Atali gə́ to mbai gə́ dené gə́ Juda lé
2SgI 22.10-121 Loo gə́ Atali, ko̰ Ahajiaje oo to gə́ ŋgonee wəi ndá yeḛ ḭ ar dee tɔl dee-deḛ lai gə́ to gel-bɔje lə mbai lé. 2 Nɛ Joseba, ŋgolə mbai Joram, gə́ to kɔnan Ahajiaje lé un Joas, ŋgolə Ahajia dan ŋgalə mbai’g loo gə́ d’aw tɔl dee lé: yeḛ unee iyá na̰’d gə njeŋgəmee mee kəi-to’g. Yeḛ iya rəa togə́bè kəm Atali’g ndá ar dee d’oo loo tɔlee el tɔ. 3 Yeḛ iya rəa gə Joseba na̰’d mee kəi’g lə Mbaidɔmbaije as ləb misa̰, loo gə́ Atali ɓa o̰ ne ɓee lé.
D’unda Joas gə kəmee gə́ mbai
2SgI 23.1-214 Mee ləb gə́ njekɔm’g siri ndá Jeojoda ula kula ɓar ɓé-njérɔje gə́ Keret tɔl-tɔl (100) ləm, gə njérɔje gə́ njékaḭ bada dɔ looje’g ləm tɔ ndá yeḛ ar dee ree rəa’g mee kəi’g lə Njesigənea̰. Yeḛ man rəa ɔm ne sə dee na̰’d, tɔɓəi yeḛ ar dee manrɔ dee bər-bər d’un ne ndu dee mee kəi’g lə Njesigənea̰ ndá yeḛ tɔji dee ŋgolə mbai lé tɔ. 5 Tɔɓəi yeḛ un ndia ar dee pana: Aa ooje, né gə́ seḭ a gə raje ɓa nee: Deḛ gə́ mbuna sí-seḭ gə́ d’a gə kun kula gə ndɔ-kwa-rɔ lé d’a kai dee as kudu munda kar deḛ gə́ kudu kára d’a ŋgəm kəi lə mbai ləm, 6 deḛ gə́ kudu kára d’a ŋgəm tarəw ɓee gə́ Sur ləma, deḛ gə́ kudu kára d’a ŋgəm tarəw ɓee goo njérɔje gə́ to njékaḭ bada dɔ looje’g ləm tɔ, bèe ɓa seḭ gə́ kudu munda lé a kaaje ne dɔ kəi ləm, a taaje ne tor na̰ gə mba kɔg ne loo kandə mee kəi’g ləm tɔ. 7 Kudu sí gə́ joo gə́ raŋg gə́ tɔl kula lə dee gə ndɔ-kwa-rɔ lé ndá d’a ŋgəm kəi lə Njesigənea̰ mbɔr mbai’g. 8 Seḭ a guguje dɔ mbai sub kar nana kara a kaar gə nérɔ ləa jia’g-jia’g mba kar dəw gə́ raŋg gə́ a dəs dan loo-kaar sí’g nee ndá seḭ a tɔleeje, seḭ a tɔsje rɔ sí dém-dém kaḭje ne dɔ mbai, loo gə́ a gə teḛ raga əsé a gə kandə kəi lé tɔ.
9 Ɓé-njérɔje gə́ tɔl-tɔl (100) lé ra néje gə́ Jeojoda un ndia dɔ’g ar dee lé tɔl bém ya. Deḛ mbo̰ njérɔje lə dee gə́ d’andə gə́ loo kula gə́ gə ndɔ-kwa-rɔ ləm gə deḛ gə́ tɔl kula ra dee bém ndɔ-kwa-rɔ’g lé ləm tɔ. Ndá deḛ d’aw rɔ Jeojoda gə́ njekinjanéməs lé tɔ. 10 Njekinjanéməs ar ɓé-njérɔje gə́ tɔl-tɔl (100) lé niŋga-ndəije gə dərje gə́ to ka̰ Dabid, mbai gə́ to mee kəi’g lə Njesigənea̰ lé. 11 Njérɔje gə́ to njékaḭ bada dɔ looje’g lé, nana kara aar gə nérɔje jia’g-jia’g, gugu ne dɔ mbai lé sub, un kudee kel dɔkɔl saar teḛ ne kel dɔgel lə kəi, mbɔr loo-nékinjaməs’g ləm, gə mbɔr kəi’g ləm tɔ. 12 Njekinjanéməs ar ŋgolə mbai aw no̰ dee’g kédé ndá yeḛ ula dɔgugu-mbai dəa’g ləm, aree maktub kɔrgoota lé ləm tɔ. Deḛ d’wa dəa gə ubu d’undá ne gə́ mbai, tɔɓəi deḛ d’unda ji dee pa ne pana: Maji kar dɔ mbai ai səgərə ya.
