1 Rɔ aw gə́ kédé-kédé mbuna njé’g lə Sawul gə njé’g lə Dabid. Siŋga Dabid ḭ dɔ maree’d gə́ kédé-kédé nɛ ka̰ njé’g lə Sawul ɓa rəm gə́ gogo-gogo tɔ.
Ŋgalə Dabid gə́ diŋgam gə́ yeḛ oji dee Ebro̰ lé
2 Ŋganje gə́ diŋgam gə́ Dabid oji dee Ebro̰ lé ɓa nee: Amno̰ to ŋgondəree gə́ yeḛ ojee gə Ahinoam, dəw gə́ Jisreel, 3 njekɔm’g joo to Kiləab gə́ yeḛ ojee gə Abigayil, dəw gə́ Karmel gə́ kédé to dené lə Nabal lé, njekɔm’g munda lə dee to Absalɔm gə́ yeḛ ojee gə́ Maaka gə́ to ŋgolə Talmai, mbai gə́ Gesur, 4 yeḛ gə́ njekɔm’g sɔ to Adonija, ŋgolə Agit, yeḛ gə́ njekɔm’g mi to Sepatia, ŋgolə Abital, 5 yeḛ gə́ njekɔm’g misa̰ to Jitream gə́ yeḛ ojee gə Egla. Egla lé kara to dené lə Dabid ya tɔ. Deḛje neelé ɓa Dabid oji dee Ebro̰ ya.
Abner ra ta gə Is-Boset
6 Mee ndəa gə́ rɔ to mbuna njé’g lə Sawul gə njé’g lə Dabid lé Abner wa rəa kɔgərɔ mbata njé’g lə Sawul. 7 Nɛ gamla-dené lə Sawul kára ria lə Rispa gə́ to ŋgolə Aja si keneŋ. Tɔɓəi Is-Boset dəji Abner pana: See gelee ban ɓa i aw rɔ gamla-dené’g lə bɔm lé wa.
8 Mee Abner ḭ səa jugugu dɔ ta gə́ Is-Boset pa’g lé aree ilá keneŋ pana: See ma m’to gə́ bisi gə́ m’ɔm na̰’d gə Judaje gə goo ŋgəḭ wa. Ɓogənè lé m’ra meemaji gə njé’g lə bɔbije Sawul ləm, gə ŋgakea̰je ləma, gə baokuraje ləa ləm tɔ ɓó ma m’ilai ji Dabid’g el tɔ. Ŋga see gelee ban ɓa ɓogənè i ila ta gə́ wɔji dɔ dené neelé dɔm’g wa. 9 Ɓó lé m’ra gə Dabid né gə goo ta gə́ Njesigənea̰ man ne rəa aree lé el ndá maji kar Ala ra səm-ma Abner nédɔkudu ya . 10 Mbata yeḛ pa njaŋg mba kɔr ɓeeko̰ lé ji njé’g lə Sawul kila ji njé’g lə Dabid’g ləm, mba kunda kalimbai lə Dabid dɔ Israɛlje’g gə dɔ Judaje’g un kudee Dan saar teḛ ne Beer-Seba ləm tɔ.
11 Is-Boset oo ta kára mba tel kila Abner’g el mbata yeḛ ɓəlee ya.
Abner tel ɔm na̰’d gə Dabid
12 Abner ula njékaḭkulaje rɔ Dabid’g mba kar dee d’ulá ta gə́ wɔji dəa pana: See ɓee lé to ka̰ nawa. Ar sí j’un ndu sí j’ar na̰ ndá aa oo, ma la səi mba kari tel gə Israɛlje lai gə́ rɔi’g.
