Loo ko̰ɓee lə Ahas
2Mb 16.1-71 Ahas lé ləbee as rɔ-joo ɓa yeḛ tel to mbai ɓəi ndá yeḛ si Jerusalem o̰ ne ɓee as ləb dɔg-giree-misa̰. Yeḛ ra né gə́ danasur kəm Njesigənea̰’g to gə́ keaje Dabid bèe el. 2 Yeḛ un dɔ gɔl mbaije gə́ Israɛl ndá yeḛ léḛ néndajije mbata lə magə-Baalje ləm, 3 yeḛ tuu néje gə́ ə̰də sululu mee wəl-loo’g lə Hinɔmje ləma, yeḛ roo ŋganeeje ndaji ne néraje lə ginkoji dəwje gə raŋg gə́ mina̰ gə́ Njesigənea̰ tuba dee no̰ Israɛlje’g lé ləm tɔ. 4 Yeḛ inja nékinjanéməsje gə tuu néje gə́ ə̰də sululu dɔ looje gə́ ndəw’g ləm, gə dɔdərlooje’g ləma, gə gel kagje gə́ to təb ləm tɔ.
5 Njesigənea̰, Ala ləa ubá yá̰ ji mbai gə́ Siri ndá Aramje dum dəa d’wa ne koso-dəwje ləa bula gə́ ɓər d’aw sə dee Damas. Yeḛ ubá yá̰ ji mbai’d gə́ Israɛl to aree dum dəa tɔ .
6 Pékak, ŋgolə Remalia tɔl Judaje gə́ to bao-rɔje lai mee ndɔ gə́ kára ba ya as tɔl-dɔg-loo-tɔl gə dɔ dee rɔ-joo (120.000) mbata deḛ d’uba Njesigənea̰, Ala lə bɔ deeje-je d’yá̰. 7 Jikri, bao-rɔ gə́ Eprayim tɔl Maaséja, ŋgolə mbai ləm, gə Asrikam, mbai dɔ njémeekəije lə mbai ləma, gə Elkana, njekorè goo mbai ləm tɔ. 8 Israɛlje d’wa ŋgako̰ deeje gə́ mbuna dee’g ya gə́ ɓərje tɔl-dɔg-loo-tɔl-joo (200.000), deḛ gə́ to denéje gə ŋganje gə́ diŋgam gə njé gə́ dené tɔɓəi deḛ d’unda dee banrɔ d’odo ne néje lə dee yaa̰ d’aw ne Samari tɔ.
9 Njetegginta lə Njesigənea̰ kára ria lə Oded si lé gən lé tɔ. Yeḛ aw tila kəm njérɔje gə́ d’ḭ Samari ndá yeḛ ula dee pana: Aa ooje, mee Njesigənea̰, Ala lə bɔ síje-je ea̰ dɔ Judaje’g aree uba dee ya̰ dee ji sí’g ar sí tɔl deeje ne gə oŋg-boo gə́ aw njal teḛ mee dara’g lé. 10 Bèe ɓa ɓasinè seḭ ə̰jije meḛ sí’g gə mba kwaje Judaje gə Jerusalemje gə́ ɓərje lə sí gə́ diŋgam gə njé gə́ dené. Nɛ seḭje kara see ta wa dɔ sí no̰ Njesigənea̰, Ala’g lə sí to el wa. 11 Maji kar sí ooje ta ləm mba kya̰ ŋgako̰ síje gə́ seḭ wa deeje gə́ ɓər mbuna sí’g lé ar deeje tel d’aw, mbata boo-oŋg lə Njesigənea̰ ɔm dɔ sí’g ya.
12 Njé gə́ na̰je mbuna mbaije’g lə Eprayimje gə́ ri dee lə Ajaria, ŋgolə Jokana, gə Berekia, ŋgolə Mesilemot, gə Ejekias, ŋgolə Salum, gə Amasa, ŋgolə Hadlai d’ḭ d’ɔs deḛ gə́ d’ḭ loo-rɔ’g lé ŋgərəŋ 13 d’ula dee pana: Ɓərje neelé seḭ a reeje sə dee loo gə́ nee’g el. Mba kar ta wa ne dɔ síjeḛ no̰ Njesigənea̰’g lé ɓa seḭ ndigije karje kaiya lə sí gə néra majelje lə sí ḭ ne dɔ maree’g. Jeḛ lé ta wa dɔ sí yaa̰ mba̰. Bèe ɓa boo-oŋg lə Njesigənea̰ ɔm ne dɔ Israɛlje’g lé tɔ.
