1 Aa ooje, ginkoji dəwje gə raŋg gə́ Njesigənea̰ ya̰ dee mba kaḭ ne meḛ Israɛlje gə́ d’oo loo-rɔje gə́ Kana̰ el lé ɓa nee. 2 Né kára gə́ yeḛ ndigi lé to mba ndoo Israɛlje gə́ njékorè goo deeje kar dee gər loo-rɔ gə mba ndoo ne deḛ gə́ gər loo-rɔ kédé el lé. 3 Ginkoji dəwje gə raŋg lé ɓa nee: Mbaije gə́ mi gə́ to mbai dɔ Pilistije ləm, gə Kana̰je lai ləm, gə Sido̰je ləma, gə Hebje gə́ d’isi kaar mbal gə́ Liba̰, un kudee kaar mbal gə́ Baal-Hermo̰ saar teḛ ne tarəw ɓee-boo gə́ Amat ləm tɔ. 4 Ginkoji dəwje gə raŋg neelé to gə́ né kaḭ meḛ Israɛlje mba kar Njesigənea̰ oo see d’a təd kag godnduje gə́ yeḛ ndaŋg ar bɔ deeje-je gə ndu Moyis lé ya wa. 5 Togə́bè ɓa Israɛlje d’isi ne mbuna Kana̰je gə Hetje’g, gə Amɔrje gə Peresje’g, gə Hebje gə Yebusje’g tɔ. 6 Deḛ taa ŋgan deeje gə́ dené gə́ denéje lə dee ləm, deḛ d’ar ŋgan deeje gə́ diŋgam taa ŋgan dee-deḛje gə́ dené ləma, deḛ pole magəje lə dee ləm tɔ.
Njégaŋ-rəwtaje, Otniel
7 Israɛlje ra né gə́ taa kəm Njesigənea̰ el, d’ar meḛ dee wəi dɔ Njesigənea̰, Ala’g lé lə dee ndá deḛ pole magə-Baalje gə magəje gə́ raŋg tɔ. 8 Bèe ɓa oŋg lə Njesigənea̰ ḭ səa pu dɔ Israɛlje’g aree uba dee ya̰ dee ne ji Kusan-Risəatayim’g to mbai gə́ Mesɔpotami. Ndá Israɛlje ra kula d’aree as ləb dee jinaijoo. 9 Yen ŋga Israɛlje no̰ ɓar Njesigənea̰ ndá Njesigənea̰ ar dee njetaa dɔ dee aree taa dee ɔm dee tar, yeḛ ɓa to Otniel, ŋgolə Kenaj gə́ to ŋgoko̰ Kaleb gə́ ndɔḭ lé. 10 Tɔɓəi Ndil Njesigənea̰ dəb dəa’g aree tel to njegaŋ-rəwta mee ɓee gə́ Israɛl. Yeḛ teḛ aw gə mba rɔ ndá Njesigənea̰ ya̰ Kusan-Risəatayim, mbai gə́ Mesɔpotami lé jia’g ndá jia gə́ ɓar mèr-mèr lé aree dum ne dəa ya. 11 Bèe ɓa ɓee to ne lɔm as ləb rɔ-sɔ ɓa Otniel, ŋgolə Kenaj wəi ɓəi.
Ehud
12 Israɛlje tel ra né gə́ taa kəm Njesigənea̰ el ya tɔɓəi, bèe ɓa Njesigənea̰ ar Eglo̰, mbai gə́ Moab siŋga aree rɔ ne gə Israɛlje mbata deḛ ra né gə́ majel kəm Njesigənea̰’g. 13 Eglo̰ mbo̰ Amo̰je, gə Amalekje ɔm dee dəa’g ɔr ne rɔ aw rɔ ne gə Israɛlje. Yeḛ dum dɔ Israɛlje taa ne ɓee-boo gə́ tumburje to keneŋ lé. 14 Bèe ndá Israɛlje ra kula d’ar Eglo̰, mbai gə́ Moab tɔ. 15 Yen ŋga Israɛlje no̰ ɓar Njesigənea̰ ndá Njesigənea̰ ar dee njetaa dɔ dee gə́ to Ehud, ŋgolə Gera, gə́ to gə́ ginkoji’g lə Bḛjami, nɛ yeḛ lé to gel.
