Husai maḭta kwɔji-kəmkàr lə Ahitopel
1 Ahitopel ula Absalɔm pana: Maji kari ya̰’m am mbər dəwje tɔl-dɔg loo dɔg giree-joo (12.000). Ndá m’a kḭ loondul’g nee ya kaw tuba Dabid. 2 M’a kubá naŋg bus loo gə́ yeḛ dao ləm, gə jiaje d’unda ndolè ləm tɔ ndá m’a kɔm ɓəl dəa’g, togə́bè ɓa koso-dəwje lai gə́ d’aw səa lé d’a kaḭ ndá m’a tɔl mbai ya gə karee ba. 3 Bèe ɓa m’a kar koso-dəwje lai tel ree rɔi’g, kwəi lə dəw gə́ i ndigi karee udu lé ɓa a kar dee-deḛ lai tel ree ndá koso-dəwje d’a kiŋga ne meekulɔm ya.
4 Ta neelé lel Absalɔm gə ŋgatɔgje lə Israɛlje lai tɔ. 5 Nɛ lé togə́bè kara Absalɔm pana: Ɓarje Usai, dəw gə́ Arki lé ya ɓəi ar sí j’ooje ta gə́ yeḛ a gə pa lé to ɓa.
6 Usai ree rɔ Absalɔm’g ndá Absalɔm ulá pana: Takwɔji-kəmkàr gə́ Ahitopel pa ɓa nee. See j’a ra né gə́ yeḛ pa lé əsé j’a ra el wa. Maji kari pa kaḭ ɓa !
7 Usai tel ila Absalɔm’g pana: Takwɔji-kəmkàr lə Ahitopel gə́ nee ɓa yḛ̀ to maji sur el. 8 Tɔɓəi Usai pana: I gər bɔbije gə njérɔje ləa gao, deḛ to bao-rɔje gə́ ra oŋg yaa̰ asəna gə da-urs gə́ mee wala’d gə́ dəw wa ŋganeeje bèe. Bɔbije to njerɔ ndá yeḛ a to na̰’d gə koso-dəwje loondul’g nee el. 9 Aa oo, ɓasinè ya yeḛ iya rəa mee bwa’g əsé loo gə́ raŋg’d. Ɓó lé njé’g lə sí gə́ na̰je d’oso ji dee’g ndá dəw a ŋgina gə mba kulá taree el. Yee ɓa d’a pana: Koso-dəwje gə́ d’aw goo Absalɔm’g lé jeḛ n’tɔl deeje mba̰. 10 Bèe ɓa bao-rɔje gə́ to njésiŋgamoŋje lé lé meḛ dee to asəna gə mee toboḭ ya kara meḛ dee a gaŋg mán. Mbata Israɛlje lai gər to gə́ bɔbije to bao-rɔ ləm, deḛ gə́ d’aw səa kara to bao-rɔje ya ləm tɔ. 11 Togə́bè né gə́ m’wɔji sí mba kar sí raje ɓa nee: to mba mbo̰ Israɛlje lai dɔ na̰’d rɔi’g un kudee Dan saar teḛ Beer-Seba ar bula lə dee to asəna gə nagəra gə́ ta baa-boo-kad’g bèe. I nja kara a kaw loo-rɔ’g tɔ. 12 Jeḛ j’a teḛ dəa’g loo gə́ rara gə́ j’a kiŋgá keneŋ ndá j’a ɓugu na̰ dəa’g kwá to gə́ mán-tàl gə́ wa dɔ naŋg bèe. Bèe ɓa dəw kára kara a teḛ el, lé yeḛ əsé dəw kára mbuna deḛ gə́ d’aw səa lé kara d’a teḛ bèe el. 13 Ɓó lé yeḛ aḭ aw mee ɓee-boo’g kara Israɛlje d’a kodo kulaje ree ne mbɔr ɓee-boo’g neelé ndá d’a ndɔr ɓee-boo neelé kaw ne kila kəm-rəw-mán’g saar mba kar kɔr mbal kára kara nai lée’g neelé el.
14 Absalɔm gə Israɛlje lai pana: Takwɔji-kəmkàr lə Usai, dəw gə́ Arki lé ɓa maji unda takwɔji-kəmkàr lə Ahitopel.
Nɛ Njesigənea̰ ɓa ra togə́bè mba tuji ne takwɔji kəmkàr lə Ahitopel gə mba kar némeeko̰ oso ne dɔ Absalɔm’g.