14 Yen ŋga njérɔje lé d’uba ɓərje gə nébanrɔje lé d’ya̰ naŋg no̰ mbaije’g ləm, gə no̰ koso-dəwje’g lai ləm tɔ. 15 Togə́bè ɓa dəwje gə́ ɓar ri dee mba̰ lé d’ḭ taa ɓərje neelé, nébanrɔje neelé d’ar dee-deḛ gə́ rɔ dee to kari ba lé d’iŋga ne kubuje gə négɔlje ləm, d’ar dee d’usɔ né gə d’ai né ləm, deḛ ndəm dee gə ubu ləma, deḛ gə́ siŋga dee godo lé d’odo dee dɔ mulayḛ̀je-je’g d’aw sə dee Jeriko, ɓee-boo gə́ tumburje to keneŋ rɔ ŋgako̰ deeje’g ləm tɔ. Tɔɓəi deḛ tel d’aw Samari gogo tɔ.
Ahas dəji Asirije mba kar dee ree la səa
2Mb 16.7-2016 Mee ndəa’g neelé Ahas ula kula rɔ mbaije gə́ Asiri dəji dee gə mba kar dee ree la səa tɔ. 17 Edɔmje ree rɔ gə Judaje ya tɔɓəi ndá d’wa dee ɓər d’aw sə dee. 18 Pilistije d’ur mee ɓee-booje gə́ to mee ndag-loo gə́ wɔji dɔ dɔkɔl lə Juda ndá deḛ taa Bet-Semes, gə Ajalo̰, gə Gederot, gə Soko gə ɓee-kogoje ləa, gə Timna gə ɓee-kogoje ləa, gə Gimjo gə ɓee-kogoje ləa ndá deḛ d’isi keneŋ tɔ. 19 Mbata Njesigənea̰ ar Judaje tel d’oso kul mbata Ahas, mbai gə́ Israɛl lé ɔs Judaje ar dee d’ya̰ rɔ dee dan néraje gə́ kori-kori’g ləm, yeḛ ra kaiya ɔs ne ta lə Njesigənea̰ rəw ləm tɔ.
20 Tilgat-Pilneser, mbai gə́ Asiri ree rɔ səa ra səa asəna gə njeba̰ bèe ɓó la səa el. 21 Mbata Ahas odo néje gə́ mee kəi’g lə Njesigənea̰ ləm, gə mee kəi’g lə mbai ləma, gə ka̰ ŋgan-mbaije ləm tɔ mba kaw ne kar mbai gə́ Asiri asəna gə nénoji bèe, nɛ yeḛ ra né kára kara gə mba la ne səa el. 22 Loo gə́ mbai Ahas lé si dan nékəmndoo’g bèe kara yeḛ ra kaiya kəmee gə́ kédé-kédé ɔs ne ta lə Njesigənea̰ rəw ya ɓəi. 23 Yeḛ inja nékinjanéməsje ar magəje lə Damasje gə́ dumee gə rɔ lé ndá yeḛ pana: Mbata magəje lə mbaije gə́ Siri lé ree la sə dee bèe ɓa m’inja ne nékinjanéməsje m’ar dee gə mba kar dee ree la ne səm-ma bèe tɔ. Nɛ deḛ lé tel to gə́ nétuga gɔlee-yeḛ gə Israɛlje lai ar dee d’oso ne. 24 Ahas mbo̰ nékulaje gə́ to mee kəi’g lə Ala ndá yeḛ təd nékulaje gə́ mee kəi’g lə Ala njigi-njigi ya. Tɔɓəi yeḛ udu tarəwkəije lə Njesigənea̰ ndá yeḛ ra loo-nékinjanéməsje mba kar magəje loo tɔ-rəwje gə́ Jerusalem lai tɔ. 25 Yeḛ unda dɔ looje gə́ ndəw mee ɓee-booje’d gə́ Juda kára-kára lai gə mba kar dee tuu néje gə́ ə̰də sululu keneŋ kar magəje. Yeḛ ra togə́bè ar mee Njesigənea̰, Ala lə bɔbeeje-je ḭ ne səa pu dəa’g ya.