Yeḛ ɓa Israɛlje d’ulá gə nénojije d’aree ar Eglo̰, mbai gə́ Moab. 16 Ehud ra kiambas gə́ ŋgaŋgee joo gə́ ŋgal as kəmkil dəw kára, tɔɓəi yeḛ tɔ ɓəree’d gel kubuje’g ləa par gə́ dɔkɔl. 17 Yeḛ ar Eglo̰, mbai gə́ Moab lé nénojije neelé. Eglo̰ lé to dəw gə́ rəa ər ndɔl-ndɔl. 18 Loo gə́ Ehud ree gə nénojije aree mba̰ ndá yeḛ ya̰ dəwje gə́ d’odo nénojije neelé ar dee d’aw. 19 Nɛ yeḛ nja aw saar teḛkɔr mbalje gə́ tɔl dee gə́ magəje gə́ to mbɔr Gilgal’g dəb, ɓa yeḛ ɔs tel aw rɔ mbai’g lé ulá pana: Ǝi Mbai, m’aw gə ta gə́ to loo-kiya’g gə mba kulai.
Mbai lé pana: Teḛje raga! Ndá deḛ lai gə́ d’isi rəa’g lé d’unda loo teḛ raga tɔ. 20 Ehud rəm pər gə́ rəa’g loo gə́ yeḛ si gə karee ba mee kəi’g ləa gə́ kul yududu’g lé ndá yeḛ ulá pana: M’aw gə ta lə Ala mbata ləi.
Eglo̰ ḭ kag-siée’g aar tar. 21 Togə́bè Ehud ula jigelee ɔr ne kiambas gə́ to ɓəree gə́ dɔkɔl lé ɔs ne mée kub mbudu. 22 Kul kiambas ya kara andə gə ndəa̰ na̰’d magə mée’g ar ubee o̰ bia̰ dɔ’g rəd udu, mbata yeḛ ɔr kiambas lé mée’g el. 23 Nɛ Ehud unda loo teḛ gə rəw gə́ gel pala’g ndá yeḛ udu tarəwkəije gə́ dɔ maree’g tar gə kɔgərɔ. 24 Loo gə́ yeḛ unda loo teḛ raga ndá kuraje lə mbai lé ree d’aa loo d’oo, ndá aa oo, tarəwkəije gə́ tar lé d’udu dee gə́ kɔgərɔ. Ndá deḛ pana: Banelə yeḛ ar ta bwa’g mee kəi-tée’g. 25 Deḛ ŋgina kur dee əw ɓa d’oo to gə́ yeḛ ɔr tarəwkəije gə́ to dɔ mareeje’g tar lé el ndá deḛ taa nékɔr tarəw d’ɔr ne takəi ndá aa oo, yoo-mbai lə dee ɓa to naŋg nee. 26 Loo gə́ d’aar ŋgina bèe ɓəi ndá Ehud aḭ dəs kɔr mbalje gə́ tɔl dee gə́ magəje lé aw teḛ Seira ɓa taa ne rəa keneŋ. 27 Loo gə́ yeḛ teḛ lée’g neelé mba̰ ndá yeḛ im to̰to̰ mee mbalje’d gə́ Eprayim. Israɛlje d’ḭ dɔ mbal’g risi d’ur naŋg səa na̰’d, ndá yeḛ tel to ne njekɔrno̰ dee tɔ.