Dabid gaŋg baa gə́ Jurdɛ̰
15 Usai ula Sadɔk gə Abiatar gə́ to njékinjanéməsje lé pana: Ahitopel wɔji Absalɔm gə ŋgatɔgje lə Israɛlje ta togə́bè. Tɔɓəi ma lé m’wɔji dee néra gə́ as bèe-bèe tɔ. 16 Ɓasinè, maji kar sí ulaje kula kalaŋ ar dee d’ula Dabid pana: Loondul’g neelé maji karee to ndag-loo gə́ dɔdilaloo’g el nɛ aw lam gə́ kédé nà banelə mbai gə koso-dəwje gə́ d’aw səa lé d’a kudu bo̰ ya.
17 Jonatan gə Ahimaas d’isi loo’d gə́ En-Rogel. Ŋgonjelookisi gə́ dené aw ula dee mba kar dee d’aw d’ula mbai Dabid lé taree, mbata deḛ lé d’askəm kar dəwje d’oo dee el ləm, əsé d’askəm kandə mee ɓee-boo’g el ləm tɔ. 18 Basa kára oo dee ndá yeḛ aw ula Absalɔm. Nɛ deḛ lé d’od gə tɔg dee joo bɔr d’aw ndá deḛ teḛ Bahurim mee kəi’g lə dəw kára gə́ bwa-mán to mee ndògo’g ləa ndá deḛ d’ur keneŋ. 19 Dené lə njekəi lé un kubu ila ta bwa-mán’g tɔɓəi yeḛ naji kó gə́ yeḛ ur lé keneŋ mba kar dəw gər el tɔ. 20 Kuraje lə Absalɔm d’andə mee kəi’g rɔ dené’g lé dəjee pana: Ahimaas gə Jonatan d’aw ra wa. Dené lé ila dee keneŋ pana: Deḛ gaŋg mán d’aw.
Deḛ saŋg dee nɛ d’iŋga dee el ndá deḛ tel d’aw Jerusalem. 21 Loo gə́ deḛ d’aw mba̰ ndá Ahimaas gə Jonatan d’unda loo mee bwa-mán’g teḛ ndá d’aw d’ula mbai Dabid lé taree. Deḛ d’ulá pana: Ḭje tar ɔsje rɔ sí ɓad mba gaŋg mán mbata Ahitopel ula dee ta néje bèe-bèe wɔji ne dɔ sí.
22 Yen ŋga Dabid gə koso-dəwje lai gə́ d’aw səa lé d’ḭ d’aw gaŋg baa gə́ Jurdɛ̰, loo gə́ loo àr gə ndɔ ndá dəw kára kara gə́ nai lal gaŋg baa gə́ Jurdɛ̰ lé godo.
23 Ahitopel lé loo gə́ yeḛ oo to gə́ deḛ taa takwɔji-kəmkàr ləa el ndá yeḛ ɔm kali dɔ mulayḛ̀je’g ləa ḭ gə mba tel kaw kəi ləa mee ɓee-boo’g. Yeḛ un ndia ar njémeekəije ləa ndá yeḛ aw ila kúla wəi. Togə́bè ɓa yeḛ wəi ne ar dee dubee dɔɓar bɔbeeje’g tɔ.
Rɔ to mbuna Dabid gə Absalɔm’g
24 Dabid aw Mahanayim. Ndá Absalɔm gə njérɔje gə́ Israɛl lai gə́ d’aw səa lé gaŋg baa gə́ Jurdɛ̰. 25 Absalɔm unda Amasa gə́ ɓé-njérɔje tor Joab’g, Amasa to ŋgolə Jitra, dəw gə́ Israɛl, yeḛ gə́ taa Abigal, ŋgolə Nahas gə́ dené ləa lé. Yeḛ to ŋgoko̰ Seruja, ko̰ Joabje.