26 Ges sorta néraje ləa gə néje lai gə́ yeḛ ra kédé gə njé gə́ gogo lé deḛ ndaŋg taree mee Maktub-sortaje’g lə mbaije gə́ Juda gə Israɛl ya tɔ. 27 Ahas wəi ndá deḛ dubee mee ɓee-boo gə́ Jerusalem mbata deḛ dubee mee dɔɓar’d gə́ wɔji dɔ mbaije gə́ Israɛl el. Ndá Ejekias, ŋgonee ɓa o̰ ɓee toree’g ya .
Ahaz, gan ge Yuda ne
(2Gan 16:1-6)1 Swaga ge Ahaz ne ame gan, ka da ne del wara azi, za gan Ursalima go del wol para myanaŋgal. Be ke kaŋ ge dosol Bage ɗiŋnedin ndwara se dimma ne na báŋ Dawda ne ke go to. 2 Ka bole kaŋ kerra ge Israyela ma gan ma ne, e na ɗiŋ ɗeere kḭḭm ma ne fool kaal ne sḭḭm Baal pe. 3 Ka mbo tyare dukan tilla ge baal pul ge Ben-Hinnom ne se, mbo ɗiŋ mbo tyare na vya ma tilla uzi hon kaŋ sḭḭm, ka ke kaŋ ge seŋgre kakatak ma ge naa ge Bage ɗiŋnedin ne ya̰ nama uzi Israyela vya ma ndwara zḛ ma ne ka kerra ma. 4 Ka mbo tyare tuwaleya ma, ne til dukan ma swaga sḭḭm ma go, ne njal ma pala digi, ne uwara sḭḭm ma pe zi pet me.
5 Bage ɗiŋnedin teme Siriya ma ya, a hal na, a pál naa gḛ ge be to, a mbo ne nama suwal Damas. Gwan e Peka ge Remaliya vya, gan ge Israyela ne ya, a ke nama yál gḛ ge be to. 6 Dam ge ɗu go, Peka hun Yuda ma naa dudubu kis para wara azi, pet naa ge pateya ma, ne da pe, a saŋge Bage ɗiŋnedin Dok ge bama bá ma ne bama go̰r. 7 Zikri, ndu ge pala balme ge ne hir ge Efrayim ne zi, hun Maaseya ge gan vya, ne Azrikam, ndu ge ne dó na ndwara ne gan yàl pal, ne Elkana goopol ge gan ne. 8 Israyela ma pál Yuda ma naa sonmo ne naa zaab, ne naa jabso dudubu kikis azi, a pál kaŋ ma gḛ ge be to, a gene nama mbo Samariya ya.
9 Anabi ge Bage ɗiŋnedin ne a̰me ɗu, na dḭl Oded, ge ne ka Samariya go, ɗage ya asagar ge Israyela ne ma ndwara zi, a ne wat suwal diŋ, jan nama go: «Ndi me gale, Bage ɗiŋnedin Dok ge aŋ bá ma ne laar vḛne Yuda pal, ɓya̰ nama aŋ tok go no. Hunna ge aŋ ne hṵ nama na fare det ya Dok ta digi zi ya. 10 Uwale, ndi ne se no, aŋ abe Yuda mbe ma no ya nama ga aŋ mo̰r ma ne aŋ kale ma. Aŋ dwat go, aŋ ke ya̰l Bage ɗiŋnedin Dok ge aŋ ne ndwara se to’a? 11 Za̰ me mbi gale, ká̰ me aŋ ná vya ma ge aŋ ne wá̰ nama mbe ma digi. Ago ne se no, Bage ɗiŋnedin a ho̰l ne aŋ.» 12 Ga̰l a̰me ma ne pehir ge Efrayim ne ma buwal zi, a ɗage naa ge ne gwa̰ ne pore ya ma pal. A Azariya ge Yohanan vya, Berekiya ge Mechillemot vya, Ezekiyas ge Challum vya, ne Amasa ge Hadlay vya. 13 A jan nama go: «Aŋ ne pool ge gene naa mbe ma ya diŋ to, ago nee ma hat gwan saŋge ya̰l waɗeya Bage ɗiŋnedin ndwara se. Aŋ ɓyare gwan kan ya̰l ma ne sone ma, ge ya̰l ge zaŋgal ma pal ɗaa! Sone ge nee ne ma dṵṵl waɗeya, Bage ɗiŋnedin da laar hotɗa gḛ ne nee ge Israyela ma pal.»