13 Loo gə́ Atali oo ndu njérɔje gə́ to njékaḭ bada dɔ looje’g gə ndu koso-dəwje gə́ ɓar ndá yeḛ ree rɔ koso-dəwje’g lé gə́ mee kəi’g lə Njesigənea̰ lé. 14 Yeḛ aa loo ndá oo mbai gə́ aar tar dɔ loo-kuba-kaar’g gə goo néjiɓee lə dee lé, ɓé-njérɔje gə njékim to̰to̰je d’aar mbɔr mbai’g lé dəb, koso-dəwje lai gə́ mee ɓee’g neelé ra rɔlel ləm, d’im to̰to̰je ləm tɔ. Bèe ɓa Atali til kubuje ləa hao̰-hao̰ tur ne kii pénéné-pénéné pana: To kula njuma̰ ɓó! To kula njuma̰ ɓa nee !
15 Yen ɓa Jeojoda, njekinjanéməs un ndia ar ɓé-njérɔje gə́ tɔl-tɔl (100) gə́ to njékaa dɔ njérɔje lai lé pana: Areeje ḭ loo-kaar sí’g teḛ raga ndá nana ɓa gə́ aw gée’g lé seḭ a tɔleeje gə kiambas ya. Mbata njekinjanéməs lé pana: Maji kar dee tɔlee mee kəi’g lə Njesigənea̰ el.
16 Deḛ d’ya̰ loo d’aree aw ndá yeḛ aw kəi’g lə mbai gə rəw gə́ ria lə Rəw-kaw-kundaje. Lée’g neelé ɓa deḛ tɔlee keneŋ tɔ.
17 Jeojoda ar ta manrɔ to mbuna Njesigənea̰’g gə mbai’g gə koso-dəwje mba kar dee to koso-dəwje lə Njesigənea̰ ya, tɔɓəi yeḛ ar ta manrɔ to mbuna mbai’g gə koso-dəwje’g tɔ. 18 Koso-dəwje lai gə́ mee ɓee’g d’aw mee kəi’g lə magə-Baal d’aw tədee njigi-njigi ləm, tɔ loo-nékinjaməs pɔs-pɔs gə néndajije ləa ləm tɔ, tɔɓəi deḛ tɔl Matan, njekinjanéməs lə magə-Baal lé no̰ loo-nékinjaməs’g. Jeojoda, njekinjanéməs ɔr njéŋgəmlooje ar dee d’aa dɔ kəi lə Njesigənea̰ lé kər-kər tɔ.
19 Yeḛ ar ɓé-njérɔje gə́ tɔl-tɔl (100) ləm, gə Keretje ləm, gə njérɔje gə́ to njékaḭ bada dɔ looje’g ləma, gə koso-dəwje lai gə́ mee ɓee’g ləm tɔ, ar dee d’ḭ gə mbai mee kəi’g lə Njesigənea̰ ree səa mee kəi’g lə mbai ta rəw-kaw njérɔje gə́ njékaḭ bada dɔ looje’g lé. Bèe ɓa Joas si ne dɔ kalimbai gə́ wɔji dɔ mbaije ya. 20 Koso-dəwje lai gə́ mee ɓee’g d’al rɔ dee ndá ɓee-boo to ne lɔm tɔ. Deḛ tɔl Atali gə kiambas mee kəi’g lə mbai ya.
Atali, gan ge Yuda ne
(2Maa 22:10-12)1 Swaga ge Atali ge Ahaziya ná ne kwa go na vya su ya go ɗe, ɗage ne pore digi, ne da pe, na piri pehir ge gan ne uzi. 2 Swaga mbe go, gan Yoram vya ge gwale Yehocheba, Ahaziya ná vya ge gwale, wan Yowas ge Ahaziya vya ne na bá vya ma buwal zi, mbo woy na poseya ne gwale ge ne koy na vya ge zok gwasal a̰me ge zok ge mbegeya ne zi ya. A go no, ge a ne woy na Atali ndwara zḛ, be ɓol viya̰ ge hun na to. 3 Yowas gá katɗa woyya zi, Yehocheba ta ɗiŋ del myanaŋgal zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi. Atali me ɗe, gá ke muluk suwal Yuda pal.