13 Dabid ilá keneŋ pana: Maji ya! M’a kun ndum kari ya nɛ ma m’dəjii né kára: I a koo kəm el nɛ ɓó lé i a ree gə Mikal, ŋgolə Sawul gə́ dené kam ndá yee ɓa i a koo ne kəm ɓəi. 14 Tɔɓəi Dabid ula njékaḭkulaje rɔ Is-Boset, ŋgolə Sawul’g mba kar dee d’ulá pana: Maji kari tel gə dené ləm Mikal gə́ m’wa səa mɔr gə ndar tamɔd Pilistije gə́ tɔl (100) lé am . 15 Is-Boset ar dee d’aw d’ɔr Mikal lé kəi lə ŋgabeeje, Paltiel gə́ to ŋgolə Layis lé. 16 Ŋgabeeje lé ndolè gée gə mán-no̰ kəmee’g saar teḛ Bahurim. Ndá Abner ulá pana: Tel aw loo ləi! Ndá yeḛ tel aw ya tɔ.
17 Abner wɔji ta gə ŋgatɔgje gə́ Israɛl ndá ula dee pana: Kédé lé seḭ ndigije mba kar Dabid ɓa to mbai lə sí. 18 Maji kar sí ṵdáje gə́ mbai ɓasinè ŋga mbata Njesigənea̰ pata wɔji ne dɔ Dabid pana: To Dabid, kura lə neḛ lé ɓa n’a kɔr ne koso-dəwje lə neḛ gə́ Israɛl ji Pilistije’g ləm, gə ji njéba̰je’g lə deḛ lai ləm tɔ kɔm dee tar ya.
19 Abner pa taree ar Bḛjamije kara ləm, tel aw Ebro̰ ndaji taree ila mbi Dabid’g aree oo néje lai gə́ Israɛlje gə Bḛjamije d’wɔji-kwɔji ra lé ləm tɔ. 20 Yeḛ aw gə dəwje rɔ-joo rɔ Dabid’g mee ɓee’d gə́ Ebro̰ ndá Dabid ar dee koro muru-gad mbata Abner gə dəwje gə́ d’aw səa lé. 21 Abner ula Dabid pana: M’a kḭ kaw mbo̰ Israɛlje lai rɔ mbai’g ləm gə́ to mbai lé. D’a manrɔ dee kari ndá i a ko̰ɓee dɔ Israɛlje’g lai to gə́ məəi wɔji lé ya.
Dabid ya̰ Abner aree aw gə meekulɔm.
Joab tɔl Abner
22 Aa ooje, Joab gə njé’g lə Dabid d’ḭ loo-wai’g ree gə boo-nébanrɔje. Abner nai rɔ Dabid’g ɓee gə́ Ebro̰ el ŋga mbata Dabid yá̰ aree aw gə meekulɔm. 23 Loo gə Joab gə kudu-njérɔje ləa lai ree ndá d’ula Joab pana: Abner, ŋgolə Ner ree rɔ mbai’g nee ya ndá yeḛ yá̰ aree aw gə meekulɔm. 24 Joab aw rɔ mbai’g lé dəjee pana: See ɗi ɓa i ra bèe wa. Aa oo, Abner ree rɔi’g ndá see gelee ban ɓa i yá̰ aree aw wa. 25 I gər Abner, ŋgolə Ner gao! Yeḛ ree gə mba su kəmi ləm, gə mba gər rəw-kabije ləma, gə mba gər néje lai gə́ i ra ləm tɔ.
26 Loo gə́ Joab ḭ rɔ Dabid’g teḛ ndá yeḛ ula njékaḭkulaje ar dee d’un dɔ gɔl Abner d’ḭ səa godə-ma̰ gə́ Sira tel ree səa. Nɛ Dabid oo taree el. 27 Loo gə́ Abner tel ree Ebro̰ mba̰ ndá Joab ɔree aw səa dan tarəwkəi’g to gə́ lə né gə́ a gə kwɔji səa ta gə́ to loo-kiya’g bèe ndá yeḛ ɔsee mée’g tɔlee mba dal ne ba̰ lə ŋgokea̰ Ajael.