28 Yeḛ ula dee pana: Unje rəw goom’g mbata Njesigənea̰ uba Moabje gə́ to njéba̰je lə sí lé ya̰ dee ji sí’g ŋga.
Deḛ d’ɔm na̰ gée’g d’aw loo-kuru-mán gə́ Jurdɛ̰ gə́ wɔji dɔ Moab njoroŋ, tɔɓəi deḛ d’ya̰ dəw kára kara d’aree gaŋg mán lé el. 29 Mee ndəa gən lé deḛ tɔl Moabje as tɔl-dɔg-loo-dɔg (10.000) jén bèe, deḛ lai gə́ to njésiŋgamoŋje ləm, gə bao-rɔje ləm tɔ lé, d’ar dəw kára kara nai el. 30 Mee ndəa’g neelé Moabje d’ula dɔ dee no̰ Israɛlje’g. Bèe ɓa ɓee to ne lɔm as ləb rɔ-jinaijoo tɔ.
Samgar
31 Njegoo Ehud’g lé to Samgar, ŋgolə Anat. Yeḛ tɔl dəwje gə́ Pilisti as tɔl-misa̰ (600) gə duu maŋgje. Bèe ɓa yeḛ kara to ne njetaa dɔ Israɛlje tɔ.
1 Bage ɗiŋnedin ya̰ pehir ge ɗogle mbe ma ndwara kugi Israyela vya ma, nama ge a ne kwa pore mballa ge suwal Kanan ne to ma pet. 2 Ya̰ nama ndwara hate doŋ pe ge Israyela vya ma ne ge a ne kwa pore to ma, nama hate pore kerra. 3 Naa ge Bage ɗiŋnedin ne ya̰ nama no: Filistiya ma gan ma anuwa̰y, Kanan ma mwaɗak, Sidon ma ne Heviya ma ge a ne ka ne njal ge Liban ne go ma, ne njal Baal-Hermon ya ɗiŋ mbo Lebo-Hamat ya. 4 Bage ɗiŋnedin ya̰ nama ndwara kugi Israyela vya ma, ndwara kwa pe go, nama ma̰ gwan ne nama pala na eya ma ge na ne ho̰ nama na ne Musa wak zi pe se ko ɓa de. 5 A go no, Israyela vya ma gá katɗa Kanan ma, Hittitiya ma, Amoriya ma, Pereziya ma, Heviya ma ne Yebus ma buwal zi no. 6 A gá san nama vya ge gwale ma no, a gá hon nama bama vya ge gwale ma kat yàl no me. A gá uware nama dok ma no.
MAANA GE NAA GE KUN SARYA MA NE
Otniyel
7 Israyela vya ma gá ke kaŋ ge sone Bage ɗiŋnedin ndwara se. A vyale Bage ɗiŋnedin Dok ge bama ne, a gá uware dok Baal ma ne dok Achera ma. 8 Bage ɗiŋnedin saŋge pore Israyela vya ma pal, sot nama Kuchan-Richatayim gan ge Mesopotami ne tok go. Israyela vya ma gá ke Kuchan-Richatayim temel mo̰r diŋ del tiimal.
9 Israyela vya ma fyal Bage ɗiŋnedin pal, Bage ɗiŋnedin hon nama Otniyel ge Kaleb ná vya ge jyale Kenaz vya ndwara zur nama. 10 O̰yom ge Bage ɗiŋnedin ne kat ne na, saŋge garlaŋ pore ge Israyela vya ma ne. Na sḛ zut pore, Bage ɗiŋnedin ɓyan Kuchan-Richatayim gan ge Mesopotami ma ne na tok go. Hál Kuchan-Richatayim pal. 11 Suwal gá halas del wara anda, go̰r go Otniyel ge Kenaz vya su.
Ehud
12 Uwale, Israyela vya ma gwan ke kaŋ ge sone Bage ɗiŋnedin ndwara se. Bage ɗiŋnedin hon Eglon, gan ge Mowab ne pool Israyela vya ma pal, ne da pe, a ka ke kaŋ ge sone Bage ɗiŋnedin ndwara se. 13 Eglon ɓan na pe ne Ammon ma, ne Amalek ma, a mbo det Israyela vya ma, a ame suwal ge tumur ma ne. 14 Israyela vya ma gá ke Eglon, gan ge Mowab ma ne temel mo̰r ɗiŋ del wol para tiimal.
