Moyis gə məmeeje gə́ Jetro
1 Jetro gə́ njekinjanéməs gə́ Madian gə́ to məəm Moyisje lé oo ta néje lai gə́ Ala ra mbata lə Moyis ləm, gə mbata lə Israɛlje gə́ to dəwje ləa ləma, yeḛ oo to gə́ Njesigənea̰ ar Israɛlje d’unda loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ ləm tɔ. 2 Jetro gə́ məəm Moyisje lé ar ŋgonee gə́ Sepora, gə́ to dené lə Moyis gə́ yeḛ aree tel aw ɓée kédé lé si rəa’g . 3 Ŋgalə Sepora gə́ diŋgam joo kara d’isi rəa’g tɔ, yeḛ gə́ kára ria lə Gersɔm mbata Moyis pa pana: M’isi ɓee-kaḭ’g , 4 yeḛ gə́ raŋg ria lə Eliéjer mbata yeḛ pa pana: Ala lə bɔmje la səm, tɔɓəi yeḛ nja ɔrm ta kiambas’g lə Parao̰.
5 Jetro gə́ məəm Moyisje lé ree gə ŋgalə Moyis gə dené ləa lé, ree sə dee dɔdilaloo’g loo gə́ yeḛ si mbɔr mbal’g lə Ala waga. 6 Yeḛ ar dee d’ula Moyis pana: Neḛ Jetro gə́ n’to məmeeje lé ɓa n’aw n’ree gə́ rəa’g gə dené ləa gə ŋganeeje gə́ diŋgam gə́ joo lé. 7 Moyis teḛ aw tila kəm məmeeje ndá yeḛ unda barmba nea̰’g tɔɓəi yeḛ il ɓɔlee tɔ. Deḛ dəji na̰ ta gə́ wɔji dɔ roŋgəŋ lə dee-deḛ ləm gə ka̰ njémeekəije ləm tɔ ndá deḛ d’andə d’aw mee kəi-kubu’g lə Moyis. 8 Moyis ndaji ta néje lai gə́ Njesigənea̰ ra gə Parao̰ gə njé gə́ Ejiptə mbata lə Israɛlje ləm, gə némeekonje lai gə́ teḛ dɔ dee’g rəbə ləma, gə rəbee gə́ Njesigənea̰ ɔr dee ne keneŋ ləm tɔ, ar məmeeje oo. 9 Mee Jetro lelee dɔ meemajije lai gə́ Njesigənea̰ ra mbata lə Israɛlje ləm, gə kɔr gə́ yeḛ ɔr dee ji njé gə́ Ejiptə’g ləm tɔ. 10 Jetro pana: Maji kar dɔ Njesigənea̰ ai səgərə, yeḛ gə́ njekɔr sí ji njé gə́ Ejiptə’g ləm, gə ji Parao̰’g ləm tɔ, yeḛ gə́ njekɔr koso-dəwje ji njé gə́ Ejiptə’g lé. 11 Ɓasinè, ma m’gər gao to gə́ Njesigənea̰ lé ur dɔ magəje’g lai, mbata némeeyèr lə njé gə́ Ejiptə lé tel oso dɔ dee-deḛ’g ya.
12 Jetro gə́ məəm Moyisje lé inja nékinjaməs gə́ ka̰ roo ləm, gə nékinjanéməsje gə́ raŋg ləm tɔ ar Ala. Ndá Aaro̰ gə ŋgatɔgje lə Israɛlje lai ree d’usɔ né na̰’d gə məəm Moyisje no̰ Ala’g lé.
Moyis mbər mbaije gə́ njégaŋ-rəwtaje
13 Bèlè lookàree lé, Moyis si gaŋg rəwta lə dəwje ndá, dəwje neelé d’aar tar nea̰’g gə ndɔ ya saar d’ar kàr ur naŋg jig. 14 Məm Moyisje oo néje lai gə́ yeḛ ra mbata lə dəwje neelé ndá yeḛ pana: See ban ɓa i ra bèe gə dəwje neelé wa. See gelee ban ɓa i nja gə kari ba si naŋg nee ndá ar koso-dəwje lai d’aar tar nɔḭ’g gə ndɔ ya saar d’ar kàr ur naŋg jig bèe wa. 15 Moyis tel ila məmeeje’g lé pana: To mbata dəwje neelé ree rɔm’g mba koo rəwta-gaŋg gə ḭ rɔ Ala’g lé. 16 Loo gə́ ta gə́ kəm gɔl to mbuna dee’g ndá deḛ ree ne rɔm’g, ma m’ɔr kəm ta gə́ to mbuna dee’g ndá m’ar dee gər ne ndukunje lə Ala ləm, gə godndiaje ləm tɔ.