28 Gée gə́ gogo Dabid oo taree ndá yeḛ pana: Ta kára kara wa dɔ neḛ no̰ Njesigənea̰’g mbata məs Abner, ŋgolə Ner lé el ləm, wa dɔ ɓeeko̰ lə neḛ kara el ləm tɔ. 29 Maji kar məs neelé tel oso dɔ Joab’g ləm, gə dɔ gel-bɔje’g lə bɔbeeje lai ləm tɔ! Maji kar ŋgaka Joabje lé lal dəw gə́ iŋga rɔko̰ bajal, əsé lal rɔko̰ ba̰ji el ləm, əsé lal njetɔs kag el ləma, əsé lal njekoso ta kiambas’g el ləma, əsé lal njekwəi-yoo-ɓoo nda̰ el ləm tɔ.
30 Togə́bè ɓa Joab gə ŋgokea̰ Abisai tɔl ne Abner mbata yeḛ tɔl ŋgoko̰ dee gə́ Ajael loo-rɔ gə́ Gabao̰.
31 Dabid ula Joab gə deḛ lai gə́ d’aw səa lé pana: Tilje kubuje lə sí hao̰-hao̰ ndá ulaje ŋgisi kubu-kwa-ndòo rɔ sí’g no̰je ne dɔ yoo Abner’g.
Tɔɓəi mbai Dabid njaa goo yée’g tɔ. 32 Deḛ dubu Abner mee ɓee gə́ Ebro̰. Mbai lé ɔr ndia gə́ tar wəl no̰ ne ta dɔɓar Abner’g ar koso-dəwje lai kara no̰ səa tɔ. 33 Mbai lé un pa no̰ yoo Abner pana:
See Abner ya kəm karee wəi
To gə́ dəw gə́ ta wa dəa bèe wa.
34 I lé deḛ tɔ jii gə gɔli gə kúla larje el.
I oso to gə́ dəw oso ne no̰ njémeeyèrje’g bèe.
35 Koso-dəwje tel no̰ yoo Abner unda nje gə́ kédé ya ɓəi. Koso-dəwje lai d’aw rɔ Dabid’g mba karee o̰ muru loo gə́ kàr aar tar ya ɓəi. Nɛ Dabid man rəa pana: Ɓó lé nésɔ əsé né gə́ rara kara ɓa ɔd tam kédé ɓa kar kàr andə ɓəi ndá maji kar Ala ra səm nédɔkudu ya.
36 Né neelé koso-dəwje lai gər ləm, taa kəm dee ləm tɔ ar dee d’oo néje lai gə́ mbai ra lé gə́ né gə́ maji ya. 37 Mee ndəa’g neelé koso-dəwje lai gə Israɛlje lai gər to gə́ to gə goo torndu mbai ɓa dəw tɔl ne Abner, ŋgolə Ner lé el. 38 Mbai ula kuraje ləa pana: See seḭ gərje to gə́ mbai gə́ to dəw gə́ boo wəi ɓogənè mee ɓee gə́ Israɛl el wa. 39 Ma lé d’wa dɔm gə ubu d’undam ne gə́ mbai nɛ siŋgam godo ya ɓəi. Dəwje nee gə́ to ŋgalə Seruja lé siŋga dee ur dɔm’g. Maji kar Njesigənea̰ uga dɔ njemeeyèr gə goo némeeyèr ləa ya.
1 Sawul naa ma ne Dawda naa ma kat ne Pore mballa kaal ge be to. Dawda ka zam zḛ pool ge na ne zi, Sawul naa ma ka dageya me.
Dawda vya ge ne tó Hebron go ma
(1Maa 3:1-4)2 Dawda vya ge ne tó nama suwal Hebron go ma no: Na vya pul soy Amnon, tó na da ne na gwale Ahinowam ge suwal Jizreel ne. 3 na vya ge azi Kilyab, tó na da ne na gwale Abigayel ge Nabal gwale, ge suwal Karmel ne. Ge ataa Absalom, tó na da ne na gwale Maaka ge Talmay, gan ge suwal Gechur ne vya. 4 Ge anda Adoniya, tó na da ne na gwale Haggit, ge anuwa̰y Chefatiya tó na da ne na gwale Abital. 5 Ge myanaŋgal Yitreyam tó na da ne na gwale Egla. Nama mbe ma no, a Dawda vya ge ne tó nama Hebron go ma ne.