15 Israyela vya ma fyal Bage ɗiŋnedin pal, Bage ɗiŋnedin hon nama Ehud ge Gera vya, na ge ne pehir ge Bayami ne zi. Ago Ehud ka magul. Israyela vya ma teme na ne kaŋ siyal ma mbo hon Eglon, gan ge Mowab ne. 16 Ehud sol tene kasagar ge ɗel ma zwama jwak, na twala tok-pyaso ŋgayya ɗu, vwal na na swaga pe zi, na tok matoson pal, kan ba̰r na pal. 17 Na sḛ mbo ne kaŋ siyal ma ya hon Eglon, gan ge Mowab ne. Eglon ka ndu ge so̰o̰l gḛ ge be to. 18 Swaga ge ne ho̰ na kaŋ siyal mbe ma ɗe, ya̰ naa ge a ne ḭ kaŋ mbe ma ya ma gwanna. 19 Kare nama pe ya, swaga ge ne dé ya kaŋ sḭḭm ge ne Gilgal ta gwa go, gwan’a gan ta, jan na go: «O gan, mbi da ne fare sele a̰me jan mo.» Gan jan go: «Zane me!» Naa ge ne ka ne na ta ma mwaɗak a wat zum. 20 Ehud ndar tene ya na ta gwa, ago na sḛ ká na zok pul ge iyalam zi, na ge ne zok pala digi go. Ehud jan na go: «Fare ge mbi ne ɓyare jan mo no mbo da ne Dok ta ya.» Eglon ɗage digi ne na swaga katɗa go. 21 Ehud par na tok magul, pwat na kasagar ne na le matoson go, gor na na laar zi ya. 22 Kasagar pala wat zi ya tarap, num fegem so̰me kasagar pala zi ya, ago be ndage kasagar ya zum to, zú na go̰r zum ya. 23 Ehud fet zok wak na pal, ɓur go̰r zum ya. 24 Swaga ge ne mbo ɗe, naa ge ne gan yapul go ma mbo ya ndil swaga, a ɓol go zok wak ma fé fet. A jan ta go: «Tamekyala gan ɓar ne zi bagay.» 25 A da̰re ɗiŋ a lwage, ne jo̰ gan be hage zok wak ma se to ɗe, a her kerle, a hage zok wak ma se, a ɓol gan ne zenna suwar zi, siya. 26 Swaga ge a gale ne ka da̰reya go ɗe, Ehud ɓurra swaga, kale kaŋ sḭḭm ya ya, detɗa suwal Seyira ya. 27 Swaga ge ne de ya, sun tṵ digi ge swaga njal ge Efrayim ne go. Israyela vya ma kan bama koo ne njal pala digi ya se, na sḛ dol tene nama ndwara zḛ. 28 Jan nama go: «Mbo me ya mbi pe go, ago Bage ɗiŋnedin ɓyan Mowab ma, aŋ naa ge ho̰l ma ya aŋ tok go.» A kan bama koo ya se na pe go, a ame maŋgaɗam Urdun swaga totɗa ma ne Mowab ma tok go, a ya̰ ndu a̰me ɗu totɗa to. 29 Swaga mbe go, a hun Mowab ma naa mbo kaŋ ge dudubu wol go, pet naa ge so̰o̰l ma, naa ge pool ma. A be ya̰ ndu a̰me ɗu ɓurra to. 30 Swaga mbe go, Israyela vya ma gwan ne Mowab ma pala se. Suwal gá halas ɗiŋ del wara tiimal.
Chamgar
31 Na go̰r go, Chamgar ge Anat vya pate, hun Filistiya ma naa kikis myanaŋgal ne walam tun nday pe. Na sḛ zú Israyela vya ma me.