau
30 Isak vǝr ẽe Yakuɓ, Yakuɓ pǝ̃ǝ gin wol ah kal ge lalle. Fahfal ah sǝ, naa mah ah Esau pii soo gin gao ge. 31 Esau laŋ joŋ farel ma'nyah ah ɓaŋ ge pam ne ko, faa nyi pah ahe: Daddǝ, mo ur sǝŋ, mo re nǝǝ cok na ɓo mor ka mo ẽe me. 32 Pah ah Isak fii ko: Amo ye zune? Zyii faa: Ame Esau we ɓo malii. 33 Zahzyil nǝǝ Isak, suu kal tǝ coo ko, so faa: Azu ye i nǝǝ cok joŋ farel gee me ne me re kǝpel ka mo ge ya ba ne? Me ẽe ko ɓe, ẽe ah laŋ ciŋ mǝ ah ɓe ta. 34 Ne cok Esau mo laa ɓǝ faa pah ah naiko, ɓyaŋ ɓǝ ne yee faa nyi pah ahe: Daddǝ, mo ẽe me ta. 35 Amma Isak faa: Naa ma ɓo ge ne vǝrvǝr nyiŋ ẽe mai me 'yah ka ẽe mo ne ko kal ne ɓe. 36 Esau faa: Ɗiira ko ɓo ka ne Yakuɓ ya ne ? Joŋ me ɓo ɓal gwa ɓe, nyiŋ welii ɓe, zǝzǝ̃ǝ so nyiŋ ẽe mai mo 'yah ẽe me ne ɓe kpǝ. Esau so faa: Mo coŋ ẽe mor ɓe ya ne? 37 Isak zyii zah Esau faa: Mo ẽe ɗǝ, me ɓaŋ ko kan dǝɓlii tǝ ɓo ne ɓe. Me nyi wee pah ah nyi ko ne za yeɓ ah daŋ. Me nyi sor tǝkine bii lee kpuu vin nyi ko ɓe ta. Me so nyi fẽe nyi mo faɗa ne na ɓe? 38 Esau faa nyi pah ahe: Daddǝ, mo ne ẽe vaŋno to ne? Mo ẽe me ta, Daddǝ. Isak so kaa 'wa, so Esau lai yee pǝ'manne. 39 Fahfal ah pah ah Isak faa nyi ko: Mahm ka ga nǝ tǝ 'wah ɓo ka joŋ fan nyi mo ya. 40 Mo ga lwaa fan ne zǝǝ. Mo ga joŋ yeɓ zahmor naa ma ɓo, amma ne cok mo ge ŋwookyaŋ ne ki ɓe, mo ga lwaa tǝtǝl suu ɓo.
41 Esau syiŋ Yakuɓ mor ẽe mai pah ah mo ẽe ko. Esau foo pǝ zahzyil ah faa: Zah'nan wul pa ɓe a gwari. Fahfal ah me ga i naa ma ɓe Yakuɓ pǝ wulli.
42 Ge keera ɓǝ Esau we malii nyi mah ah Rebeka. So Rebeka ɗii Yakuɓ wel ah malaŋ faa nyi ko: Naa ma ɓo Esau yah faŋ val tǝ ɓo ka in mo pǝ wulli. 43 Zǝzǝ̃ǝko, na ɓe, mo laa zah ɓe, mo urri, mo ɗuu ge wo naa ma ɓe Laban Karan. 44 Mo kaa ne ki, sai ka kpãh naa ma ɓo wuu ɓe. 45 Ka kpãh naa ma ɓo mo ɓaŋ ɓo tǝ ɓo mo vǝr ɗǝ, ka mo yaŋko ɓǝ mai mo joŋ wol ahe, me so pepee ga ɗii mo gŋ ba. We ga wuk jol ɓe com vaŋno tǝ fẽe gwa daŋ ne?
Isak pee Yakuɓ kal ge yaŋ Laban
46 Rebeka faa nyi Isak: Ɓǝ foo ɓe gaɓ me tǝ ɓǝ ŋwǝǝ Esau mai mo woo ra ɓo kǝsyil Hetien. So Yakuɓ mo ɓaŋko ŋwǝǝ kǝsyil za marai ta ɓe, pǝram wul ɓe.