Gool ge Abner ma ne Ichebochet buwal zi
6 Swaga ge naa ge Sawul ne ma ne naa ge Dawda ne ma ne ka mbal ta pore ɗe, Abner hat pool ge be to Sawul naa ma buwal zi. 7 Ago Sawul ka da ne gwale ge wanna digi a̰me, na dḭl Rispa. A Aya vya ne. Dam a̰me ɗu, Ichebochet jan Abner go: «Mo te mbo mbi bá gwale ge wanna digi pe zi gyana ɗaa?» 8 Swaga ge Abner ne za̰ fare janna ge Ichebochet ne ɗe, na laar vḛne, jan na go: «Mbi gú ge Yuda ma ne ne ɗaa? Ɗiŋ ma̰ no, mbi da ne kwa a̰se ne mo bá Sawul, ne na ná vya ma, ne na kaam ma pe, mbi be ɓyan mo Dawda tok go to. A ma̰ gale mo maare mbi fare ne gwale mbe pe no ɗaa? 9 Dok na ke ne mbi kaŋ ge na laar ne ɓyare, kadɗa mbi ke ne Dawda kaŋ ge Dok ne ke wak tuli ne na pe ya to.» 10 Ago Dok guni tene go, na ndage muluk ge Sawul ne uzi, na é Dawda suwal Israyela ma ne Yuda pal, ne Dan go ɗiŋ mbo Bercheba ya. 11 Ichebochet gwan ɓol fare ge jan Abner to, ago ka sya na vo.
Abner mbo vwal na pe ne Dawda
12 Abner teme naa mbo ɓol Dawda, ne fare janna go: «Suwal wuɗi ne ne ɗaa? Ke nee wak tuli ta buwal zi, mbi ma̰ gwan ne Israyela vya ma ya mwaɗak mo pe go.» 13 Dawda jan go: «A kwaɗa, mbi ke wak tuli ne mo, amma mbi ɓyare kaŋ a̰me ɗu ne mo ta. Mbo ya ɓol mbi be ge mo dol mbi gwale Mikal ge Sawul vya ya mo ndwara zḛ to to.» 14 Dawda teme naa mbo ɓol Ichebochet ge Sawul vya, ne fare janna go: «Ho̰ mbi, mbi gwale Mikal, ago mbi sa̰ na da ne Filistiya ma vuwal wak wala kis.» 15 Ichebochet teme naa mbo wan na ne na obe Paltiyel ge Layis vya pe zi ya. 16 Paltiyel kare na gwale pe ne fyaso ɗiŋ mbo suwal Bahurim ya. Abner jan na go na gwa̰ di. Na sḛ gwan di.
17 Abner jan ga̰l ge Israyela ne ma go: «Ne zaŋgal ya day, aŋ ɓyare go Dawda ka gan aŋ pal ne. 18 Swaga mbyatɗa go ge aŋ ke. Ago Bage ɗiŋnedin ke wak tuli ne Dawda go: ‹ne mbi dore Dawda ta, mbi mbo zur mbi ɓase Israyela vya ma ne Filistiya ma tok go, ne nama naa ge ho̰l ma tok go pet me›.» 19 Abner mbo jan Bayami vya ma fare mbe me. Ɗage mbo ɓol Dawda suwal Hebron ya, jan na za̰ya ge Israyela vya ma ne Bayami vya ma ne za̰ ta ya. 20 Abner mbo ya ɓol Dawda suwal Hebron go ne naa wara azi na pe go. Dawda ke Abner ma ne na naa ma gwasal. 21 Abner jan Dawda go: «Gan, mbi mbo mbo kote Israyela vya ma ya pet mo pe go. Aŋ ne nama ba ke wak tuli ta buwal zi, go no, mo ba ke muluk suwal pal pet dimma ne mo ne ɓyare go.» Dawda ya̰ Abner gwanna, na sḛ gwan halas.