Eya ge Yowas ne hool gan pal
(2Maa 23:1-21)4 Del ge ɓyalar go, Yoyada dol temel mbo tol ga̰l ge Kariya ma ne ma ya poseya ne asagar ge koy gan zok wak ge may ma, kote nama ya zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi. A ke wak tuli ta buwal zi, é nama guni ta ge zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi, ŋgay nama gan vya me. 5 Hon nama wak go: «No, a kaŋ ge aŋ ba ke ne: Ne aŋ buwal zi naa ge mbo ya koy zok wak dam ɗigliya go ma ya go. Mbut ma mbo koy gan zok wak, 6 mbut ma gá koy zok wak Sur, ge mbut ma ge zok wak ga̰l ge ne naa ge koy zok wak ma go̰r go me. Varra ge ataa mbe ma no, a ka er ta swaga koy zok wak ma go. 7 Varra ge azi ma, nama ge a ne kan bama tok ne temel go, dam ɗigliya go ma, a mbo mbo koy zok ge Bage ɗiŋnedin ne wak, na ge gan vya ne zi. 8 Aŋ mbo ver gan zi, ndu ge daage ne na kaŋ pore na tok go. Ndu ge daage pet ge ne mbo ja aŋ ta zi gwa, hṵ me na uzi. Aŋ mbo ɗame gan swaga ge daage pet ge na sḛ ne mbo go.» 9 Ga̰l ge asagar ma ne ma ke tem dimma ne fare ge bage tuwaleya Yoyada ne jya̰ bama go. A abe bama naa ge ne bama pe go ma, nama ge ne wan temel dam ɗigliya go ma, poseya ne nama ge ne kan bama tok ne temel go dam ɗigliya go ma pet. A mbo ɓol bage tuwaleya Yoyada. 10 Bage tuwaleya abe deŋso ma ne ɓiyaar ge gan Dawda ne ma, ge a ne ka̰ nama ne zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi ma, hon asagar ma ga̰l ma nama. 11 Asagar ma ne bama kaŋ pore ma bama tok go, a mḛ ne zok le ge matoson go ɗiŋ mbo le magul ya, twal tuwaleya ma ne zok ge Bage ɗiŋnedin ne ndwara ŋga, ndwara ver gan zi. 12 Go̰r go, bage tuwaleya wan gan vya ya zum, par na kadmul gan na pal, hon na maktub wak tuli na tok go me. A kan num na pal ndwara e na gan. Ɓase ma suwa̰le digi tetege go: «O i gan! O i gan!»
13 Swaga ge Atali ne za̰ suwa̰leya ge asagar ge koy zok wak ma ne poseya ne ge ɓase ma ne, mbo ɓase ma buwal zi ya, ge zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi ya. 14 Ndil swaga, kwa gan ne mḛya tandal digi. Dimma ne a ne ha̰le kerra go, ga̰l ma, ne naa ge sun burci ma mḛya na ziyar go. Ɓase ge ne suwal diŋ ma pet, a ka ke laar saal, a ka sun burci me. Atali taabe na ba̰r ma ne na ta uzi, ka oyya janna go: «A mbuɗiya ne! A mbuɗiya ne!» 15 Bage tuwaleya Yoyada jan ga̰l ge asagar ma ne ma go: «Wa̰ me na ne naa buwal zi, ndu ge daage pet ge ne kare na pe ya, aŋ hṵ me na uzi.» Ago bage tuwaleya be ɓyare go a hṵ na zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi to. 16 A wan na tok ma zwalla mbo gan yadiŋ ya, a yan’a zok wak ge tisi ma ne go, a hun na.
17 Yehoyada é gan ma ne ɓase ma ke wak tuli ne Bage ɗiŋnedin, ne da pe, nama gá ɓase ge Bage ɗiŋnedin ne ma, é gan ma ne ɓase ma ke wak tuli ta buwal zi me. 18 Naa ge ne suwal diŋ ma pet, a mbo zok ge sḭḭm Baal ne ya, a gul na, a gul na twal tuwaleya ma, a ɓá na cerra ma, a hun Mattan, bage tuwaleya ge Baal ne, twal tuwaleya ma ndwara zḛ. Bage tuwaleya Yoyada é naa ge koy zok ge Bage ɗiŋnedin ne ma.
19 Go̰r go, kote asagar ma ga̰l ma, kariya ma, ne asagar ge koy gan zok wak ma poseya ne naa ge suwal diŋ ma mwaɗak, a he viya̰ ge naa ge koy gan zok wak ma ne, a ɗame gan ne zok ge Bage ɗiŋnedin zi mbo gan yadiŋ ya. Yowas kat hool gan pal. 20 Swaga ge a ne hṵ Atali uzi ge gan yadiŋ ɗe, ɓase ma pet a ke laar saal, suwal iyal se halas me.