26 Absalɔm gə Israɛlje d’wa loo d’isi keneŋ mee ɓee’d gə́ Galaad.
27 Loo gə́ Dabid teḛ Mahanayim ndá Sobi, ŋgolə Nahas, dəw gə́ Raba gə́ to ɓee lə Amo̰je ləm, gə Makir, ŋgolə Amiel, dəw gə́ Lodebar ləma, gə Barjilai, dəw gə́ Galaad gə́ ɓee gə́ Rogelim ləm tɔ 28 ree gə tiraje ləm, gə baije ləm, gə joje ləm, gə kó ləm, gə kó-ɔrj ləm, gə nduji ləm, gə kandə néje gə́ ndao ləm, gə mḭji ləm, gə lɔ-mḭji ləm, gə kandə néje gə́ tudu ləm, 29 gə ubu tə̰ji ləm, gə ubu mbà maŋg ləm, gə badje ləma, gə mbà maŋg gə́ ɓi gəmsə ləm tɔ. Deḛ d’odo néje neelé d’aw ne d’ar Dabid gə koso-dəwje gə́ d’aw səa gə mba kar dee d’usɔ, mbata deḛ pana: Koso-dəwje neelé ɓó ula kəm dee ndòo ləm, deḛ dao ləma, kṵdaman tɔl dee dɔdilaloo’g ləm tɔ.
Huchay besere fare ge Ahitofel ne
1 Ahitofel jan Absalom go: «Ya̰ mbi tá naa dudubu wol para azi, mbi kare Dawda pe ɗaal mbe no zi. 2 Na swaga lwageya go, na pool á ya, mbi ma̰ mbo det na, mbi ma̰ ndace nama. Naa ge ne na pe go ma pet, a ma̰ syat so digi, mbi ba gá hun na na sḛ ɗu kikit. 3 Go no, mbi ba gwan ne ɓase ma ya mwaɗak mo pe go, dimma ne ɓase ma dḛ ne Gwa̰ ya ndu ge mo ne ɓyare hun na mbe pe go go. Go no ɓase ma mbo gá katɗa halas.» 4 Na fare mbe det Absalom ma ne ga̰l ge Israyela ne ma ndwara zi kwaɗa.
5 Swaga mbe go, Absalom jan go: «Tó me nee Huchay ndu ge Arkiya ya, na ho̰ nee na dwatɗa me.» 6 Swaga ge Huchay ne mbo ya Absalom ta, Absalom wan na fare ge Ahitofel ne jya̰ ma pe, jan na go: «Mo jan i gyana, nee ke na fare janna ma pal’a?» 7 Huchay gwan ne Absalom janna go: «Fare ge Ahitofel ne jya̰ ge no mbe a kwaɗa to.» 8 Huchay gwan jan na go: «Mo kwa mo bá ma ne na naa ma kwa tyatyat, a naa sonmo ge ful ma ne. A dimma ne yoŋyoŋ ge ndu ne wan na vya ne na pe go uzi ful zi go. Mo bá a ndu son ge ful ne, na sḛ ne pool ge dwam dagre ne ɓase ma to. 9 Ndi ne se no, woy tene ya njal pṵṵl a̰me zi, ko swaga a̰me go. Kadɗa pe eya no go gale, naa a̰me ma mbut a su ya ne asagar ma buwal zi, ko̰r mbe ma̰ dasare swaga ma go pet go, a hál Absalom naa ma ya ya. 10 Go no, naa ge pateya ma, ge laar pore dimma ne sonne go ma puy, nama sḛ ma̰ iyal. Ago Israyela vya ma mwaɗak a kwa kwa go, mo bá ndu son ge ful ne, naa ge ne na pe ya ma pet, a naa ge pateya ma ne. 11 Ndi mbi dwatɗa no: Israyela vya ma pet nama kote ta ya, ne Dan ya diŋ mbo Bercheba ya, nama kote ya pet, ɓase dimma ne kafeɗem ge ne maŋgaɗam ga̰l yuwam wak se go. Mo sḛ, mo ba dol tene nama ndwara zḛ mbo mbal pore. 12 Nee ba mbo det na swaga ge daage go pet, nee ba mbo kan nama pal dimma ne mbyar ne kan suwar pal go. Go no, ko na sḛ, ko ndu a̰me ɗu ne nama buwal zi mbo ɓur uzi to bat. 13 Kadɗa woy tene ya suwal a̰me diŋ, Israyela vya ma mwaɗak nama abe táál ya nama tok go, nee ba zwal nama mbo kan mam se ya, na kaage go turum a̰me ɗu puy na ga to.» 14 Absalom ma ne naa ge Israyela ne ma mwaɗak, a jan go: «Fare ge Huchay ndu ge Arkiya ne kwaɗa waɗe ge Ahitofel ne.» Ago Bage ɗiŋnedin ɓyare besere fare ge Ahitofel ne ge kwaɗa. A go no Bage ɗiŋnedin zwa yál ya Absalom pal no.