Siya ge Abner ne
22 Ɓorom, Dawda naa poseya ne Yowab, a gwan ne pore ya, ne kaŋ paal ma gḛ ge be to. Swaga mbe go Abner ne Dawda ta Hebron go to, ya̰ na ya ya mborra halas. 23 Swaga ge Yowab ma ne ya̰ ya ɗe, a jan na go, Abner ge Ner vya mbo ya gan Dawda ta, ya̰ na mborra ya ya halas. 24 Yowab mbo ya ɓol gan, jan na go: «Mo te ke da go ɗaa? Mo te ya̰ Abner gwanna sḛ iyalam tiliŋ gyana ɗaa? 25 Mo kwa Abner ge Ner vya kwa ko’a! Mbo ya boge mo ndwara na kwa son ge mo pore kerra ne ma, ne mo kaŋ kerra ma pet.» 26 Swaga ge Yowab ne ɗage ne Dawda ta ya ɗe, teme naa Abner pe ya, a mbo gwan ne na ne tub ge suwal Sira ne wak ya, be ge Dawda kwarra. 27 Swaga ge Abner ne gwa̰ ya suwal Hebron diŋ ɗe, Yowab tol na ya gulum ga̰l wak zi, ne mo jo̰ na ɓyare waase na fare a̰me go. Tun na na laar zi, hun na swaga mbe go. Hṵ na ndwara gele na ná vya Asayel.
28 Go̰r swaga ge Dawda ne za̰ fare mbe ɗe, jan go: «I ne mbi muluk i naji Bage ɗiŋnedin ndwara se ɗiŋnedin ne siya ge Abner ge Ner vya ne pe. 29 Na ka Yowab ma ne na hir ma pal! Ge hir ge Yowab ne zi, ɗaɗak naa ka ame jwaŋ, ko a ka kun swama, nama gá naa zaab baŋ, ko nama ka ɓol siya walam, ko nama ka fit ne kyamal!» 30 Ago Yowab ma ne na ná vya Abichay hṵ Abner ne na ne hṵ bama ná vya Asayel ge pore ge Gabawon ne go pe.
31 Dawda jan Yowab ma ne naa ge ne ka ne na ma go: «Taabe me aŋ ba̰r ma ne aŋ ta uzi, ká̰ me kasigir ma aŋ ta, fyá me Abner.» Gan Dawda dol tene siya ge Abner ne pe go ɗameya. 32 A mbul Abner ge Hebron go. Gan par na wak fyaso na siim pal, ɓase ma pet a ka fyalla me. 33 Gan he baŋyo mballa digi ne Abner pe, ka mballa go:
«Abner te su gyana ne ndu ge daal go ɗaa?
34 A vwa mo tok ma vwal ɗaa?
A fé mo koo ma se fet ne zúl ɗaa?
Mo su siya gyana dimma ne
naa ge fiiri viya̰ ma ne hun naa go ɗaa?»
Go̰r go, ɓase ma pet gwan fyal Abner. 35 Ɓase ma pet a gene kaŋzam ya hon Dawda gyala gale ne be dimma. Dawda guni tene go: «Dok na ke mbi kaŋ ge na laar ne ɓyare, kadɗa mbi tat kaŋ a̰me ya mbi wak zi gyala gale ne be dimma.»
36 Ɓase ma pet a kwar kaŋ ge gan Dawda ne ke, kat kwaɗa nama ndwara zi. Ago kaŋ ge gan Dawda ne ka kerra ma mwaɗak ka det nama ndwara zi kwaɗa. 37 Dam mbe go pehir ge Yuda ne ma, ne Israyela vya ge may ma pet, a kwa go na be wak honna ge gan Dawda ne pal ɗo, a hṵ Abner ge Ner vya no to. 38 Gan jan na naa ga̰l ge temel ma go: «Aŋ be kwa go, ndu ga̰l ge gak dé ma̰ ne suwal Israyela go to’a? 39 Ma̰ no, ne jo̰ a naŋge mbi num é gan puy ɗe, mbi taŋgay baŋ, Seruya vya mbe ma no, a ke fare pool waɗe mbi. Bage ɗiŋnedin na pó ndu ge ne ke sone, sone kerra ge na ne pal.»