14 Swaga mbe go, asagar ma yá̰ naa ge bama ne wá̰ nama ya ma digi ne nama kaŋ ma, ge naa ga̰l ma ne ɓase ma ndwara go pet. 15 Naa ge a ne tó nama dḭl mbe ma no, a é naa ge a ne pá nama ya ma haŋgal, a abe ba̰r ge a ne pá nama ya ma, a hon naa ge swala ma, a abe tyarko ma, a hon naa ge be tyarko ma, a hon nama kaŋzam ma ne kaŋ njotɗa, naa ge ne jwaŋ ma, a usi nama jwaŋ ma wak, naa ge ne day mbo viya̰ to ma, a é nama kwara ma pala digi, a gwan ne nama mwaɗak mbo Jeriko, suwal ge tumur ne ya, nama kaam ma ta ya. Nama sḛ ma gwan’a Samariya diŋ.
Ahaz mbo hal Asiriya ma gan goŋle
(2Gan 16:7-20)16 Swaga mbe go, gan Ahaz hal Asiriya ma gan goŋle. 17 Ne da pe, Edom ma gwa̰ ya uwale det Yuda ma pore mballa, a pál naa a̰me ma. 18 Uwale, Filistiya ma mbo ya, a det Yuda suwal ma ge ne babur pul go le Negev go ma pore mballa me. A ame suwal Bet-Chemes, ne Ayalon, ne Gederot, ne Soko ma ne na suwal vya ma, ne Timna ma ne na suwal vya ma, ne Gimzo ma ne na suwal vya ma, a ga kat nama go. 19 Ago Bage ɗiŋnedin é Yuda ma pala cwage ya se, ne Ahaz pe. Ne da pe, Ahaz é nama saŋge Bage ɗiŋnedin bama go̰r. Na sḛ me be ke laar ɓyare ge Bage ɗiŋnedin ne to bat. 20 Ge go, Tiglat-Pilneser gan ge Asiriya ma ne mbo ya mbar Ahaz mbar ɗe, gwan det na pore zo, hal na. 21 Ko ne jo̰ Ahaz abe kaŋ ma mbut ne zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi, ne gan yadiŋ, ne ga̰l ma tok go hon gan ge Asiriya ma ne puy ɗe, na kaŋ mbe be mbar na to. 22 Na yál mbe ma no zi puy ɗe, gan Ahaz ka dwage ke ho̰l ne Bage ɗiŋnedin. 23 Ɗiŋ mbo tyare tuwaleya hon dok ge Damas ma ne, nama ge ne há na, ne da pe, ka jan tene go: «Ne jo̰ dok ge Siriya ma ne sya nama ko̰r ɗe, a kwaɗa mbi ke tuwaleya hon dok mbe ma, nama sya mbi ko̰r me.» Amma a dok mbe ma sḛ e gan ma ne na naa ma detɗa ne ne.
24 Ahaz abe kaŋ ge ne zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi ma, ɓá nama uzi, fet zok ge Bage ɗiŋnedin ne wak digi, sin twal tuwaleya ma ge Ursalima viya̰ kiya̰r ma go. 25 Sin swaga sḭḭm ma ge Yuda suwal ge daage go ne ke tuwaleya hon dok ge ɗogle ma pe. Na kaŋ kerra mbe ma é Bage ɗiŋnedin Dok ge na bá ma ne laar hotɗa.
26 Kaŋ ge Ahaz ne ke ge may ma, ge zḛ ge ma ne ge hṵsi ma, a njaŋge nama ya maktub ge gan ge Yuda ma ne ge Israyela ma ne zi. 27 Ahaz jyat na bá ma pe ya, a mbul na Ursalima diŋ, amma a be mbul na sḭḭm pala ge gan ge Israyela ma ne go to. Na vya Ezekiyas zam gan na byalam go.