Dawda har maŋgaɗam Urdun le may ya
15 Huchay wan Sadok ma ne Abiyatar naa ge ke tuwaleya ma fare ge Ahitofel ne jya̰ Absalom ma ne ga̰l ge Israyela ne ma pe, wan nama fare ge na sḛ ne jya̰ nama pe me. 16 Jan nama go uwale: «Dó me ndu mbo jan Dawda go, na dwá babur pul ge maŋgaɗam Urdun ne go to, na há le may ya, ne da pe, na kaage gan ma ne naa ge ne na pe go ma pet nama pe burmi uzi to.»
17 Yonatan ma ne Ahimaas mḛ ge mam Eyin-Rogel wak go. Kale a̰me mbo ya waage nama fare ndwara go, nama mbo jan gan Dawda. Ago a be ɓyare wat ya suwal diŋ to, na kaage naa kwa bama to. 18 Vya dore a̰me kwa nama, gwan mbo jan Absalom. Amma nama sḛ ma ɗage avun cap, a mbo suwal Bahurim ya, a mbo wat ndu a̰me ge ne tub ne na yapul go diŋ, a zon tub mbe se. 19 Gwale ge yàl dol kaŋ tub mbe wak go, zen swara na go, na kaage ndu kwa go a̰me ya go to bat. 20 Naa ge Absalom ne ma wat ya gwale mbe diŋ, a jan na go: «Ahimaas ma ne Yonatan ya le da ɗaa?» Gwale mbe jan nama go: «A har ya mam le may ya.» Nama sḛ ma ɓyare nama, a ɓol nama to, a gwan Ursalima ya.
21 Swaga ge a ne gwa̰ ɗe, Ahimaas ma ne Yonatan ndé ne tub se ya digi, a mbo wan Dawda fare ge Ahitofel ne jya̰ na pal ma pe pet, a jan na go: «Ɗage avun cap, há mam le may ya.» 22 Dawda poseya ne naa ge ne na pe go ma pet, a har maŋgaɗam Urdun le may ya. Ago swaga ne ɗage ko̰yya, ndu a̰me ɗu be gá be ge harra to to bat.
23 Swaga ge Ahitofel ne kwa go a be vin na wak to ɗe, ndwar na kwara, mbo na diŋ, na suwal ya. Hon na vya ma na wak siya, mbo kan táál na ka̰l zi, hun tene. A her na mbo mbulla na bá taal zi.
Dawda mbo suwal Mahanayim ya
24 Dawda det ya suwal Mahanayim go. Absalom poseya ne naa ge Israyela ne ma pet, a har maŋgaɗam Urdun ya me. 25 Absalom é Amasa ge asagar ge Israyela vya ma ne ma pal, Yowab byalam go. Ago Amasa a Israyela vya a̰me ge na dḭl Yitra vya ne. Yitra ka yàl da ne Abigayel ge Nahas vya, Seruya ge Yowab ná ná vya. 26 Absalom ma ne Israyela vya ma mbo goɗe katɗa suwal Galaad go.
27 Swaga ge Dawda ne dé ya suwal Mahanayim go ɗe, Choni ge Nahas vya ndu ge suwal Rabba, suwal ga̰l ge Ammon ma ne, Makir ge Ammiyel vya, ndu ge suwal Lo-Debar ne, ne Barzilay, ndu ge Rogelim ge Galaad ne, 28 a mbo ne kaŋ fiya ma, ne fal ma, ne seɗe ma, ne gḛme ma, ne gḛme ge fogor ma, ne swáma, ne swara pala vo̰meya ma, tààl ma, ne swáma mbwatɗa ma, ne swara satɗa ma, 29 ne daaram ma, ne pam ma, ne gii ma, ne pam dwamma ma. A gene kaŋ mbe ma no ya pet hon Dawda ma ne na naa ma zamma. A ka janna go: «Ago naa mbe ma njó yál ne kyamal, ne mam njuwal, ne lwagre ful pul zi.»