17 Məm Moyisje ulá pana: Né gə́ i ra neelé to sur el. 18 I lé a sané siŋgai ləm, dəwje gə́ d’aar nɔḭ’g nee lé kara i sané siŋga dee ləm tɔ, mbata né neelé al dɔ siŋgai ɓó i nja gə kari ba a kaskəm ra né neelé el. 19 Yen, ɓasinè lé, maji kari oo ndum ya, m’a gə kwɔjii né gə́ kəm ra ndá maji kar Ala nai səi ya, maji kari to njenai gə́ dəwje no̰ Ala’g lé ləm, i a kun taje lə dee kaw ne nea̰’g ləm tɔ. 20 Maji kari ndoo dee godndiaje gə torndiaje, ar dee-deḛ gər rəw gə́ kəm kar dee njaa keneŋ ləma, gə né gə́ kəm kar dee ra ləm tɔ. 21 Nɛ mbuna dəwje’g lai lé maji kari mbər diŋgamje gə́ siŋga dee to kɔgərɔ-kɔgərɔ ləm, deḛ gə́ ɓəl Ala ləm, diŋgamje gə́ gel dee godo ləma, deḛ gə́ to mwəiyoolarje el ləm tɔ, maji kari unda dee gə́ njékaa dɔ mar deeje: njékaa dɔ dəwje gə́ tɔl-dɔg-dɔg (1.000) ləm, njékaa dɔ dəwje gə́ tɔl-tɔl (100) ləm, njékaa dɔ dəwje gə́ rɔ-mi rɔ-mi (50) ləma, gə njékaa dɔ dəwje gə́ dɔg-dɔg (10) ləm tɔ. 22 Maji kar dee gaŋg rəwta dɔ dəwje’g gə ndɔ dee ndɔ dee, taje gə́ boo-boo ɓa d’a ree ne rɔi’g, nɛ ŋgan taje gə́ lam-lam lé deḛ nja maji kar dee ra gə dɔrɔ dee. Ar nékodo gə́ wɔi gə́ to dɔi’g neelé wɔilɔ pélé, mbata deḛ d’a kodo səi na̰’d ya. 23 Ɓó lé i ra togə́bè ɓa Ala un ndia dɔ’g ari ndá, yee ɓa i a kaskəm ra ləm, dəwje lai neelé kara d’a teḛ loo gə́ deḛ d’isi d’aw gə́ keneŋ lé gə meelɔm ya ləm tɔ.
24 Moyis oo ta lə məmeeje ndá ra néje lai gə́ yeḛ ulá lé ya tɔ. 25 Moyis mbər diŋgamje gə́ siŋga dee to kɔgərɔ-kɔgərɔ mbuna koso-dəwje gə́ Israɛl lai ndá yeḛ unda dee gə́ njékaa dɔ dəwje gə́ tɔl-dɔg-dɔg (1.000) ləm, njékaa dɔ dəwje gə́ tɔl-tɔl (100) ləm, gə njékaa dɔ dəwje gə́ rɔ-mi rɔ-mi ləma, gə njékaa dɔ dəwje gə́ dɔg-dɔg ləm tɔ. 26 Deḛ gaŋg rəwta dɔ dəwje’g gə ndɔ dee ndɔ dee, taje gə́ kədərə yaa̰ lé ɓa deḛ d’aw ne no̰ Moyis’g, nɛ ŋgan taje gə́ lam-lam ndá deḛ nja gɔl gə dɔrɔ dee tɔ.
27 Yen ɓa Moyis ya̰ loo ar məmeeje gə́ Jetro tel aw mee ɓee’g ləa gogo ɓəi.
Yetro mbo ɓol na tisi Musa
1 Yetro ge Musa tisi, bage tuwaleya ge suwal Madiyan ne, za̰ kaŋ ma ge Dok ne ke ne Musa ma ne Israyela vya ma, ɓase ge na ne ma, za̰ viya̰ ge Bage ɗiŋnedin ne ke ne zurra ge Israyela vya ma ne suwal Masar diŋ ya zum pe. 2 Yetro ge Musa tisi, wan Sefora ge Musa gwale, na ge ne ya̰ na mborra dḛ, 3 wan na vya ma azi jwak me. Ge ɗu dḭl Gerson, ndwara go mbay, jya̰ go: «Mbi mbay ge suwal ge ɗogle go.» 4 Ge may dḭl Eliyezer, ndwara go, mbi Dok a bage ne sya mbi ko̰r ne, jya̰ go: «Dok ge mbi bá ma ne sya mbi ko̰r ne, zu mbi ne Faraon tok go no.»
5 Yetro ge Musa tisi, poseya ne na vya ma jwak, ne na gwale me, a mbo ya ɓol Musa ful pul zi, ge nama swaga ge a ne ka njal ge Dok ne pe go. 6 Jan Musa go: «Mbi Yetro ge mo tisi, mbi gene mo ya mo gwale ma ne mo vya ma azi jwak.» 7 Musa mbo kun na tisi Yetro, gur na koo na ndwara se, bur na na sḛ zi, a ele ta fare ma pe. Go̰r go a wat gur zi. 8 Musa wan na tisi kaŋ ma ge Bage ɗiŋnedin ne ke ne Faraon ma ne Masar ma ne Israyela vya ma pe, ne yál ge bama ne ɓó nama viya̰ zi ma, ne zurra ge Bage ɗiŋnedin ne zu bama ma. 9 Yetro ke laar saal ne kaŋ ma ge Bage ɗiŋnedin ne ke ne Israyela vya ma pe, ne zurra ge ne zu nama ne Masar ma tok go pe me. 10 Yetro jan go: «Uwareya hon Bage ɗiŋnedin, na ge ne zu aŋ ne Masar ma tok go, ne Faraon tok zi ya me! 11 Ne se no, mbi kwa ya go go, a Bage ɗiŋnedin waɗe dok ma ne ga̰l ne pet, da ne pe no, Masar ma ka ke Israyela vya ma yál no.»
12 Yetro ge Musa tisi tyare tuwaleya ge tilla uzi ma, ne tuwaleya ge ba̰a̰n ne ma hon Dok. Aaron ma ne naa ge gaŋlaŋ ge Israyela vya ma ne ma a mbo ya zam kaŋzam dagre ne Musa tisi Dok ndwara se.
Yuwaleya ge Yetro ne
13 Dam ge kwap ge go, Musa kat se ndwara nṵsi Israyela vya ma fare. Ɓase ma mḛ digi ne koo Musa ndwara se ne cya̰wak tek mbo gasamal. 14 Musa tisi kwar kaŋ ge Musa ne ka ke ne ɓase ma pe, jan na go: «Mo te ke ma kaŋ go ne ɓase ma ɗaa? Mo te ka gyana hini go ɗu kikit ɗaa? Kyaɗa ɓase ma ba kat mḛya digi ne koo mo ndwara se ne cya̰wak tek diŋ mbo gasamal ɗaa?» 15 Musa gwan ne na tisi Yetro janna go: «Ɓase ma mbo ya mbi ta, ndwara ele fare ne Dok ta. 16 Swaga ge a ne kat ne fare a̰me ta buwal zi, a mbo ya mbi ndwara se, mbi ba ka nṵsi nama fare, mbi ka ŋgay nama njaŋgeya ge Dok ne ma ne eya ma me.»
17 Musa tisi jan na go: «Kaŋ ge mo ne ke no, a kwaɗa to. 18 Aŋ ne ɓase ma, aŋ lwage ta baŋ. Ago temel dṵṵl ne mo pal, mo mbyat ge ke na hini ɗu to. 19 Se no, za̰ yuwaleya ge mbi ne, Dok me na ka ne mo! Ka ɓase ma ndwara zḛ Dok ndwara se, mo ba ka gene nama fare ma ya Dok ndwara se. 20 Wá̰ nama njaŋgeya ma ne eya ma pe, ŋgay nama nama ke mborra ge ne na viya̰ go, ne kaŋ ge a ba mbo kerra ma me. 21 Tá naa ge mbyatɗa ma, naa ge ne sya Dok vo ma, naa ge jwap ma, naa ge be vin wak lwaɗeya ma, é nama ga̰l ge naa ge dubu ma ne, ne ga̰l ge naa ge kis ma ne, ne ga̰l ge naa ge wara anuwa̰y ma ne, ne ga̰l ge naa ge wol ma ne me . 22 Nama ka nṵsi ɓase ma fare ɗaɗak, nama ka gene ya fare ge dṵṵl ma mo ndwara se. Fare ge fogor ma ɗe, nama sḛ ma ka nṵsi na. Foge tene, nama sḛ ma ḭ dṵṵl dagre ne mo me. 23 Kadɗa mo kerra mbe go, kadɗa na Dok sḛ ho̰ mo na wak ne ɗe, mo mbo lwage tene to, ɓase ma me a mbo det swaga mbe ya halas zi.»
24 Musa za̰ yuwaleya ge na tisi ne. Ker dimma ne na ne jya̰ na go. 25 Musa tal naa ge mbyatɗa ma, ne Israyela vya ma buwal zi, é nama ga̰l ge naa ge dubu ma ne, ne ga̰l ge naa ge kis ma ne, ne ga̰l ge naa ge wara anuwa̰y ma ne, ne ga̰l ge naa ge wol ma ne me. 26 A ka nṵsi ɓase ma fare ma ɗaɗak, fare ge dṵṵl ma a gene nama ya Musa ndwara se, amma fare ge fogor ma, nama sḛ ma ka nṵsi nama ta buwal zi.
27 Musa e na tisi viya̰ go, Yetro gwan mbo na suwal ya.